
Io a n n . Saresb.
mticio auditoHiri!,inter fernem, quo, rnncpf* csteti«', tisvScaffcftuol* orationisinftantiai&q üodcihislocis
^ -■ •• t- • •• '-----••~ tjbjaibitiorprouemfle,Vcam!c6noltroHugonirciponderesid,
Gr«cia celebrabat fàpientifëmu*habebatur,denuncia-
uerùhc-ci', yt iam didfcæ menfæ pofieflîonemadirer,qui
audita confultationisforma & refponfo Apolline, pru-
dehti humilitàte.nô fe.fed BiamPjïenaeum,dixitApol-
linîs oraculo ‘defign atü. Aditus^e ft & i fte priori fimiliter,
32 in eundem modum conditioneminMitilcnaeurhPit-
tàcum tfcahftulir,interim menfa iaéc me in fàbulo.&pro-
ptdfnouitatem euentus 8C moderatibnem fapientum,
ôc quia nullus de populo praefumebat inuadere > aut
quod tanto Audio fàpicntiffirai àfe renaouefianr,;cafiims
hune non tam mirabilem quam ftupcndum,talium prç-
conatrix famalonge lateq;vulgfuit. Mchfàitaqifamo-.
fiffima fadtaeftidum ad fingulos fapientum feptem fici-
pfius proredebat oblatio, donee ventura eft adSolo-
nem,qui &tituluraam'pliffim«fapienti*,& munus ob1-
latum contùlit in Àpollinem,in quo.'Sol colitur, quia
omnià'contefftpWïit Ôccumsvirms ignea pénétrât v-
niuerfa,vt èi nihil poflic efle abfconditum:vndc & men-
faSoïisdi9 ;àeft>quam Apollonius in fabulo iacentem,
d ùrri iiteras. përfeqùerecur,infpcxit. Reliant adhuc du«
de quinqî propofitis quxftionibus abfoluendç.-fedtem
pü« refponefendidecft,8côcium:quasquidemfidigna- ferenda artendédaeft. Aliterenim hipolicüionsmper-
quodetfiimperitusrerum Videatur after re difpendiu
conlcientia:, i;ameh & falutis proculdubip compendium
adfert.Vnde 8c ftudiis tuis congratulor,quern
agnpfco & fignis perfpicuisin vrbe garrula 6t ventofa,
vcpacefcholkrum di&um fit,nontam inutilium argu-
metationum locos inquire re, quam virtutum. Nam qüi
argumenrorum multiplices locos & fedc$ credit,8c virtutum
nullos, garrulus vcique potefteffe, 8c vanus, fed
proculdubio non Diale&icus.imo nec Philofophus eft.
Vt tarnend generalibus ad fpecialia tranfeami quod Ar-
chidiaconi Pi&auenfis dum cxcommunicatus eft, quic-
quid tibi offeratur, detre&as inire conforcium, laudo:
quod Dominum homini,teporalibus «terna ptaemlifti.
fed vt fine prstiudicio •• loquar,8cCanonum reuerenrialaluafit.
diftindtionem in pafticipationemeum cxco-
municatiscenfeo admittedam.Namqui maliticceorum
communicafjfcipfum quoque anaihematis obligatione
condemnat. Caetetum in hisquatuor,quorum cautio
perfpecialis videtur,in officio & roenlk.otarianc 6c Iklu-
perfonarum 6c rerum mult iplex Vt arbftror dif-
.. •- '-Xr- - . 2 ' fe&ionishabentes,aliterimperfedtidéclinant,aiiterqui
neceffitate vrgentur,aiiter expediti. Nam perfedtus nul-
li vmquam excommunicato coromunicat,nccei inver-
bi coromercio,quin ci denuntiet culpam, quare ipfum
oporteateuitari:quantomagis ergo in menfavelin.Ec-
ckfia>fimiîibus?VndeHelii»ns a Reg« Iuda füper exitu
«vifum fueritlubcnsaggrcdiar.meifquc con-
numerabo fuccdfibus, fi mihi caefitus datum fucric ho-
nori & voluntati veftrain'aliquo,inferutre.
Rußicus Agrïcolatn>mütsftra beHagtrentcm,
Reftorem dubU tuuita pup. ü *m*t.
