rO^aciDoi*
(vis quid
I c p cm u r .
c JMaphei V cg ii Lauderifis
Quid ergo a peril is os, vt hoc ipfum ( inquiunt) dica-
mus, quia non eft nobit aperut os,atquc hoc' ipfoDoroini
nobis beneuolcntiam conquiramus. Orationis vis vim
ignis extinxit, leonum framauit iras, bella diiloluit,
prsiia fedauir,hyemes tempeftatcfque fugauit, dæmo-
nes expulit, cadiianuasaperuit, mortis vincula dirupit,
fugauit morbos, iuiurias dilpufit > cômrootasvrbcs fta-
biiiuit, ea(que plagas.qua:luperneiiifèi'untut&homi-
num infidias, omniique ptotlus incommoda dcmala
, d iminuait, abiccit. Orationcm autem dico
omnes illi petitionesnoftras liberefecurcq; aperiamus.
Nee diflitnilem ab bac do&rinaru affert Ambrofiusin
libto de Sacrament*, inilruens vt primo oratio babere
debeatlaudcm Dei. Secundo fupplicationem. Tertio
poftulationem. Quarto gratiarum a&ionem. Die rniki
( inquit ) ft vtlit hominem rogare, &ficpratipias,da mihi, tut
tüuA quoi te peto, nonne Arrogant videtur erafj», noiiftebes
quafi famelicus adcibüdeciboincipcrë, fedantealau-
des Dei,vnde Sc oratoresfapieutes(ait) hanchaBentdi-
fciplinam, vt dum iudiccmfautorembeneuolumq;fa-
E
Oiaiio.l*.
cundum
Ambro.
üum.qui.
tuoihabe-
«debet.
irón~qü*fiiinïnis labris prokrtur, fed qux ex profundo I cere cupiont cogtiitorcm, incipiant à laudibus eius, de-
cordis afcendit. Sicutenini arbores qua: mnlmnnradi- indcpaulatimrogeorvrpaoentecdigncturaud.re.demum
audeanc poftulationem luamdcprometcocquid
petit cxprimeie. Atvcro magnohicftudioacinduftria
verportebit. Imprimis namq-, mentem ad ca quæpoftupen
DUS,
duin homi
nibu.S ça-
latnicaus
nofttas
ex p o o imus.
t
Deoiugc
. opuseit,
ecsqui iu
tant, con-
j folaxi.
j Oratio
quid. ‘ .
Pf«l. 61.
Orantes
a obfer
ua bunt.
ces mittunt,etiam fiinbumeiosventorumimpetus
cipiaut, non frangantur neque euelluntur, radicibus
tcirae vilcecibus altius abditis > ita & omnes orationes,
quae ex intimo cordis profundo erqiitun;ur, radicicus
fixas tXduntur in altitudiricm, nulloque cogitationis
impecu velluniur. Iccn co & Propheta dixit : Depiofun-
disclamaui ad te Dem ine. Hare autem ideodicimus, non
vt laudetis tantum vied vt opcribus etiam iroplere fata-
garis. Namfi dum hominibus calamitatesprópnasex-
ponimus, aducifofque cafus noftros lamcntationibus
profequimur , non nihil folatii in de lore reperimus , ex
collocucione famiüari relpirantfs modice, multo fànc
magis Domino tuo vitia petturbuionclque animi fa-
mihaciuscxponens reftigerii plurimura.fülarique ptr-
cipies. Homo emm faepe .& aduetlatur & moleftefcit
cum qui apud lê lamentatur öceiulat, excluditqueac
repeÛitàfe. Atnonita Dcus*lèdluicipit&atrrahit,&
ft ,pei fillas ailiduus enunciate il i caianvuatcs tuas, tunc
te maxime diligir^, tuifque annuic ptecibus. Denique
Dom mus hocipfiim indicans dice bac : Ventte adme omnes
qui laboratis & outrât, efts & ego npciamros. Vocatigitur,
non fimus inobedientes, attrahit, nonrefiliamusöcli
innumcris peccatisprcfliteneamur*maiprécura ftudio
ad eum recutramus, quippe tales vbcaf. Non trim vent
(inquit ) vdcareiuftosfedpescatoresadpanuentiam, Sc hiço-
neratos tellos aiquc ex oncre peccatorum fatigatós.
Deus enim confilationis diciiur, Deus mtlèrator. Hoe c-
nim iïli iuge opus eft, eos qui in affluSt.onc Sc dolorc
Tant confolari, ac fouere etiam fi dena milia peccato-
rum iilihabeant, Solum tradamus ei nbfmctipfos,ac-
éutramufqne ad eum, ncc difcedamus, experiment«) i-
pfo qu* dida funt omniaveraeflèprobabimus.nihil-
que nos omninopenurbare&contriftaripoterit.fi ha-
beamus comitcm puiam intentffliraamque orationcm.
