Èzerh.ji.
Mm h. ÿ.
Modus do
cm'eunsdii opti
G
yirginiiali
6}<» _____________ _________ _____________
denda) quippe qulinexperta audiret, ac extra fidem
cohftitüta, idcircoper gratiàm coopcratoris8< protestons
noftri Spiritusfànfti obiecro -, vtquiequideoTe-
uelante vobis innotuerit, veUpqi demc oftpndere dt-
gnatiisfderit,per omnia,fieüt feres habet,fcriptis ttadi-
ta, per hunc reuerendiflïmum D. Abbat em rcriüncièn-
tur,vti ip fe idem rcprómifit.Dondha in Chrifto venerabilis4vtiham
àd pr^fenriamfan&tmtisVeftçç.quodoptatiffimum
haberctti-,venire potuiuem,8c a^ere Vobilcum
facie ad feiern : proculdubio quæha&enusàlcienriao-
mniümabfcondi, perfingulavobisexplanivnda crede-
rfem. Quid ergo ? Noui » docente feriptura& fide Chn-
ftianàtenènte,neminiin cache conftituto de Dei ftîife-
rieordiaddperandumeflè. Qua fpedudtus, 8c pr^iec
dm Deum mànifeftè vo^ifcurh eflèfciënS, his fcriptis
cauias tniferiarum meartfm vobis foggerere prsfumpfii
non incertum habens per vois quodammodo confoiari,
quod & fummopere prefeoï, fi poffibileeft, Sponlusve-
fter Chriftus , in fuis vos perfeüëranter teneat amplé-
xibus. *
Xefyonfum Hildegardif
S. Hildegards
DÉ viuente lümine base verba audiui : Tu fabro fimilis
esi quimulta vafafunditi&ea fulgentia per im
Exod. j.
j Afoe. I.
gnfenl hoiifecit-Hirtcdifce quöd opera tua fulgorc chariratisnbii
careaht.SeddUcretionfeeacitcunifode,quatenusvnumquödqüe
qpds tuumrationabile uc. Ethaec
Iquoqueinabftinentia&orationeacinbonaconfuetadme
accendit »vrDeumdiligas, & vtcum bonis bpéribüsa'4
Deum afcendas.Sed fuggeftio Diaboli inr'erdtiftiab ad=
nionitione Dei re abftrahit, & prohibetne Deum dili-
gas,& per incèndiumfoum te hominem e(î’e oftendit,&
propterJioé etiam déclarât, irppoflîbile tibieflè, quod
inuifibilia-interdum façias. Quandam cnimnigram 8c
*malâ yici flitudincm fuggeftio diaboli ad homin'em flar,
curoDéûra ne'gat. çum enim diabçlus Deum eflè negat,
Ce fallacem feir, quia eum fe eflè feit, Deum eflè nouit.
Ipfe autem in peccato nafccntium hominum aliquam
partem habet, per.quam multos in camé lacerat. Qui
enim int corde fuoDeum non eflè dicit,ccelum & terrain
& omnia viuenria, quae in Deo 8c cum Déo font, 6c fe-
ipfum eflè negat. Magna autem infipieiraa eft, qu.od
homo,qui fe yidecV&le fcit,in dnbietate dicit,nqrïfom:
quia etiam parues puluis abfque Deo non eft. Sed eum
homo inhaedubietate corpus foum fuperat,in,fpi|itua-
libus etiam nequitijsdiabolum occidït: vnde prsmiüm
& coronamcoram Deo Sc A ngelis eius, 8C coram omni
coeleftietercituaçcipiec.Sufflatùsquoquediabolimul-
taillicita homini infert quaebonafoientiadieereerübe-
feit. Coniî}ium autem eius eft,quod vana gloria hominem
adeat, ficut ibi fecit, vb,i magnam rttinam iaè^ifica-4
uit,qua rotam natiuitatis hominis torren ter circüire fe-*
oit. Inçendium quoq; (uum eftj quod hominem, quem
ad imaginé Dei fa«ftum;eflè (çit ,ad pluritna illicita pro-;
uocaf.vnde etiam in ereaturis multa impoflibiliâ ei o-
ftendit. Sedipfe nullam poflibilitatem iheis Habet. V nd
Sanäorumfi^ntjduideyiuoYontevelut riuuli e- . ( I . . . . . . . . . , . ..
