aanzienlijk deel in de schipperij hun beslaan vinden , daar hier meer
dan 60 Schippers wonen. Yoorts wordt er de landbouw beoefend om
in eigene behoeften te voorzien. Aanzienlijk ook is het aantal klom-
pen , dat hier vervaardigd en bij duizcnde paren naar elders, inzon-
derheid naar Friesland, verzonden worden. De schuiten, die hier
gebouwd worden , zijn bekend als de voortrcffelijkste van Twentke.
In 1834 is er eene weefschool opgerigt, welke na in eene fabrijlt
veranderd en ruim 20 arbeiders te lt, hoewel ook aan vele menschen
te huis werk versehaft wordt.
De Herv., die hier ongeveer 1100 in getal zijn, maken eene gem.
tritt,* welke tot de klass. van Deventer, ring v.an Almelo, behoort.
Reeds voor de Reformatie bestond hier eene kapel, aan den H. Ant
o n i o s toegewijd , met eene pastorij. De Spanjaarden staken bij hun
bezoek dit dorp in brand, waarbij ook de kapel en de pastorij ver-
woest werden. De klokken, die buiten hingen, bleven gespaard en
zijn naderhand naar Yeldhuizen , in het graafschap Bentheim, verkocht.
Jaren lang was toen de Herv. gemeente als een onderdeel
van Rijssen te heschouwen, doch door günstige medewerking van
U n ic o v a k R i p p e r d a , Landdrost van Twenthe, werd op eenen land-
dag, gehouden in het jaar 1707 , besloten , om te E k t e r eene kerk
en pastorij te bouwen , waarmede den 6 Mei 1709 een begin werd
gemaakt, wordende vöör dien tijd de godsdienst in eene boerenwo-
ning verrigt. Het houtwerk voor kerk, toren en pastorij is grooten-
deels van een, te Schuttorp afgebroken, klooster. De eersle, welke,
na de stichting der Hervormde gem., te E s t e r aldaar tot Leeraar beroe-
pen werd, is geweest A n d r e a s F r a n c i s c u s M a r c e l l i , vroeger Hulppre-
diker te Mastenbroek en Kämpen, die den 29 Januarij 1708 bevestigd
werd en omtrent het jaar 1724 schijnt overleden te zijn. — De kerk
was in het jaar 1824 zoodanig vervallen, : dat men sedert ruim drie
jaren daarin de godsdienst niet bad kunnen waarnemen , in dat jaar is
zij echter aanzienlijk hersteld.
De R. K., van welke men er 740 aantreft, maken eene stat. uit,
welke tot het aartspr. van Twenthe behoort en door eenen Pastoor be-
diend wordt. De kerk, aan den H. A ntonius Abt toegewijd, is in het
jaar 1819 gewijd, en in 1841 met eenen toren voorzien.
Men heeft hier eene school, welke gemiddeld door een getal van 300
leerlingen bezocht wordt.— .Ook ligt onder dit d. de oude havez. Kat-
te la a r . Zie dat woord.
ENTERBROEK, buurs. in Twenthe, prov. Overijssel, arr., kant.
en 1 J u. Z. Z. W. van Almelo, gem. en 1 J u. Z. Z., O. van Wier-
den, | u. O. ten N. van Enter, waartoe het behoort; met 123 h.'
en 780 inw. Ook heeft men er eene school, welke gemiddeld door
een getal van 30 leerlingen bezocht wordt.
ENTERGRAYE ,. watertje in Twenthe, prov. Overijssel, dat in het
Eisensehehroek ontstaat; met eene noordelijke rigting door bet Enterveen
en voorts längs Enter loopt, benoorden welke plaats het zieh
tegenover Rekkum in de Regge ontlast.
ENTERYEEN , moeras in Twenthe, prov. Overijssel, gem. Jl7ierden
, Z. van Enter.
ENTINGE, voorm. havez. in Dieverderdingspil, prov. Drenthe, 10
min. ten Z. W. van Dwingeloo.-
Het huis van deze havez. is in het laatst der vorige afgebroken,
e n het regt daarvan is door A lexander C arel Graaf van H eiden , Drost
van Koevorden en Drenthe aangekocht. Het is vervolgeus door deze op
pn ander goed gevestigd , en thans is het de naam van een buitengoed
te Zuidlaren , voor eenige jaren gebouwd door den jongsten zoon van
genoemden Graaf, die voor weinige jaren als Lid der Gedeputeerde
Staten van Drenthe overleden is. .
