S p #
Htemd, 70-
# 41- I
I tfa li.
m ï
aiir-iU'
B
Dc Chri-
J ftianorum
g nomine.
Ej.6j.ttixtà
7ó. Z I
. £ƒ&,
£ƒ*».
.HX' Cfiiyf.
de légèj'&
I Frophetis.
Deuter, iz.
ftnftu.
:
l iS f i l :
Pfal.4p'
Matth. 9.
! Â É y
. Ibid. ’ ’
é â 1
10 7 5 CoUemnea.
âltituàoglori* legis,&: auxiliorum diuiftorumfrèquën-
f l f l f l crcpra munçrum fecgitip.
Item ^liâssiæ/^efierilis,qua non paris.erumpe,& clamdyqua
nonparturü: qtiu multifilij défit ta,qtum tins ,qua habet virum.
Icerum Efeias : Dedi tew nßamntumgentris , in lucemgen-
»«w.EtDauid-.Er dabo tibi gentes baredttatm tuant.
IdeuvDauidiCónfiitue Domine legisUtoremjjfperipfos. Et
Deofflïrituscontribulutm.
corcóntrttum,&cv
Qupdludæilegetï» violant,dum extrayrbem Hieru-
falèro diés feftoscelebtant.V ndeillüd Dauidis;Quomo-
do cantabimus cantic urn Domini in ténaaliénai "Et Zach.C«w
ieiunaretkr&plangetetis inquinto ,&fiptimoper bos 7 ozannos;
nunqutdkiumumieiunafiismïhi} tempore inquam toto ferÈfaiasperpcrronamhuius'lè^
slatonsjiexjinquit, dmelukumEsLbyloriißz.Ecillndil^nefiintemporebocPrincepSi
exibit,&iudiciummeum in lumen gentium,& in braibiumnm j &Duxyf r Ffopbeta,neque holocaaftum, nequefacrificium, ne-
^Mfwj^errffcMnnHacautetnlexEuangelmmeft. E(ai*2. | queobUÜQ,nequeincerfum,&c:Atvbineq\ietwtas,ne(i\\c
DeSionexibitlex & * verbum
nus enim nofter Icfus Ghtiftos, nunc in mdntcSionfe-j Omne enim fefturd facrifkio quopiam celebräbatur.
dèns>& doceus,.puncin?Hicrufalemverfans, Euange-1 Quomodpergo iudsinuncaudenidiesfeftos agere,&;
liumianxit. No n én im de vctcnlegelóquiturEiaias,] ieiunace ? Quod autem Prophet* neque Pafcha,neque
q u a inmonteSinäi l a t a eft rnultoante Efaia. Vnde H ie -! aliud F e ftum agebant extra vrbem , e i idunip Danielis
remiasjEffediesvenientjicitDominus:& feriani domui lfrdel, I colligfpoceft. Gumenira ecepifletieiunareadietertio
& domui Iudafcedustmum-, nonfcctttidumpaftum.quodpepigil primi menfis, pEogfefiuseft tres-hebdornadas,id eft vfq;
cumpatribus veßris in dieiquaapprebendi manu»; eorumyvt edu-1 ad 24.primi raenfis.At in hoemenfe feftumPafchacrat,.
&azymorùm jillud, i 4.hoc vëro â I5,vfq5,ad21. quibus
diebus nonlicebatieiunare.