manabant.&qaiäbumbomihibasdederunvquerom | deperfuafionesfaashommnmmittit, vcipfc roaliliatq,
eaudio deelutire pomerünt. ,Si enim tribuli pro pane fuatn in opinione peificiac, & i M f i M H ln ■ »
R ® -Irrt__ a,««««
antur ^-eotnedihon pofluntj ita etiam fiftridentiaVer-
‘ba per magiftrosdifcipulis dicütür,ipfos non aedincantj
fed inerrörem eösducunt.Magifterhamque vefbado-
«Strinäefuä in ihaterna dulcedine er ibrarede bet, itävt dm
fcipuii gaudentes os fuum aperiant, & illa deglutiant.
hiolendinum qnippe graniith molit, & hoc in multas
varietates diuidit.Sic etia plantatores Edele flaei ex veteri
& houalege legalia przceptafumferuht.Vetusenimlex
Chriftum Dominü nafeiturura prophetandö öftenditi
Sed ipfe Ghriftus verbum fuum in omnem terram pr®-
dicandóemifit.Molëndinum namque Vetus lex eft>qu«
inCHriftb otnhê granüm veritätis protulit :6c puräfari-
na , qu® de oöüni ftragé Cribtatut j virginitas eft i quae
mäteriös bmftisfpiritalis vitcèin Ecclefiaexiftit , 8c hsc
pf ölèhfobèdiêhti® gtgnih Vride etiam öbedientes hli ji
bfcuiüm dris Chriftilunt. Magiftër quöque öbedientes
difcipulosjin aröplèxiorie; catitätis, 8c nort in ofrenfiöné
iraèjhabeat: quia ofculum Dei funt»8c pane put® farina:
pafceridi fttht. Inobediehtibus aiitem filijs diira ferinaj
ideft,1 afpéra corieéiibflahda eft.\Sédhis qüi obédien-
tiam omnino relihqfoint i furfures prbporiendi (bat,
qitos ariimaliä iifa comeduht,qu® iritefleéiu carenti Th
autem prbuidus éftoi 8c mcmötiani fadiftitatisillorünij
qüi männämandpeauetunS ,tëhe, 88 de riuulis.aqu* vi*
uas bibe, Scpäciflcus 8c tirüoratus eftb in Ded, quaté-1
nus in hotto ipflus dé viriditäte aliorum bonorun^ piJ
'gthèntórum floreas: Sc ftültitiamilldrum füge, qüiSq-
?m quemvident, relinqüunt, 8c alium qudm üec vi-
ldeht,nec inuenire pofluht, qu®rüt. Sed noups pigmcn-
tariös fuge, qui in propriétate foalegem ponere Volunt,
&noüpféüaieriti Nündergoincipéiheo quieftj vtiri
illp Öni'arisqüierat,8?qüiVéritütuseft. Iri duabus Viisa
Deö ephftitütüsèjljita qüöd ipfeih bonafcientia te vo-
cat, Scahiala fciëhtiaté protegit; In hisehim vijs ful-
getitia opera ét rttültS paflibhés tribu!ationurh;8c eru-
mnarüïhfünt,qüandöfémêtipfüm petduasa;las fcieri-
ti® boni Sc ihäli e^eüas. Vndè etiäth trèS vires addéüd®;
qüasDeus hominipófuiÈ, Icilicêt intelle&ühi, &lën-
fualitatem' j 8c èór^ris motiöhèrn i quS ömnia ipfl fo-
cündüm poflibilitatem fuam tiota func.lüiftis tribus Viribus
j 8c in iftis praéditStiS düabüs vijs ^ Deus te nabet;
'Natü perfpititüm , Deüm cühl ihtelleiftü vrdes^.^per
bprpii^j malacutii fenfüälftate (entis^'Bonum énim 8c
rodforh fcis , 8c fpuitualis Sc cdrpprjqis es; G^ätia Dei tn
admöhitibnë tevbcat, 8c Spiritüs lariStus i|pe Hip te
foam in opinione perfleiat, 8c fie iter legi
nem ducit,,quàtehüsvnufqüifquehoroolegem, quafi
Deus,për propriètaterh voluntatis fo® fibi popatEt hoc
ill i valde placet, quoniam nec fe, nec aliüm Deo fobdi-
tum efle vulti. Tu autem b FiliDei,Deus qui te crèauir,
per viâbriatn militiæ fo® té vult,vt in bcülo feientiç lu®
appareas,quoniam tenon derelinquet. Solem ergo per
fideiti adfpice,vt fidelisferaus fis, 8c innodelunam at-
tendfrj quahdojvidateopprimerevbiunt, ita,vt timpr
Domini omnia in te pertranfeat, 8c non l®deris, fed in
sternum vibes:
Abbatijft S. Glodefindü Htlaégardii * ;
Gtlariflimîé fibi in Chrifto forori Ddfoiri® Hildegar-
di, A. Abbatifla,quamuiS'indignajS:Glodefindis in
Meti,faluterh inverofalütari. Quiadcgratiäveftra8c
benéüblehtia multüm praéfomimus, nblumuà ydslate-
re., qüodinpericulo magno polît® fomus, düm mùlto-
rümtégere animas cogirourj quai hpbis tiPn fofbcimus;
Indeeft,qubdfanÊkitatemvèftrâth rogâttiüs attendus:
8c oblecrâmüsin Ôomirtoiëlü î qüatenüs infeidam nb-
ftram Uteris vëftris Cbhfirmate 8c exhortari curetis,qijid
faCèrë debeamüSj vel ftarfe iü obedientiâ nobisihiunâa.
