tcns eft eriirrf otpnipotims Dens .i n "melius usftuueie, j ouedntmitn» c iw ta lu cA ß iir t r fA iid t .m iin r f it m m m A
___,1 «nrinr r^viri* i & ciuibus fin e merito quod pro indicia potuic pevire ; & quibus fine merito ! oelnrtim trim* condition* i
mifericorditcr dedit, vte(£nfc bis iuftc cum memo dater,
vt melius poflene* O. Bene inteUcxiftÿran miih.
ab olere p ote ft o mnis creatura id,quöd contra peürti eft
inaliquacreatura, rie vidoatur öeus egere creat'ifa ad
jaboiendjiin, quodcontra^eftincreatürä^ernüs ct>«-
feruum liberate non pôtçft,vt cum ancillä pei,fitörtinis
j creatura,nulla creatura liberare poteft
J ramrau* (e | s ~
icato , recede d Deo , creamtîier^o,qùæ creatutàtJl^,
! berat: à peccatö-,reddit earn Öeo, & fieatatn faeit. Sed
Ibcam effe>diel«uscftquam elfe, Atcribuüntur êrgo rteâ;
; tur* quodmaius eib, & creatori quodminus; fiqiiidem
[Creator fuit quod eft effe, creatura ffiS îjæ *
Ibeaturaefle. Qijodquiaeft imp offibileinöpbteftcrea-
Itura creaturam à peccato liberare. Ômnemcnilti creä-
[turam prxponderat tpininouft) peccatö, qüia ihihiftiüm
ipçccatum eft contra Deum -, Pcusautcm omni creatura
maior eft. Non ergo fufticitoipnis creaturaad r6fom^
penfationem töiftlmi peccati. L. Tn magno pèdduiôfilim
u ^ ^ ö qütitidie peccäöiüsvfip^eäusm, vc dicis? haibet
tantum pondus.
icar Dm indixit homini peeriäk, qdanon fiffiit ad dtlendum
peccatum.
C*Ëcfctir DeUspecCâtori pÄrtarri indi3dr,fidbpmna pro
Öpeccatö non fiifitcüt ? O. Pfô retotffiöne pcccato-
rûm,qUam;fiÂr«i non poférat bohurfi, qaon“ ante pec-
çatüth Kabébat.ôm h iién itti huiüfitîodijid èib,omntum
möledarüm pàtientih, Ac mentis, 6c corporis oaftigatio-
nes multimodae; 6C omnia, qaibu’sadbonum fttcjiercitatip,
fin‘ep]eriâpdccatiretompedfâtiône'Vâterctamum
•öflaittciä veniam. hon abfenh'äidglö'rfom.
Que d pro perfid en da colt fit cmtattfaÛwfit fjoma,
L £ o
geiortim prima conditions
' L
QVia (èrm o primat conditipnis fe inrulit , quæro, an
numerus quo faôti fuht ^ngêli, fiifïiciebàt ciuitatis
péttë&iorii, antequàm Angèlj fièrent maft. O. Nonvi-
derur. Si enim ntirnerusAngèlôruni qui fadi funt lum-
ccret pro fobs his qui cètidërunrhomo valerer,Acde eo
rumeafugauderet, quorum gioriam tenerer. Et cum
gioriam ccèleftem nemo nifi iuftus intret, qnomodô iu-
fttts efir,qui de alterius pêcdatô gàudebit î Ideo ditimus
apud Deum eiîè nùmetnm perneiend* ciàitàtis iiiaio-
rem numéro Angelorum prirnae coftditionis ÿ hominem
Verodtafàdum.vc fi omnes Angeli in iuftitia mhnfiflenr
dehomine faéret ciuitatisrefiduum. Si vèro dçflüerent,
de.homine pcrficerètùrtotum.
.Quodfilm Demfattfuarc proptcçatopottft? ,
L é o .