. C^uad tçmpus,aehumerumannorum trium feruitu-
tüm,quas IudaifeEuferuntin*Æ-gypi;b,Babylone,fit fub
AhtiqchbEpiphane,prædixeïuntPcopheta&abèisli-
bciatipnetniVtÆgyptiæfetuitntisàpnos4bdv;ficenim
eft in GeneCr.Scitopranefcens, quodperegrinumfttturumfitft-
mentuunth terra nontua\&fubiieient eosferuituti, & affligent
quadringentisdnnis. Veruntamengentem.cutferu'tturi[tint, ego
iudicabir.é’pofthaç egredientur cum magna fubfiantia.:
-, : De feruicute Babylonica Hieremias : Cum coeperint im-
pleriin Babjlone feptuagintaftudia, vifitabo vos: érreducàm ca-
ptiuitatm veftram. Vnde Daniel noir eftprcÉarus prb èist
1 ante yp^ann qs, ne.audiretiquod Hiëtemias:»o/i orarepro
cerem eosde terra fi£gjpti,&rc. Et quideni,qui no, veriti funt
praefentem , &c fignafacientem ,- quihulfe oftendebat
, Deum,quin cnieiHge^sht j^feque pepeteifient quidem}
tatnetfinudasj&apetias pröphetias aci;epiflent*
Qood.verbüm womini'#Prbph,ct:a noppöfEt inrelli^i
yjiXi6e,fciie^ii^Q«slftafel^4üarfenbnäibc eft Hierufälem pfo-
prittm-itjübd ex eaProphecia prdfe&ifucrk-} fiedri eft Euange-
uum. •
Elai.^5. Vosinterfieiet Dontinw iferuientibusaHtemmihi voca-
biturnomennouu,cuibenidtceturfupertetrd}n.Etiürfoy,Et an-
. nuntiabuntgloriam meamingsntibus. .^tjocdbiiur^ßinpmeß
nouum.quodos Domininominabit.
Theodoretus, Nullum, inquk, Iudainomenprcferrepof-
funtnouum pofi temporaEfata3quöfuejutit appclla (i^prater hoc,, | populo.ßu rn autem precaretü r, fe i pfum agebaexeurn.in-
quocredentesßueexludiiß,ßtieexgentiltbuäjippiüantprbonoTÜqmctisiPtciaumm^ntqUitafemfecmus. Seruitutem vero
gratia,a cbrffloCbriftitini,quodldudaturin terra,ficenimbor- i fub{Antiocho prsnunciaüit aperte Danieh^ Propter
tari,&laudarefolemus^vtTheodoretusaitjdicentes; agite, j ipfum, inquiens, tulbatum eft facrificium» &fanduro
vtdecet Cbnßiantfflt, : | •; - ; : : ‘ )*[ defolabitur, & datum eftid fäcrificium pecCatum’.Guin
Qupdfi impo^oreratChriftusjquemadmodiim eue-1 enimpofuiflctidolurnin templo,eidcmfccicfactutnim-
nerunt, qusenrique praedixit, de deuäftationeteinpli i pium,&proieäaeft:humi:iuiÜtiaiiuftitia|inquam?legisi'
Hier6fplymitani,deyrbisexpugttatipbe» & euernone,, RmÜ&ilnfurgent bracbiai&profadabuntfanäumi&transfe-
& de interim Iudxorum,& qu* de difcipulis, & eörum trentdturnafacrificia1&dMßntabominat 'w:em in difolationem:
miraculis nomine iuo faciendisiacreliqua.- Id eft,idoluin:Ef ruentingladio,d‘ ijzflamma.&'m captiuita-
Vt teinplum illud^ in qupd mtroduxerunt Azotiiar- U & in rapina ditrum,:&e. vtconßeniur, ebgqntür,&$nffltnf
cäm, feeleftnmalioquinerat, propterimpiamillorutn turvfqueadtenipusprafiniium.
religionem j : ftcSynagoga rudajorum,quamuisin eam;| DeiiyJ^liberationem prsdicens ait ? Etvemettempusy
Mofen ? 6e Prpphetas intulerint j ficuti neque templum : quale non fuit ab eo,ex quogentes ejfe cceptrunt, yfqutad tempiu
Serapidis fandum erat,in quo ta men libri , qu osPtolo- illud.-Et in tempore Mo jaluabimrpopulus tuus, omnk,quiitmn-
raamsPhiladclphuSjVertendoscurauit.afleruabantuF. 1 tus fuer.it feriptus iniilno-. A tempore cum abUtumfuerit iugefa-
Ad dies feftbS!agendos,& tempus,öclocus pprferipta
pofitaftierst abominatio in defolationemy: dies mille
erantiVt & Pafcha primo menfej& Hierófqlymis ageba-
ducenhnonagintdtidcE., anni tresycftdimidiqpaulo plus.