Qnicquid enim fupeiuenerit huius prælidio facile ar-
cebitur. Et quid mitum fi humanas cladesfoluere foli-
ta fit orationis vis, quandoquidem 8t peccatorum na-
turam extinguit factie arque exterminât. Pulchrehxc
Gbryfoftomus. Sed & Auguftinus eius vim & excel-
lentiam oftenden>. Otatti (ait) eft rtfeft oieiunorum>&
aduoiat gratuit» Jpmttu fanât. Oral to dumiatn corditemollit,
at.ft mt atm temper at, ietunium iulcifteat. Quid eft autem
oratio nifi afeenfio animide terreftr.bus ad casieftia,
ihqiüficio fiipernorùm, inuilibilium defiderium. Abeat
diffenfio fæculatium mo rum qui bus premitur mens
humanaquotidie. Oratio conmn&oettanimae fpiritui
fanào, fi tamenjn oratione imentus fix animus,ficut
clamat Propheta : Sitiuit mttaiimatnea,quammultiplni
ter tibi Caro mta. Oratio perfeuerans iungit Deo, atque
ita gâtions affiftere ic Domino gloriatur. Adhxrens
autem ahima Domino,incipit fecuritatem habere, nee'
pauores fuftiner, nefc timores. Sufcepto^utem ranto
patrbeinio dexteræDei, quomodo poterit hoieri ab a-
liquapoteftate?ficutferiptumeft iQaodnmo iUudrapit
tie manupatris, hoc prarftat ieiunium, hoc ptæftat oratio.
Ad hanc igitur emus tanta & v tilitas fimul eft & digni-
tas ,'cönfügite frequenter, furores, hanc fufcipitc ac co-
! lice perpetuo. Vëruqi quo paifto redle earn fuicipere,
colerequedebcatisetiamincclligite. Tria cnim praeci-
pue obièruanda elle in oïâtionetradicCfimacus. Pri*
mom quidem, vt fmmenfas Deo laudesagamusôc gra-
tias , dehinc vt contriti compundique maxime pro cul-
pis noftrisgrauitemofmeriplos accufcmus : Demum vt
labunturadhibere needle iric. Nam quemadmodum
exauditurum quifquaroDeum preces fuas fperabit quas
ipfemet negligat, ac cuiufmodi fint ignorctur. Dtbinc
Cypriaaf
( vt dbcet Cypiianus) Jit orantibus fermo &pncatioanimi
libre 4«o-
Hifiipüna quittent continent & pudortm, cogittmus notfubcon-
F
jpt&u Dei jtare^placendum tftdiuinis oculis & babitu corporii &
modo vocis. Nam vt im pudcmis eft clamoribus ftrepere,
ita contra conuenit verecundo modeftisprecibusora-
re. ScnptiielideAnna,quodloqucbaturincordefuo,
I. mjjf. t.
& labia cius mouebantur.&voxeius non audiebaturj
Oraadura
Sc exaudiuit earn Dominas Idco inllruit Bafilius mona-
n6 eft da.
mere vo<
«.hos, ne in clamorevocisorenteumquieftoccultoifi
cognitor, led clamote cordis fui pulient autes eius, in-1
fuperque ne longitudincm verborumprotrahantante fcdeconC
eum, quia non in multiloquio fed puriflima mentp pla-
catut Deus. EtClimacusdocet, ncoptansquifquâftu- loc1
Heat le multum fapientem eflè in veibis,quodfaspius|serpensl
limplices, nudiqucfcrmonesDeum magis quamaccu- tiirusad
rati artificiofiufq; inftruûi placauerunt. Intéporequo-
que orstionisprasclbpit Bafilius,vtomnem maliciâptoii-
ciamus à nobis, & remittamus fi quid habemusaduer-
fus ptoximum noUrurn^Tequentesmorem cuiufdâfer- ;
pentis, qui cum ccepit ire ad bibendam aquam antequa
veniat ad fontem euoroit omne vçnenum .Et tu(inquiQ
imitare huneferpentem in hac parte,& omne venenum
irx amarum cuomc,&rçmitte eonfaruotuo centum de-
nacios, vtribidimitwntur decern milia talenta:Et quale
enpis erga te Deum elfe,talis efto ipfc confcruo tuo. Sed
& ab omni cupiditate aift dioneqj rerum temporaliutn
âbomniqi perturbatione expurgate fe debebit quifquis
Deum oratur us acceflcrir, praeparaieqj mente ita pura,
finceram,nullaimplicatam mundi vanitatc ac moleftia,
null a que agitatameura ScTollicitudine vt otationes minime
mu omne
veneoum.