ENTREPRISE (LA NOUVELLE), verl. houtgr. in Nederlands- Guiana,
k„l Suriname, aan de Boven-Saramacca, ter regterzijde m het af-
varen • palende bovenwaarts aan den houtgr. La Ressource ; 500 akk.,
proof.* Thans is zij met W illem s h o o p vereenigd.
ENUM d. in Fivelgo , prov. Groningen. Zie E e n im .
ENUMA-TIL, oudtijds E emo- t i l , en E mu- t i l , doorgaans genaamd
E h - t i l , of E eme- t il , geh. in het Westerkwartier, prov. Groningen ,
arr en i u. W. van Zuidhom, gedeeltelijk gem. Zuidhom, gedeeltelijk
„em. en «ff u. N. van de 'Leek, f u. N. van Lettelbert, waartoe dat
sedeelte behoort, aan de trekvaart van Groningen naar Stroobos; met
32 b. en 160 inw., van welke 8 h. en 45 inw. ten O. de trekvaart onder
Zuidhom , 24 h. en 115 inw. ten W. de trekvaart onder Lettelbert.
Het is er zeer levendig door den doortogt van schulten , schepen
en riituipen. De bodem onder dit geh. is aan de oostzijde van het
diep klei en daaronder derrij ; het läge land aan de westzijde van het
diep is eenigermate moerassig en bestaat meest uit roodoorn.
Men heeft er eene school, w e l k e gemiddeld door cen getal van 1 »
leerlingen bezocht wordt. „ , , . , * L
Ook is er eene val- of klapbrug, over welke de daar ter plaats bepuinde
postweg van Groningen naar de Lemmer loopt. Ten U. van de
vaart Staat een pel- en korenmolen, en ten W. een pelmolen.
Voorheen plagt E nu bat il versterkt te zijn door eene schans, welke
in den Spaanschen oorlog dikwerf werd belegerd en genomen, ten
einde den toevoer naar Groningen of te dekken of te belemmeren.
Onder anderen werd zij, in bet jaar 1588, volgender wijze, door W il lem ,
Graaf van Nassau, met list ingenomen. Hij liet ten dien einde een
schip , boven met mastkorven,. beneden op de denningen met eene
schoolvrije borstwering , toerusten. Hopman G e r r i t C o r n e l i s z . S c h a a t ,
die voor vier jaren de schipbrug over het Niezijlster diep kwahjk geleid,
en alzoo den aanslag op Groningen bedorven had , verzocht n u , ten
einde dien vlek uit te wisschen, dit schip aan te voeren , hetgeen hem
toegestaan werd. Hij kwam daarmede alzoo den 10 Maart digt voor de
schans, door toelating van die van het garnizoen , welke meenden , dat
het een lorrendraijer was, hoewel zij daarna hunnen misslag bemerkn
ten , en riepen om af te houden; doch hij voer tegen hunnen dank plat
tegen den wal, schoot van beneden, en wierp v a n boven dapper m .
Hopman M i c h i e l H o g h b lk e , te lande hier oppassende, begon nu ook te
stormen, en overweldigde de schans.
ENZE , oude naam van de plattelandsstad E nschede in Twenthe,
prov. Overijssel. Zie E nschede.
ENZELENSofENSLENs, geh. in Fivelgo, prov. Groningen , arr., kant.
en 1 u. W. ten N. van Appingedam, gem. en £ u. Z. O. van Loppersum,,
J u. N. 0. van Garrelsweer en J u. Z. W. van Wirdum, ten
N. van het Damsterdiep op eene wierde ; met 6 h. en ruim 40 inw.
Men vindt in den omtrek zware kleilanden; de landen tot E nzelens be-
hoorende liggen, zoo als men in eenoud zijlboek aangeteekend vindt, ten
N. en ten Z. van de Delft, thans het Damsterdiep genaamd.
EPAMA , voorm. staten, prov. Friesland. Z ie E p e b a .
EPE, gem. op de Middel-Teluwe, prov. Gelderland, distr. Feluwe,
arr. Arnhem, kant. Apeldoorn (2 k. d., 6 m. k., 2 s. d .) ; palende