ENGELANDERHOLT, thans B ruggelen genaamd, bosch.op de Mid-
del-Vcluwe', pro v. Gelderland, distr. Veluwe, gem. Apeldoorn, W.
van Beekbergen.
Het beslaat eene oppervlakte van 20 bund. hakhout. Het is de
oudsle geregtsplaats in Gelderland ook H e er em iu l genaamd, waar een-
maal de oudste bewoners der Veluwe gerigt hielden, en waar Weder bij
het herleven van het volksregt de Geerfden van het volk zamenkwamen
en men dan kleine vonnissen door of van wegen eenen Ambtsregter
velde. De namen E ngei,and en H eerenhul herinneren misschien even
als de E nkelenrcrg aan eene overheersching der Anglen in Saxen.
ENGELANDERZAND, zandvlakte in de Middel-J'eluwe, prov. Gel-
derland, distr. Veluwe, gem. Apeldoorn, tusschen Apeldoorn , Beekbergen
, Loenen , Otterlo en Kootwijk zieh uitstrekkende. — Het be-
slaat eene oppervlakte van 183 bund. 88 v. r.
ENGELANDSSLUIS (POLDERTJE-BENEDEN-), pold. in de Lang-
straat, prov. Noord-Braband, arr. Breda, kant. Oosterhout, gem.
Raamsdonk; palende N. aan den Goedenaardspolder, 0. aan de Enge-
landsche sluis, Z. aan de rivier de Donge, W. aan de buitenste Bui-
tengronden.
Deze pold., welke in het jaar 1830 bekaad is. beslaat volgens het
kadaster eene oppervlakte van 8 bund. 87 v. r. 70 v. eil., en wordt
door een heuten duiker op de Donge van het overtollige water ontlast.
Het land ligt ruim 1 el boven A. P. Het polderbestuur bestaat üit
de Ergengeerfden.
ENGELANDT (GROOT), voorm. eilandje in Kennemerland, prov.
Noord-Holland. Zie E ngel and (G root) .
ENGELANDT (KLEIN), voorm. eilandje in Kennemerland, prov.
Noord-Holland. Zie E ngeland (K lein) .
ENGELBERT , oudlijds E cgneberd of E gn ebergh, d. in het Goregt,
prov. Groningen, arr., kant. en 1 . u. 0. ten Z. van Groningen, gern-
en £ u. len Z. van Noorddijk , en J u. ten Z. van Middelbert, tusschen
de vaart en puinwegen, welke van Groningen naar Delfzijl en
Winschoten loopen.
Tot dit d. behooren ook de geh. de Roode Haan en Het Tol-
h u is , benevens een gedeelte van E uve lgunne . Er is eigenlijk geen
kom van het dorp, maar het bestaat uit eene verspreide buurt, welks
huizen ter lengte van nagenoeg \ uur aan den rijweg zijn gelegen ;
het wordt gewoonlijk verdeeld in de laagte en hoogte , tot welk laatste
de geh. behooren. De in w. vinden meest hun bestaan in den land-
bouw de veehoederij en het verveenen.
De sporen van het oude bed der Hunse zijn hier nog zigtbaar. De
Borgsloot is er de oude scheiding tusschen het Goregt en Fivelgo.
Eene zekere läge streek gronds, nabij het- Engelberter-tolhuis aan den
puinweg, draagt den naam van Uilkenham. Yroeger had men hier
ook de buitenplaats Delmina. (Zie dat woord).
