tfui îS-i
Mw: F. GutbtäfZöwaeexfis
ftorum in pace fepultafunt^ ÔCyfque in lui ne chem nobis in
peregrinatione rémanent v’,feaanimæ ftolisfingulis iw
dutæ perfèuerânr in rèquie. V:fi enim funt oculis 'infiipiè.h-
tiurnmort, illiautèmfiant in pace. in pace vixertfnt, pacem
8c requiem inueheruntipaciscônfummationern ccrtir
tudinaiiterobdnebimtvquoqiamvoluptatediijini torrent
is inebriäntur;& in Deum libertimé tranfëuiitès pe-
.nitus àfèipfis immuraburitiir. Liqucfçec-in éis hutpana
prorfus affeélio, cumpfffedba fuerinneis beatitudinis
luæ confum matio. Etfecundum fànéci Bernhardi fëjnÿ
tcntïam neceflè tunc.etit quodam inefFabili modo in
fan élis hunianam affeiStionem à fcmétipfa liquefeere,
&in Dei transfundi penitus voluritàtem; àlioquin quo-
modo omniain omnibus Demerit, fi in hominèquicquafn
de homine fupererit. Manebit quidem fiiDÂàntià,ledin
alia forma, alia gloria,aliaquepotentia.
C a K X I I .
Quod motus Angelorum non répugnât pact &
quiet tipfor um. ,
ÇE d iam prædiétis occurri^obieého circa hoc, quod
W- diéfcum eft, de Angelico miniftetio. SienimpaxefTp
rieqücatVvbiijon eft quies> motus autem & quies fibi
opponantur, Pax non eri.t vbi qu;c$ non fuerit : fed An-,
gelés mqüeri legt mus. Triplicem ehim rpötum in eis
affigriat heatu s Dionÿfiüs. Idem & in a lio loco,dîçicéôs
elle fnmèdio,& ineircuitu, Ôc circâthron adSe-
raphim idem dicitmobile quidem eorura citca diuina
caiidum Sç acutUib y & fiapètFeruidum'i & estera , quæ.
fequiinturj non ergo pax in Angelis, nec requies^'quia
m o u e n t iif. - . >, - v
Sedaduertendum eft, quod alius eft in Angelis motus
locâlis ,;quemdifputationi relinquimüS, àlîus affe-
«ftiôhalis motus, dequoadpræfertsprôfe.qnimur; Illee-
nitn diftingmtur cbrporalis menfuræfpacïo, fcÜicet di-
üini amoris fpîrittralipriuilegio, 8Cfer udn ti d,éfiderjoi
Triplicem igttur in-Angelis' dêpréhendinfii’s mqtûni
fécüpdqm différeütiam fpiritüalium âffeâibtï&t^'''cir-
cularem, reftum, & obliqiium. Circularts eft, quando
cùflürn-in Domin uni exténdunt Angeli;55'vhiunturfii-
perintelleétualipulchritudini : quæ quidera ëft fineini- >1
tlal i p tinçîp ioi& fine fin ali term iné rficut app'af et in cir-
e u lb ‘Sicutënim,vtdi<fturn'eft;imagnes^eladâmas?.t-
trâbit feVrum oeculta.qiiadam yirttùe.quæeftfiitèrada-
mànrçm&ferrum;Sic illa'pdfcndrudoirifinjta om'ném'
ReiftusaütenfmotùseftinÆngelisjqtian'tumfuperiô-
resproceduntàdinfirnntumpromerentiainip'fds'reélf-
fi can tés", Siperrtiedios rééle“ad infimes ffanftù n tes
cèftnertenres e'ofdemin'D e y m . Reélüm eftim'dici-
tur} curnab eodetn in id^m réditur. Obliquusvero mo-
tuséft, quaiido aguntprôuid'èntiam fubditorum, & rii-j
hirominusinégreffibilicèriiv'fenianentes.rnfeipfislau-
dant vniformiter fummum boniîmr In quo docéinur,
fie êxrexor'am gerére curam, vt tarnen ad noftram re:
uertàmür'cdhftrentiara. Ç^ôsantem cireathronum,&
inmêdio throni bonosïpifitus le'gimus^in medio' funr.
qiiià.tnediâtorisfecretapcnëtrünt i&tamenihcircaitûj
quia moue n rur in Ce ffab ili te r, & calefciïhr, & tarnen pe-
nittis'introrlusnon intrànt.
