De bewouers zijn bijzonder voor de krijgsdienst geschikt, voorna-
rnelijk voor de zeedienst, daar het stoute varensgezellen zijn, Lekend
wegens bunne moedige ondernemingsgecst. Zij zijn verpligt ingeval van
nood als matrozen te dienen. De laridbouw wordt er minder dan in de
noordelijke distrikten van Celebes uitgeoefend; vischvangst, kusthandel
en zeevaart, leveren den inwoonderen een tamelijk goed bestaan op.
■ GALISSONG , G alisson of G elisson , st. in Oost-Indie, op het Sundasche
ed .Celebes, op den Zuidelijken-Landtong, landstr. Galisson,
met eene haven.
Den 20 Julij 1677 , werd deze st. door de onzen , onderden Admiraal
S peelman aangetast, en na hevigen wederstand stormenderhand geno-
men, slechts eene sterk bezette benting , bleef nog in de magt des
vjjands, doch deze werd in den nacht van den 18 Augustus, door
H adja P alacka , aan het hoofd van honderd uitgelezene manschappen
overrompeld.
GA^iREBIERUM, vöunn. slatc, prov. Friesland, kw. Oostergoo,
griet. Tketjerksteradeel, ondpr Garijp.
GALKEHIEM, G alkenhiem of G alkh ieh , voor m . state, prov. Fliesland,
kw. Oostergoo, griet. Tietjerksteradeel Zie G a lekehem .
GALLAT, kl. eil. in Oost-Indie, in den Sundaschen Archipel, Zie
G alat.
GALLE (DE-) of de G olle , vaarwaler in Friesland, k w . Oostergoo,
griet. Idaarderadeel, benoorden Grouw,
Het komt voort uit de vaart of ringsloot van bet bedijkte Warre-
gastermeer, loopt in eene zuidelijke strekking längs Aegum en Kol-
¿y . ’ waarhet den naatn van Kol d ijk s te r r a k draagt, voorts längs
Klem-Fenwierdstra en Groot-Fenwierdstra, om zieh benoorden Grouw
in de Grouw te ontlasten.
GALLENBERG, berg in het balj. van Diekirch, groolh. Luxemburg.
Up dezen berg, welke onder de hoogste toppen van de Ardennen
behoort, ontspnngt de B e lle n f le e s , eene kleine beek, die, een
weinig beneden genoemde stad , in de Sure valt.
G A L O , reg. en st. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java. Zie
de beide vollende art.
GALOE, G alo of G a l o ü , reg. in Oost-Indie, op bet Sundasche eil.
Java, resid. Cheribon; palende N. aan het reg. Cheribon, 0. aan de
resid. Banjoemas , Z. aan de baai Segara-anakan., W. aan de Prean-
gerregentschappen.
Dit regentschap is verdeeld in de distr. : Tjaraie* ,. Tjawer-
B o t t i , Kwalie en Keppel. De Regent voert den naam van R adeen
A d i P a t t i . — Het wordt door de Kalitondo bespoeld. Het
khmaat is er zeer gezond, de grond zeer vruehtbaar en levert veel
kofhj op.
GALOE, G alo of G aloü , stad in Oost-Indie, op het Sundasche eil.
Java resid. Cheribon, reg. Galoe, ads. resid. Koeninqan-en-Galoe.
GALOE (KOENINGAN-EN-), ads. resid. in Oost-Indie , op het Sundasche
eil. Java. Zie K oehingan- en-G alo e .
GALOE (RADJA-), distr. in Oost-Indie, op het Sundasche eil. Java.
Zie R ad ja -G aloe.
GALOENGOENG , gebergte in Oost-Indie , op het Sundasche eil. Java,
resid. Preanger-Regentschappen, reg. Tjanjor, in het zuidelijke van
dat regentschap.
Het is eene schakcl van de bergketen , die , aan den voet van den
Tjikorakie genen aanvang nemende, van het westen naar het noorden
voortloopt, en een gedeelte van den cirkel vormt, welke de natuur-
lijke scheiding der regentschappen Sumadang en Limbangan uitraaakt.