Ec Principeni Phijofophi* cultorem,& qui litera torn m
honefta ftudiaampLeftitur,& fouet »literarumipoflcflb'
_______ __ ______I___ _ ^ expeditionis conuentus,&Iofarr,Rege I(iael,quem nores
nonamabunt?Necinficior quinPrinccps illiceratus j uerar efle idblolatram,iefp'©ndit,Vh itD m im ,meuk*
interdum Reipubl.cbmmoduseflè poffit, fed ad parili-1 cwßräußerfuodfinon vultum lofafhat Reg« lud* erubefeerem,
tatem,literäto,rum firite procedat«vterqj aut nunquam | ntauundißm quidtm teinte njpcxiffem. Etce quiaProphecqnfcender,
autraro«Nam vtyefterait Vegetiusj nuUus j tainperfedbonisgraduconfhiutusob alteriusreucrentioniVeftr
eft quem oporteat aut plura, aut meliora fei re, quam
Principem,ctùusfeientia poteft omnibus prodeflè.fub-
iedfis. Necambigo fuper his qu« hic feripta funt, diuer-
fos diuerfa cCnfuros,fed afiequucus fum finem mc um, fi
placUcrit vobis Epiftola,quæ fient non habet vnde plaçait
exfdi yenuftate,fic ex deuotiorie fçribeniis non habet
vnde debeat difpliccre.Neçîllorumformidoiudi-
cium,qui antequam exaudiant temerariam fententiam
ferunt,eo quod memini Scriptur« dicentis, Quiprius tetiam.
tiece flarium qucd.qu«tebatur,diuin* v oluntatis,
quamuis idololarrxculpa, vt oportuit^dcnunciata,re-
uelauit arcanum'. Naaman veroSytus,etficuratusale-
pra,&vcrunvDominumagnofcens,&'confitens, nub
lum petf: (ftionis gradum aflec*utus,dc fanffca terra duo-
rum burdonum onus' deferensfccum,ab eodehi Heli-
fxoobtinuirjVteiorationibuspominifui iquodcx ne-
cefficate offici) cogebatur, licefet affifterc, & Dei gra-
tiam non demereri.Aitenim,Quontajpifigftdiiur Damir,w
(p9r,dtt<]Udmaudi4t,flultum ft tjfe dmonßut, & ccnfufure di- j mew Ttmplum t Remmon vt 4dorety& illo wnittnte fuper m4-
^««jw.Nonne & vobis notum eft gcnus.hominum,quGS : nummeam fi adorauei o cum to in todtm loco iprecor vfignofiat
Salomonis parabola tangit, quod ftultus non refpicit J mibiDomtnwftruotuopra ^(»-«.DixitqueHcliiiEUs. Vadein
verba prudentis,noneadixerisqu* verfar.turin cordp pace. Patct hinc quacenus imperfe^osvrget iriterdum
eius.Tuncdemumcredamparuitatisme«deuotioncm, reuerentia public« poteftatis. E x quibus quod tibi au-
gloriofiflime Comes,non eile contemptam,fiafiquid fimfnadere,coll!gQ,vtfipt*fams Arehidiaconus tuum
corum qua mihi polfibilia funt,Eminentia veftra,quam j vnlt habere conlortium,accedas ad ipfumcxploraturus
in tempora longa bearificer & conlcruet omniporens,
dignetur iniungeremihi,mandatis veftris in omnibus
fideliterparituro.
M a g ifir o R a d u tfo N r g r o . E p i s t , C L X X HI.