Exnisenim | qiiæDei funt,6ide;DEô;fiint, plf'qtiid
eftiiîâniFeftum,&aliquidbccultum. Süht eniniquæ-
dam4’iôinà ad msnifeftationèm prôpdfî'a, quælecLin-
dum àliquid pënei tari pq (Flint, & apprebe ndi,quædam
verb tamproFun^afùnt & ihtinrà-, quænüHuÿintèllc-
ét u s a ur fi p i c n ï i a po t e ft. ö m n i n o fciunui. Etramènjna-
ghum éft valde, qüando.datur intelleétui ad illa pofiè-
cb n t in ge re. : ! L i ce t non détur -ilia pet fitpientiarai
pënetrareiQdpd ergb fbnseftperûenientiinrëiligen-
riæ adT'cqgdiuqriein oftenditUr^f ôcidquod intus eft
àdcqmprebérifionem nonjperiatuc. Ab é u ri rid e fide-
rit», quôd- intejleéltt’ non pénétrant, &-ramen.funimi
luftrant,: Çærémm in ço qivbd diximils defèmpérmë-
bdi colido, & â'ento iupérferuidô , detieit intellebtus
meûsj.nec.nifi rénnitèr, étbalbutiens explicac iërmo-.
Docet érgb beatus Dionÿfiüs, fub metâphôra îgnisoro^
prjeraces competentes fpiritibuS Scraphicis.' SedhÿSc
aliæ füpernorum pxopriêrares mortalibus videncur%flè
.ôc inexplicabiles, & ad ilia verba.pertinere peniuisfquæ
a u d i u ici nfuo ra p tu Apo'ftolus: quæ vi de ni r Ab o ftp lus
docuiftedircipulum iuum D.ionÿliû fingula.ridrle'«^p-
;ne, 8c peréum ad Ècclefiam péruenif&^^ma étfipbn
licererea hôminilpqùiy tarnen eâ loquitur B. Ditfnÿfio
A po ftolus.n o mvc h o m i ni, fedvr fpiritualiflimô difeipü-
lo , & fibiçoncordiæglutino præcipuïe dilectionis ym-
<fto: quia ciuium fupernorum^cpn.eidi; Beafus vero
Dionÿfiüs pandit ea nonoommuniter omnibus,fed pu-
ra intelligentia præditis, & diuinis illuminatiônibus&
gracîapriuilegiatis,&velutfuprahorninemeleuatisMit
ergo femper mobile ipforum circa diuina &incêftàbilë
calidum, &acutum,&fuperferuidum ,attencædtirre-
mrffibilis 8c indecl inab i lis femper mötiötiis. Pejr ignis e
nim proprietàtem docer ipförumSeraphiri dignitaces:
hoç eftj fempiternam mobiiitatem circadiuinavhöèëft.
ferurandis diuinis myfterijs, quæ qabmodolibecab éis
pcnecrentur,'ftciitdi<ftiimeft; Ab incômparàbiliterve-
ro proFundioribus excludunturÆt ne' credàmus i qûod
in hoe rnotu circa diuina inquietudo fit, vél poenalitâs,
ipfà eftin veram & æternam requiem magna qifies &
ftabilitas : &hoc'exprôprietateignis,cuiüs natürafem-
peréftmobilis. EftStinceffabilitasin eis , qufê-flint i ni
continuisamorisexércitijs. Ignisenim riunquam dicit,:
fufficit, nec moueri definit. Caliditasautemférupïem
defignat mutuaî charitatis, quia Fe dé allas mentes dili- l
gUntinfpbnetate mentis. Calidusenim eft ignis.Æft
etiam acurné eoriim in penetrandis myfterijs »quoni'am
acute pérgéns eft ignis, fùpétFeruidum àurem intelligi-.
