
Arncbij Afri
fynagoga eft.Cumque eafeptem patriarch; coeuntes,{è-j
men hóftupis Chnfti irifuderunc, ßc fidcm nunquam
concepic. , J : *
C A P. X X V. , -,
f t Itifurget autemrtgmmfuperregnum^&gensfuper geritm,
eruntfames é r terra motus perloca fingula. Seibae omnia
initia erunt gemttus & doloris. Tunc tradent vos in mortem.
Tunc autem multiftandaliz,abuntur,&tradtntfe!altemtrum ad
mortem. & multi pfeudopropheta exurgent, &feducent multos,
ér propterfcelerum abùndantiam refrtgefcet char it atmult or urn,
■ ^intttem.perfemâi^itvf^;^fi^^iitufahpumtr
Ak no bi vs. Yr
Regnum fuper rcgnum: qup'd; dicitur, hoc èft quod
fupcrregaum Ghriftiaudet diabolus hærcfes fufçitarc.
Fames autem &,terr*mbtùs,Hb‘c eft.quod aliquanti homines,
qui cerraintelligüntur, fernem patiuricur?hoeeft,
necfpintum Dei nec intclledurn habentes, ad ha?refè'&
fubmouentur. 8c tradènt fe;, it? quit,in mortem. & plcu-
doprophet*, in quit iëxurgen ty vtppte Ämapofiius^qüi
multos decepit.
CAT. x x 'v i i ft"A. *■ *
Tunc, inquit ,qui in ludaa funt,fugiant ad montes : & qui in,
agro tft, non reuertatur retro ad vejlttnentum fuum. Va autem
pragnantibus & laäantibm inillUdiebus. Orate autem yvt non
fiatfuga veftra by erne, vel fabb at o.
- \ 'vARNOBIV“S.. ' *
. 'FudæakUicetterrafàn.dlaeft,HoceAçaO;os Homines,
qui carnem faam fandificarunc.Fugiant,inquit, ad nib^
tes.höc eft ,ad apoftolorum dpdrinam. Etqui in a giro 1
eft,non reuertatur ad veftimentum fuum:hoceft : qui in
lèculoéft.nonreuertatur adVeterem hbmïriëm. V * au-1
rem praegnantibusßc ladantibus, hóe eft ftatrüm qbi|l
que iacerdotum auaritÏam velue pftegnahs conceperit,
v * illius erit. Ladans is ent,quiinandataChriftinon
rede docuerit,hic non cibo , fed ladle potauit. Hyeme
autem quod dixit, rem pus capiendi h oiuines óftendir>
item ycludäis fabbàto f ügere n öü lïcér. S.ed iam deciui-
tate recedere non permitcit.Ita 8e nos oremus, vt fecu-
lum fiigère poffimus,tie aban tichrifto j véliiti ab hyeme
aut fabbato præoccüpemur.
f CAP.icxVIL
M Tune, inquit,fimile aftimabitur regnum c ce lor um decern virgin
ni bus, qua aicepertint lampadesfit as, ér exierunt obuiamjponfo
&ftonfi..Qvthque autem ex iüüfatu* er am, & quinque prudent
es. f atu a autem. accept it lampadilusfuit, nomtuiermt oleum
feetminvafisfun.Prudentes aùtemtulerüht in vafts3cUm lampa-
'dibusfuu.‘ ' If ~
, Arj iobivs; .
; Decern virgines quas*dixir, qninquelàpientium -no-
I mina dicimus,ideftïpes,fidesichâucas,c^fti.ras, &eleeiTnolvna^
Vaia autem habnatiohis corum innr^noceftMMBWW^W, «. H 1 . , . ...