vel cedére, Vt alia foccedät* 8c meliuS agar i fi quid Do-
minüs îefos indé vobis réüelate dignàbitur, Valetë, 8c
pro Deo Deum pto me Prate yôc bepeplacitüm veftrüm
mihicitofefcnbiteV
Rejpotijam Hildegards,
\ yfÖhsSionaituseft,8c vmbmipfiüsipvalles èxteti-
-*^*ditur,altitùdinem ipfius fie oftèüdens. Ali j etiam
rhontés in hac peregrina terra font , pèr qüoS ipfa firma-
tur, 8c qui etiam populisad intüendumpukhri (unt.Iti
altitudine SionScaliorum mohdühi^raeldti Sç Ma|iftd.
qüi firmànicntum Ecclefiæ font, deflgnanfüff & diffci-
pulæ,filiæ Sion nominantur.Sed fi mons ifté caderétjvël
fi eum alij ideftruërêht, magna iniuria eflèt; Hinc ënim'
qui {que qui in Magifterio eft, redte prouideât, qùpmo-
dofeipfomdeponat, 8c quothodb për àlibs dëijciatur.
Nam ficut montés plurimis ad dëfënfiohem minorühi
fodrumfünt, ficedam qtiiinmagifteriôftàftÉï pètdo-
dtinam 8c obedténdam.qüæeis inDeqexhibetüt,de-
fehfiö ittultorum ab infidiis inithieprum foOrufo eft. Vnd
e vnufqüifque.magifter,qüamdiu,yerba doârinsptp
ferre poteft.virgâm cortëâ:ionis,quam de manu Del aç-
cepit, nbh abijciaf,qüiâ,læpe lutum luto abijcituti ficùt
inagifter petdifcipulôsi 8c djfci|ùli per hiâgiftrùm ab-
Gocraath
cotiflas
llutth. !}•
i. plig*-
, Prima.
Çtnif.j.
c
Mutth. s.
h.
EfiftoU.
fountur! Propter metum enim difcipulorum fe<.affli- I
et, 8c à tortotibus inquietorum difcipulotum pünitur, j
vt fommum magiftrum, qui eum fie pr®ceffit,imitetur.
Etdicet i Prscepta tuaeis oftendi, 8cc. Et etiam dieet i
Qui habet aures aüdiendi, audiat. In his enim difee, ne
propter nebulam viciffitudinis difcipulotum tuorum ,
nec etiam propter tædiü laboris fugiàs. Nam mülti plus
propter tsdiùni laboris , quam propterneceifitatem i)-
jam, quod difcipulos foos vincere nonpofliint, fugiunt.
Claraautem dies, quam tempeftasnon obnubilât, gau-
dium pleniter habet. Illam Adam ante cafomhabuit.
