De R. K., die hier bijna 320 in getal zijn, maken eene par. uii
welke tot het apost. vic. gen. van ’s Hertogenbosch, dek. van Boxtel, bei
hoort. Deze past. was van het jaar 1283 aan de Kanunniken van Pre-
montstreit uit de Abdij van Bern, en stond sedert de Reformatie met
de pastone van Orthen onder eenen Pastoor, die te Orthen zijn ver-
blyt hield, maar sedert het jaar 1796 wordt E ngelen door eenen
eigen Pastaor bediend. De eerste, die in deze past. de dienst heeft
waargenomen is geweest N icolaas H oogebs , die in het iaar 1796 her-
waarts kwam en in 1804 door M abtinus B e ek e b s wcrd opgevolgd.
De Herv., van welke men er ongeveer 60 telt, behooren tot de gem. En-
gelen-Lmpelen-Crevecoeur, welkein dezeburgerl. gem. eene kerk heeft.
Men heeft m deze gem. eene k o stsch o o l voor jo n g e heeren,
eene k o stschool vo o r jonge jufvrouwen en eene d o rp sch o o l,
allen in de kom van het dorp.
Deze gem. is eene heerl. welke thans in eigendom bezeten wordt
üoor Vrouwe Saba Geebtbijiba van Hoei , eehtgenoote van den Heer
William ÖM1TH, woonachtig te Rotterdam.
Het d. E ng elek, b i j sommige ook E ngeben gespeld, ligt 1 u. N. ten W
van s Hertogenbosch , 3 u. 0 . ten Z. van Heusden , aan den linker
oever der Dieze. Dewijl E ngelen vroeger het eenigste Hollandsche d.
was, dat aan de Dieze lag, werd aldaar de Toi ontvangen der schepen
, die van boven , het zij de Waal of Maas, afkomende naar ’s Hertogenbosch
voeren, gelijk ook van die, welke u it’s Hertogenbosch de ge-
melde rivieren opwaarts wilden; dewijl die niet bij of omtrent het dorp
V e e n kwamen, waar anders de gewone Hollandsche toi was.
Men telt er in de kom van het d. 49 h., welke meest in eene rei
angs den dijk staan, en 380 inw. Het zou, naar men wil, in de
veertiende eeuw veel volkrijker dan thans geweest zijn. Het was toen
op de wijze eener stad gebouwd en bloeide door zijne talrijke steenbak-
kerijen maar de Maas heeft veel van den ouden grond van dit d. we»-
gespoeld. Het land hier rondom is laag en broekachtig, en wordt daar-
om het Unge 1 e r meer gehegten.
WTlke, MCr, SÄ®* ston(i. was zeer groot en had eenen
waren toren. In de Nederlandsche oorlogen werden kerk en toren beide
verwoest, doordien de Graaf van H o h en lo , in 1587, den toren liet
S p r in g e r n In plaats daarvan werd er later, ten dienste van de Herv.,
cen kerkje gebouwd, dat van een orgel voorzien is, uit welks dak een
spits torentje njst.
ß.e ,R'. K: kerk ? aan de» H. Bisschop en Martelaar Lambebtus toe-
S , ’ IS l n , d e J a r .e “ 1 8 .2 9 - 1 8 3 2 b e r b o u w d , e n d e n 1 7 S e p t e m b e r v a n
l a a t s t g e n o e m d j a a r iD g ew ijd .
jJP* k o s tr i . o ° l \ 00r j ° nSe h e e r en telt thans slechts 4 leerlin-
• dit getal vroeger meer dan 20 beliep ; de k o s t s c h o o l
i J o n Se j u vrouw en telt 20 leerlingen; de d o rp s ch o o l wordt
des zomers door bO, en des winters door 70 llerlingen bezocht.
wapen dezer gem. bestaat uit eenen Engel
ENGELEN (BINNEN-POLDER-VAN-), pold. m het Land van Heusden
prov. Noord-Brabund, Tweede distr., arr. en kant. 's Hertogen-
7 ‘l P a l e n d e N. aan d e Maas , 0. aan d e Dieze,
W- “ <l“
Deze pold., beslaat volgens het kadaster eene oppervlakte van 49 bund.