[hominesibqu:bus;!d1abicant.ÖkcJinquicplenas,höe;ftimoniunvdederuntdeGhnftp>p r^ d ic^ te se^ i^ tu -
I pftfôîjitualeingrauatîî. Lampades-ver bv i g i 1 a n t ia fpiri~ J niraerantdeGhriftoj&Chriftusteftimonmm deditlc-
^ M |Ö W a m èuç ccslponfo/hoc eft CHriftb'.. É f ® i gi-&pröphetis,quoniam vera prophetaùerunt, prophe-
autem Tant iftis'coatraria,‘qui qtiod vidènïiperant. Aha'} M eorum ipfis rebusadimplens, Bonum eßnobis bic tjfe,
l-gMfe|fâs -, tèrcia (ine charkace, quai ta autem carnalis,. j- &faciamus triag e . ideftadhaBreamushistnbuscomun-
I qaiù^y^'Wmâablk'^feorum eoam | S ■
! dqdnuic j qdiaiPleuôa non habenc, hoc eft ipirituaiem
gcatiâra. -
f 'E X L ,V C A.
Ibeoquenafcetur ûbïfilm, & vocabis nomen eins Tournent, &
multi[uper eins natiuitategaudebunf,& vinum & citer am non
bibet.^ i > ■
A .r N-d B i v s.
Vinum quod Ioapnes bibere prohibetur , luxuria
thtelligitur.Srceraautem,da6tyiiiu.ccuseft:quandaliud
quam carniadulcedinpmintelligit. Promde hoe genus
poculifpiritUalesefFügiähn
A
quomainpotensell Deus .de lapmbus iJiis fufataré filïosAbraha.
lamqUidemfccurisad radices arborum pofii'a e/K omnis trgo
arbor nortfaciens früiïum bonum, excidetur,> & in ignem mu-
tetur. . .r n o b iv
Lapidés quos dixit,Iudæi inteÛiguhtur,propterduti-
ciam 6c iricreduiitatem fuam idequibus filios Abrahæ
rcfüfcitauitjhpc eft apgftolosjiiue gentilium duiiciam,
de qùibus maiVÿres coronauit. Arbores autem, ho
mines intelliguntur.jquibus fecuris pofita eft ÿhoc eft v-
triurque teflanlénci acumen : cuius manubrium cruxin-
telhgittir.
c a t . n i. " ;
Nmo,inquit,lucernamaccendety&ponet fùb modio, autfitb
vafo.Sedfuptr candelabrum ponet earn y vt omîtes qui ingrediun-
turyvidrant. /
A R N O B IV S'.d ’ }■■£,'-' ^
Lucerna Ghriftüs eft, qui dixit,Egofum lumen huius
mundijhue mandata eius,quaeilluminant corda noftra.
Vafum autem,mundus ifteinteliigitur.Modium,fcilicet
hærefes. Candelabrum autem | veritas quæ Iumfcn de-
monftrat. Proinde hanc 'lucernam, hoc eft mandata
'Ghrifti, non ièculo abfcGndâmus, fed fuper candelabrum
ponamus,Vtluceat (inquit)omnibus introeun-
tibusin doiflüm, hoc eft in E c c l e f i a m U .
' C À Pi IV. ■'
' Etafctndit ItfusÀn montem vt oraret,& dum or a t , fallus eft
ajpeftus vültusetus immutatus;& veftimentum eius faftum eft album,
refulgtnsjiiut nix. Et eue pin duo colloquebdntur cum eo.
irai autem M^ofts ^Elsas,appâtenies in dicebant exetffum
eius} quemcomplèiuriis er at in Hitrufaient. Petrus yero y ér
qui cüm Ulo erantygraüatt erant dfimno, & vigilantes viderunt
glmametus, & duos viros qui eum ipfoftabant, & dixtrunt ai
iefümiMagifter lonum eft Ho ba bic ejfe, &faciamus tabtrnacula
triaftibïvnum,&Mofivnum,értieliavnum3nefcïentes quid di~
, terent. ,,
A R H O B I V S.' 'i
Chriftus in montiéexcelfô lapienrfæ, pér exercitatip-
|-nem vérborum qjiritualiuni DeusyVibüm inteiligitur,
creditur-6c ctoiitur fecundum Der formam. Vefti-
méntum eius, quöd faÊtum eft ficui nixyeft fer-
Lmonps:6clitêræEua'ngeliorum,quibusîeîuseftindutàs.
