i ' n °°.st' in d ü ’ °P ^et Sundasche eil. Sumatra. Zie Gadou,
GADOK , landg. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java, resid.
Bmtenzorg, bij Pondok-Gedeb , 8 palen van Buitenzorp- en 4 7 nalen
van Batavia.
Men heeft er eene warme bron , welks water in warmtegraad en
smaak , weinig van het Akensche verschilt.
GADOONG, (POELOE-), bazar in Oost-Indie, op het Sundasche
eil. Java. Zie P o e io e -G a d o n g .
GAEGELDIJK , dijk in het Nederkwartier der prov. Utrecht, wem
Maartendijks, zieh uitstrekkende van het d. Blaauwcapel tot de mm!
Achtienhoven en dienende tot eenen weg.
GAERDE, voorm. adell. kast. binnen de stad Utrecht, aan de vest-
zijde der Oudeyracht.
GAERKOECKEN, geh. in het Westerkwartier, prov. Groninqen.
*ie G aARKEUKEN. -
r a p c d ’DWater **°°Mand j prov. Noord-Holland. Zie Gaasp.
GAESPAR , voorm. stadje nabij Vianen , prov. Zuid-Holland. Zie
G a a s p a e r n .
GAETE , geh. in de heerl. Hooge-en-Lage-Zwaluwe, prov. JVoord-
Braband Vierde distr., arr. en 2 u. ten N. van Breda 1 kant. en
i! u. W.O. van Zevenbergen, gem. Hooge-en-Lage-Zwaluw, \ u. van
Hooge- Zwaluwe, waartoe het behoort; met 34 h. en 200 inw.
GAG of Gaga , eil. in de Oost-Indie, tot den Molukschen Archipel
behoorende, m de Straat van Gilolo , 8° 18' Z. B., 147° 26' 0. L.
Het is 2 mijlen lang , 1 J mijl breed , en heeft aan de Zuidzijde eene
naven. Men vindt er veel sago , timmerhont en visch.
GAGA, eil. in Oost-Indie, tot den Molukschen Archipel behoorende.
Zie het voörgaande art.
GAGAK of Gadgak, berg in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java,
op de grenzen van de resid. Bantam en Batavia, 16 m. Z. W. van
rY r deZ6n berg hebben van li.id tot tijd uitbarstingen plaats.
GAGA TAN , of G a g e n t e n , landg. in Oost-Indie , op het Sundasche eil.
J a v a , res. Souraharta ¿13 palen van Salatiega.
In het jaar 1826 is dit land, door den Heer D ezent je , in pacht
genomen, en sedert zijn door dien landheer, aan de bevolking , 300
groote en 300 kleine bufiels verstrekt geworden. Drie groote wa-
terleidmgen zijn er gegraven ; en het land heeft in plaats van acht-
honderd , twee duizend hangmatten padie afgeworpen , en is de bevolking
meer dan verdubbeld geworden.
GAGE-D’AMOUR , houtgr. in Nederlandsch-Guiana, kol .Suriname,
aan de Corroupinakreek , ter linkerzijde in het afvaren ; palende bo-
venwaarts aan de verl. plant. Kweeklustbenedenwaarts aan de Para-
kreek ; 730 akk. groot, thans vereenigd met de V ie r Hinderen.
i AMOUR (LAND-VAN-), kostgr. in JYederlands-Guiana,
kol. Suriname , aan de Parakreek, ter linkerzijde in het afvaren ; palende
bovenwaarts aan den mond der Corroupinakreek, benedenwaarts
aan den verl, houtgr. Matuarihoj 730 akk.- groot. Vroeger was zij
Wangünst geheeten, en nu aan de Vier Hinderen getrokken.
GAGEL (HET-), in la te r tijd en thans ook meestal nog Zalke ge-
naamd , b. in Zalland, prov. Overijssel, a r r., k a n t. en | u. Z. van
Zwolle, gem. Zwollerkerspel; m e t 16 h . en 90 inw.
Hier lig t ook h e t , door de heerlyke zangen van den voortreflelij-
ken d ichter Mr. Rirusvis F eith vereeuwigde , buitengoed ß o s c h w i jk -
Zie dat woord.