,i J ‘0r' , . v* ■; telt 49 h., waaronder 36 boerderijen, en wordt
s mzen op de Maas en de Buitenpolder van het overtollige water
ontlast. Het polderbestuur bestaat dit eenen Dijkgraàf eil denen
P e n n ir ig ih d e s te r .
ENGELEN (BUITENPOLDER-VAN-), pold. in hét Land van Heusden,
prov. Noord-Braband, Tweedé distr., arr. eh kant. 's Herto-
genbosch, gem. Endelen; palende N. aan den Polder van Bokho-
ven , 0. aan den Binnenpbldér Van Engeleh , W. aan den Hoogen
Maasdijk.
De B i h t e n p o l b e r - v a n - E n g é l e n i s hièt deh B ü i t e np older-i> a n -
He d ik h u i ie n én met den Bu i i èUp o ld e r - v d n -Vl i jmen ge-
combineerd, en stâat daarmede önder hdl bestuur van drie Dÿk-
graven.
ENGELEN (SCHANS-TE-), ook wel de E ngelerscbass geheeten, en
bij de geschiedschrijvers meest onder den naam van de E n g E l e n s c h a n s
voòrkomende, voorm. groote viérkantd redouté of schahs, in het
Land van Heusden, prov. Noord-Braband, aan den linkeroever der
Dieze, Z. Van Engeleü, ter plaatse, Waar de Bosschesloot zieh in
die rivier ontlast.
Toen de Fransche Véldheer T o b en n b , in het jaar 1672, Crèvecóeur
belegerde, liet bij deze scbans mede aantasten. De bezetting weerde
zieh dapper, zoo dat de schans in vuur en vlam sclieen te staan.
Na het overgäan van Crevecoenr vreésde de bezetting, dat het geheele
vijandelijke leger voor de schans zoude komen ; zij vernagelde der-
halve het geschut, wierp het in de grachten eä trok naar ’sHerto-
genbösch. De krijgsräad dier Stad bad eeiiige dagen te voreri besloten
die Schans te doen slechtën , en het geschut, krijgsvoorraad en le-
vensmiddelen naar die stad te voeren. Doch de Franschen kwamen
er voor, eer dit te werk gesteld kon Wörden. Alvorens de Franschen
in het jaar 1673 deze schans verlieten , is zij gedeeltelijk gesiecht,
maar nadërhand in het bijzonder in 1799 is zij weder hersteld.
De omwallingen dezer schans bestaän nog, lerwijl, zoo wel de wallen,
als de schans zelve, tot weiland dienen , en thans het eigendom
van de Vrouwe der plaats zijn. — In de nabijheid der overblijfse-
len bestaat eene woert, zijnde een heilvel, die zelden önder water
komt, al is het geheele dorp overstroomd, en alwaar in 1841 ver-
scheidene scherven van Germaansche lijkurnen gevonden zijn, die in
het kabinet van het Noord-Brabandsche genootschap bewaard worden.
ENGELENBERG, landg. op den Feluwezoom, pròv. Gelderland.
Zie E n g e l en b d b g .
ENGELENBURG, voorm. oud adeU. h. in den Tielerwaard, prov.
Gelderland, Benedendistrikt, kw., ar‘r. en 6 ü. W. Z. W. van Tiel,
kant. en 2 | u. Z. W. van Geldemialsen, gem. en in de kom van het
d. Herwijnen.
Van dit h., hetwelk in het jaar 1817 geslöopt is , bestond, tot in
het jaar 1834, nog de voorpoort , waaraari blijken van de oudheid des
gebouws aanwezig waren , zoo dat er thans niets meer van bestaat dan
de grachten, die het gebonw omringd' hebben. Dë daartöe behoord
hebbende gronden , bestaande in’ appelen- èh perenboomgaarden, en
beslaande eene oppervlakte van 3 bund. 77 V. r. 34 v. eil., worden
thans in eigendom bezeten door den Heer Ma bt inbS A dbiands B ie bm a n ,
woonachtig te Gorinchem.
ENGELENBURG of E n g e l e n b e b g , landgöed op den Feluwezoom,
prov. Gelderland, distr. Feluwe, arr. en 4-£ u. N. N. 0 . van A ruberà
; kant en 3 | u. Z. 0 . van Apeldoorn, gem. en J n. N. W. van
Brummen.