9 7 4 G a o .
GRONINGEN, katoen plant, in Nederlands-Guiana, kol. Suriname,
aan de Tapocripakreek, ter regtcrzijde in het afvaren ; palende boven-
waarls aan de katocnplant.'Crommelijnsgift, benedenwaarts aan de verl.
plant. Maria’slust; 780 akk. groot, met 12 slaven. De Negers noe-
lnen haar Linki.
GRONINGERDIEP, r i v . , p ro v . Groningen. Zie H dnse.
GRONINGERLAND , n a a r n , o n d e r w e lk e d e p r o v . Groningen , w e l
c ells v o o rk om t. Zie Groningen.
GRONINGERLAND, verl. plant, in ¡Yederlandsch-Guiana, kol. Su-
riname, aan de Saramakka, ter linkerzijde in het afvaren ; palende
bovenwaarts aan de verl. plant. Vaderszorg, benedenwaarts aan de verl.
plant. Seulen ; 1000 akk. groot.
GRON1NGER OMMELANDEN, gemeenlijk alleen de O mmeeanben ge-
noemd, landstreek in de prov. Groningen, welke vDormaals het tweede
lid van staat daarin uitgemaakt heefi. Zij bestond uit versChillende
bijzondere landschappen , naderhand tot drie kwartieren zamengetrokken,
als: Hunsingo, Fivelg o en het Wes t erkw art ier. Deze drie
waren in onderdeelen verdeeld, doch droegen, zamengenomen en als
¿en staatsligchaam beschouwd, volgens eene uitspraak van de Sta-
ten-Generaal, den naam van de Ommelanden tusscben be E ems en be
L abwebs j en maakten , vereenigd met de stad Gbosingen, de Hooge
overbeid van dit gewest ui t , onder den gemcenschappelijken titel van
S tab G roningen en O mhelanben en later van S tab en L anbe. Onitrent
de regering is aan te merken , dat zij in oudc tyden beeft bestaan in
onderscheidene bijzondere landstreken , waarin de meeste dorpen hunne
eigene regtstoelen bezaten, zijnde de eene landstreek van de andere
geheel onafbankelijk , doch doorgaans met elkander in een algemeen
verbond vereenigd; landstreken, welke , vöör de Reductie der stad,
zieh, naar gelegenheid Van tijden en zaken, in een meerder of minder
getal onder elkander , of met de stad verbonden , en , bij verloop
van tijd , meerder en algemeener verknocht werden , tot dat zij ein-
delijk, bij de Reductie, een vast Staats-ligchaam werd, hetwelk, na
vele verschillen en wisselvalligheden, in den jare 1689, eene wet ont-
ving, welke, krachtens een nader besluit van den jare 1665 , nooit
veranderd mögt worden. Naar deze wet moest de Ommelander Re-
gering besteld worden. De Ommelanden waren das een, door de
wet vereenigd politick ligchaam, uitmakende het tweede lid van de
staten van S tab Gboningen en O mmelahben , wiens Regering bestond uit
Jonkeren, Hovelingen, Ejgengeerfden en Volmagten.
GRONINGER-PÜLDER, polder in het Oldambt, prov. Groningen.
Zie S taBspoebeb.
GRONINGERPUNT (DE), geh. in het Gooregt, prov. Groningen,
arr., kant. en 2 u. Z. van Groningen, gem. en 1 u, Z. van Ha'
ren, of meer juist 9000 eilen van Helpen, 100 eilen van de Drent-
sche punt en 16,100 eilen van Assen aan het Hoornsche diep.
Het bestaät uit eene groote boerenwoning, mettuinen, welke ker-
kelijk onder Woordlaren behoort.
GRONlNGER-ZEEGiAT (HET) of De Fbiesgbe-Sienk , vaarwater, loo-
pende tusschen de eilariden Ameland en Schiermonnikoog, hebbende twee
nitloopen in de Noordzee, ‘ eene noord-oostelijk en eene noord-westelijke,
ookhet Mi ddelg at geiiaamd ,heide ontstaande door de Engelmansplaat.
De eerste uitloop is verloopen en onbruikbaar ; de tweede Wordt thans
gebruikt en heeft bij laag water van 44 tot 48 palmen diepte.
GRONINGIA , Latijnsche naam van de stad Gboningen. Zie datwoord.
GRONINGSCHE STADS NIEUWE KANAAL, kanaal m do prov.
