met ketttingwerk ook voorzien , en vooral met vast ijzerwerk beslagen
■was echter niet bestand tegen het uitmalen van bet zand, zoodat het
telkens onklaar werd, en de uitvinders, na er vele duizenden aan te
kosten gelegdte hebben, genoodzaakt waren , het werk ta staken. Nä
langen arbeid ondervonden zij , dat de uitgemalen kolken door den stroom
telkens met zand gevuld werden, Het zouduseen eeuwigdurend, vruch-
teloos werk geweest zijn , daarmede te volharden.
ENNEMABORGH, buitenpl., met aanzienlijke veenen, in het Old-
artibt, prov. Groningen, arr. en 1 -J u. N. ten W. van W inschoten, kant.
en 2 u. 0 . ten N. van Zuidbroek, gem. en in het d. Midwolde , 8 min
W. van de kerk.
Het is van rondom door bosschen omgeven , en beslaat, met de daartoe
behoorende gronden, eene oppervlakte van 438 bund. 6 6 v. r. 90 v. ell.,
waarvan de opstrekkende heerl. geheel met bosch is beplant, behalve
een klein gedeelte bestaande uit bouw- en weiland, en eenig behuisd
land. A1 het overige is veengrond , waarvan jaarlijks een aanzienlijk
gedeelte tot turf wordt gestoken , hebbende dit veen eene eigene sluis ,
om^gemeenschap met het hoofdkanaal te onderhouden. Deze buit. wordt
sedert het jaar 1817 in eigendom bezeten door de Heeren Izabc Teiting
en Comp., woonachtig te Franeker.
ENNEVELDE, buurs. in Zalland, prov. Overijssel. Zie Aneveid.'
ENS, het zuidelijkstc gedeelte van het eil. Schokland, prov. Overijssel,
arr. Zwolle, kant. Kämpen, gem. Schokland.
Het bevat het d. Ens en de Z u id e rb u u rt telt 49 h., bewoond
door 87 huisgez., uitmakende eene bevolking van 280 inw., die meest
hun bestaan vinden in het visschen in de Noord- en Zuiderzee , en
arbeiden aan ’s landswerk.
De Herv., die bier 180 in getal zijn, behooren tot de gem. Ens-en-
Emmeloord. —. De R. K., van welke men er 100 aantreft, worden
tot de de stat. Ens-en-Emmeloord gerekend.
n r ®rrs’ °°k we^ ¿e M o le n b u u rt genaamd , ligt 3 n. W. N.
W. van Zwolle , 2 | u. N. W. van Kämpen, in den Zuidoostelijken
hoek van Schokland.
Men telt er in de kom van bet d. 38 h. en 200 inw.
De Herv. kerk, welke buitendijks, aan den Zuidoostelijken hoek
des eilands Staat, stond v66r de Reformatie ter begeving van het ka-
pittel van Deventer.
. J®en heeft er eene dorpschool, welke gemiddeld door een getal van
40 leerlingen bezocht wordt. — Bij dit d. staat eene vuurbaak, tot
gemak der schepen, welke de Zuiderzee bevaren.
ENS (UITLINGER-), pold. in de prov. Zuid-Holland. Zie Uitiin-
ger- E ns.
ENSAGÜESONst. in Afrika, in Opper-Guinea, aan de Goudkust,
hoofdst. van het land Tufel, 21 m. Z. van Coumassie, 21 m. N. N. 0.
van de Kaap der Drie Punten.
ENSCHEDE, kant., prov. Overijssel, arr. Almelo; palende N. en 0.