mus in eorum fiiperexcefliùis çpritémplatipnibusi&ex-
tancis thçbrijs Vnoc eft mobile incéflabile calidum & a-
cutum FuperFeruidum Ôcmobile fuperferuidum.Mèntes
enimfieinDominumôquafi ebulhunt, vtâqua fbretter
caléfaâa per vinutem ignis fijperfè faltat. Ignis enim v-
niuerfafuperatilllarum yero FubitarummorusinDeum
attentuseft,per cootmuam & ingenciffimam extentib-
nêrn irremiffibilerii, quia fetüôr ebrum. non habet di-
minutipném. Indeclinabilîtèr quia in aliuddelïderabi-
le non ja^bet eorum defiderium inclinàtionem ; væ
^ôrdi frigido , veUepido, qüod hoc igné charitàtîs non
afficitur, quem tamenDomirtüs mlfit'interrain i 8c voluit
V t vehementer accendetetur ; qui tâmen roobilis é ft
circadiuina,vt fie manifeftëcur in homine gratta,•& Vita,
r S ci ni us enim, qiionianiimor virae'ft *quoniâm qui non
diligtt, manet in morte, X^mà fine mbtü diledtionis iacec
anima , qiiiâ dorpus exânimc 8c chantas nunquani exci-
dit^ Diieétio Viram æ.ternam often dit. Eft Scin dilé
^idne Calidam . pèrquod excitàtur hiens torpidâ &ïe-
pidainàmorem rgncum.Ët corhebes,&pigi:umad dili-
gendumietiàrnacücunvrepens,quahdoquoddefideras
pénétras,&âpprehçndis,donécad dilèâiffimum eius,
ipamà poriiis in dileélani vadis. Aljoquiri àd hoc foris
■ am as , neC a'Cu tu m hâbes diîeétipnis, fi n pn indilerftuin
VadiS.Amôr enim cutti ipfpdijérfto facèrete vult vniirn:
& ideopënectat oitinia 8c âppropmquat ,quancum po-
r e ft ad i p fu nfr Eft & in dileâtiorie fupetferüidum, affe-
élils fciiicet bulliénsi&rin féipfo ftate non valefis ;actlr
tümi'iAcutum enim éft attipris i éuhi oinnia traftfeun'do
defpicit. Superferuidüm éftycüm fertiel ipflirncontem-
nendotelinqiiit Fitérgo miromodofùperferuida vèræ
dileélibnis affeébio, vt düm per am oris ignem mens in
illum.fuftôlütùr, &cîeuatur, qui eft fuprafe, pervim
am0ris'expeiri incipiat & eiciterà fe. Qüotpodô ergo
bullit.quando feriiét corde,qui pèr conceptumfûperni
amÔris.ignem}dutnin ilium folum jqüi furfum eft appe-
ccndùs,cbgniripne &defidèriofértul,fextta /emetipfura
pivijcicuî l'uper fe.&eleuarür,nec fe cogitât,dum ilium
|5nib.
adid
Angeli immediate appropinqxiatit. ÉtbRirteqüod in, lolum âmat. Sicenini.videmiis in tebus matërialibus,
Deo npfcibileeiljpereoniétbplïtibn dilctftiometh j qdombd'o calorignïs fine tiimultu ad humorem ingiélih:
j,
P
Tratïat. dePa.ce & Tranquillitate anitnï.
ditiirfVe ingreflas iflum potenter violénter eijciâtj
feraente intrinfecus caloris incendjo , quod Ferr-
aet iaâatur extra f ê , 8C tollitur fupra fe, quod mira-;
brHter bperamr fortis ignis violentia , quæ latet inte^
riüs nec vidctùr. Sed ecce duih coeleftiirînoiuktm ofr
h cia terigimus , al iquan t ni u m digteffi fu m us. Tacea-
inus intérim de CeÇretis coeleftibus , gémitibusqué &
orationibus incumbamus , vt ad eorum confortium,
de quorum pace& officiis balbutire coepimus,peruenire
per ipforum fuffragia valeamus.
G A P vLt Xll i, %
VV bee
Ve pace mundana, in genere.
Erba lunt Apoftoli ad Colofienfes: fittper omnia ha-
bete ebarifatem, quod eft Vinculum perfeftionu: & pdx
Chr'tfti txultet in cordibm vefhu. Tetigimus paccm an-
gclicam & diuinam , nunc procedamus ad mutida-
nam , quae licet thatitatem in fe non habeat, tamen
cuiufdam perferftionis vinculo pacis effigiem in crea-
turis fenfibilibus reprafehtat. Ex qua ft ad veram pa-
^ w m
fub tuis pedibus, cedebat fugiemibus j ccclum miniftra-
bac cfurieittibus,petra fitientibusjfoïa manuumpröten*
fi© triutnphabat de hoftibus:Tibi mare, tibi fljienta lor-
danis praebuerunt obfequium. Vidiftf muros hoftiles
cormere folo clangoretubarum. At verö fubintroeuü-
te difcordia, diuifus eft pópulus, & in partes fciftus.
