A
B
6 0 4 _________ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _
abfolutio, nifi fatisfecërinc de iniürijs & rapinis, & cam
manifcftpinobèdientizcrimine? Grimina publicatione
füiemdentiffima totam Ecclefiam 'gr'aui feandalo affe-
cerunt: Ér qute.in lamine commiila font, non deberit in
tchebrisaboleri : prasfertim cum won fit aliquid occulv
cum quod no reueletur, & quod no praedicetur in com-,
j pitis &fupet tedka. Si fine iuramenco/uetint abfoluti,
contra formaro publica & in l£fionem Ecclefiz grauitet
prsfometut: nifi rcftiturionis faciéqdz verbum rite pro-
cefferit,principibus & ty rannis tkm coztarieisquam fu-
turis pernicibfum relinquetur èxemplum. SiRexobti-
nuerit vt pa&is inferatur rcgnidignitaces faluas fore, co-
foetudines euicit mutato duneaxat nomine, & omnem
Ecclefiae au&oritatem eIiminauifabAnglia.Sedabfit vt
aliquid iftofum fiat; Ec certus fumquod Dn.Cantuar.
przclcgit exulare perpetuo.quamy t propter pacem eius
lzdatur Ecclefia & fedis Apoftolicz priuilegium couel-
latur. Suadete ergo Dn. Gratiano vt in omnibus &prz-
cipuc in his articülis caueat fibi, ne eum q> Deus auertat
decipiant animi fob yulpelatentes. Iam enim, nifallor,
expertus efle poceft quoniam verba prxcipicationisdili-
git lingua dolofaV Nullafiaqüfofapiens ynquamfecuri-
taseftjvicinoierpentedormice. Et infedeSatharizcer?
turn efthabitare ftrutiones &fcorpiones cum his qui te-
nent do&rinara Balaam. Vaiete.
Idem Bartholomao ExonietifiEpifcopo.
obfequi voïuntatijan aflïftefc Dom. Cantuar. provliber-
tace Ecclefia: & defenfione diuinz legis, omnispfopra
quam drei poffit pericula in fe 8c foisfortiter foftifieuti.
Exemplum literarum inferiusfobiebkutneft. Exèçmo-
rem voluhtacis fuz tefaciat-Dominus,& eam fideffprti-
tudinem &perfeuerantiam conférât ,v t featrps coæuos
& pofteros in timoré Domint& eüUu iuftitiæ féliciter.
I valeas roborare.
Idem Cantuarienß Eiclefit . E p i -s t. C CLXXXIII.
\ 7 Eftram Izpius,fi reminifei placer, comrijonui carita-
V tem, quatenus Patri veftto & Dominopro libertäre
Ecrclefizagonem in fextum annum quod haäenusexe-
git neceffitas protrahenti fideliter (vt oportebat ) àffifte^
retis, tic vt commun icaretis neceffitatibus eotum qui ä-
cerbitatesexilij.profcriptionis iniurias contumeliasde.
trahentium,perfecutorummoleftias,nefuroresdixerim
pro verbo PominTpertulerunt. Et vtinarn falutaria &
honefta monentem audiffe t is vel audiatis adhuc,ne vos
(quod abfit ) nimis fero peeniteat ineredulitatis tic duri-
tiz veftrz.. Nam ego habkenus vobis vt CaflàndraTro-
ianisfo m per vera pro nun dans vide orinfanire: & ab incrédule
dicitur.-homoiftc de cordefooprophetat. Et
vtfimpliciores inducac in crroris&infortuhij foicön-
fortium, vanis terrctöraculis :,Et nuncrebkum fepiepti-
bus intentât aduerfa,nuncacquiefcentib.profperapöl-
licetur. Sed ecce in ceruiçesinimicorum Ecclefia: Petri
Ç
D
E p i s t .c c l x x x i i ;
ECclefia in arto eft, & ex diflenfione regni& facer-
dotij eam vndiqi premuntahguftise. Nam quoniam
Rex périmîtjilla vandicat libertatem,& fivcllecà ftatus
foifiefenfione ceflàrp&àcquiefcçre iuifionibus tyran-
norû, iîIico indignarionem Apoftolicac fedis exciperec.