Matih. it.
vlla eorum quas ante cogitauerit, rccordatione &
ftimulo^ impediantur, minime vllo extraneo rapiatur
difeurfu, à fufeeptoque faniko curfu fuaaviertatur. Nihil
cnim aliud die orationém ait Climacus, qiiam o-
mnium quae mente mundi terum, fiue oculis fiuc animo
tantum capiuntur, alienationem. Et vt pulchretradit
Calfianus, quicquid ante orationis horarn animanoftra
concepcrit, neceflè eft vt orantibus nobis perinftlgacio-
nem reCordatiônis occurrat. Quamobrcm quales oran-
tes volumusinueniti, tales nos ante orationis,tempus
dicit præparare debere, quia needle,eft mentem in tempore
fupplicationis fuxde ftatu prasccdente formait, il-
i fq 4, cogitationibus orantem vel adcaeleftiafublimari,
vd ad terrena fubmergi,quibusanteorationcmfuerit
immorata. Et idcirco quicquid orantibus nobis aolum9
vt irrepat, ante orationém de abditis noftri pe&oris ex-
truderefeftinemus. Obferuabitur przterea quod dicit
Climacus, oratioDiperfcuerantcr infiftendum clTe. Na
ycidifpofitasDeuskitelligitmcntesorantium,ita velci-
tiusi vel tardius, petitioner eorum exaudit. Quorum n.
affedus vere fandos diuinaque ardentescharitate co-
gnofcic,iriico ad le trahir.neq;diutiuspatiturfruftrari
defiderio fue : Quibus v. maiorem mentis elcuationcni
atque ardorem deefle videt, tardiorcmvtiq;aflenfum
præbef, vt longiore raora fruftratosanhelances diuS^
litientes non finat à fe difeedere, inftar canis inutilions
qui cü comeden ti alfiftit expedans fruftu panis,fi ftatnn
Oraturus
Dcu quid
pnus face-
rede beat.
Oratio,;
quid fii ft*
cunduni ■
Clinacu.
H
A
OratioBi
aflidoe ifffiftenda
»'
I,«-'®*
S. Bafilius-
Orandi
modum
(eruareo*
portée.
H/ir. 17 .I
Oratio ex-
terioribas
fignisfit .
atdentior.
D
Caffiaans.
quoindiget,accipiat,difcedit. Nihil autem tam noce-
re quieti ait religionis quam oracionialfiduenoninfi-
ftftre, quas cum cellaret, ccflTarc vtique ireque inirritum
ornnem landitatem. Ante omnia vtemur mmmahumi-
litate anifnique abiedione, m em ores pharifiei & publi-
cani, quorft hunc Saluaror nofter commendauit, quod
templuro ingrefiusorare a longinquo ftabat, 8c neq; o-
culos volebat ad cælum leuare, fed peAus fuum percu-
tiebatdicens : Propinuseftonuhipeccatcri.lUam veto da-
mnauit quodeleuatisin cælum impudenteroculisma-
nibulquc infolenter credis, talia apud fe precabatur :
Dens tibi grattas ago quia non fum ficut cattr 't homines, iniuftit
raptores, adulteri, quomodo &publiianus ifte. leiunobis in Sab-
bato9dechnas do omnium quapojftdeo; Quare Bafilius : Cum
acctjferit, inquit, ttd deprecandum Deum ,pr oft erne tehumih-
ter in conjpettutitu, nec poftultsqmcquamquafi ex gratia meri-
t or urn tuorum, &fi eft grata confaentia alicuius opens boni, cala
illam, & tefilentium agente multipliciur reftituetur tibi à Domino,
& peccata tuacitoproducai in medium vt deleat ilia Deus
eum confejftts fitter û en, non teiuftifices or ans. Etquamquam
dicit Climacus, fiimmam falicris fealam virtutum, afcé-
derifque ad omnem mentis perfedionem, Ibllicirius ta-
men ora Deum vt railereacur peccatorum tuorum.Pec-
cata igitur noftra coram Deo otantes grauiter accufare,
pro eilque veniam enixe implorare conuenier.quod per
meditationem cognitionemque eorum nobis contin-
get. Porro cognitio & confidcratio (ummam cordis
compundionem generabit, compundioque demum
deuotionem, qua pio humilique affedu in Deum con-
uerfi quicquid eum orauerimus facilius longe efficaciuf-
qucobtincbimus.fed&proaliorum peccatis obfecra-
tiones habendar erunt, noq delpedioniseorum led co-
miferationis magis caufa, ne Pharifiei infolenriamimi-