tur.Er quamais tempiisimmutariob nece (Ti tat em pot e-
Deinde miius:Beatus.qui exjpettat, &peruenit vfqüeaddies
rat.non tamenlocusVila tationé«.: ; Nonpotes^inquit,
milUtreteneoSytTigintaqu'mque.Âàdiditàmcmciti&dtagin-
Pafcha^gereln vaa qqapiam ciuitate e x i i s q u a s tibi
ta quinque;quiatotidem:diebus dimicatum,&partavi-
Deus dede;ritmr*ter quam inlbco, quem elegeiitDeqsv
cloria eft. Igicur cuin prædiftus fit numerus annorum,
&c. At Deus non concradiclc.ftbi, qui cum hunclöcum
in his tribus fcripcoribus, & liberatio in excremaii’&
ftatuiffetadiàcriHcandumieundcmfaqiépqftea'diruit,
omnium maxima captiuitate , qu.ando vaftanda e ffet
&inaccefTumIudæisfecit, fcilicet, volebatàptincipio
Hierofolyma à Romanis praenuntiatuméft, quod
viäimas ^ veruniVvtd maiori malq.idolplatri* aùerteret
eos,e as permiftt; quibus locum præfcripftt ,y t bac arte
illas minueret » Vrbemque euertit, tum ob âlia, tum,vt
cum foris non liceret ^çrificare , non ampliushoftias
curarent.
Non conftituiftè Deumviâ:imas,quodeisdele(ftare-
tur.fedvtfe illis accomodaretimbecillis^teftäturEfaias:
P tenus fttm-y bolocaußa arietum, & adipem pinguium, & fangui-
nem vitulonm &agnorumi& b ir cor um noluiyquü,quafiuit bac
de mqnibus wj?r»?EtHiere.mias: Vtquidmihithusde Sabadfcrificiumi&
veto tpllenda eflètea captiuitasvllo tcmporc , tâciçum
eft.
Scripfit Daniel, venifle ad fe angelum , & dixiffè,
7 0 . hebdomadas définira».elle populo , id ç f t, pro
j o . annià , -quibus fuerunt in feruitute Babylonka,
decret um eflè , .vt 7 p. hebdomadis aftnpfum , per-
manerec obferpantia legist dèltide deleretür propter
feelus commifliim in Chnftqm, „Jgitur 70. hebdo§
mades 490. annpsconficiuht^ qui coeperiuic ab ædi-
ficatione-templi pcr'Neemiam., vfquead Ghnfti bafrtû,
&eapemumßi^okntimdeterraion^nqua ï^ ^ jiz& ^ tifm um p ^ itiç e t ab ædificatione Hierufalètii vfque
Calendasveßrasrffifilennitates veßrasodiuttanimamea. At- j ad Chriftam,in eremo ad Iordanem, hebdoroadesfe-
qui,fi b*cquæiiffèc, à maiorib^ûlisprimu m il la poftu- ptemj&fexagntaduç^deft.fexsgintanouem.fiquidcm
la(ret,Et Daüid:«o» accipiamde domo tua vitulos,&c. Dc\n- j feptuaginta hebdQroades à templi adificacione çoepe-
HefpnitnalefacriftciumftMtienxait^iyêrfóö^irfm:runr,>^ vrbisyero inihaUratione n,umerantui?fex?ginta
$on fäcrificium* Vhde illud : Meltôr eß.obcdientia,quamvielt- Itioaetaiynàeiit^dificabiturplatea^mufui^&c. Vtcofum-
fna.Et;Sdmficiumtaudisbonorificabitme. LaudabonomenDei mettirpeccatum,ideftjVtcrefcar, &aùgeatur ; &fignen-
cum cdnücoy&magnißcaboeum in laude. tt ptacebhDiofupcr turpeeçata, id eft 1 vtimplcantur pcccata, nuilunique
SZàtmfj.y,
Dèn, j.
-F
Gtn.ts,
| | S |
’fïiérem. 7
: 'j&ili
• Tpan.y.
• Païaphra-
- fis c!t, opi-
ijhóf,yér-
||r,f^p.ïgrrt:
s e'.çmtefi- .
i-çija-ho-
: ftia,&:fa-
. ciificium,
^ 5 ;
| ;H
De heb-
Apiïir.dis
P .Tofelis.
' I
pV.ufe fupi.
iiTed
0tndjó',
K ^ i 1
WÊÊmm
DM 9• 1 vi
(ttundjoß
/,;J jî.'.OC-
, (iHctarââ
B
&
'ZT'çfyfar.
l'CHud.70.
