Confiliuminquis fepientum eft, cum pro bono pacis 8c
omnium fufpicione vicanda, tum pro adipifcenda ma-
tferiägerend drum', vt neceflarijs 8c ämicis poffitquifquc
officiofusefle. Nunquidamicorum 8c nügahtiüm fa-
milianum faiibre>quinos deferuerunt in aducrlis rclin-
quendus Al pater mifericordiarum, qui nös confolatus
eil, öMonfolaturin omnitribulariqne,imb nectribula-
tionisnos pcrmittit halbere confciehciam: fuadéntalij
vtiuremus. Atillédatcorifilium non iuranducuinam
putas cfle credendum ? Ego Cette Dei pro me incarnati
6c mortui confilium fidelius 6c falubr)us credo,& ilium
frontis ättrit* eflè non ambigam, qui fuum duxerit pr$-
lbrendum.Vtergo c*teras maiores 6c-tibi notasexilij 8c
proferiptiobis caufas taceam ,quia- Chrifto iuramenta
diifuadenci credidi, profcriptUs fum^ cui quicumquc
noh'ercditlonge periculofius profcribeturiNam in con-
uentionibus &prbmiffis *quèEdelis eft. Nec dicó
quod omne licet a malo procedat,fit illicitum iuramen-
tum ï habet enim interdum veniatn :cui locus omnino
• non eft nift cum occürrènticulp? ratiocauf? veniam irn-
petrarit. Locum iftumprstereODeopotius difcutien-
dum 6c confcientiiS finguloru :ne fi quidargutius prout
ratio fuggérie, elocutus fuefö, in aliorum 6c fottafle in-
nocehtium.quiiuramenra praeftitcrunt fuggill^tiórtem,
Spiritum videareffudiffè. Walocbim modecationis ha-
bena calamum'cóhibere, quam diuiri* iegis arcieulos ;
eongerfere: qui óc fi reéfcé prolati fuerint,, interdura.nqn
nifi ad fubuerfionem profiduntauduorum.Tranfeaer-
go ad ilia quorum tudedifti materiam.orans.obfeerans,
8cobteftans,vtnondeficiatfidestua: nec cr?das (pïcU
tiiiedrum,qiii fuum Neptunum fequentesipfo medi ante
properant ad Pliitonem , 8c defcendunt in infetnum
videntes Loquanturinterim quod voluerint.-ia&itent
ibaduèrfus Chriftum Domini praéiialuiflèVahkate fua,
perditio eorum.aftatptofbribus, quotum gaqdiumeft
adinftarpunfti>\È tgloriai ignis^ftercus 8c vermis. Qua
via in bredi Deo.propieiante fcies, 8c tinnient aures eo-
rum afibilis 8c elamorcfidelium,quibus pauperesChri- j
fti fuerunc in fibilum 8c derifumv Necdubites, nifi for--
te tibi perfuafura fir mortale? non eflè moriruros, quid
fii lenten tiam aiiathemaqjs tepónancur: Qui fraude ta-
cendi 8c mentiendi aftiitia mcriros laqueos vider'unt
euafifle. Hocautem amicisnoftris(fi quifamen noftri
funt) nonforrunsperfuadere.ttiêminêrisi vr non fleant
fupernos; Et vtinam fuperfe ip/bsfiére nondebeanc,
quia nobifeum agit Altiflimus , vethere tarnen dedu&o
quo modo pater iereriiflimns cum filiis chariflimw age-
re cönfueuit. Caeterum tibi corapatior,qui minorem fe-
curitatem in porcu quam innaufragio reperifti. SeJd fij.
tibi Deus vel ad modicum parienuam-4éderic,tibiqüö:d
ftidubitata fide promincio, naftfrägi de quibus defperär
tur citiflime pöterurit 8c Volericopitulari. Sta ergo in ed
conditiorie, in qua d Domino irocatiis es,8c|aitem qua-
teriusfinepcricdló potueris, dmin*legis aflertor exiftef,
Satis hnmanum eftquód dico pföptërinfirmitatem pdr-'
nis noftrae, qtiiahifi ^uflegis .cdftodiam periciilis omni--.|
busahteponit, faluari non pofte, téftis eft B.. Apoftolus
5c totaconcip perfeótorum.Scripfi homini,pro qiió foW
Ücitartó, & crefiö quod ab Ipfo per latorem praïfemidrri
de ftätu eius.quiDeb propitiate bonus eft eertioraberis. l
Amicos noftros (aluta diligentius quorum nomiria^ieuc:
pa gins fubdudfa.fic animoppnitoris con fido multipli
catis preeibus efleimprefla; Vaiete.r É
Idem Simom Priori de monte Dei f r llgthetro de valid
Sanfti Petris ’ ,
È p i s f i CQLXIX.