GAGELDONCK, heerl. in de bar. van Breda, prov. IVoord-Bra-
band, arr. en kant. Breda, gem. ’s Prinsenhage; palende N. aan de
Beemden, 0. aan de Merk, Z. aan den Emer, W. aan de heerl. Bürgst.
Deze heerl. bevat het geh. Gageldonck, bestaande uit eenige
verstrooid liggende h., en beslaat eene oppervlakte van 28 bund.
97 v. r. 38 v. eil. Men telt er 7 h., bewoond door 10 huisgez.,
uitmakende eene bevolking van 30 inw., die meest hun bestaan vinden
in den landbouw.
G ageldonck , thans vereenigd met Hambroek, was voorheen een ach-
terleen van het Huis van Breda, en behoorde eertijds aan het aloude
geslacht van G ageldonck , hetgeen reeds in de twaalfde eeuw zeer beroemd
is geweest, en in Braband vele Ridders heeft opgeleverd, onder andere
schonk H ugo van G ageldonck , Ridder, en zijne zusters B eatrix en
S ophia, in het jaar 1233, vele goederen, te Tilburg gelegen, aan het kloos-
ter te 1 ongerloo. Men vindt, dat het goed van G ageldonck met de
hoeve , het kasteel, de huizing, Nederhoven en den Hazenberg, daar de
kapel op Staat, groot in huizing, landen, beemden en bosschen,
twee en zeventig bunderen, omstreeks het jaar 1430 verheven en be-
zeten is geweest, bij W il lem van de L e c k , Heer van Bergen, die het
met zijnen zoon Otto ter leen hield van het leenhof van Braband te
Brussel. Gezegde W il lem van -de L e c k , verkocht gedachte heerlijkheid
aan W illem de B il e , die in het jaar 1430 van F i l i p s , Hertog van
Braband,, verzocht en verkreeg, dat zijne heerlijkheden G ageldonck en
Hambroek vereenigd zouden worden, om een laathof uit te maken.
Negen jaren later droeg W illem de B i j e , deze heerlijkheid weder over
aan J a n , Graaf van Nassau, Heer van Breda. Sedert dien tijd is
Gageldonck gebleven in het huis van N assau. W il lem I , Prins van
Oranje, die op den 23sten Januarij 1344, daarmede voor het leenhof
van Braband verleden was, gaf het tot een achterleen uit aan zijnen
vertrouweling A ntonIs van S t r a l e n , Heer van Mergern en Dambrugge
Burgemeester van Antwerpen;. doch nadat deze onthalsd was, werd de
heerlijkheid'G ageldonck teil behoeve des Konings van Spanje'verbeurd
verklaard. Naderhand. is zij, zoo bij koop als bij erfenis in onderschei-
dene huizen en geslachten geweest, tot dat zij eindelijk is gekomen aan
de Graven van V erta ing. Thans behoort zij. aan het Belgische geslacht
van M ero d e .
Het geh. G ageldonk ligt | u. N. W. van Breda; 1 u. N. van Prinsenhage
, i u. 0. van de Beek. Er heeft voorheen aldaar een omwaterd
slot gestaan , zoo als uit de oude grondvesten en het overgebleven
muurwerk nog kan bespeurd worden. Volgens overlevering moet hier
ook een klooster van Kapucijnen gestaan hebben , waarvan men nog de
overblijfselen in eene boerenwoning meent te vinden. Zeker gaat het
dat in deze woning nog eene oude verwulfde kelder aanwezig is, alsmede
«en verwulfd kamertje , welke beide blijkbaar overblijfsels van een oud
gebouw zijn.
Eri lSi r ie^ ° ° k “°S eene kaPet aanwej%> -welke volgens sommigen
aan de H. Maagd M a r ia , volgens anderen aan de H. D ijphna , Patro-
nes tegen de krankzinnigheid, toegewijd was ; :doch sedert lang buiten
eemg geestelijk gebruik is. In deze kapel was voorheen eene kapelanij
Ses*‘®b t . die terbegeving stond van den Heer van G ageldonck.
GAGER-SAPER, d. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java
res. itembang. 7
T eG A J E K IN G A T E R B O R G , bürg in Hunsingo, prov. Groningen. Zie