FIdes & deuotio tua teftimonium habent maius loan
ne, qu« non verborum ftrepir u, fed bperum exhi-
bitionc clarefcü t. Nam & ipfius veritads vtinam ficimi-
tatoresfimus,(icutfumus& profeflores. Attentionem
ope rum Ioahnis teftimonio p rafert, nec hoc quidem
.condemnansvt reprobum', fed tan quam illud probabi-
lius fui innotefeenti« cenfuitpraferendum. Siquidem
opera cuiufque teftimonium pethibent de eo: & arbor,
nec ex fui proceritate &robore,necexramorummulci-
rudine 8c venuftate, nec ex vbertate foliorum, 8c con-
denfi täte,fed ex fruftuumvtilitate penfatur. Cum ergo
tu nihil omiferis ex contingcntibus,& fidei tu«&dcuo-
tionisfru Aus,&fi non pro voco,plane pro temporepr;-
ceflerit, & fpererur.'cur ad allegations charitatis aftru-
end^ orario tua progrcdirur?Si earn visefle fidelibils to,
mendatam,a<5Uagis, fi infidelib..nihil. Vnus autem, 8c
fingulariter vnus eft,cui earn deiidero commendari,fed
non ram allegationum ornatu, 8c phantafmadbus di-
dtionum, quam charitatis fincemate,& vir« concinenquatenusapud
ipfum poUwproficere , 8c ei quod fides
exigir,famjliariter,&in aure dcnunties,vcmeminerit fe
Chriftianum elfe , 8c fententiam qua innodatus eft ve-
reatur,& pr« omnibus rqor tali bus rimeatillutn, quipo*
teft corpus Scan imam mitterein gehennaro* Vtinam ct
Rege,&tam ifto, quam aliis omnibus- excommunicatis
(intaliqui viri timentesDominum>,quieos fa miliar it er
& amice ftatuanc contra faci«m fuam,& reuocent ab
impieratibus fuis.Quod fi ille te,quiaChriftianus es vó-
carc deftiterit, Chriftus quern in te odit, difpendium
hocfacillime &felici(fime,nifi meritatua prspediant,
poterit cbmpenfare. Salus h«c iuftoruma Domino eft,
qui protegit eos in tempore tribulationis.
Domino Piäauenß. Ep i s t . C LX X IV«
Licet apud nos fortunanouorum parens,Äfaroa nu-
trix & propagatrix euentuum verorum &fi6törum:
nihil rcnouauerintrelatudignumj & quod vobis opor-
tueritintimariferibendo,tarnen ncCeflarium ruraortri*
ftismuexit, ex quo poft difccflumboni,& vtinam fehl*
per .............. Domini noftri, nihil omnin q, quod verbis
ineis Dominus 6c confdentia atteftantur.tnftius audi-
ui 8c vidi,quamuis fors mea periculis cunÄisexpofita fit
8c ia&ata proccllis indefinentibus,abca die , qua Pattern
EpiJloU,
treirinol?is^D(^ihatn difpo^fitiodiuinalu^EraaE.Si-1
,/uiidem locit.DOltri» QUi Panlïi, mocâmfarimïr . mihî Yt^osincMnecSKaUnKs,&inÇdminope^;in»ntesamauit,
exhortatione virfiitmn, & infignibusbono-
rum operiim J & maxime in fine viae promoueait tranf-
euntes, & quafi gemin« charitatis brachiis pCrfequatur
'& impcllat migrantes & afeendentes ad Chriftum.. Si
veto per mifcricordiam Dei circa vos lærius agitur ^ pïe-
corattentius»quatenus interpretem noftrum mihis o-
mnibus ad h«c induccfe ftudeatis, vt quod HierjQrchi«
cuius viium librura tranftulit., refiduum eft,ad formam
fuam transférât&emendet: quia id quod præmific ^fais
quiillud videruntin Francia,fatis placet. Pluraferiptu-
rus eramjedfeftinatio non permittit.
quidem foci j. npftri, qui^Padfiis moram faciun t , mifif
. nupèrfcripferunt,feà quibufdara rumigerulisacçepilïè,
quod vos le<Sbo decumbcre compulerat «gritudo,quam
non natura, Ôcfolitus, vt fit humanitus caihs iritulerati
fedmalit(a verieficorum , qui nefcio cuius inftindu vo-;
bis , & cuidam viroreligiofb toxicum mifeuerunt. Di-
<3:um eft 8c quod vir illereligiofus exea caufa iam obiit.