Enerabilibus Ddniihiï' o iamicis Ptióri de mötitè
Dei 8c I. de Valle‘San(9^ Petri fuus Ipannes<Saresb}
V'
fälutem 8c in caufaDciprófpërarii Pöteftyeftra mèrni-
nifle difctëtioiquöd nunqqämDömifid Canc.pladuitvtV
Apoftofici 'mandaiifinès eXequi differrëcis, adquiëuit
tarnen fratri Bernärdo fucèèfidsfelfdorés promittcnÖi.
fi vfqdhaliudjconöqtiiura dèliB.erandifpaciumregi ih-
dulgeretur: Pollicebatur èniB&fcrpcitatemnd^iBiiiiii»;
terim in manfiietudinem conuertcndam. Sedëcce ex
literis quas nupor accepi luce clàrius patec, quia 8c lega-1
tioDomini PidlauienLprocuratacftin fraudemEcclcfiç |
8c noftram.Etvtinamipfadilacio non habucritdolum : j
nam hocreiexitusdeclarabit,dutn nos promiflam expe- i
damusmanluetudinem, illefoÜicitdsa'git, quomodo
honorem Dei fubruat, 8c tocam fubuertai Ecclefiæ li-
bertatèm. Quid ni facèret ? Ex plorauerat vires veftras,
8C i ni qui täte lua (non dico) meruerat, quoniam falfum
eft, redfubripuerat fauorem pmnidrfi : 8c ille qui fplus
intantæ difiicultatisartveulo honoré Deiaufüseftpro-
teftàri, omnibus in derifum 8c fibilum darus eft,8c quafi
àb vniuernsconfputusAbfcdfit. Nonnedeçætevqfaci-
lempoteratinrquitasarmata confiliis 8c fauore fperare
triumphum ? Inftiti, Yt^orvful'laiftis àpud Dominu Re-
menfèm vt fratri Bernardo feriberet fèd non adquieuit,
dicens Uteras fua« non profuturas,quia credit eum faue-
1 re parti adnerfae. Frequensenim eft j'vtquinihilhabere
prîedicamur, aut rem autgloriäm pluriraum çoncupi-
fi.anc. Nonplacet Domino Cant.meaut aliqüem fuo-
rum interefle colloqtuq præcei MagiftrumLombardüm
Rom.inxEcclefiæSubdiacpnum,qUeminuenietisinfd-
miUa DominiSenün. Vos âutem illuc producat Dominus
in fpiritu 8cvirtute Hcliae, &giadiumPhinees qum
zelo,quem habensdirigatöcroboretin manitfus yeftris.
Nec timeacisàfacievelmulcitiidinehominü^, qu.iaplu
res 8c fortiöres nobifeum funtquâm cumillis. Scribit
Remcnfis Archiepifcopus pro caufa noftra Dn. Papae
piàecipiens literas fuasad meiim fo rm a fia r bi t c i u m : p ro -
mittensëtiamfêneceflitatibush.oftrisquamdiuresexé,-
geritiafFutïirnm.Vifilîter agite quæfodiledHflîmiDomi-
ni',8cdilatiori'S periculum executionis officiofitate$C diligentia
con>penfate ÿ vt pet;vos innbcefçàt,'quoniam
qüicqùidvltraquodobtulit, à-Cantuar. exig^tùr, nbn
modo poteftàtis exceflüs eft,fèd plenç ^cplanç infiâe'li-
tatis indicium. Vnde fiint quidam vt (citisin exeufatîo
nem erronfei côfilii pratextuiandlitaris Veftr* : fed nunc
,pareat ex profeffîbne vèritai is 8c libêrtatisfpiritus,quod
riunquam illi confenuftis errori.Vbi ènirn-Spiritus Dei,
îbi libertais eft:Et vos prodildubio vèritàs hberabit. Va-
léat fernp'er 8c profperetur itf'EMniho-fanâitas veftrâ>
noftri memor iugiter apud DeùniiSc qûatenüs fibnefta-'
ti expedir àpud'homines. ' •
idem ïohannt Piiïattenfi Epifcdpo.