Sed quia longe tölerabilius eft incidcte in manusfiotninum,
q derelinquere legem Deijofficiofiffimum & can-
filiofiftimiim reputo nö modo faeültates&fallacisdo--
nafortunz protuenda libertate,pro legibus paternis ex-
emplo fan<ftorumexponere : fed&ipfom corpus qüod
quibufeunq; flagellis atteratur .quibufeunq; tyrannoru
carnifidnis torqueaturad przferis, Velint nolint perfe-
cutores, pulehrius & foftius prout mérita przeeflerinti
gldrificàtum ihilla die reftituet Chriftus, pro cuius fide
tic obedientià huric felubriter exponitur aut depénitur.
Sed etfi eo vfq; ty tarin 9mm rabies inualueric jfacilis eft
ia&ura fepulchri,vbi czlo tegitur qui non habetyrnam.
Confilium inambiguisduntaxat habet locum : nee de-
• betèffèambiguuroqiiodgerendum pr,zfcribitlcxdiui-
! na. NaqinecminimumdemandatisDel,fi quidemtarnen
quod vix ctediderim paruum.eft, pro tëihporali vita
nedum jp m undana fu pelledili vel quiete vana dorifi-
licKedcferitur. Nam& minimafèrùaVa vitâaequirunt,
& plerumqj martyrij gloriara promerentur. Neglèifta y.
ex criroine indbedientiz & contémptus intetnam inge-^
runt mortem. Gapiam auiculam cum pullis oceidipro-
hibetDominiiS fobijeiens ptzmium elfe huiqs màndati
fiobieruetur j vt Iongo viuas ,tempore t Quodquidcril
adijci mandatis alijs non facile reperies, nifi vbipatrem
& matrem præcipk honorari. Idem ergo magno &ei q»
minimum viUctut fobintulit przmium,vtdoçeret quo-;
niam & minimi diligens obferuantia vitz promeritoria
eft. Nunquid non fcriptum eft,quoniâqui minima fper-
nit paulatim decidetî&qui inmpdico fidelis,fuper mül-
ta conftiruetur f Neç hocdixerim quod omnès captant
yerbüiftadî àut quod ego minimadiligentet obferuem'i
qui fiepe &multum inmaghisdelinqùo&maximis. Si
qui dem obedientià maximum eft mandatum, fine cuius
diltgentipri çuftodia falutèiri^jroue^korum nullus aflè-
quitur. Mèliuseftenim quamViârmæ. Sicùt è latere crimen
arioiandreftj repugnaré,& qüafi feelus Idplolatriz
nolle acquifeicere.r-|Ér vt ad obediendi virtutem fortius
animetis,Dn. Pàpzte munit auftotica^.ficut habeseX
literis quas EfjifcopoWigorn.nuperfcripût, confolcnti
an ad Epifeopâtum fuura potius redite deberet , régis
gladius potenterexertuseftj&Malchonifi declinetiâü
ampucabitauriculadexteram.Quid Malcus Làtino fo-
neteloquio.noftis: Loquor enimlcientibus, tenecibus,
diligencibu's, & ampleiftenribus legem. Non credeba-
tùr q> Epifcopus Lond.& alij audoresTchifmatis ôc ia-
centoreséflentanathematis gladiopercelléndi.-fedillos
iam à corpore foo reiecic Ecclefia & exclufit. Non cre-
debatur quod eondiemnatiohemeorum Rom. Pontifex
appröbacuras effet : fed ex eo conftat ratairi effe feilten-,
tiam", quod nuneij à fede Apoftoliea mifli font, qui eos
przftito iuramento fecundum morem Ëcclefiafecündû
qupdDn.Papàprzferipferatsfacèretpaccm. Cuius ipe
data Cantuar. Arèhidiac. & alijs-qui erant in partibus
tranfmarinis abfoluci font przmiffa iuratotia-caucipne.
Et quia pax infrafeftuB.Miehaelis (vrçodiÂum fuerat)
(ècupanoneft, in eandem fen tentiam anathematis iuxta
côndîïàum redu£ki font, Liquét efgo quam periculofa
fit participacio eorum: nam reeâ ex communicati erant
quos oportebat abfolui. Supereft auté vt ariimaduerfio
procedat vlterius qui^ hæreditas Domini nôri potéftli-
berari de manu hoftium nifi in manu forti. Inquo côfli-
£ku patenter agnofeet Dominus qui font eius,& qui plans
faciunt ollas Ægyptias, pane coelefti, yerbo fe. Deiq>
dat vitam mundo. "Quidunqivero foerint hi forçemda-
mnationis recipient cum his quos terrayiuos abforbuit.