CIDcipropoficum non poteft caftàri, neceflè eft homi-
^nemin gioriam Angelorum transferri. Deus'a ut cm
omnipotens eft ; ergo orone qubd ptopofuit poreft , ne-
ceflceftcrgo hominem in gioriam rransferri jfed fupe-
rius d.(purata probant elle impoflïbile. 0uomodoergo
neccffe eft* q.uod iropoflibile cftclTe;? Qjuæcft tànra ra-
tionum varietas. Cüm propofitum Dei refpicio,nccef’
fç eft in gioriam rranfeat homo > cum huminiscohfidero
impotentiam., Ac Dei iuftitiam i pmnino eft împpffibile
hominem ad glpriam venire. Quid magis contrariera
quam impoflibili neccftànüm : 0 VçniatChriftusno-
(bsr^veniatj&hanc contrarietatem di(toluat.L;C^riro
do ? 6 . Audi, fîèene fupemis cômprchenfa incolis, fola
px^peccatOvfati&fâdio gJottam hnpedit hominis^am
I ft poftètpro peccatd fatisfacere , po(fèt vtrqj. ad-gloriam
necuenitc/ed homonôpoteftvquid ergo ? Eft ne oiôniv.
Unmn «nn nntoir,! Mnnrw“ n^lli
M m
/^V o riiod d ergtf fitisficete fttreft homo-. tc!quid' no im.pöflibile quod homo npn pote«-! Honne Deus
OtetbmpWfceptópétfSfdi fitöta'aeMu«, minor- poteft,quodhorAononpotcfttAlioq!iinüeusnoneft
c^écaJdelrodumpccc»ramfuffieerepotcft?O.Nül-1 oranipotens,Deusigiturnropcccatofatisfacere poted
16 modo per fe. t . Atlhöè ergo eööfextio rarionis ihi- i L. QupUiodo Dpus faroficiet,ad quern nonpqojnet'a
(It* v««É, vt fi hórtio Vital pamas per péccatörumve- rummodo tminon beccafliti pro uecca
mim,hèótamen:pérUèni'Cadgk>riam , habeatftatum
medium , quo in aeternum quftfeat^vt Arrgc li qninonpeccaüefóhtjin
gldria pèrmancaot, hftmovero qui peccad
retniffiotiem accêpit^ fui modi qutetem obtinear}
Quo modo qui non peccaûit j pro peccato facisfaciec
Peccatèffdtisfticercaèbet,Deus non dcbct.O.Qyiane
cefic eft hominem ad gioriam venire » quod finelatisra
fadiönc non poreft fatisfacere vero Deus poreft fcdnon
deberjfeomo vero debet,fed nonpoteftpdebnecefleeft,
vt vtræqüc natni æ conuepiant, & fiat Deus homo , & v-
nus lefus Chr ftus Deus ôi hpmo ^non aliusDeus,&-a-
bus homojfedtotus qpicquideftvhomoeft,nóncanfu-
fiorie natutarum, quafi' alteracuacueturin alteram, fed
vtrftq; naturç propneratc integra permanenteinynave-
ra perfona. Eft ergo IcfiisGhriftqs non duo,fcdvnuso.
mnino&indiuimsin perfona.Quiexëo quod omnipo.
! tens Deus efti pro peccato fatisfacere poteft, ex co quod
homo cftddberqjotéft vt Deus; de bet vt homo. %
Quoi cHrifto pertinent propeccdtofitiffuceTe, qui nonpetctuit,
qui vero fine remiftione eft,pcEnas perpetoas incurrar.
Ét ad hoc proceflini cftiod rntindo, Chriftus Vefterin
nulloeftnecèffarius,namftatus illcquiecisfineChrifto
per l^gem habetur, in qua retniffio peccatorum legitur.
Et quipfOpcfiiifti Chriftrtuivirtute oftendere; prdbafti
hominem ad glotiam nullo modo peruenire. O. Hoc
molior, vtptobem tibi hon folum pofftr, fed & necefla-
rium effe, hominem ad gioriam Angelorum peruenire.
Quod, dim Chrifto adiuuan\efeeero,precoF, vt relitfto
etrorè, Chriftianus fiaS. L. Hoc dimitte *,& quod pro-
tmrtisprófequèré. O. Conftsljit glorrartr hom'nisefte
poflJbilem •liprobari poffit eftc neceftaciam, nam quod'
néceiïarium èft efleipoffibileeftefie. Lv Ira eft. O. Credo,
non negabisverumefle , quod de Deo legitur, in
mulris locis feriptur* veftrar. Omnia quacctihquevo-
liiic fecit. L. Vcrtffithuro eft. O. Voluir aurem Deus fa-
cere ciuititem céeleftém , cuius cities Angel os ^reauir.
Omnesautem Angc los bórtüi Deas,nort creauit nifi boaos,
L i d .