I Moy(ès,ideftieX: 8c Hëliâs,id:eftprophetæ, collöquen-
tés cüm; Ieluf Si quis durera; inrelligit fpiriralem lcgcm
i^huënientemfermpnib.Iefu,&inprophetis,abfcohdi-
tâm iri róyftetibiapiêntiamdlle videbMö^en 6c Hcliam
imgloïîà, quando viderit cos vnum cumldu. Nàtn jï
in vndmfinc Ghriftus,& lex & prophetæ, tunc& Chri-
ftus Dei fiiius cómpcobatur , & lex prophétæ yéra
próphéitaflè inuëniuntur,quoniam lex 6c prophet* te-
(ftis,yid<fliéetChiiftoiMoy Nam in ore
; horüm trium ftàt ómne iudicium. Quos qui lèpa-
rare ftudebunt,eruht nefcientes
quiddicerent.
F I N I W
Chrifti
'sfigÓ
S E R M O -
«»■47^
icitlty :
ft:. Ëu'uther§ Sermotogfi \ 6 j
ji.eml4-.jr
lüacD.s-fu,ä
æob-|
S l i t S M
.acho Pa-i
j
■arn.icio- j
% Epifcoy
;atus fui
'ddö
yieDS.:,7|
lormiPd*:
jontifiei,^
btulic.ac-
eptusq;. .
Iffubüi
mole cogttofèïtur : néq} vllis términis continetur. Verbum
S E R M O N K S E t V I I ' A , ; 1
S. ELE VTHERU,
TORNACÈNSIVM
I; E P I - S COP I A P, A N D R ,
Schotco S> I. nunc;primuni
• ' ex M. S , ed iti; _
% E L E V T H E R I I TORi
^ kCE' Ï ÏS f I S CO PI SER-
•mOißtt Confeßio de S ft,.. ^
: Trinïtate.
Ilc £tilïimi,Dömirium omniamchriftum Ie"
fitm^cohfiténees, Sanäamq; Trmiratem-v-
nitate venerantes ,ipfi (ölifubieóH eftóte,
Deüm immortalem timete, cui eft honor
____ jnfrcula fempiterha. Trinutu {an£taDeus
ynus. Deus liquidem Patór-yerbi viuentis, petfeÄus per-
fefti gerïitór eft, qui neqi ab aliquo inïtium habuit, rif q;s
in aliquo finem continébir.AQ i i< enim racione Pater in-
genitüsfilij vnigeniti ab alioi eile haberec,qui Alpha & <o
erat,6c eft-Vnicusaucem films Dei ex vnp Parre Deo pa-
fci voluit, qui eft fapientia Patris, pér qtfem otóinia eréa#
ta funt qu* exiftunc, qu* florenc,qu*floruerunt: qu*|
hafcéntur,qu* peiibpnt^liuiveruS déPatre vqép,aeter-
nus deaccernOjimmortaiisdeimmorcali.incorruptibilisJ
dehicortuptibili,inuifibilisdeinuifibilij& vnusSpirttusJ
Samftüs »in quo permanèc perfecta vitä credentiäm, in
quo (an Äit'as/Sc fanétitacisions 6C roiniftfätor ver* *di-
ficationisrpet quem Deus in om nes credences 6c fuper
omnes, 8c filiüs,qui per opme§.‘ jC^ramuis yéro Pacer>a
nullo eiTé habeaCjfiliufq', ab ip fo ötiri ob tinear,&Spiri-
tusSanéfcusab vtroqueprocedat, nou tarnen hi tTesdijl
funt,fedvnüs6c verusDeus, cuiusTrinitas in perfdnis
venerandaeft^ynitas inlübftantiaadqrauda eft.Tiinitasj
perféffia gloria,'regnum fempiternum, regnum’peten qel
8c indiuiduüm. Nauquam enim 'defuiefijtus Patri, ädtj
filioSpiritus fanétas.Pater *qualis filio vnigenito.-filiusl
parpatriingemtotrceundam potfentiam drarn'ftatjs ?mi|
nor autem in fufeeptione noftf* hüroanitatis. Spiritus
quoqj lanétus non minor Pacre At filió-i fed_ëo*ternusj
cohfolator/m;récium, forticüdbfragilmm, feptiformis,
fempjternus,&: grati*largitor't fubtillimus. Fjliu^yfirus
véra imago pac’erh* lu'cïs', '8c verus fplendor intern*:ela-^
ritatiSjVölénsomneshommesad-agnitiort'femlui'nömi-l
nis pemenire, propter faltitem eorum, 8cpeceatorum
abiuriopemVde cceleftibus ad teirena defcèndit. Incat-
