« D« i sr' ’ Tan welko nien »ngeveer 70 aantreft, beboorcn tot Je
Hooid-Synagoge van Maastricht.
Men heeft in deze heerl. drie scholen, als: ¿¿ne te Gulp en, ¿ene
te Margraten en eene te Reymerstok.
Voor zoo veel men zeker weet, is deze heerl. eerst verpand of liever
met eenen opslag van 9800 gnldens Brabands, door Koning F il i p s IV,
den 6 Augustus 1650|, verkocht geworden, doch sedert den aanvang
der vorige eeuw menigmaal van eigenaar verwisseld. Eene reeks van
jaren was zij bezeten bij het adellijke geslacht van E in a t t e n (van » e r
N a t ) , waarvan het stamhuis aan de oostelijke grenzen des Herlogdoms
Limburg lag, niet ver van Walhorn en aan hctwelk nog Nut en meer
andere heerlijkheden dezer landen behoorden. Den Heer J o uan F i l i p s
v a n E ir a t t e r , Kamerheer aan het Hof van Brussel , bad haar in 1717
verkocht, aan de Luthersche familie van C l e r jeo n t te Ahen. Van deze
is die heerl., door koopverdrag, overgegaan tot het graafl. huis van
P l e t t e n b e r g , hetwelk het nabij gelegen Vrije Rijksgraafs. Wittern in
eigendom bezat. en eindelijk in 1770 is zij door den Heer N. van C l b r -
■ ond voor 75,000 Rijksdaalders verkocht aan den Heer J ohan F r a n c o is
» e H b k s . Tbans wordt deze heerl., voor zoo veel- de regten nog uit-
geoefend worden , in eigendom bezeten door den Heer O s c a r d ’ A n s e r -
b u r g , woonachtig op Nieuwenburg, onder Gulpen.
GULPEN-EN-VALKENBURG, kerk. gem. in de prov. Limburq.
klass. Maastricht, noordring van Maastricht.
G u l p e n maakte vroeger eene afzonderlijke gem. nit, welke, sedert het
jaar 1663, van een eigen Predikant voorzien was. De cerste Predi-
kant , die alhier het leeraarambt heeft waargenomen is geweest J oh
a n n e s B e r b e r ir u s v a r D i« , die in het jaar 1663 herwaarts kwam,
en in het jaar 1674 overleed , waarna de gem., wegens den oorlog ’
vacant was tot in het jaar 1680. De Gulpensche gem. was niet de
de mmste in de Landen van Overmaas, ten aanzien van het getal'der
ledematen. Daardoor was zij eene der weinige gemeente dezer klass.,
die eenen volledigen kerkeraad hadden , welke in gevalle van vaeature
het regt van Predikanten te beroepen bezat. Dewijl echter met de gem.
van G u l p e r gecombineerd waren, die van Margraten en Vijhlen , welke
geen kerkeraad hadden , was de kerkeraad Tan G u l p en , ingevolp'e
hesluit van de Staten-Generaal van 1728 verpligt, in alles gemeen-
schappelijk met de klass. te werk te gaan, welker drie Gedeputeerdcn
nevens de leden des kerkeraads, hunne stemmen , in die beroeping
hadden.
, Vdör den Franschen oorlog* die in het jaar 1672, en eenige vol-
gende jaren gevoerd werd , was de gemeente van Va lk en b u rg , welke
destijds geheel op zieh zelven bestond, vrjj talrijk. Deze gemeente
heeft tot eersten leeraar g e h a d jA C O B U s V e r k e n iu s , die in het jaar 1633
derwaarts kwam, en in het jaar 1648 eenen opvolger kreeg in
F r e d e r ic u s S y l v iu s . De overlast, welke de Herv. voornamelijk door
zware inkwartiering lijden moesten , heeft velen naar el^ers doen
vlugten, waardoorde gemeente van Valkenburg zoo zeer verminderd
is geworden, dat zij in het laatst der vorige eeuw geen genoegzame
leden had, om eenen kerkeraad te können uitmaken. — Sedert het
jaar 1819 zijn de gem. van Gulpen en Valkenburg vereenigd geworden.