QVómodo debet, quamüis fit homo, cum ficurdici-
tis,npncft peccator homo Î O. Compallione & mi-
lericordia; quia non póteramus emendare peccatum,e-
mendauit ipfe pjco nobis, vtpote frater, pró fratribus,&
eiufdem naturar nobifcum, nullienim eft alienum, fua:
naturae condefcendcre , & pro his qui fuaè naturae funt
fatishcerc.Inde pro identitatefcilicet naturç noftrajpec
cata portauit, pro peccatis noftrisplagas & morre (póte
fuftinens quæ non debébat, nó enim talia mcruçrar, carm
aquaciuitareiuftefiihrdeie«fti,qöinequamfuntfaöi.
Ciuitateergo ex parté' vïciidrït impcrfeöum re'manfti
onus quod csepetat Ddis; PrOftdfinim vero Dei non lumnens qua! non «coeoai»«w «mu uu*» v »-
böceftciflari,& citfitasquditicëf f tmDeus; neceffeeft, | ne& fangu.inc fuQnospaftit.vrnosconcorporetfecum,
vt perficiatur. nc Deus dibatüt ftülte e*pi(Fe, quodpo- , vt & nos fimüs ipfe,& ipfe fit pnus nobileu, Ideo noftras
fteano Uit, vtl hon potuit peificfcr*. S c d n c fe f t aferi- mifcrias,fuasfacit.peccatanoftrafibiafcribit,fermones
ie réD eó motabiliratënf Völühtatisivel impoténdam, npftros in fuam perfona transfert in Pfalmis & Prophe-
rco öHodccepit, perficiét Dens. Fecit ergo höminem, tis.vt ibi Deus, Deus rneus quare me dcreliquifti,longe a
Stdedi'tpr0p32arioncm,vtinc*ptumperficeret.Nectflc| falatemea.verbadelidorütneorüjcüinpcrfonafiianec
eft ieitür vt de°hottnne propofitum Dei fiat Omnia e- I a Deo defelia:userat,nepilla delifta habebat,fcdquu
ninvaiiiecunque voluit,fecit. _ 1 nos reputat in fe.hoc quod nos habemus, dicitde fe. ^
m
Quid pot uit dart Cbrtflus pro peccato maius, quam -,
fit omnepeuatumi
a Vom odo fatisfacitprp hom inc ? Qupnróftb pecca
rum hóminis recoïnp.eniauit^ pro.qub teftus mun-
dusnonfuflic t?0,deditpçepuih , vitamïuani.fuftindit
niortémftndebitam poe;iam. L. Qubmodö vira & mbrS
hominis v n i u s re c omp e nfa tp e cc a r u m ,'cui nondpfficit
totiis mundusïNó pûtes negar,e,quia non pçtçft a 1 i quid
co.mparariQeo,(edincóparabdifei-omnia(üpecatpeüs.
'Peccßtum ergo ftu maniim compärari Dep- non poreft; ;
qyia Deus mulcómagis eft bonus, quam peccatö fit ma |
lum.Cum eigo Deus dedit vitam ffta^rii, ptecium dedir?
quo.dlhpcrat pmne peccatum. Hoc prècium fi folîim-
modöaequipafarét peccatum, fufficérctad delëhaiim.
Nunc ye.rp cum multo præj.pnderct, ’magis fatisfacit.
I PbrrofivitaDci ouvpibuséltmeliur,6c mors.pftomni-
bus p.eior : qqia' nccéfle eft, vt cuius gé nérat; o mëlioriè-,
küslit.corrupriopçiôr.Sed viça Ghriftibohaeftfiiper 6-
mnia , mors ergo eius mala, eft vltiaomnc peccatum.
Qua ido igit-ur Clniftus pullus eft moicem.porcauit pæ-
nâm fuper omnepecc^turh^^c rnaioremquam mereatur
pfiine peccaciim. SpJmr ergeitoc.urri peec^tum mundi,
qui & tnaiorèm paifiis eft poe iam,id e ft,mortem,& nia-
ius pfeciuni dedvt,fcilicet vitara fuam, quatp. fitjpèccarü
totius mandi.Ifte eft agnusqui tolbt peccatum*mundi.