temur : Pro inimicis autem noftris quam maxime oran-
dum eric, exemplo Saluatoris noftri, qui m cru ce pendens
pro crucifixoribufqj luis orans : Dimitteeis, inquit,
pater quia nefiiunt quidfaciunt, Nihil huiufeemodi obfe-
cratione maius, nihil nobilius, nihil quod diuinas magis
autes penetret atque deledet. Imitandum eft hie
maximopere vt cum pro peccatis noftris Sc necefiitati-
bus oramus, inclinatum etiam magis ilium erga nos ac
propicium habere mereamur: Infiftendum eft totisvi-
ribus, elaborandum omni Audio & arte, vt non modo
eum oremus fed orandi infuper modum &fines debitos
obleruemus.Laudanda eft eius potentta,pietas,fapien-
tia, atqy benignitas, exp onen da fragilitas noftra ac mi-
lêria, præferendaaduerlariorum maTignitas continuaq;
infeftatio, aperiendum quo dolore pro peccatis effici-
mur, qualpebonafumimus, quadeincepsobedientia
& fide in eumerimus, habendae gratiaspro immenfis c-
ius& innumerabilibus in nos beneficiis. Incuruandum
illi, profternendum, fulpirandum,gemenduro,polli-
cendum, offerendum, obteftandum, blandiendum, nihil
omictcndum, quod veras compundtionis deuotio-
nifque manifeftafigna demonftret. Nam licet cocdium
fetutator fit Deus, neq; aliquid fit quod seternâ eius fa-
pientiara lateat, augeatur tanjen(vc ab Auguftino ttadi-
turn eft jexterioribus his fignis interior deuotio, fitqi ar-
dentior longe quascunq; ita profunditur ad Deum ora -
tio.Quseqni-oDleruaueric, concitabitur vitro more no-
biKflimiequi (vt dicit Climacus)qui vbi curtere coepe-
rit, tapitut curfu filo magis atq; inealefeit, ita ad illi demum
tenfim gradatimq; afcendec refolutionem mentis
ad illam Dei contemplationem igneamq; ac pau-
cis expertam orationém quae ( vt ait Cafiianus ) o-
mnem tranfeendens humanum fenlum, vllo non dico
lono vocis, fed nec linguaemotu diftinguitur, led mens
infufione illius luminisilluftrata, conglobatisfenfibus
velut de fonte quodam copiofiffimo illam effundicy-
bertim, atq; incffabilicecerudtat, adDeum tanta pro-
mcnsinillobceuiflimo temporis pundko, quanta nece-
loqui facile nec pcrcurrerc mens in femetipram reuetfa
præualeat: Qucm ftatum Dominumq; noltrum illarum
fupplicationum formula quas vel folusin monte fece-
dens, vel tacite fudillè defetibitur, fimiliterfigutalTe di-
Btbliotb.Vtt.Pat. Tom. 1 j.
cic, cum in orationis agonia co n fti tutus, c ti.' gut tas.fan-
guinis mirabili intentionis profudit exemplo. Eiulm0-!
di.vero perfeiftam exlententia AntoniiÀbbatis talc elte
tradic, in qua femonaohus velhocipliim quod orat non •
intelligit,cuius etiam quando à Domino exaudita fit iur
dicia haec cerca elle often dit, cum orantes nos nulla in-
terpcllauerit hæfitatio, & fiduciapetitionis noftra; qpa-
dam defperatiorie deieceri t.fcd obtiniiilfe nos inipfa c f-
fufione orationis, quod pofeimus, fenlèrimus, non am-
bigi debere preces noftras adDeum cfticaciter penceraf-
fe > quod tantura quisexaudiri atq; obtincre tnereatur,
quantum vel infpici fe à Deo vel Deum crediderit pofle
præftare. Cuftodierurveroquammaximequod monet
Climacus, vt nunquam ab huiufeemodi quae Deum pe-
netrauerit, oratione celTet, donee eelfee fimul ignis & a-
qua. Ignis fcilicet deuocionis & aqua lacrymarpm ,
quae & vbi celïàucrint dimittere eos qui orauiîrint, aut
tan quam ardenti 8c ignis camino puegata omni labe vi-
tiorum, aut tanquam cadenti quadam ex luce màgnâ
cum mentis laetitia cxeuntes, chgnofciq; hispcaecipue
fignis pet fedtionem orationis, neq; vbi al terum horum
defuerit veramvllam pecfeâamqy orationém elle polfe.