De scheiding tusschen Engelbert en Westerbroek, wordt bepaald :
1°. door het Oldediep , waarschijnlijk een takje van de Hunse , welke
op deze hoogte, uit Drenthe körnende , in het Schu iten d iep stroomt,
zijnde dit Oldediep begrepen tusschen het trekpad eu een zeker til-
letje , gelegen in den zoogenaamden ouden dijk , hoog 4 of 8 voeten en
vrij breed , welke van het trekpad zieh oostwaarts uitstrekt naar den
Engelberter weg; 2°. door dat gedeelte van dien ouden dijk, hetwelk loopt
van het gemelde tilletje naar den Engelberter weg ; en 3° door eene af-
watering, loopendc van zeker bruggetje in den Engclberter weg oostwaarts
naar den Harksteder weg. De Hunse , welke omstreeks 200 roe-
den ten zuiden van gemelden ouden dijk , niet ver van de Waterhuizen
naar het Schuitendiep stroomt en thans onder den naam van Schuitendiep
naar en door Groningen vloeit; liep oudtijds raet vele bogten
van de Roode Haan oostelijk om de stad naar Wierum. De dijk ,
längs welken deze rivier toen liep , is op vele plaatsen nog zeer zigtbaar
; hij is van klei , en ligt grootendeels op klei , en daaronder derrij
of veen. Längs den puinweg en op de hoogte vindt men van 4 tot
10 voeten klei, daar boüwt men haver en men heeft er goede weilan-
den, doch naar den kant van de Harkstede , de L aag te genoemd,
heeft men, onder eene korst van tuinaarde, gedeeltelijk goeden vecn-
grond van 4 tot 11 voeten diepte. Daarin baggert men gedurende bijna
vijftig jaren, en tbans zoo sterk, dat binnen kort deze landen geheel in
waterplassen zullen veranderd zijn.
De Herv., welke hier 220 in getal zijn, maken eene gem. uit ,
welke tot de klass. van Groningen, ring van Hoogezand behoort. Deze
gem. was, sedert de reductie tot in het jaar 1681 , met Middelbert
vereenigd, in welke combinatie de eerste Leeraar geweest is H enrichs
Crevelius , die hier in 1604 stond. De eerste Predikant, welke na de
afsebeiding van Middelbert, alhier de dienst heeft waargeuomen , is geweest
A lbertus van L ambebgen , herwaarts gekomen in het jaar 16ol
en f in 1672. Het beroep Staat aan den kerkeraad en de stemge-
regtigde ledematen der gemeente. Men heeft er een klein kerkje,
staapde op eenen naakten eenzamen heuvel , dat in het jaar 1779 ,
aanzienlijk hersteld is en waarop aan het westelijke einde een klein open
spits torentje Staat. —s Men heeft er ook eene dorpschool.
ENGELBÜRG, naam, op oude kaarten voorkomende als zijnde eene
b. in Fivelgo, prov. Groningen, 1 u. Z. Z. W. van Loppersum, bij
Garrelsweer, thans echter niet meer bestaande.
ENGELBRECHTS-PLEKJE of R ondenboek , pold. aan de Hoogekil,
prov. Zuid-Holland, arr. Gorinchem, kant. Sliedrecht, gem. Sliedrecht;
palende N. aan de Merwede, O. aan Aart-Eloijenbosch, Z. aan de
Sneepkil, W. aan de Hoogkil.
Deze pold. beslaat, volgens het kadaster, eene oppervlakte van
17 bund. 67 v. r., waaronder 17 bund. schotbaar land, telt 60 h.,
en wordt door duikers van het overtollige water ontlast.
ENGELEN, gem. in het Land van Heusden, prov. Noord-Braband,
Tweede distr., arr. en kant. ’s Hertogenbosch (9 k. d., 10 m. k.,
8 s. d ); palende N. aan de Maas, O. aan de Dieze, welke haar van
Bmpel-en-Meerwijk scheidt, Z. aan de gem. ’s Hertogenbosch , W. aan
Vlijmen en N. W. aan Bokhoven, waarvan zij gesebeiden is door den
bodem der oude rivier de Maas, die in vroegere tijden tusschen
Engelen en Bokhoven , en zoo vervolgens nederwaarts ten Zuiden der
stad Heusden liep, doch tegenwoordig geen gemeenschap met de rivier
zelve meer heeft.
Deze gem., welke vroeger met Vl i jmen is vereenigd geweest,
bestaat uit den. Binn en p o ld e r-v an —Engelen , den B u ite n p o l-
d e r-v an -E n g e len en het E n g e ie rm e e r, en bevat het d. Enge-
1 en ; vroeger heeft hier ook eene schans gelegen , welke thans vervallen
is. Zij beslaat eene oppervlakte van 728 bund. Men telt in de gem.
E ngelen 49 h., bewoond door 69 huisgezinDen , uitmakende eene be-
volking van ongeveer 380 inwoners, die meest hun bestaan vinden
in den landbouw en het paarden der schepen van en naar s Hertogenbosch.
IY, D e e l . ^