Sed primus fallax deceptoripfam diem 8c per fuggeftio-
nemfoam obnubilauit.in quaSeptem plagç font,qu®a-
nimamvulnerant. Primaplaga,vanagloriaeft,qu®hoc
ad le colligit, quod nec meflliit'i necfçminauit, 8c quod
ei donatum à Dec non eft, fibi conftituit. Hoc primus
deceptor docuit, quia ipfe idëfecerat, 8c ideo vana gloria
Deum non qu*rit. Seeunda,quod Homo fentit quia
peccarepoteft. 8c indedeledationem earnis fibithefaü- ;
rizat,8cdeguftuipfam deleôtarionemampleétendo of-
culatur. Tertia ruinam cum magnisdoloribus in fqua-
lidis moribussdificat, Jt a quod homo viuitquafi Deo
mortuus fit , 8c quod vix etiam fperat quod Deus eum
feiar. Sedquartafallaciaeft, perqùamhom;odcpr®di-
6tis peccatis fe exeufat 8c défendit, i ta fci licec quod tam
periculofa non font vt ci oftehdantur, atqüe ideo ita odiofosadhomines
fit.qüpd nemini confidit. Quinta,
fuperbia eft,quæ dicic , quia homo propter carnem hu-
snanitatis fos.de peccatis feabllinere non pöffit, 8c ideo
inconueniens eflèt j quod a carnalibusdefidedis lecedc—
ret. Hane legem fuperbia in temeritate fibi ponit, vnde
8c nullum relpeiftum ad Deum habet: Et foxta plaga eft,
quod hpmo folutem foam àereatura qusrit, 8c ab ea po-
ftulat, vtipfi vnamquànque rem oftendat, 8cita ereato-
rem fuum in irrifione habet, 8c nihil ab eo qusrit, velut
ipfom adiuuare non poffit. Septima vero plaga, cftido-
lolatri® feruitus, qus diabolùm adorat, 8c Deum conte-
tnnit. Etifta.feptérnvitia, quafi militiam fibi fobditam
in negociis fuisfopernumerum ramprum arborum ha-
bent,quia omnia fisc in trâlgreffione comeftionis.quod
Adam comedit,latuerant:ideoque Deus adipfom dixit,
Inquahora comederis, morte morieris. Ideirco Deus
hoc prsceptum ei conftituit, ne diabolo quid fimile fa-
ceret, fcilicet quod fine prscepto non eflèt, ficut ille eflè
voluit : vnde nullus homo propter primam foggeftio-
nem diaboli, quam Adam Iafcepic,in hac vita fecurus ef-
fe poteft. Vnde i p tu fil» D e i, fortiflîma armatuta fe-
ptemdonorum Spiritus fandi te circuncinge, cum qùi-
bus hæc feptem vitia tibifobiieias , ne de ipnsplangcns
vulnereris, 8c vt probus miles per fortiflîma bella ea fo-
petando forge, quatenus in sternum viuas. Deus in Ipe-
culofaluationisteo filiavideat.
SaardosquidantyHildegardi.
t r iL d e g a rd i caftrs columbç in foraminibus petrsla-
■ Tltitanti>Crèx-fiamulis Chrifti minimus facerdos, intim
® orationis deuotionem , 8c quidquid fpe&atad aî-
tëtnam falutem. Quja Dei gratialux yeftra coram homi-
nibüs falubriter lucët, p'atrem veftrüm, quiyosarden-
teni lucernam ad illuminationem Ecclefis foppofoit,
glorifico:8c quamuis"fragilis 8cpeccatpr,Sanditati tamé
veftrs qua csleftis fpdnfi amplexibus fingulari priuile-
gioînhsretis,côrdialiter congaudeo. Charitatem etiam
veftram ignorare nolo, quod die noduque vos faciete-
■ nus videre defidero , 8c alfidueveftri memoriam in ora-
done. mea faciens , yosablèntem corpore quafi prsfèn-.
têm interdum ampled'or mente. Ergo perfediónem
veftram humiliter depreçôr , vt fponfo veftrb, fob cuius
vmbrafecure reqüielèitis,me iuxtaviam mendicant is
çommendetis , ne prsteriens tutba dhmorem meum
compefcat : led orationibusyefttisad Dominum addu-
dus ,mcreat illumiriari ,8c à cscitate córdis lânari. De
corpore 8c de fanguiUe Chrifti, in quib. totafpes fideliü
eft^tiä docete me,8cqualiter in fpiritu tarn incorredum
quam corredum, ad idem facramentum lacerdoteni acceden
tern videatis.mihi in Domino manifeftarc curetis.
Dominus qui in omnibus 8c foperomnia,eft,ypj?isiu-
fundat e a ,qusEcclefis fands fo® adgloriamconue-
niunt.' Valete. . .. , r,
Hiidegardis de cerpore&fanguineCbrifti. .
i TN vera vifione vigilantibus oculis,de facramento Do-
i-minici corporish*cVerbaaudiui(8c yidi:Deiisidquod i
fuit,permanfit : & quod non erat, aflum'pfit. Qjjqp eft *. •
Diuinitas vt ahte®üumfuK,itain®tcrnum.permanfic, |
yelut rota diuiia rion eft. Sed focatnatiofilii nendum |
caso 8c fanguisapparuit, qusantesuum in corde patas |
prædéftinatalatuit. Tempore autem illo,quô prsdçfti - ;
natum fuît, filius carnem induit, & yi foïcitüdinis fo® fe
prscinxit.quemadmodum feriptum eft:Indutus eft Do-1
minus fordtudinem, 8c prscinxit fe. fetipfoindumenta !
