Door deze sluis watert de Polder van Geldermalsen en de Polder
van Meteren op de Linge uit.
GELDERMALSENSC HE-WATERING (METERENSCHE-EN-), w a te r
in d e n Tielerwaard, p r o v . Gelderland. Zie Meterensche- en-G elder-
malsenscue-W atering.
GELDERMALSENSCHE-WEIDEVELD, naam onder welken de pold.
de V oetakker , in den Tielerwaard, prov. Gelderland} op sommigc
kaarten wel eens voorkomt. Zie V oetakker.
GELDERM ALSUM, d. in den Tielerwaard, prov. Gelderland. Zie
G eldermalsei*.
GELDERMALSUM (HUIS-TE-), adell. h. in den Tielerwaard, prov.
Gelderland. Zie G eldermalsen (H uis- t e -) .
GELDERPOLDER, p o ld e r in d e p r o v . Utrecht. Zie R uigeniioek.
GELDERN, Duitsche naam van bet voorm. hert. Gelre en van de
tegenwoordige prov. G elderland. Zie de art. G elre en Gelderland.
GELDERSGHE-DIJK, buurs. op de Over-Veluwe, prov. Gelderland,
distr. Veluwe, kw., arr. en 1 1 u. N. van Arnhem, kant.
Eiburg, gem. Oldebroek.
GELDERSCHE-GRACHT (DE) o f G elderscse- vaart , w a te r op de
g r e n z e n d e r p ro v . Gelderland e n Overijssel.
Zij neemt haar begin in eerstgemelde provincie, aan de Heigraaf, gem.
Doornspijk, loopt längs Wittenstein , en vervolgens , in eene noord-
westelijke strekking, tusschen Oosterwolde, gem. Doornspijk (Gelderland),
en Kamperveen (Overijssel), de grensscheiding tusschen die beide
prov. daarstellende, naar de Zuiderzee , hoewel bet Geldersche grond-
gdned voor een klein gedeelte ook nog benoorden de Geldersche gracht
zieh uitstrekt.
Deze gracht is, in bet jaar 1377, door den Bisscbop van Utrecht,
als grensscheiding tusschen het Sticht en Gelderland, afgebakend (be-
stikkelt), en in 1425, door Hertog E duard , als scheidingsloot en wa-
terleiding naar zee afgegraven, bij welke gelegenbeid zij den naam van
G elderscre- graciit gekregen heeft.
GELDERSCHE-HOEK, noordoostelijke uithoek in' Dregterland, prov.
Noord-Holland, u. N. van Enkhuizen, alwaar een vuurtoren is opgerigt.
Deze hoek heeft zijnen naam ontleend van de Gelderschen , die , om-
streeks het jaar 1580, eenen vruchteloozen aanval op Enkhuizen gedaan
hebbende , zieh genoodzaakt zagen met verlies aldaar weder in te schepen.
GELDERSCHE-HOEK, bogt van de Friesche vaart, het Britzu-
mermeer gebeeten , in het kw. Oostergoo, griet. Leeuwarderadeel, £ u.
Z. W. van Wyns.
GE LDERSCHE-IJSSEL, naam, welken men wel eens geeft aan de
riv. de I J s s e l , voor zoo ver deze de prov. Gelderland doorloopt. Zie
voorts I J s s e l .
GELDERSCHE-POLDER, pold. in de beerl. Zevenbergen, prov*
Noord-Braband, Vierde distr., arr. Breda, kant en gem. Zevenbergen
; palende N, aan den Oude-Pelgrim en den Bredasche-polder, 0.
aan Elderensland, Z. aan den Oude-Polder van Zevenbergen, W. aan
den Groote Schenkeldijk.
Deze polder beslaal, volgens bet kadaster , * eene oppervlakle van
134 bund. 81 v. r. 6 6 v. eil., en werd vöör 1832, door eene
sluis , doch. sedert. dien tijd door eene steenen heul, waardoor het
water in den Pelgrims-polder overgaat, van het overtollige water
ontlast. Het land ligt 40 d. onder A. P., het maalpeil is 15 d. bo-
ven A. P. Hij Staat, met den Grootc-Schenkcldijk, den Koekoek,
den ’ Pelgrim en den Bruiningspblder, onder het bestuur van eenen Dijk-
praaf en twee Gezworenen. ~/r
GELDERSCHE-TOREN of H uis- te- S pankeren , adell. huis op den
Veluwetoom, prov. Gelderland, arr., kant. en 5-j ü. N. N. O. van
Arnhem, gem. en 1* u. N. 0. van Rheden, i u. N. van Spankeren,
waartoe het hehoort.