Rex nonin diuino cbnfiliopoftulatus, & quod per fa-
éliones confotum fuerat,erumpit in regalero.Ieroboam
& Roboarn inter fè di(fident;ibus,regcntibus populum,
coeperunr ad inuicem puerad fenem ,ignobilis ad no-
bilem -eommoueri. T.aditifunc Babylonicae captiuita-
ti^ tandem liberatus eft populus ,.ncc cefTauit tarnen
aüt cefiat'malitiaeius, fuccemt Antiochus, in. populum
exéreens tyrannidem: fubuertuntut tniiti Hierufalem,
ciuita? ipfa cup templó deftruitur, fanéla fanélprum
póllütis pedibus cdnculcantur , & profanis manibus
polluuntur, trucidantur fine miferatione fènes & ia-
ueties, matres & vitrines , manus mulierumi matrësvc-
ro (fiöuC Ierem.ias in fpirttii viderat ) firuélum .ventris
fui comederunt, & proprios cbxeruntinfantes, caetera
quis finc flètu refèrat faltèm naturali corapauibne com*
punétus ,qu£e Fuftinuerunt Tito & Vefpafianp régnancem
fuerimus manuduéti, exultabit in cordibue noftris pax j tibus, priufquam enim Dominum gloriæ emeifixefunt,
Chrifii. Vidé'amus igitu'r in ccelo fiirfüm , & in terra & decrimine læfæ maieftatis conuiétifiinr, poenas de-
deorfum, 8c reperiemus leges foederatifïïmas omnium j bitas rependerunt, quas qui viderc defidetat Egefip-
creaturarutrt.Terra énim & mare, 8c mundüs ifte cum , pum noftrum,& eorum auCtorem proprium Iofephum,
j^onitn
.omltuß
I fauiyj;
«WfÄ.J.
omnibus eletftis, per quæ virtus Dei magnifica przdi-
catur,dum in pace fuerit 8c quiète, nullàtënus diflol ue-
tur. Sed priufquam à pace dcfticuetur,& quiete, poft-
quam inter fe coeperiht'diffidète ,eaterniinariprotinus
eft neceffe. Et ideo liti finem Deus imponit pro eius
bcneplacica voluntate. Intueamur, fi placée , in iftis
pacis ordinem , 8c videbimus qualiter omnia feruant
pacem. Sol enim ôc Luna.&Scellæ , quæ funt orna-
mentacoelorum, fùumcuftodiunt ordinem: &immo-
biliter curfum fuum. Sol aeri præftat lucem , terræ
calorem. Acr imbribus terram fouet, & animancibus
cunélis vitalèm tribuit refpirationetn. Terra Yeço,
dum viUenfibus firuâus fùos exhiber, atque viétum-,
quoddamque viuentibus fuper earn maternum præ-
bet obfequium. Tertiporum veto pcrmiitationes &
viciflïtudines, fibi ad inuicem fucçedentes , per eorum ^
fuccefïïonem & ordinem vtilifâ'tétn præbcnc mortali- i
bus, 8c voluptatem. Mate intraterminosfuos cohibe- !
tur, nec vitra progreditur & pàcificatùr j appulfione
coniunétum præbet vfum multiplicem, & multis vtili-
tatibus affluentem. Cum igitur hæc ira fe habeant, &
vnam compagcm & concordiam cun^a'conueni-
ant,quid aliud ex ijs omnibus iatelligis, nifi quod per hoc
pàx tacite prædicatur animæ rational;,quæ pacem re-
fpicit vniuerfê; vt faltëm anima,1 quæ in fè gerit imagi-
nem8c fimiiitudinemDei, gaùdeàc imftattone diuina;
nobilitatem oftendat fui gertètis , & de coeleftibus 8c
inferioribus creaturis faltém trahat exemplar viuendï.