Natriqui pecçati^communrcat aiienis, communicable
tic morti.Êxiceergo quæfo de medio eorum,ponite corda
veftra foper vias vèftras: Et qui exmagna parte (quod
cum rubore tic dolore confufoscloquor)priuignifuiftis
haâenus’vel Aune tandem trarifeatis in forcem filiprum
communicando paternis neccffitatibus, fmdkuspoeni-
reïiriz& obedierfrizexequendo,& infemiam ab Eccler
fia propeïlédo: Quz quod Deus auertarjhifi przeaueri-
tis, veftra duritia promerenre perpetuabitur in fempir
! ternû. Monuerat hoc,imo przeeperat D(i.Papa,fednec
ipfe pro foa rcuerenria-exauditus eft.Nunquid&Vos in-
fidelium more diduri eftis Chrifto iterum pro Ecclefia
patiente ,Nos non habemus Poritificemaut Papam nifi
Cæfarem 2 Nunquid adeo timetis ilium,qui accepta di-
uinitus poteftate corpora vexare poteft, non perdere,vt
ilium contemnatis,qui totum corpus poreft tic aniroam
perdere ingehennam 2 Is ccrte przcepit,vtprælatis obediretur,
vt;filij parentes honorent, eorumq;,neceffi.ratcs
cxcipian t ptomtiffima cari täte. Quam profeéfeo non habere
conuincitur quifîatrem in tribulationc pofitum fi
facultatif-fibi data non confolacur. Affe «Slum nam que
| métis validi ffi me côüincit exhibitio o peris. Vafeat fem-
per.fanperi^
ni^iibû veftra,&inhis quæmonui,verbumDeipo-
tius cèûfolat quamyicinoSi
idem VVMelmo Sttbpriori CAntuarlenfi.- .
E pist. CCLXXXIV.
SVo Britotiifous I. Sar. & pirimin fütrira profpedlum.
Ex his. quz vniuerficati Icripta font colligere potetis,
quid ce oportëat facere. Neç eft qüod nugatorias vt ha*
âenus prætédasexcufationes, qüia cempus eft vt Ecclefia
veftrapatiatüraut comp^tiatur. Sienim commrini-
çauerit necefiitatibùs Patris,in confolarionibusquas in-
dubitanterDeopcop.itio,’fperaniUs inbreui reflotefeet.
Et quidem d-centum anni&tempüs extitiflenon arbitror
quo cam facilepoffec ad reparanda omnia antiquà pri-
uilegia rëipi-rareJSi ^ t r i in his fôllicito viriliter tic eftica-
citer vellet âffifterè,& neceffârijs participate fomptibus.
Sed riefeio quo pa«fto regnare vultis fine onere& follici-
tudine:cumcertumfitnbnnififopre’mo niagnolabore
peri. In his autem'eatenus iam profccit per Dei gratiam
iriduftria pàuperis & proferipti ytiri eqierédis dubtnil-
lia marcarum anteçefibrem fuum ,fidataçflet oçcafio,
expenforüm fuiffe non dubitemipiçitur quod candelabra
alienaftis invfus vanos, fprtaflè non fineçanfcièntia
factilegj : & adeo tenaces eftis in Eçclefiz neçeflitatibus
tic h o n or ib.rèform andis. Circa hopfolii cira fiacres tuos:
EtfiillicoptemnendodcfipiünwuEcclefiz tic tibi pro-
uiderememineris. SiEpifeopusLoüdonienfisirerarri-
pueritad curiam,procura fiçüc tibi iniuruftum eft,vt duo
MonachhfofficienteCiinftruantur, ei cum vocatifuerinç
occucfori.