M
contraJuâdifs.
graniusrelinquatixr.quatn fcrÜi-et'fuitmorsChrifti.Vn-1
de Ipfe sieb,atilmpktemtnfurampatrumveßmum. Illtehim
propherasoccideruptj-vos autem Dominum Praphe7:
.tarumóccidë.refélhna ■
eft, cam cdTauerit prophetia. Vnde Dominus aiebar:
Lex &Propbetd vfque ad loamern. Exterminabitur vnäto, ïd
eft-in.equeamphus.Sacevdosi aut rex etit: CT’ /«rfta/iw hö«
rtf /« i de ft, iudex, .<£• kr,
nempeexercitus R.omanorum, («w duce veniente, ideft,
adiUtore eo,Chrifto.
Dè haccapduitatenouifiima,ait idem Daniel \Aufe»
retur meumfacrtficiMi,&Ubameh&in templo abomittatio de-
folationum. Sicenim appellat ftatuam Tfiti-i Vnde Chri-
ftus Cuin videruüabonmationemidefolatiovüßanteminloco
fantto;quilegit,mtilUgat.Etdéindc3ix(PxQphzta:) Vfque ad
confumrnaitonem temporis confimmafio dabitur fuper defola-
tionem; con(ummationem tenipötis vpcat firièthrmun-
di.fupra roilfe ait,annos feruient,& d'exeliqqo^rqXiina
confummatio feculii. Iteni Iofephus: inquit,
Daniel de Romanis^uod ipfi efonteuerfßc Hierofoljniam,& de-
uaßaturiiemplum. Nequetämenaufus eftaddere^feriptu
e(Te vfpiamfaliquidjdeliberatione.lmo quoties difper-
ü Iudxi teutaruntinftautaretemplum,&Vrbem/prohi^
biti funtaDeo.Sub Hadriano enim pmnas dederunt,fi-
muletiam dfundamentis euerfeeft vtbs: nomen quöqj
mutatum in ^Eliam.SubConftantinoidem aufi,fimiles
poenas dederunt, | | auresfedt* fiint, vt quin bn ob êdif^
lent Chrifti {ententi*. Item fiib Iuliano cunü idemmoli-
rentur.eodemipfolulianoadiuto^ejignisdecceloiaiftus
partim eqs qombbffic,parcim difperfit. Étin aliis capti-;
uitatibus adfuerantProphet*;inhac,nullus,
t ' -Ä ddir,quod v fq-, ad tempora Hadriani frequens Ec-
clefiaAurauit^qu^cü Epifcöpis,qui lud fue run t ,qu o-
ru iti i p fiten^qf 00m in a,Gh rifturn HliumDei credebät,
&teftificabantur. Eufebiusin demonftrat.Euangelica.
.. -Si,vt ludaei meiïtiünturjinpoftbrem, & fa llacem oc-
ciderunt.oportuitpröfedto beneficium ferre a Deo. Et-
eninijfi toties,eos feruitute liberäuit, non proptereos,’
fed proprer nömen füum, id eft, ne deferece eos vider.e-
tur,quafienpètenöupoifet jptofe<fto,liinimicumDei,
ytfalioj&irapiefeftaat ^mteremiflrentvmqlto magisli-
berareeos debebat. At nunc videmus,poft Cbrifti roor^
tet^grau^flircfcasomnium mortalium^omnisque racrao-
.ris^cenas dediffe,ac dare etiamriüntonim di(perfi,v.bi—
quegehtium, apqd oinnès gentes.turpiifiraam fetui-
tutemietuitutcm leruiunc. Neque dicere poflunt,fc ob
ifcelera alia püniri.Olim enim vituluroadocafu’nc>;in.itia-
ti fum Beelphegöt , fil:os & filias fuas immolacunt d*-
nioniis}& Prophetäs'öcciderüt,ac legem Dei violarunt,
tarnen ni hilpafla funtfitno liberati funtillis feruitutibus,
& in priftinüm or.dinem, Sc dignitatem reftituti; nunc
autfm,cujm legem feruant,ßc melius viuunt>atque hc-
ncftius.acerbipspdniuntur.Ergpjäutneceileeft dicere,
iniuftum cfteDcutp^ qui eos ,qni adiutor.es ipiius fue-
ri nt,puriiant,aiic.grauiffim um onVnium fiiilfe peccatum
I commifiutn in ro orte C | rifti.,
- Quod E(i>ias ait^a vocc, qua claraarunt Seraphim,
fublatumeirej^<pofiwin<*r£,fignificabat,non,paflütösru-:
dsös trifagium hymnuni Tnnitatis. Quare Ipblato fu-
perUminarirideft,gi'atiaDei,quatiendum cileveftibu-
lurofeu^^^^ovjquifuntSacerdoceSj&doÄOies^Hoc.