Hæce hoftia,quse(emc' ob:ara,iuftoiü omnium p'ec-
cata deler&ab in itio pi æ-eri ra & p ræ I en tia,ßc vfque.ad
finemfutura.H«chóftiaiè mifenCórditcr pobis tradit,
vt quaefe fenfperoffert p.«tri pf-o nobis in coelo,; eam.iu-
gi ter Patri.fiich fice musin c.èri a; qoa m orte ipTi teru min-.
terendo,féftjnortem. eiqs deu ‘tiifimè memorando., iq
rerhiffió.nem.p.eccatQtpm,ta,m v.iupfum quam mortuo-
runi. Rcftat ergo vtiuftifieatibnib. multimodisaccëpta
reraiffione peccatorum, reóli^ia pergamus ad cceluin,
perabta ïamfarivf.ólione ppc. atiperChriftum,vt hjs fb'-
hs valeadarisfabtio , quibüs eft cócefta reaiiffio coopéra
nti bus fuisvelprpximorumnieriris.Qui enim rëmif-
•fi'ofiém a’ccipere non poteft, ei (àtisfaâio Chridi' nihil
prodeft.ideobeati quorum refniflaefuntiniquitates. Nâ
cui peccatum cfcmitricur, non eft cur à regno d.fteratdr,
irapleta lat^f.'f^iut)e perCbriftum. ErgoGhriftus'no,-:
fter mundo nlmis n.èceffarius eft.finei.uo 'nó poteft Éö-
rnp venire ad gioriam,pro qua fa dus èft. .Nçc (ufficit; in
lege peccati rémifti. -: niü (ausfaiStiO Chrifti fequatur in
Euangebo. ld. o quarnuispeccaradimiffï fintantiquis
paciibus & pruphecis,taaien in gloria non fuerunr „do-
nèc impie re Cur fat isfadip peccati ,pcrpaffi oft^mG hiifti.
L. Vbi fuaunf ?Od!^lócQ^uftisquidem.nunc rempbris
-con^uó,.jriouranierï'^pfib'(p'.'.L.^3tipnabib.tërlo.qüé--
ti,norv hal>ep,quod racionàbjliter obifciaih. Non credo
tarnen | ne/ubtilita te, verborum,&.yerfutia dëceptps : i
firmifEraaitabilitatciàndaslegi&euanefcàm.
,Virumgratiafit,vbteft net,çfiitasî
' L j o .
Cft.4 qn* gtäfa Dëoefthabendapro veftra (alute,fi ad.
^hoccfftndudus necciïitatel CVrtehumana falute in^
'dig ^ l? f 4 virfus p r bpp_fi tip en de t.Na nffi non (aluat
homit\em,fufpropofitiiftipotentiam pftendit& fal-;
fftarçm. Ne efgo fihrin eo tam, m^gnüm* incbnuehiensj
^eceffeeftvtprocurethumanamlalutem.O.Neceffariu
quidem eft redderé,qupd non fuitnèccflarium pto.mit-
tere. Nam q ui.fppn tepro m i rt it, o b I iga t fe neceflîtate
rcddendi i vtquamuis néCèffi^ fequens reddîtipi
voluntatis fa men ell >atiçpræcedens prômiftioiHtec
^^^Û^Çeffitas quæ{procëdk à ^gâtia, fepa^anda non
eftab iplà gratia, yt iurédicatur gratiafadum ;' ,
quod pri murp fuerât magna gratia
promiffumî
Cur fansfacltonem peecati non äehgt Dem, qui omne
bonuni dédit.
M i Vet.Par.Toni. i
\ D hoc me tiirbat, qupd fupérius dix;fti, Deum non
■ ^^■ debere fatisfacere pro peccato ^nifi fiérèt homo.
Magquméhim bonufn cftpecca^i fàtiff. dio.Sedomne
bonu.m'ab éo eft,qui fummë bonus eft.,Quomodo ecgp
didum eft, Deum non debere facere quod fit ü eft? Qjuis
magis débet bonura, quam i lie, à’qùOeft omne bonu m?
Débet eïgoDéus fa risfâdipn isbp nu m, q u id eb e to m n e
Dohum.O-Déus débet, &non debet, quia^dupbus modi?
debitü m diçitur: debitum gràtiæ tic debitùm1 meriti.