De G aloengoeng verheft zieh op eenen afstand van een en dertig mijlcn
van den Tjokorakie, en springt dan, eenigzins oostelijk buiten den
bergrug, die uit verschillende , in eene halfronde ligging rondom des-
zelfs kruin oprijzende toppen , als den Dingding-arie in het Zuiden ;
den eigenlijk zoogenoemden Galoengoeng in het Westen , en den Tjan-
joon en den Senpat, in het Noorden , is zamengesteld. Yan het Westen
naar het Oosten begint zieh, aan den voet van den Galoengoeng ,
eene diepe valei te vormen , die zieh vervolgens verbreedt en zieh ein-
delijk, in eene zachte afhelling, bij de vlakte verliest, welke de
boorden uitmaken van de rivieren Tjilandooi ten Oosten en Tjiloewan
ten Westen.
De Tjikoenier, eene der kleinste rivieren , die door de vallei loo-
pen , en nog verseheidene andere nemen hären oorsprong uit den Galoengoeng
en störten in watervallen op de vlakte neder, om zieh vervolgens
met den Tjilandooi en de Tjiloewan te vereenigen. De geheele
landstreek, tusschen deze twee rivieren en den G aloengoeng , is eene
der vruchtbaarste en meest bevolkte regentschappen.
GALOENGOENG of G alongong, berg in Oost-Indie, op het Sundasche
eil .Java, resid. Preanger-Regentschappen, reg. Tjanjor, eene der hoogste
toppen van het gebergte Galo en g o en g .
Den 8 October 1822 bad er in dezen berg eene uitbarsting plaats.
De eerste ontploffing ging gepaard met eenen geweldigen doffen slag,
kort daarna rees er een digte rook, in zwarte wolken, naar boven ,
welke door bevige rukwinden gevolgd werd, waardoor boomen ont-
worteld en huizen omver geworpen werden. Als om de akeligheid van
dit natuurtooneel nog te vermeerdereq , ontstond er eenigen tijd daarna
eene dikke duisternis, die den dag in nacht verkeerde en gedurende
drie uren eenen regen van brandende asch, die in eenen omtrek van
20 palen nederstortte, benevens eene stroom van gloeijende lava , die
in zijne teugelooze vaart huizen , menschen , dieren en boomen met
zieh mede sleepte, bedolf en verzengde. Na verloop van deze drie
bange uren werd bet weder licht en braakte den berg nog eene groote
menigte zand en kleine steentjes uit. Bij de uitbarsting, welke van
den 8 tot den 1 2 October, bij tusschenpoozen voortduurde , zijn 4011
menschen, 103 paarden, 140 koeijen en 713 buffels omgekomen : 114
dorpen 41 rijstvelden en 773,793 koffijboomen geheel vernield, mits-
gaders 46 rijstvelden en 3,851,742 koffijboomen beschadigd en’ bedor-
ven. Merkwaardig is het dat deze berg sedert menschen geheugenis
niet gebrand had en alzoo niet als vuurspuwend bekend was.
Deze berg werd vroeger door een digt bosch voor de oogen verborgen
, doch werd bij de uitbarsting ten eenemale van geboomte ontbloot
en overdekt met eene soort van aarde , gelijk aan die , welke aan den
voet van den Goentoer, van den Papandajang en op verschillende
hoogten van den Gede gevonden wordt, en ongetwijfeld ook van deze
bergen is voortgekomen. De G aloengoeng stond vroeger waarschijnlijk
m gemeenschap met den vuurberg Telega Boedas , die tot dezelfde berg-
keter. behoort en waarvan de krater slechts vier mijlen van dien, welke
z>ch thans in den G aloengoeng gevormd heeft, verwijderd is.
GALOENGONG of G alongosg , distr. in Oost-Indie, op het Sundasche
ed. Java, resid. Preanger-Regentschappen, reg. Soemadang.
Het wordt aldus genoemd naar den vulkaan van dien naam , en is
een der fraaiste en vruchtbaarste oorden van geheel Java.