illud eft : Ecce egopono Hierufalemypt fuper limtnaria, qua motten
tur. , \
In Sara duoeran11 quae cónc.ep.tum imp'edierunt:fte-
.rilitas & (eneótus. In Virgine,vbumtantu,npn eilè coh-^
iundipnemviw.'Itaquegenueruntftetiles.vtcredere-
jtUrvac perfuaderetur, Virgmem .peperifle ;ica,vt iilarum
myfterium viam muniréthuicmyftërio. .
Efai* refpondeant Iud*i,quifnam alias ex propheti-
10 7 5
rumîmpénumMedi &Perf<Eeuercerant,inèiufq^locü
fifeceflerant. > Goguntqr ergo:haec accipere de noftro E-
mânuele,qtiSinmanu;sRomanorum^quos Affyriosyo-
catPrbphéfàexinterpEetacioneHebtaica(declaratenim
Ajpirgubernancem|tradiditSamari^h&baftiafcum.
cr)us^pudM\chxam-Monftmetgensdduerfusgentem gla- :
dium,Ap\idMietcn\iam:NóndocebUvliravirproximumfuiïy
& virfratrem fuum -, dicens: cognofee Dominum ■ Otunes enim
cogrtofcerit me àmintmoeorum, vfquead njaximtimyiEiipud
Efaiatn : Èfjimul pdfietur lupus cum agno? & par dus fimulac-
cubabitcumhoedo-,& vitulus&taurUs^r leofimul pafcentur; ér
puerpamu ducet eos^&.bos^vrfuspafcentur Jimul,& eruntji-.
mul catulieofum, & leo, quafi b0s, comedetpaléas-, &puerinfans
fityer foramina\ ajf>idum, &in cubtle foetutifn ajpidum manum
mittet,& non nocebunt,&c.Hxc eft ludaeorum quçftio np^
biliffima. Sant autem omnia Ha?c àd exitum perdudai "
Nàfcitiiro enim GHfcifto, ftatira exiit edidum àCaefaré.
AuguftojVtdefcriberetucorbis^c. Deinde fubiugatis
>o'mnibusgentibüsaRömanis,pmnespacè fruebantur,
pacaraque fuetuntoipnià. Reliais enim bellis,ad cple-
fdps agrpsiè conuerterunn Nequeprohihet,quodnon-
nullæ^gences non funt pacatæ. Eft enim confuetudo
Scriptùtæeipattevriiuerfepronunciare:qualeeftillud
trium puerorum: non ell in hot tempore Princeps,& Prop^eta, ,
,EratcniinDaniel,Ezechiel,&cumii>HietemiasinHie-
|ru&lem,alia’quehpiufmodi.Secundumveroanagogeni
moiitolletgladium gens d®mon,iprum ^in géntëm ho-
tnin um,glachu m',inquvan?,idoIoiatn*. ybienimEuan-
gelium p,rardicatum.eft, Omnes vnum corpus faâiiîinr.