Quiâeçgo inuidiam quorumdam vobis cohabitanpum
à multis diebus audieram, & aliorum nQueramccudeli-
tatem,nonnullorum etiam audax ambitiovehitin men-
tem,tiniuij& timeo,donec veritls ipfa fit certius explo-
rata,tiraebo fupramodum,neDiabol6& Angelis eius^
qui jçhodo fere pro libitu in Ecclefiam debacchantfir,
eatenus in bonoS &uire Gönceflum fit. Ante quidem ti-
mueram ne, caftcum Ecclèfi« y obis auferre tur, ne vos
bonis veftris iniqui profcriberenc, ne illi qui Iibitoco-
a:quantlicitum,compellercnt& vps Eçcleii« filiis &fi-
, dclibus coexulare. Sedecce, diiprumtimoTum.qirea eü-
demDominum & amiçum,maior dénigrât 8c omnino
abforbet alterumjyt perifid.eaccipiam aefi animanMnea
pertranfeatgladius,& humerus meus àyinduta fua ca-
datj&brachium cüoffibusconteratur.Spirituimèo non
erit requieSjdohec v ericas cerriusinn otefcat. Placeat ita-f
que dignatiönfveftf«, qu« circa yosfunt, fub omniceleritatemihiinterim
eeEtitudinis defiderio languentifignificare:
& fi vos ipfi,quo4vdnam?aj?6fcii^p'cariQni
me« vaeàre non poteftis s precor attendus vt Magifter
Scholarum earn cum bmhi diligentia & feftinatione exequatur;
Mag flro Raimmdo. E p i s f « • C L X X V.
D Vmoracetbiffimusexulcerauit.&grauiffimeaffligit
■ S-Vanimam mearn,nec erit requies donee me jireris veftris
, fuper his qu« maxime rimeocerriorari contingar.
Scdpferunt h«c mihiloGij-Papificnfes,quod-illi qui qu«-
runt animamDomini Pibfcauenfis, nefcio’ quorü Vtentes
minifterio & afte‘, Amorti, 6comnino execranda,6cvc-
nenü propinauerunhex quo iam quida religiofus Prior,
qui calieis toxicati inera c particeps,& Epifcopus,Vt ai û t,
inciditin languorem. Timuieigo,6ctimuifùprà mb-
dum,eo quod audiui,qi?orumdam inuidiam,ßcaliquem
de Epifeopis Piéèauenf. nuper veneno peremptum.- An
famahæé fideli ter aflerat incertum eft,alioriitn vero tanta
crudelitas eft, vt nec ^remotos. Cunétis àûtem inno-
tuit quam præceps & àudax fit, Srignaratimoris Domini,
e«ca ambitio,vt metus quam fiduci« caufæ pludmæ
concurrere videantur. Preeor itaque,vt fub o'mnifeili-
natione, qu« circa vos fiiht,diligendl7ime peifcriba-
tis, & Domino Epilcop6,fi ægritudine jquæâbfit,non
pfæpeditur ,perluadeatis, vt 8c ipfe fcribat, qu« fuerint
Icribendapro tempörc. Fueram irogatu^ vt ipfe 6c Vos
feriberetis de hisqu« geftä funt in colloquio Chino-
nenfi, 8c poftea, pro nobis,& contra nos, 8c quid videa-
tur vobis de his, qu« me talitcr abfentanc,’ vt nec pa-
cem reeitpérim cüm aliis fub iüramento 6c condidohi-
bus oblatis , quia ex tune non vidi liccras Vcftràs :fed;
caulk maior, qu« me nunc'Cöpipujit, ad fpnbebduift,
omnes huiulmodi curas âblotbuit, fi tarnen,quod vter
Dominus largiacur, cum Domino Èpifcopb rite, quod
Iponderi gratilfime acceptabo. Cæterumquiàhæcfoj-
licitu4 pabanimo meo non recedit.fi quod Dominus
àuertat, Dominüm-Epilcopum fic «grocare contigerit,
omnem , licut vir fapiens ÔC prudens,öpcram dare, vt in
huiüfmodi pedculofe exhibéat Chriftiknum, & mori
tem.fihecefTe fuerit,tanquam ChriftiSacerdosexpeâetj&
dbmo difpdfitainaturæmitûus,quod euitari non
poteft, patienter excipiat. Cönfido aucém in Domino
lefu Chdfto, quöd qui ci dédit prudentrarh trän leufidi
per bona temporalia, ëi in cènfummatidne curn is^ræ-
ftabic gratiam,vt cuius vita apud' cbmmenfales offulfiif,
mörs&eiusmoritudsomnibusproficktadcxfmplUm;;‘
fidem deuotionis & fidei nullo quis vriquam rgumen-
■ fiibliotb.Vet.Pat.Te?«.iy. :
DominoCantitarienfi. E p i s t . C L X X V I .