E p i s t . C C L X X , (
a Randis eft apud nosexpedlariopræftolantiû, quid
I pari t ura fit ço lla tip 1 lia ftris Régis A n gl . ßc Sandlo-
:rum.Graadinobotah.qùiptocélebLicate,vcmam notni-
nis_,quam iii Ei’çlefiaDeifubito na'âifiint,pàcein Ecde-
liæftudèant pro curare^ Creduntur ehim talentum gra-
tiæ Primcipüm intantum meruiire8cpercepi(re àpomi-
no ,5vt diipenfatioregnorum quatenusipji permifèrint
eoru.mcômittaturarbirrio.Famafiquidem praeconatur
■ quod iueotum manibus funt confilia 8c opéra Regtiin.
Quia ergo, vos eorundé fanëlprum non dubitô aniàro-
res, ôciathiliates elle confido , quanta pofliim precor
i n ftantia quatenjiseos pergratiâ vobià diuinitüs collata
àdhibitâomni diligétiaammeris, vt in colloquio quod
ciim praefatoRegehabituci funt,fi tamennopdum £elc-
bràtüm c ft, pro ipi ciant Ecclcfiafticæ paci,qui Dco tefte
ipfi Régi longe erit yjiilibr,qu.am illis qui fè éçfaà ofiinia
gaudent eXpofuiflèprp GHrifto. Siuiï’qnim vidant j fiuo
moriantut Doininifurit , 8c fccundum multitiidiné )a-
bofum & doloiiirri i quibus ad modicum flagellantur,
cofblationes eiûs expcéfant in roifericordiavberi.Quid
a.àihftoiudicceuiusybluntaspmhipotehriaeft.poterit
nifîpçniteateipe<Starcîqu>gràtisperfequitur,&tbrquct
innocentes ? Aufc qnfrèritpoenitëntià: fruiStus i nifi corde
cohtrito 8c humihato confiteatur culpain ». corn-
pohac itiiuriam^ damna prb faculcàte réfarciat, & fir ,
miliainpofterum cauere diCponat; Si vèrp mémo-
rati fanéli tanto Domino càm fincero amico viifti fpevel
timoré dicehdatacuerinl, quis eum de cæcéro' ftatiiet
contra fàciem fuàm ? Quis à domoeiüs auerrèt gladium
Dpmini
Domini, qui pótentes.potenriuspunic,tprquet8caufert
fpiritum Principum i Ecce cum Teutonico Tyranno
quidegerit, quern ficiit famapublicacft apud nos velut
illam ftatiiam , quam Nabucodonoforviditin foranis
podagra pcrcuflit in pedib.vt incedere nequeat, nifi fti-
pato^unrauxilio fulciatur. Etquidemfpeseft in brpui
pateat ruin* raagn*, Chriftoq; quem in membrisperfe-
quitur,dum libercate Ecclfefi* fubuertere qu^rit,conce-
1 datgloriam veLinuitus.ItcrautéIerovfolymitanumquod
-a Regibus difpofitum eft, quidproderit,fi non ante piax
reddatur Ecclefi* ? Nam cum *tatG noftra maximi *8c
plurimi Principesfimilem peregrinationem fuiffèritag-
gtcfli,iei miferrimus 8c Ecclfefije Holendus euentusedo-
eu t de rapiriis 8c iniurijs oblata munera Deo non place-
re, dumingratflaborobfequijprprfiis in contrariu pro-
pofitocefliteuentumifuiincunfolabiliterlugentfimili-
•cerincedentem ScpatientemfimiliaComité Niuernen-
> fern quem nonPaithorumiacula.nonS'yrorVim gladij,v\;
nec gloriofa mors viri fortisaliquid confolarionis affer-
ret: f èdlaöhry m * vi d u a ru m, p au p erum^emitu's,Eqcle-
fiaru querel* creduntur inglori G extinxi ffe. Licet autem
fitinEnebicunij memorat*profe<ftionisdilata necefli-
tasitamen fi'ad honorem Dei 8cdemigrantium falutera
inchoaridebet aiMperagi, tempus brèuccft. Nam pro-
uerbio FraneortPrdiciiolet: Stultodormiente terminus
creditoris accelerat. Dormit ftultus, fed vfur* non
dormiunt. Sed quid eft,quod vosin hac parte follicito,
qui indefinenter 8c fupra viresihano follictudinem geri-
tis J nifi quodicio, Vos multam ad tantum Principé tam
bonurn Domini habere charitatem,vr faluré eiiis 8cho-
norem^ quod quidem 8c ego fecio. cupiatis vcyeftrnm.