De eersle, die in deze gecombineerde gem. het leeraarambt
beeft waargenomen , is geweest H e n d r ik J o h a r E s s e r s , die in het jaar
1782 te Gulpen-Ma rgra ten-en-Vylen was beroepen, waarmede
in het jaar 1819 Valkenburg vereenigd werd. Hl) overleed aldaar
den 21 December 1820. Men heeft bier twee kerken, als: ¿¿ne te
Gulpen, en ¿ene te Va lk e n b u rg , en telt er 70 zielen.
GÜLPENBERG, bergje in het hand van ’s Hertogenrade, prov.
Limburg, gem. Gulpen.
Deze berg is uit hoofde van zijne steilte, zeer moeijelijk te beklim-
men. Men heeft van zijnen top een verrukkelijk gezigt over de
geheele omliggende landstreek.
GUMBOLA landschap in Oust- Indie , aan de zuid-oostkust van1
het Sandelhout-eiland.
_ GUMPOL , distr. in Oost-Indief op het Sundasche eil. Java. Zie
G e b p o l .
GUNST (FREDERICI’S-), verl. houtgr. in Nederlands-Guiana f
kol. Suriname. Zie F r e d e r ic i ’s - G u r s t .
* GUNTERSTEIN j adell. h. in het Nederhpartier der prov. Utrecht,
arr. en 3 u. N. ten W. van Utrecht, kant. en 1 u. Z. van Loenen,
gem. Breukelen-St.-Pieters, aan den regter oever van de Vecht, schuins
over de kerk van het d. Breukelen.
Het was welcer een zwaar gebouw, en van ouds door Edelen bezeten,
waarop in het jaar 1573, toen de Spanjaarden de stad Haarlem
belegerd hielden , veertig mannen van de vijf honderd Soldaten ,
welke zieh te Breukelen verschanst hadden, gelegd werden. Het was
in het jaar 1539, door de Staten van Utrecht, voor eene ridderhof-
stad erkend ; doch in het jaar 1611 , door de Staten van Holland T
aan wieu het leenroerig was, aan J oha r v a r O l d e n b a r n e v e l d ter leei»
gegeven zijnde , werd het, op diens verzoek , zoo door de Gedeputeerde-
Staten, als door de Staten van Utrecht zelve, andermaal voor eene*
ridderhofstad verklaard, blijvende niettemin een gedeelte van het
Sticht, onder het geregt van het kapittel van St. Pieter. In het
jaar 1672 deden de Franschen het door buskruid springen. Sedert
wederom sierlijk opgehaald en vernieuwd zijnde, vertoont het zieh
tegenwoordig als een vierkant, deftig gebouw, in het midden van
r n a j omringd van lommerrijk geboomte. In het jaar
et aaogekocht door den Heer F e r d in a n d v a r C o l l e n Heer
van Tienhoven, Oud-Schepcn en Raad der stad Amsterdam , in wiens
geslacht het tot nu toe gebleven is, wordende dit adell. h., hetwelk
met de daartoe behoorende gronden, eene oppervlakte beslaat van
ruim 3o bund., tegenwoordig in eigendom bezeten en bewoond door
Mejnfvrouw J . M. E. v a n C o l l e n .
GURA, kon. iil Afrika, in Opper-Guinea, aan de Goudkust, aan
den regteroever der Aneobra.
Het is 25 inijlen lang en 10 mijlen breed, aan Assiantee schat-
ptigtig, en heeit eene hoofdstad van dcnzelfden naam.
GURA, st. in Afrika, in Opper-Guinea, aan de Goudkust, aan de
Aneobra, l l j myl van liare uitwatering, in de Bogt van Guinea.
r r f s r i w r P “tS .Va“ liet koniniirÜk van denzelfden naam.
V ’ W,A,;. , l ,S U ’ nv,ln Oost-Indie, op het Ambonsche eil. Boero;
m rTTcenorm jke riUlinfT we uitloopende.
Zie G e u s s e l ’ bUit llet Land van Valkenburg, prov. Limburg.
“ 1 , 1 w “ * p r o v -