Forfican.enim adiuuavedëb.éo,hücyjuidem mericisfuis,
iliumverq gfatià^mea. Slmditëf-forte patfdejàèb.aut fi
pcyccaui?;merirb auffplàgiâtiàprb also.: Proinde fatisfa-
çere prppeccatoDeus non dcbuittrierito ;quianecipfè
roeruiVper fiiàm i^lpath,.hechpriTo meruitpèrfuam iu-
fticiam,fatisfacere tàmëdebuft per folàrh gratia m.Jtaq;
farisfacere non debuit Déus de bito merits,& latisfacere
debuit debito gratiç.Superius ergo cum didum eft,quia
foru'sDehslatisfèqefepotéfat, fedraon debebat, homo
..vero non poterat,(èd dcbebattvtrobiqieftinttlligendu
meriti dè'bkumyqu,ia!&Deusnon debsbatex meriço.&
exmerito debëbac'hbmo. Ef.vetuinèft hocmodu':, quia
^pro peccato hotnipis la’ii4sfacerenon débet Deus piji.fit
homo; Quia vero fa dus eft Deushbmoquafnbisinef-
fabili gvatiæfic afcribendum.tamcninfatisfadibrîelatis
rcdoletdebfti meritum-,vt quia etàtfâbtüshomojdt fra:
•terhprpinum.merifbnàturapiiuaovm hominsbus non
-contemneret, (edfçater fratribus fubucnirét merito, &
pro fraçribus merito faciffacerer, '
Quomodo de virgint Deusfaftusefihoho y fine iniuria
-V inimut)iià&famine a. .
L é o .
TN qpodap vos valde ridémus',&jn(anos mdicamüSi
* D'> citis. éhini/Dctf m :ip • m atèrhis .vifcëribnsioblcæno
car ce te fieri.di venpris çlapfum nouem menfibus pajiy&
tanÉem^pudeiidoèxitUjfquîihtüitumfine cphftfficne
non admittit J dreimo menfi- progtcdi,ijnferenf.es Deo
captiifn.deàc.Gus,'qiiahtun? de noms, quamuis ver'é fine
rmagua tamen vcrccundia non dicimus. O'.Déus omnia
; i mp.l et & eft vbi q; torus.O i igitutnos i triplet, & in no‘-
bis fit torusqiii lumus peccafores . iitlmuhdicia tarnen
Ipcccatorum noftrorum hon cohtirigttur^ /ed Incbnta-
[min itus ipaùt t & rnundiJs.Omnia videt,& n hil iili no-
cetiVidet tcnebràràtenebrrs purus*, quia lux in tenebris
! luce/, & nox fiçut diës illuroinabiiùr. Videfpeccata
} njun,d'ffimus,& iniuftitias noftras luftVflîmusr'quia iufte
iordjnat b.iùpçmalum qiipd videt. Nam pèccatôrum il-
'luminàtionë,nbhfuffocaturlumehftuftitîa!ificutlumeri
'huibs mundi çorporeUm»<orpüs ill,uftfàtfofdidufn^nèC
fprdidatur. Quid qrgo pffendensfi Dëus concipiturin
vjrginë,qui fiiam mùhdiciam'fèruafir.biq;^Ampliüs dtio
funt,quibus omnia iüdicamus.Jcnfus ôc Vatio j fed aliter
ratioiudicar, aliter fenfus. Sènfus yfu & libidine iüdicàr,
& cupiditate-Ôç horum coritrariis. Vûtatâ pfaffèriihus.
in u fi ta t is ,v ci li a damn ofi s * id quod fiiâué lib'ét,éi qüod
ïnfuaue offcndit. Ratio verofübtiliüsra
rftlRatio namq; animàtap. aÉfirrti^àmh^tisVfthfiDijlia1,
i n (en fi b ih buscaeleftra terren is. Citius e fr i m^ligit r ufti *
cus'perire ferpè.otfeni d e fijram i n e p ét iæ, quampetride
fuopàfietejcbn(ulenscupidirâd,& vifus ft:au t.-.ti, quia
liorribileeft videre ff ipentem, & non c ft hot- ibile lapi-
dem,Rauo vëto/eipëntë'iTiprâr(ert,quamliberprecjqfo
1 apidi-Senf^TSpræfert ppjtimàmdornuhi frugi fèi çàrbô-
ïi,vtm^Iit arborefn fticcidfiqnarndphrumtcôburiffRa-
np*yero inanimar^ dotnui atborem ahimataie præfert
mallct rufticùsniultas feraspefire'infihja, qùam vnum
de m at fil pi o den à ri um jCUtn tamen ratiphontùdiçtt vl-
’ am denarium ahimali comparadüm.Màllètq; rufticus
plures' ftel! as peril e de eælo.quatiî vnam arbufculàm dé
B b agr°