Vir enim eft o tnni laude maior f fi Ecclefi* Dei vt opor-
tet,defetret m^is,8c cum his modeftius agerer,qui cum
eo contrahunt aliqua ratiprie, 8c impetu ir*, vel alceiius
reprimendiafieélus. ad menfüram Regiaégrauitatis lingua
cohibetec 8c animum. Alias auteni natur* pariter,8c
g a i * tbr& tanri?dotibüs pf*ditus eft, vt ei Prmcipum
nullus,quod magiscrediderim, vel adrnbdu rarus,quod
indubitanterdixerimfimilisinueniretarinorbe.Timeo
veró,ne vobis apud eum ribcuerit fidesScofhciofiras ye-
ftra, eo quo^ colloquium ficutadhonoréeiusvóleba-
tis,non_pdtn'iftisa Cantuar. Epifcopoimpetrare. Vndé’
precor attentius.vtmihi'quis ilfiusverbi fuerit exitus,&
qu*circavos funt,& veftrates fignificare digne*iEini.In
aegqcib auteni, qiiod vöbis prarièntiumlator exponet, i
fie ptocedat diligentia veftra', ficut rnaximè vrdericis ex-
pedire. De his veto qui Romam profeéli funt nihil ad-
hncceriumteneo, fed cuminnotuerint'refejrenda, data
diuinitus oportunitate meo ftudio prpeurante profiri-
feeritur advos, >
IdemRuganideGant. E p i s t . C C L X X L
\ Ctionesgratiarumdebitasparturitanimusv Sèd vt
*■ ^ait Proplreta, vires nohhabetparturienS. Namde-
uortonis effeeftü fufpendic haólenusperfécutionis acer-
bitaSjfedafFeöumjquNn parrum grarulationis erumpe-
regèftiar,nulla vispoteft autpotuircohibere.Etquidcm
DeoprOpiciante iam m eum calcUltim Ghrifti & E ecle-
fi* fjdte caufa perdu&a eft, vt dec*rero periclicari non
poflit, ëo qu,od fchifmatis capita defscerunt, 8c A ngli-
can*Ecclefi* malleus cOmprehenfus in operib fuist de
C*tero,cui innitatur inuenire non valenVfintum-erat ad
ftlmmüm, vbi conftat habitudincspericulofas dfe,cum
ille, quifollicitando tam cutia quamfchifmaticos, Fre-
dèricum vidëlic,8ccomplicesfuos'vidcns fé haewa non
pofteproficere apud Dominuin ,• 8caduerfus Chriftum
cius,;tranfmiflaiegatione transfogit adltaliteciuitates,
promittensMcdiolanenfib'.tria millia marcaram,8cmu-
icrumiuoitim validiftimSreparationemiVC cum aliisei-
uitatib.^quas corrumpere moiiebaturimpctrareitra Dn.
Papa'6c Ecdefia Rovnaha deieélioné vel translationem
CatituarignfisArchiepifcopi. Nam obeaadem caufarn i
Cnmonenfib. millia marcas promiJèrat. Parccenfibus
mille, 6c,toridem Bononieniibus. Domino vero Pap*
ofitulit, quod eum datapecunialibcraret ab exaiftiomb,
ret tCohcedensetiamvt tarn in Ecclefii Cari’tuarienfi,
quatnin aliis vacantib^sinAngliaPaftotes ordinaretad
libitum; $ed quiafidena m ultapromiftä lcuabant, 6tin
precib. manifefta continebatur iniquitas, repulfam p a f
füs e ft,&quod pet fe impetrare non poterat,Regis Sicu-
li virib. conatuseft extorquere.Sed nec file licet to to ni-
fuad hoC Syracufanus Epifcopus, 6c Comes Robertus
•4e Baflènuilla multiplicatis intereeflbrib.laboratieriht,
exaudituseft pro fua reucrentia 6c potenria vel gratia,
quamuis earn inEctlcfiaRomana plurimam habeat.Di-
miffifuntcrgonunaiRegisimpotesvori,hocfolum.im-
pctrato.vt Dominus Papa mitteret nuncios -, quipacem
procurarent, Gratianum.f.Sub.jdiacorium>8cMagiftrum
Viuianfivrbisvcteris A rchidiaconum, qui muneread-
uocationis fungi folet in curia. Eos tarnen ante praeferi-
pta forma pacis Sacramenri religionc aftrinxit, quod