Enimuerofifiatinmundanis diflenfio, 8c diéla compa-
ges atque concordia detrimentum alîquodpatiatur, yt
fi fol fu æ lucis radios fub trahat » ce (Ten t coeli circuitus,
aut ftellarummotusj aer atidoribiis excândefca t , aut vitra
menfuram naturalem ignis éxarftuet : terra qnatia-*
tur,'mare feniefcat, mutabitur vniuerfitatis ftatus, ele-
mentorum feditione fubliérfus. Nonne familiàritates
hominum i S>C àrtïicitiarüm’fæderà, nonne coiiiugij fa-
crathenta,fi pa)f adfüétit,perfeuërant ? Si pax non afFu-
enrypereütit,& non côflftântràd populum Domini,
quem vocamus Ifiael,dèfcéndàtilùs, & amiflà pâce&
vnanimitâtis coricotdià 1 quid nunc fuftinearir, videa-
tnns:Quid efi, ifidtl qti'od in ityra inimedruni u llhüeterafti
enterra ülttna.ÇôhfKére yèràciter & agnbfce i Namfiiit via
Dei ambulajfis, habit ajfcs in pace fenipiterna t Perdidiftipirb.
pnam terram y expUlfuS cùm verecundia, & ignominia
uiulta terram incolis alienam, funétionis tributariæ fu-
ftinens jferuitbtS.Dtitn enitri in pace vixifti.tribiilationes
Ægyptiacaseuafifti; habebaS magiftros tu os 8c iudices:
fundebasad D o ininufti mundàs ptèces did ac noéle,
Præcedebat populum ignii 8c nubes, marc folidaba^ué
B iblioth. Vtt. patr. Tom. i p
de captiuitaoc Iüdaicaylegat. Hæc hint pro parte difïèn-
fionis exempla, extra quæ fàris innuunt quantum dif-
fènfio fît vitanda, quancumque pax 8c concordiadili
genda.
C a p . X IV .
De eadem pace fieciatim.
A Quamvenerandaeft ynitas pacis î cuîus vèftigi-
^ -'um ’eft reperirc in omnibus creaturis., contraria
concrariis, 8c nigida calidis, humida ficcisj & fie dé ci-
tæris oppofitis, concordi pacc ad inuicem foederahtürj
ira quod nihil dedecét, nihil ynluerfitatém perturbât,
nihil eius pulchrirudinem deuenuftar.- Sed omnia
quadam pacetranquiUiffimà CQnquiçfcunt, fingula ad
Fuum ordinem recurrunt , ïoea fila pétunt, extra fuum
ordinem iuquicta fiait. Si enim lapis nullus iaciatur
furfum femper tendit deor(um,non quiéfeie dqBccrépétât
locum fuiim j fi oleum cæteris fuffundamus li-
quoribus, continuo fuæ deueélionis impatiens relabi-
turadfuperna, nec quiefeereporeft inFra. Nonne fuis
partibus confiant fingula ^ quæ videas quodam vinctf-N
lo colligata ? quæ turn ad fuum locum veniurït, quia
nihil habent vitra quod appetant j Conqufefeunt , &in
hac vniuerfitate quædam harm onia mufîca éft.quod d
primo tenebrofo corpore infra quod nihil eft vfquc ad
Deum,fijpra quemi nihil eft vnidetfitatis y tam diuer-
forum quibufdam fimilibus 8c medii^lbniunétaeft, vt
nullo interruptioappareat, nihiltâelfe diùërfUmquod
rôti Ÿniùerfitad per medium non conùéniat i 8c quid
quadam continuatione cohæreac. Hoc ergd eft pax &
mundana Mufica, fiue Harm onia in omnibus creaturis.-
Omniaenim ordinata funt, 8c rationibüs nexa firmiffi-
mis,& bona funt propter concordiam vriitatis : Quæ e-
nim diferepant ôcdifcordanr, minime boda funt, ft d
Vniri coeperant,bonafiunt. Vniuntur autém extrema
pèr medium. .Sic enim paX noftrd Cbrifiui, qui fecit v traque
vnum. Mediaroris aflumpfit officium & ferculum
Salomo nis lights libani columnis argenteis, aureo ré-
clinatorio ,afcenfu pürpüreô; ranta varietaté di->*
ftinélum,legimusmediantc chari- ^
tate conftratum.
Ôod