T keras, quas ad cqnfoladonem yeftram,&: fubleua-
-^-r'tionem Ecclefiæ.poftlongum'tâdem ekilium&profcriptioriemyeftriv;
ôcveftroi:ûomnium,v,ôbisPatri'luo,
filfjCantuarienfis Ecelefiæ,fi:atfes,&Çoèpifcopi.yeft
nùper trànfmiferùnt, dil;geritius reiegéns ,^ihil!prpba-
biliusexearùminlpe(ftionep-otuiop!nari,quarneascô-
filib Achitophgl, quem credibile^ft inpcrxirciem fidei
•lium ab infernis rediifle,per manum Doech ldum«i, Ci-
; dentis adhucfàngninemlàcerdotum,&:quærcntiy,&ih-
: iktiabditerperfequentisanimim Chdfti,quiinele?äörum
fide 8c charitate viuit, fui'fle diäatas, fic vt peruer-
tantomnia, vt cüiuis 8c parum intelligentipër^icuum
fit, mentem earum longe efleah^opinione communis
fed dverftate longiusdiftat.Namque omnes blanditi«,
6ccxqüffid colores eo tendunt , Vt fub appdlationis
præcextu iure vidcatur fuljuertendus efle^i..;v., facer-
dotum , neue qui vercitur in latratum,fignarque Pafto-
rumEcclefi«.diligentem cuftodiam,vt pollhancconr
Ipiratioiiem eorum quifquam in grege Domini audeat
vjgüare,&luporum imtojnen tfu m ,pt«dieati p njs oM-
eiopropulfare fiirorem. Ait Salomon in Prouerbiis,quia
rnelior eft finis orationis, quam principium , ^ d pro-
fe&o finis huius principio deterior eft:u iquidem initi-
dieio falutem optant,profitentur obedientiam,& vti-
nam Vterqucfideliter:,vtcontra prohibitionem.Döftii-
ni non loquantur bon^k cym proximo,-ÖC^mala finC-in
cordibuseorum:fubinde^amaras,&........gratiasagendum
eft Deo; Fàlïas, & quas çaptiuûs a pirads cönfiieüi.t|
■ porre&öalidireiügqlo, fubtexunchiftonäs , quibus ia-
ftifieaiit caulkm impij &dicunt boüum:malum,6c ma-
fum bonüfn : vnde tarnen' per confequentem rationis
videantur iriferre ; Reuseftmortis/quicontràdicit Cæ-
fari. Nonnè ille, quem prafigurauit AchitopheinudaS
proditornonmodoIudæisinneceÇhnfti.fed&Scnbis
nöftfisdc Phatifeeis prodidonis & parricidij rclinqu^ns
exemplum ,ad Chtiftumfi.cacceftit,Humilrfalutàtjone
horidrans Dominum & Magiftrum-,dibens, AueRabi^ti
quelh verbo prodebat, 6c qlculo1}$c fubindecum gla-
diis/&fuftibusmilitùm,quibusiftifi.etifunt,fugatisdifr
Cipulis8c difgerfis.trufitàd Principes Sacerdotum, vc if-
lic argueretur,& falfisconninceretur teftibös, parernaf-
que 6c auorü ..'........euacuäreleges, 6c legés Cæfads im.
pOgnare :, qiiia fen te ri ti aD ömini i magi n e m dédüdla
ratione C«(kri docebateffe reddendain ,vtreus videre-
tur impiètatis,quia alloquebatur, re clama bat j imo ré-
pugnabatiniquitati. Dicunt h«c, fed quav Cönfeientia,
VideritDominus 6t Dominum kegem nunquid
nunquam peCcafledicimus, fed ferripef paratum
Domino fatisfacete. 'conkdenter dicinius Sc pr«diea-
ßuis 1 Numqnid non facieS meretricisfafta eft tià,8c
fronsädamantc durior, yt non erubefearit cofifidenrer4
yt aiunt, prædicarc innocentiamhominfs, çuius mali-
ciarn 8c iniquitatèsriouit, prædicat .62 deteftatur Chri-
fîianus©tbis?Çonüenérunteniid,vt dicitur ÊpifcLau.d.
•& Hercfôrd.quibusfe'Vt aiunt,ad omneiniuftitiam ob-
tulit;Nonne Epifcùpusiond.ille eftj qui primusih An;
gliafeidit Ecclefi« vnitatem , quod omnes nduerunt j
& archicporandi, quod plurimurÀ.lulpicantur, ahibi-
riöne traéfus, totius huius difcordiæ fomes imprimis
Aaa exddié