praefinitos termiiios non ëxcedent: mandaris quoq^ ad-
iicienv. vta Regis fumptib-continuant, nifi pace Eccle-
fixitnpetrata, & ne vltradie qui pratftitutus eft ali quam
faejant moram. Forrtaautem pacis qu* Archiepifcbpo
exprefla eft,nihil inhpnqftum continet, vel quodEccle-
fiam dedeceat a,ut perfonam,nec^u<ftoritatem eius in a-
liquominim,quin libereomni occafione8cappellatio-
ne ceftanre in ipfuniRegem,in regnumdeperfonasregni
feueritatem Ecclefiafticam valeat exercere,prout fibi 6c
Ecclefi» Dpi cxpedire cogiiouerit. Confilium ramen a-
micorum c ft,eoruni.que fapientum, vt dum pacis verba
tra&antur mirus agat^-6c multa diffimulet: poftea (fi
quod abfit)paxndn procefl'erit grauius quafi refumptis
virib.perfecutotesEcciefi* proftratunis. Spera ergo di-
lede.mi, 6c quicquid interim audieris, non mouearis,
quia Deus in tutopofuit caufam fuam. Audies forte fu-
perbiani Moab: fed memineris,quod fupetbia maior eft
quam fortitudo eius. Nameerriti funt inSyon peccato?
res,pb ftedi t tim or hypoertias,qui nifi reuertantur a pra-
uicace fuaexpellentur Öcftare n on poterunt:iam enim fe-
curisad cadicem eorumpofita eft.ÖCventilabrum habet
Angelus in manu fua, vt grana difeernat a paleiss Prsfati
pumii ad Regem profeéti funtvfed quid apud ipfum in-
ueherinr,nondiimnóbisinnotuit:hoctamencettüm,
quod feRex verbo 6c ferip^o obligauitadexequendum
confilium 6c mandatum Dn. P ap s, fcriptuijiq; eius'pr*.
manib.eft.aquo fi rèfilicrit,facilcconuihcetur,fednecfi
credendö cenfuit Ecciéfi*, ^tnteqyam'vérborumfidem
öperum teftimoniö roborarer, Salutatus a te plurimum
öc,affe<Stuofe te refalutat; A rchiepifcopus fe ad ämore ßc
honorem tuum exponens prompriftima deuotione^ ’
Idem Cotiuentui Cantuarienfi.
"E p i s t . C C L X X I I .
DÖleo dileóhflïmijöadmodurn doléo in his,qu* de’
veftrafraternitate dida funt mihr,quoniäfciiiljmata
in vobisfunt, vtnonidcmfentiatisautdicaris in Domino.
Nam (vt aiuntqui cqnuerfionem yeftram familia-
rius infpexiffe , & pèrfpicacius inteïlex'ifte cirédunrm)
Alms vefttum dicit, Ego {qm Regis,ego Ranulphi: ego
fortiHiafti fequor, 8c vincentibus adhsrebb. Interh*c
rarus admodü eft, fiqüis tarnen qui fu*poffefflonis mc-
mor, Ar chiepi feopu cui oportearbbediri, ferecoiat habere:
qui ver,bum Dei loquaturxumfiduciatqui publicè
proteftari audèar,quodpeo porius oportet quam homi-
nib; obediré. Miror ((fi tarnen verba^funt qu* dicuntür)
8c vtinam falfa apparererit, quod fic tarn c/to transferi-
mini a via Domini in aliud Euugelium / quod Ecclefi*
Catholic* fubuertit au«äoritatem,8ccis qui metiris exi-
gentib. Sat ban* tradici funt, indulget cómühidhetó fi-
deliu,6cad parricipiu voluptatis aut lucri cum pr^donibV
furibus, ° foinicatoribus 6c Simoniaeis docer iniquitatis
poriere portiónerb. Quod quidé inde creditür ciienifte^.
quod füntaliquiin corpore veftro,qiii vós conturbant s
6c a Jiiforis, qui c^caduétiarahitione.dü vobisappeturit7
dominiari blandis promifllonib. a eönformitate drdihis
veftri &exquifitisdolis erreumueniunt innöcenriä ve-
ftram.Sed fi non eftis adeo mentis ftupid*,vtbrutiifim a
omnium Romaiiorum , 6c decem milliamârcas adijee- | animajiaftoliditate vincaris,luce clarius poceftis intucri
jn qqem