aan het kant. Oldenzaal, Z. 0. aan de Pruissische prov. Rijnland,
A. aan de Pruissische prov. Rijnland en aan het Geldersche kant.Äw»
W. aan de kant. Goor en Delden. > '•«
Het bevat de 3 volgende gem.: E n sch ed e , Haaksbergen en
0 " " ek e r , beslaande eene oppervlakte van 28,689 bund. Men telt
er 2664 h., bewoond door 2839 huisgez., uitmakende eene bevolking
van ruim 18,800 inw., van welken zieh velen öp het fabriikwezen
toeleggen. J
ENSCHEDE, kerk. ring, prov. Overijssel, klass. van Oeventer,
bestaande uit de volgende 8 gem.: E n sch ed e , D e ld en , ieP "
h e im , Goor, H a a k sb e rg e n , Hengelo Lesser en 0 ld e n z “* ‘-
Men telt er lOjOOO-zielen en 8 kerken, bediend werdende door 11 Fre-
^EN SCHEDE, gem. in Twenthe, prov. Overijssel, arr. Almelo,
kant. Enschede (2 k. d., 9 m. k., 3 s. d .), rondom m de gem. Lon-
“ Deze^m^bevat de plattelandsl. E n s c h e d e en eenige verslrooid
liggende h., beslaat eene oppervlakte van 88 bund., telt 700 h bewoond
door 780 huisgez., uitmakende eene bevolking van ruim 3700 inw.,, die
meest in de volgende fabrijken hun bestaan vinden : 1 stoomkatoenspin-
nerij , die een fabrikaat aflevert, dat met het Engelsche kan wedijveren ,
1 damasttafellinnen- en pellenfabrijk; bombazynfabrijken; gekleurde .
weefgoederenfabrijken : linnen- en katoendrukkerijen ; kunst- en andere l
bleekeriien; verweriien; kettingsterkerijen en calicotswevenjen, welket
laatste zoo aanzienlijk zijn, dat de grootstederstoomspinnerijen sweke-
iijks meer dan 3600 pond, ruwe katoen tot twist verwerkt, hetwelk met
dat der andere spinnerijen gezamenlijk voor de behoefte der Enschedesche
weverijen ongenoegzaam is , zoo dat er nog aanzienlij e par ljen wi J
u i t E n g e l a n d o v e r Z w o l l e h e r w a a r t s gebragt worden.
De Herv., die er ruim 2200 in getal zijn , maken met die van de
burgerlijke gem. Lonneker eene gem. u it, ■welke tot de klass. van
Deventer, ring van Enschede behoort, ruim 7200 z.elen telt, en dooi
twee Predikanten bediend wordt, van welke de oudste beroepen wordt
door Goedsheeren of Eigengeerfden en den kerkeraad, en de tweede
door de Regering, den kerkeraad en Gecommitteerden uit den boeren-
stand, terwijl pastorie van den oudsten Predikant vroeger aan
Goedsheeren en die van den jongsten aan de_ stad toebehoorde. Even-
eens werden vroeger de jaarwedden der Predikanten uit verse i
fondsen betaald. Beide ontvingen wel een gedeelte uit de provinciale
kas , doch het supplement van den oudsten Predikant kwam van
koorn en omslag over de landerijen buiten de stad ; lerwy a van
den tweede uit de stads inkomsten betaald werd. -n- De eers e , ie
deze gem. het leeraarambt bekleed heeft, is gewee:st, Piso Uvmos
die in het iaar 1898 herwaarts kwam. Tot in het jaar 1664 ha
E nschede slechts eenen Predikant, doch toen bekwam zij eenen tweede ,
zijnde de eerste tweede Predikant geweest, Everwinhs Stokjian , die
in dat iaar herwaarts kwam , en in het-jaar 1727 over ee .
i ^ I
life
H
De Doopsgez., die hier 120 in getal zijn , maken eene gem. u it,
welke door lenen Predikant bediend wordt. Het beroep geschiedt door
den kerkeraad. „„ „ „,i,„
De R. K., van welke men er ongeveer 1400 aantreft, onder welke
900 Communicanten, maken met die van eenige buurs. onder dosser,
eene par. u it, welke tot het aartspr. van Twe/irte behoort,
door eenen Pastoor en eenen Kapellaan bediend wordt , en 22&U zielen
, onder welke 1800 Communicanten, telt.
De Israeliten, van welke men er 110 te lt, worden tot de nng-
synagoge van Oldenzaal gerekend, welke te E nschede eene bijkerk
heeft. — Men heeft i n deze gem'-5-scholeu. f n ro„
D e p l a t t e l a n d s t . E n s c h e d e , d e v o o r n a a m s t e fabrykplaats v a n Uvei ’
ijssel, ligt U u. Z. O. van Almelo, 2 u. Z. van Oldenzaal, 22 u. » *
n van Delden , aan den _grooten wea van Deventer op Munster , ^