Dit adell. huis beslaat, met de daart oe behoorendc gronden, eene op-
pervlakte van 121 bund. 36 v. r. 95 v. eil., en wordt thans in eigendom
bezeten en bewoond door den Heer F rederik A ugust Baron van B remen.
GELDERSC1IE-VAART, water op de grenzen der prov. Gelderland
en Overijssel. Zie Gelderschk-G racht.
GELDERSCHE-VALLEI, landstreek in het Overkwartier der prov.
Utrecht, en op de Veluwe, prov. Gelderland, aldus wegens bare lig-
ging tusschen de Amersfoorter , Rhenensche en Veluwsche hoogte ge-
lieeten. Men wil, dat een tak van den Rijn weleer er doorheen ge-
stroomd, en zieh vervolgens eenen weg naar de Noordzee, door het
meer Flevo, gebaand heeft. De Eem en de Grebbe zouden alsdan
overblijfselen van den geuoemden Rijntak zijn.
GELDERSCH-VEENENDAAL, d. op de Neder-Veluwe, prov. Gelderland,
distr. Veluwe, kw., arr. en 5j u. N. W. van Arnhem,
kant. en 2 u. N. N. W. van JVageningen, gem. en 2 u. W. van
Ede, op de grenzen der prov. Utrecht, midden in het veeuland
gelegen. Men telt er 184 h., bewoond door ruim 1700 inw., die meest
hun bestaan 'vinden, in wolkammerij.
De Herv., die er 1600 in getal zijn , maken , met die van S tic h ts -
Veenendaal eene gem. u it, waarvan de'kerk in de prov. Utrecht Staat.
Men heeft er eene sphool, waar tevens de kinderen van S tic h ts -
Veenendaal onderwijs genieten , en die door een gerniddeld getal
van 400 leerlingen bezocht wordt, waaronder 10 0 leerlingen , die op
de armenschool gaan.
GELDERSCH-HOF , ook wel Gelders- hof gespeld, buiteng. in het
Rijk van Nijmegen, grov. Gelderland, kw., distr., arr., kant. en ¿u . .
van Nijmegen, genfi. Grroesbeek.
Vroeger was het eene boerenhoeve, die, eenige jaren geleden, door
den tegenwoordigen eigenaar tot een buitenverblijf is aangelegd. Het
beslaat, met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte van
9 bund. 76 v. r. 80 v. eil., en wordt thans in eigendom bezeten door
den Heer G. J. D ommer van P olderseeld , woonachtig te Ubbergen.
GELDERS-HOF, buiteng. in het Rijk van Nijmegen, prov. Gelderland.
Zie G eldersch- hof.
GELDERS-OORD, schans in het graafs. Zutphen, prov. Gelderland,
gem. en | u. Z. W. van IVestervoort, tegen over Huisen. Zij was oor-
spronkelijk aangelegd , om door opstopping van het water eener Beek,
die daar in den Rijn valt , en met behulp van sluizen , het omliggende
land onder water te zetten, ter beveiliging der grenzen, en dewijl, in
tijden van noodzakelijkheid , daardoor het land van Zevenaar, anders de
Lijmers genoemd , hetwelk aan het hertogd. Cleve hehoorde, te gelijk
zoude ondervloeijen , zoo heeft de stichting dezer schans in den aan-
vang eenig verschd tusschen den Staat en de Cleefsche regering ver-
oorzaakt Deze schans, op sommige plaatsen beginnende te verzwak-
ken , is’ in de jaren 1769 eri 1770 weder verbeterd.
GELDERSOU, b. in Rijnland, prov. Zuid-Holland. Zie Gelderswoude.
GELDERSOUSCHE-POLDER, pold. in Rijnland, prov. Zuid-Holland.
Zie Gelderswoudsche- polder. •