' Urn M.Girardo. E p i syr. C Ç L X X X V.
a Olefte tulit Dominus meus Archiepifcopusquod
vos qui claueinhabetis fcie.ntia;,ôc iri legè Dpcftini
quâ publiée dbcetis iugitççoccupamini,adeo vc mun-
danisdifCiplinispenitusreieâis,foliüs vèricatis&iufti-
tiæ feera profiteamini, Cantuar. Archidiacono, qüèm
folenniterexcqtnmüniçatUm eflèjion ambigiris> com-
municare przfompfiftis excmplb perpicibfb, tic quod
ficùtvëftram cprifçientiam Izaic ,:fi’c non modicé deni-
grat&famara. Nam neç in 'minusperito tantus faciiis
clîèt exçeffus, ne dùm iriillo^uius iîon modo dotftqna,
fed 8c vita débet audicoribuseflevirtutis exemplar. Sed
quiavcredibilius eftyos de humanainfirmij;aç;e,qùarii de;
malitiæ peruerficarè '%, licçt graiie riimis fit quod admifo.
ftis.peccaffe,de mandaco ipfius literis vc^ris refpondeo
qriæ fequuntur : mittoq; refcripturii litèrarû qûas ad ex-:
eufatiooem foi DmSagiënfi trân.fmifit, qui monuefat yt
ei Parifîus occurreret in incertum; Sed ( vc feitis) nec e-
quitîturas, nec expenfas, nec focios qqipcr regnum dif-
perfi font ad tam crebros&;iriùrilesdifcàrfuspoteftfo-J
bito præparare. .Quod etiam fapientès qui eum tamfia-
cile euocant oportuerat prZmetiri. Vos autem diligen-
tior extitiflis,quiei vno duntaxat interpoflco diecertû
przftituiftis diem, vtdiplomate incedens Epifcopo Sa-
gienfi & Archid- Cantuay. occurreret. Sed quatenus E-
pifeopum vetba ôçli.cerz yeftrz obligent, mcliüs noftis:
Etipie recolit qüalirer ejufdem Epjfeo.pt liters', & alio-:
rum confilio nuper delufiis fit ,y tjbèios cofiriocaret, &
varias inuriliter procurarct expenfas.Nam ad iter açcin-
ûus era t,& fatigauerat multos,cum ipfqm fapia vulgate
didicic in N^ormaoniarii rediïïè: incertfiand'gnushabe-
retuçqui literis débemtauc nuncio pczmiiriiti-Eort'aflc
Ecclefiznegotium adeo hum île eft.v t n on nifi dé lacère
tic exaçcidentitraélari dçbeat,& ttanfeurrènribustangi
potiusquanaexpleri.; Sed quicunq; përfonâs'riuzplunvtialuris
fozdifpendium tic fiiij fui pernjciem procuret,
deque nos ignari fomus quid riqncjj foi qüæfienrit'ab.À-
poftolica fede vel obrinuerint. Çeflèrit minæ, quoniam
.Ecclefia Dei per mifericordiam eius in porta nauigat,
nec eft âfttata publica, quam Chriftus oftendit .feçede-
dÂ,prçfercim bis qui in tanta acerbitàte exillj tam paten-
terexpercifontmîfericbrdiamDei.Ôfeulaprornittitis.
êc amplexus,fi morem geramus hpmirii,& is quiforrija
Chiiftian o rum eft audiuita réntatore fà t c omnia t ï l ’t dabo,
fi eadens adorauerù me. Ipfe iudicpt cÿiiTam fuam>^& D n.
Regemperducatadveniam,qüimalignantiumconfibjs
impulfus innatæbenignitatis quam habere cofoeberàri
nimis pblitus eftÆtdum iniriiicisEcclefiz vehementius
ceffitjfpecicm induifitiimici. Nec dubito qriin ipfi;
fibi dum hoc gereret.di^licërft, fedquafi inuitus infipi^
entium clamoribus agitabatuç & ttahèhatür furiieulis
impibrum. Adijciris vtDominüsCaritüar.oççurrat rio •
minato Epifcopo & Archidiac. Cantuàr. quafi ilium re-
cepturus fit riedqm ei occifurutf, querii ibfefolertini a-
nathenaate condemnauit, femëntiamq; in earn latam
confirmauit Apofeolicafedcs. Vrijcj; miru'n^duçitqubd
ci præfatus Sàgiënfis tic alijyeneiabilçs Viri'prælati Éc-
clefiarum citra abfolutionem communicant, qüod àfe;
fciunt in diftriâpexamine requirendüm'iEr fprtaffe fie?,
clefia præfenti non dabitüroblfoïprihCcrtbtarnen ccr-
tius eft,quod tam EpifcdpumXondonienfem^&ante'
norainatum : :: ^ faterieiusadhæretin-timoremultb& !