natus eft, homo faiftus eft jpafliiseft,deindeiaiftus obe-
diens vfqj ad mortem. De cuius obediehtia Paulus Apó*
ftolus attcftatur,dicéns: Cum tpt filius Dei didicitexhisftual
paffus eft obedienvam: ér confümmamfaiïtis eftomnïbus obtem-
ptrantibus ftbicaufa falutis at erna ,dppellatus Pontifex dDeöfe-\
cundum ordmemMelchifedeeh.ldtihethrn Qliriftus die tertia
a mortuis relurrexit, deinde in caelos, ynde defeehderat,
afcendit,6ccaptiuitatemnoftramadniirabilivirtutefüa
duxit captiuam.OtnnesigiturGatholic*fidei feruien^es
Credantiilum inde vehturum,ftc mor.tgfos 8c viRps iudi-
caturüm. Illos aütem qui Cbriftum conüertibilémyel
commutabileroaflérunt fanóla ScGatholicaanathema-
tizaredebét Ecclefia.Igiturhompfatftus * id^c^t cacnem
de-fanfta virgine Maria fulcipiens quamuis fa(ftus*fit in
aflumptione carnis 8c fanguini^ tämen id.quod prat,
Deus naturafdiieet 8c véritate perfiftens. Nec carnem.
dicitéin deitatis na,turam elfe conuerfam |nec in fubfta-;
tiam carnis inféparabilem Dei verbielTentiarn>eommu-.
tata m .1 n fe p atabil ift enim ,& i n co m m n tab il is, 8c i n co n-T
uercibilis eft,idem qjlècupdumfcripturaS përtnanétpp-
minus ómnipotens, qui eft benediéhis in feculorum fe-
cula.Nonpotcftefemlioririon poteft elf^rnihör| non.
niaghitttdiue terminari,n& tempore cqprehendi. Q35 J
enim coslefteeftiVeldtuinum »cftftnc quantitate,8c fine
Dei fecundum fub fi fte h t i a mço n fi tem i n i, v nü ad-
ofateftlium ÓcDominum noftrumleftim Chriftiira,nd
determinace,neefcörfumponiteDeurn;8c- hominem,
yëlut inuicemfibiftignitatis8caödbritatis vnitate co’tt-
iunólum jnec cbriftum fpeciaji tem o minate Deum verbum,
quod éx Deo eft, nec aïium fimilitcr Cbriftum fpecialitér
quidemulierenatuseft.Vnum aütem tantutnChriftum
Dei patris verbum cum própria carne cognófcii;e, ycne-
-remini,adorate.V nusenimc ft Chriftus filids 8cDèus, nort
velut.quçlibet coniundip habeâtur inypitate dignitatis
8c au.dlotitatis homihis aé üe.i. Numquidna.m poceft
naturavniiefola dignitatis æqualitasî.Abfîr^ Paftpret-
enim Dominici gregis Petrus, 8c virgo elcélus loannes
Euangeliftà y& Apoftolus , ad alterutrum æqûalis funt
dignitacis;propterquódGfer/yï/!difcipuli8cvcritatis telles
idonei vdcanmr.Hqrum tarnen yterq;nbnvnuseft.Voâ
ergojfiiioïimeicariffirtiii,neque Deum autDomirium’i
Ghiiffi verb um,Dei patris afteritejneitetum apertius in
duoçdiuidacis vrihm Ghriftuttï 8cDoniinum,8c infacri-
legtjcrimenincidatis.Dcumilliïeipfurrjfacieces &D o -
minum. Vp.itus quidem, ficuti diximus | Deus vèrbum
earni fe.cundum fub,fi ftentiam. Deus quidem eft pmhiu
domjnato't,vniuerfitatiscreatorbmnmm,:8cpreciaüflSrnofangume
fuoredêmptor hotriinum..'EaidenteE auté
denegat Vnitatem, quïdiuiditin duosChriftb^eüquL
Vnuseft rille apoftaca eft; 8c yerèïrifelix, Vere perpetüó
cruciatui fubiiciendusi llli diabolus 8c angeli eius in ra-
pinam cbnlurgunr, illi -maligni^iritus in recepaonëm
anim* bccurtiïnt: tormenta illiinnumerabilia præparâ-
tur,&malà,qu*invicafuaege|at, octdisëilisproponû-
tur;Igitui,nethIi^c'ternbilialoeadciieniatisjCprifiteminiquod.