illud enimi»o» venipacem mittere, fUdgladium, icilice tptte-
dicationem Euangelii, eiufq; fideini qui diuiditfideienv
ab infideh. : y ,
'5. ; Ad Hieremiærllûd, nondoCibit,éc. Gum plurima,ea-
que maximapiiraculaFaceret Çhfiftùs,qùiea videbant,
ôcâloshabebant nîagiftEos'cognitionis de Deo; Gpnft-^
deranccs enira Dei vires,.ftatjm agnpueiùnt Dentii efiej
vt perfpici poteft npn fplum in fitçris fanélis,fc4 in Iii-
daeorum Ghronicis,8£ Giæcorum hiftoriis. " j|g||
Ad Efaiam,qui ex diuerfi's naturis animatiümjdiüer-
fitatem m ont m h o minüro figriificauit,&eXlllorum h'a-
bitatione.jhorqm horainq oulleynum,&; Ecclefias con-
ftituens: Lupum-enim vocauit promptum adrapinamj
agn urn ,iniuri*Qppott u num|hceduni ,fimpliè§m jvi cu-
lüm.manfuetumitauruiTijaudacemdebnemjfuperbum,
quos adducet & pafeet homo, prudentia fenex, fimpli-
' citate & candore,ac m ode dia puer,magnus virtute,par-
u ush umi 1 itat c : huiufm o di funt,qui prsefünt'Eccfefiis.
Aliter: leonem voeat principe præfidentcm, bonem,
fub iugp feruitutis. miftum} paieam,Cibum bouis: h)s fi^
gnificat.compranluros'febie(ftum,&eum,quipraeeftil"
li, proptéf coriiiindtiönem.fidei. Puer infinis eft vnuf-
quifque qui pra:eft,çiiius mànus,id eftdodtrinà,propter
efncacitatem iniicituiinfidelibus:fpramen vncàt dömi.
ciliadæmônum,quôrumpanusfubtpalïiones.
Al:tei’:qbi fecundum Ghnftum viuunt,imedlamànu
dsmonibüS,fciticet crucis figno impofico, non finunt
dtçmoneyibi hab itarites am pii us corquere.
• QuodyexoVocecScnpturabeftiasipfesgehtésyintel-
IjgKpôCçft qx.OfeârEf difflonam eis te|anient um in iltadiecum
beftiisagriy&cum volaülibuscali,& reptilibtu terra. Beftids;:
yocatagri,fenioreshômines;vplaulia,celfiores,aùc:de-
ditos aftris j reptiiia,tèrrenis addiétosv Et Hier. 27 .Et nue
itaque ego imi mines terras tfiqs in manu Éabtichodonofir fegis
Babyhnis ferui mei ; infuper ébefitas agri'dédies y 'vi fermant
illi. . 1 '.Vs-
Ex L eo tio '
Çygüo.-_
uç iiguis I
qùaequdf-
ruc la Jvd ,
Mich. 4
■ÜHttn.. i\.
M Ê à z.
jécund,fo.
LtU.zi:'” -’-
Duobus
ante alia
oiaejila :
çqtoguïiîa
rut'lucLr.
|d^ c alteto
jDàQ'tëîî'if
!..
4 % -, :: ÜS:
Itlf; tc&r
'p us nd'ten-:
itös.Ghn^' '
j fti,ciî ad-'
i.en;c:&-;
ççç eij.q u .
:|aerâtjd«4
cuuoracu-
l-a’ copip- '
ififfime ç ’
planar Eu-
Deiâï Euang
- !-
•Ofe .t . ^
jtcund.70.
S^ScribitSiAnaftafiusiPauloante fua témporaAlexan-
driaedifputaflè qqenda.m fermone quidemimpericiïÉÎ,
„ , . fed‘inGhrifto fapîentetn,<;uin iis,quifequeb^turhçteca
rnacre 'natusi Èmânuel.^pellatus accepermpotériam I tic0SjSeuerumi>6 aianumv&: Bar(anuph,iura,quædifpu-
Damafci,Sç (polia§amari*,Scregi AiTyrHjrum tradidc- j tatio-plurimum valeat aduerlus Iug<£os, vt ipfe puto.
ritîQjiodfihæcin fiitutoexfpe^taht;vcfpondeant^ué- Rogauitenfin hicillosifiquisrex Uaberer oi'-
admodum potentia Damalci accipiend^fit , cuips vix l xw 7r/ii«f,vbimyfteriaipfius neceflàriatra6tarentii'r,cüi
exftantvçftigia, aut quomodo fpoliandaSamaria, quae nam crederetjfideli^ninfiâeliJreliiondëtilli.fiddli‘.life
fublàta eft. Aut qua ilia tunc potentia A(fÿdorpin,quo- ‘ verq coritinno; Eigo nôeftaliafidesredb,pr«cerquâm
Bibliotb.Vet.P4tr.Tom.15. Ëcclefia