fand* incatnadonis angelus fimplicitati virgints nun-
ciauic,in qua fundanaentum humilitatis ihuenitjiicut
Deusilludpofoit, quiaancillam Domini fe nominauit, j
vbiidem Angelus ad earn dixitjSpftitusfandus foperue-
niet in te,8c virtusaltiflimi obumbrabit tibi, Nam Spi*
ritus fandus omni humans feienti® fupcrexcellentius
cam vifitauit, alio fcilicet modo fe illi infundens, quam
nunquam vllifoeminsinpariendoinfunderetur, & virtus
altiflimi illam obumbrauit, quoniam in calore foo i-
pfam itadeliniuit.vt ei omnem feruorcpeecati indul-
ciflima obumbratione foa ex totaabftergeret, velut homo
propter çftum folis,vmbram qq®rir.ltaqi eadem virtus
alriflîmi,qu® in vtero virginis carnem operata eft,fo-
per altare ad verba faeerdotisoblacionem panis 8c vini
in Sacramentum earnis 8c fonguinis couertit, virtute foa
illud fouens.Vnde 8c natiuitas,paffio,fcpultura,reforredio,
afcenfioque filii foperni patris, ineodemiacramento
apparent* velut circulus nummi dominü foum often-
dit:8c hoc ideo fit,quia vulnera hominum, qui in prsua-
ricatione Adæ inuoluti in peccatis femperpeccâtesfont,
in vulneribus 8c fangqineChrifti fanentur,abftergântur,
8c vngantuc, 8c fie membra ipfius éfliciantur * 8c hoc vf-
que ad houiflimutn diem erit. Et itetum vidi, quod fi etiam
facerdos propter multas putredines cicatricum pec--
catorum foorum dignitate fanditatis caret, fi tamen per
ligaturam foperioris magiftri ligatus no eft, virtus altiflimi
mira cula iua in eadem oblatione operatur : 8c omnes,
qui idem facramentum de manu eius fideliter accipiunç
quafi radio lôlisilluminantur. Si aütem ille fide & opéré
iuftus eft,anima ipfius fuper radiantem fulgorem folis
illuftratur. Sed omnesqui per confilium antiqui ferpen-
i tis, illufiones 8c fchifmata in haç facratiflîma oblatione
faciunt, fimilesperditis angelis font,qui Deum in honore
foo vnum elle negauerunt, cum fimiles illi eflè vo|ue-
runt i ita 8c homines ifti propdetatem voluntads foç.pet
facramentah*cpetficetevolùnt:quaptopteretiam çum
illis pereunt.nifi per confeflioncm peccàtorum 8c pèr
pcenirentiam eorum^ac per lachrymabilcm vocemad
Deum currant,dicentes: Ah ah, quia peccauimus.Tuhc
Deus pater fofeipit cos, quifiliumfoum ignoranrervuk
nerauerunt. Hoc facramentum, refofrê&ioncm q; vit®
Saducxi,qui per omnia errant, hoc modo proterueeçrâ-
do neganc:velut homo ille errarec,qui carnem fine fpiri-
tu,8c fpiritum fine carne hominé elfe diceret : quod nul-
lo modo eflè poteft. Ideo ifti omnibus errantibuspeio-
tes,quoniam cum minima creatura, q u s i Deo fa&a eft,
foluramodo vno vocabulo non perficiatur, quomodo
homo qui omnem creatutam comprehend«, vno vocabulo
diffiniripoflet ?Hyemsenim arefeit, sftas veto floret
: Sed tamen hyerasæftariviriditatem foam tednet,
donee ipfa groflqs foos in plenitudinc proférât. Sic font
corpus 8c anima. Corpus deficit, anima autem in indefi-
cienti vita permanct, in quacunque parte fit.
Abbatijfa in Elojlat.
T T ILdegardi Doming f o ® , O. famularum Chrifti irt
XJ-Eloftat gubernatrix indigna, per hoequodindme
guftauit cslefte donum conlequi. pcrfeâumque illud
bonum, Benedidusfofos Chrifi. s,cuius odor bonus
Augufi.w
PfuL M
Lttu J.rf
fhrtUi <