ynus i^telligatur I.jï« chriftus filjuS Dei vnigeni-
tuSjVna fetaitpré êum propria carpe venerandùs. Cpn-
firemini pura mente,iaudate perfedo corde, glorificate
[benignoore,quiex Deo pacre natuseft films vnigenitUs
Deus:Guamuisiaxcanaturamfuamexperspairionis ex ■
titeric pro nobis tarnen fecundupi ftripturas parne per-
p.efluseft,,8c érat in crucifixo pórpore prppti* carpi» im-
palfibftitera'd lè referëns paflionp.m.,Gratia autem Dpi
|pFOomnibushöminibusroqrtérnguftauit,ct^densetia'
propriUmporpus.quamuis naturaUter ipfc fit vita & >re-
furreótio mortdprum. Nam yt mörtemjneftabili potér
tfâjôc.admiràbili virtutéifuafSc insftimabili magnificen-
tia' proculcarct, 8c prius in catne’ fu2 pfimogenitus ex
rnortuiS'fieret.&pnmiti* d o rm i e nt rum ,'v ia m q;facë re t
human*'natur*ad‘inPbrruptiónisrecurfiirP,gratiaPeiy
pro omnibus,vtdidum eft.mortemguftauir.&tertia drè
refurgéns4*ui'(rimpsfaucesinfemi'exppliauit. Etideo,
licét dicatur, quod^crKotïmienî fada eft refurredio.
morruonim,ramenmtelHgeredebetis hominem fadö,
verbum quod ex Deo eft,&per eum mortis'ipiperium.
■ efte. deftru'dtrtnrVtautem fpripiqiaatteftaturv yenitt no-,
uiftimis tempóribusv.nns filfus érDominus ingloriapatris, vt iu-
dïççtoibeminàqnitate Neceirariu^qubg-, eft vt c^edatis;
jncarnacionem Domini noftriïefuChnfti, natiuitatem,
Cireumci^onem, apparitioném| Êuangelia, paffidrtem,
mortem,re(uircdionëm,& in cjeelos aicenfibnem. H*c'
eftenim fides reda. Sed qupniamDcurncarne'Vnitum,
iiixta fubfiftentiam viigoconcepit, vi: gopcpei-it;,idcir-f
fep çam Cferj/hgenitric^rn profiteaminir pón quod yerbi
nâtura éxiftendi principium de catnefoitita fi t.Eratenim
in principio verbum ,& verbumérat apüiDeum,& D eüsftrat verbum
: 8c ipféeftcbnditorfteculörum, pater vniuëtfitatis.
Tires quidem fuut, qui teftimonium dam in0 lèilftter,ve*bumi&
Spir.tusSanftus :bitrts vnumfunt. Igitur omnium crearo-
repa vnüm in fubftantia itririitatèm i.n pëilonis cöpfite-
mïnijvè adcceleftiàgaudia peruenire,mereatnihi;ybi,'flo?.-.
reritiïierita fandorum, qubrurp^gaudium'f8c èxultatrp
non definét vfque in (èmpiterqum i régnante Dominp
nofao-lcfuchrifto, cum Pacre cbæcerno, coopérante gra-1
tia Spuitus fandiiCui fi| laus, imperium,per
omnia fæculafeculorum,
' . , Amefn 0
TRÄ&