•Gboningen , loopende van do Eoven-Wildervank in d» rigting naar le r
Apel. Zie S tabs-R anaae. ,
GRONINGUE, Er. naam van de stad Gboningen, prov. hronmgen.
Zie Gboningen. . , . ™ '1 1 «
GRONS, voorm. landh., prov. Friesland, kw. Westergoo, griet.
Wonseradeel, arr. en 2 j u. N. W. van Sneelc, kant. en i u. N. van
Bolsward, -i u. W. van Burgwerd waartoe het behoorde.
Ter plaatse, waar het gestaan beeft, ziet men thans eene *and-
hoeve , welke met de daartöe behoorende gronden, eene oppervlakte
beslaande van 40 bund. 8 v. r., in eigendom bezelen wordt dodr den
Heer S.'S, van b e b W e b e c. s. te Burgwerd. ;
GRONS (BE) of D e Zanbige-Gbons, water, prov. J'ncsland, kw. n e s-
terqoo, griet. Wymbrilseradeel. Het is eigenlijk een zuidelijke inham v«n
deVlakke Brekken , en behoort ohddr het d. Nienwhuizen of Nyhuizum.
GRONS (DE MODDERIGE ) , vöorrn. incertje , prov. Friesland, kw.
Westergoo, griet. Ilemelumer-Oldephaert-en-Noordwolde, Z. O. van
Workuni. . , . . t
Het is thans slechts eene poel, zijnde de slbten, waarmede het vroe-
ger met de L i t s , de Z ah d ig e G ro n s, het Bongmeer en de
S t. U rse lsp o e l in vcrbinding stond, toegegroeid.
GRONS (DE WORKUMER-) df A n ne- R b o d w e b s p o e i , m e e r , p r o v .
Friesland> k w . Westergoo, g r i e t . Hemelumer-Oldephaert-en-Noord-
wolde, h e t w e l k d o o r d e N a a ü W d S l o o t m e t d e V a rd en d o o r d e H a e -
r i n g e s l o o t m e t d e H eytepoel i n v e r b i n d i n g S t a a t .
G R O N S (DE ZANDIGE-), water, prov. Friesland, kw. Westergoo,
griet. Wymbritseradeel. Zie Gbons ( D e ) .
GRONSELE , öude naam van het d. G bonsvelb , in het Land-van-
Valkenburg , in de heerl. Gronsveld, prov. Limburg. Zie'GRONSVELO.
GRONSEN (DE)'Cf be G bonzeN, meertje, prov. Friesland, kw.
Westergoo, griet. Hemeliimer-Oldepbaert-en-Noordwolde, hetwelif-door
de ArnStersloot met het Flait en door de Kruisvaart met het Haanmeer
en de Kleine-Gerslöot in verbindiög Staat.
GRONSFELD, d. in het Land-vttn-Valhenburg, in de heerl. (xrons-
veld. prov. Limburg. Zie Gbonsv e l t .
GRONSFELD (KASTEEL-YAN-), voorm. kast. in het Land-mn-
Valkenburg, in de heerl. Gronsveld, prov. Limburg. Zie G ronsveit
( K a s t e e l - v a n - ) .
GRONSFORT , ond slot op den Feluwezoom, prov. Uelderland.
Zie G bonseobt. .
GRONSVELD, gem. in het Land van Valkenburg, prov. Limburg,
distr. en arr. Maastricht, kant. Meerssen, (1 k. d., 4 m. k., 1 s. d. );
palende N. aan de gem. Heer cn Cadier-eD-Keer, O. aan Margraeten,
Z. aan St. Geertruida, Rijchholt, Eysden-Breust-en-Oost, W. aan de
Maas en aan de gem. St. Pieter.
Deze gem. bevat de d. Gronsveld , Heugem en een gedeelte van
het d. Ek kc l r ade , benevens het geh. Hontem.
Zij beslaat, eene oppervlakte van 1445 bund. 19 v. r. 65 v. elL,
telt 528 h., bewoond door 528 huisgez., uitmakende eene bevolking
van ongeveer 1600 inw., die meest hun bestaan vinden in den landboiiw.
De inw., die, op 1 na, alle R. K. zijn, maken eene par. uit,
welke tot bet vie. gen. apost. van Limburg, dek. van St. Maarten,
le Maastricht, behoort. Deze par. heeft eene kerk te Grons v e l d , en
twee bijkerken, als eene te Ek k e l r a d e , en eene te Heugem,