Hîeceftquæicafupradoeuimusobfcruata, eaqjquadi-
ximus, mentis imegritare & linceritste condita fuperat
omnia quaecunq; Deo offerri, oblataq; placereci pof
lint, non fi innumeræ peregrinationes (ulciperentur,
aut miliatemplorum extruercntur,aut infinita illi pcco-
rum agrorumq; votaexfoluerentur. Nihil eft enim ei
carius, quam meni nulla ex parte maculata,nulliufque
fibi mali confcia, omnem in eum erigens cogi tatiim in-
uocanseum, conlulehs, anhelans,atq; fulpiraris. Non
immerito Chryfoftomus exponeni EpiftolamB. Pauli ad
Philemonem : PdUtur (aitj ex animo rancor omnit, malorunt%
mtmoria perpétua obliuione deleatur. Nam ad impttrandam
pro noftris ficeler thus veniam,non petunias impendtre, non aliquid
aliudetuficemodifacere nccefifie eft,filafiufificit bona voluntatis in-
tegritas : Non opus eft tn longinqua peregrinando tranfire, non
ad remotiftimas ire nationes, non pericula & labores tolepare,
fed velle tantummodo. Holocauftie ( inquit Dauid ) non dele ffa-
beris,faertficium Deofipiritusconmbulatui. Et illud : LaUdabo
nomen Dei cum cantico,&magntftcaboeum inlaude, & plàci-
bit Deo fiupervitulum noutllum, cornua pro durent em & vngulas.
Item alio loco ; Non mfacrificiis tutsargiumte, holocaufta
autem tua in conjpeclu meo funtfittper, non accipiam de domotua
vitulos, ne que degrtgtbus tuis hircos. jQuontam meafunt omnes
fiera Jiluarum, iumenta in montïbus & boues, cognoui omnia vo-
latilia cali, & pulcbritudo agri mtcum eft. Si ifur'nto non d'cam
tibi, meustftentm or bit terra & plenitudo eius. Nunquidmati-
ducabo carnes taurorum, autfianguinem hircorum potabo ? Immola
Deo faertficium laudis ,&redde altiftimo vota tua, & in-
hoc a me in die trtbulattonis, eruam te & honor ificabis me,& illic
iter quo oftendam illi fialutare Dei. Per Efaiam quoq; fpiritus
fandlusclamac : Quo mihi multitudinem vitttmarum vcftrd-
rum, dicit Deminus -.plenusfiupi, holocaufta arietum &adipem
pinguium & fianguinem vitulorum & agnorum & hircoruth no-
lui. Et pollpaaca-.Lauamini, mundi eftote,auferte malùm co-
gitationumveftrarumab oculis mets, ræteraq; huiufeemodi.
Quod nec minus à Gctilibus pnilofoph’is admoriemur,
nam in eo libro quern Trilmegiftusad Afclcpium.de i-
dolo confcripfic, cum exadto opere Deum orare incipe-
rent, curatetqueAlclepius vt chufa&pigmenta inter o-
randum, vtpote Deo digna, adhiberentur, idilleau-
diens atq; cômotus ait:Melius ominare Afclepi. Hoc e-
nim facnlcgiifimilc eft cum Deum roges .thus cæcëraq;
incendere, nihil enimdeefteiqUiiplèéftomhia;autin
eo iunc omnia, lèd nosgratiasagentesadoremus;haec
funt enimfummæincénliones,1 DedgrataS, cum aguh-
tur à mortalibus. Eufebius autem Pamphilï in quarto
eorum librorum quos fc rip fit de puparatione ÈUangélicd
refertPorphyriumitadicere : NihilmdttrUUtnuèntrïpot-
eft quod immateriali Deo nets fit obficcenuth. Id ci rco n e q; ôra-
tio ei qua: voce profefatuf eonuenit, led uec intericro-
ratio fianimævitio concaminàtur,filenno àuterh lande
Sc cogitatione integro ab qmniq; roorbotemotaeum
colimus, fic illi Sc coniungimur Sc fimilcsvtpbmbüë
I i i i ho'mini
Oran s qua
d o a b o ra - 1
tioneccf-
(are d e-
beat.
F «
Mente pù-;
ra nihil eft
Deo carius.
G
P/*l. JO.
Pfial.6 8.
tfall 4 9-
Éfa-i.
Incéfiones
fum ma:
func,' Deo;
gratia!
gerc.
:lw l
I i l l
i l l f l 'P
1 H I