ingi follicitudine. Longum erit,& vereor ne tædium pe-
neret, fi cufiâas ariguftias\rioftràs cepetôfêplicaçç : fed
quz défont Epiftölai füpplebuntür officio porrïtbris.Sic
itaque, fi placer,miferationisveftrz follicirare S. Priore
&amicos Chrifti de.monteDei & valle S.Petri, & Ab -
bates (àmâbrum Nigàfij & Crifpin£& llios faniSfcos fa-
miliares veftros, quatehus nobis apud Altiffimum fof-
ffàgentur.vt eorum meriris falub tirer liberernur, qui pe-
riçlitaremur èx noftris. Çariffimos autem Fratres noftf os;
& Dominos qui bèatiffimo Remigio iugiter famuiâtut
vix finegémitu, fofpirijs aut mare lacyrmarum poffum
ad animüm reuocare. Recolens nie quiddam inftar pa-
çadifi ioeliciter incoluiffe ,'dum illorum przfenria frue-
bar ,8c caritatis éxperiebar imagincm.quæ in zrerpa vita
fperatur. Ilk)squæ(bdiligentiusfolliCitate,vtalumnô-
rum fobruro memioerintin otationibus fois: Quam,ci-
to Deus pjtofpera dbnàbit riobis, cü rrehtiu m,li te ra rum
minifterio Chrifto pfopiciante commuriicare rion dif-
feram. Valeatfemper & vigeat fanétitaSveftra,tic cotius.
Ecclefiæp,rofperitaSiriboriisomnibusprouehacur,&fi,
placer paupetem facërdotem S. Cofmæ commendatum
habeatis.
Idem loannt piffauenfi Epifiopo.
Ep ist . GÇLXXXVI.
T7 Xin^>erato tic in tranfitu mihigratia Dçi prbpiciàn^
JL>te nuperinnotuit, quod ad vosefatlator præfentiû
tranfitûrus. Gâuifus ergb diuinitusminiftrâtâmqcca-
fioncm feribendi cam gratanterarripui, arbitratus mihi
longe calamïtatis magnum dari folàtiüm, quod in tutis
aufibüs-licebatanguftiarumcumulufndèplorare: Sed
vride fometur exor€ium 2 Nam diceridiparitinopiam
materia copiofa&exuberans, tic quænon, nifîreînpofe
noftro malitia cxcreuiffec ad fiunmumvfidem excediu
Publicasangüftias an domcfticas deplorabo? Sed generales
mundus agnouir. .Sua quçq*, foiferiapëruncacrius:
nifi forte quifpiam feâatorum Chrifti tanta fîtch'àritate
foccerifos vc vniuerforü fq.beat onera/& vfatur in fean-
dalôproximorü.Etquia ypbis de paffiofie glofiofi mar-
tyrisThornæCântuarienfisArchiepifcopiquirion.mpriium
lz(z.font,defpicit „cau.fatri riiêminerjt efiè Chrifti, ] do Ecclefiam pr.opriam,fed ytramq-,prouinciam Anglo^
qui comprimicela.ripnes maris,&pro arbitrip.fuo pote- | rfummiraculis multis-& maximis irradiât, çonftarc non
ftatum difperifat habenas.ïpfeÉlantuariEcclçfiæpatro- |tdubjto,in eaiion cenfoi mihi diuitius immorandü: prz--
«us eft,ticnifpirabitanimoDn.Regis.vtdiuinitusinduK' fertim çnmSCtempjis fcribèndi breuefit,&,ytppinb^
tam fibi licericiam moderetur,nec eam qqç fatis ôcfopra iàm fere per orbém Latinum ex relatione plurimoru m,
•& contra fas&mpdumgratisaffliétaéft, ßitamipfom fit nota ôcyulgata materia. Hoc camenin tanto diuinz
quam antecejïpres foos raquam piam^atefptomouri,a- l difpenfàtionis munere filendumefle i^ricredidiqubd
lüiti&p.rocexit^ffligacampliusv Sapjentiorp éft,quia; adDei ^m a rtyrisfoi.gloriamyniuerfimriantur. X^uia
: Bibiioth.Vet.Par.Tem.ij . ' ; Eee j : f v fie