p e nugis curialittm
al.circumfpcâ'us.
al. oratió-
nein
f àl. area.
fcpeîierïs , fi ahtëquam fatà pofcant> indëmriatutn eftu-
Aerisfpiritum.
Vis til tcuïuiicer«î,reluâan£ié. fatis éjdtin&um'ï Vis aiv-
çuffo muliebrierrore quatndiu licuerit lacis co Wtnodis
friii > Ipfutn te iaceniis corpuskdïnönére débec vtViôàs.
bùm. Itaquemuliët aliquot dierùm abftinentia flccà,
paflaeft frangipertinâciam fuäm'. Nec minus àüidere-
plèuirfe cibo,quam aneffla qùfe prior vida «fcÇærerum
fcïtis,quid pler^m4i teritart foiet h umanam fètietatettfc
Qüibus blanditiis impetraùit m ile sv t tnattona viitere
vellet,ëifdem eriàm püdicitiapi ciusaggreffus eft. Nec
deforraisI aut infaeundus iuuems caftæ videbaturjan-
'èiUagràriâmconciliance,âc.fùbihdédicentei
——? Placïtoneetiam pugftabis amofi ? $
Nec venit in mentent quorum confeHeris àrtiis?
Beneimprimisdefe.quamàcontumeliaalieni corporis
vendicat'. Cupiditàtisnullamaior calam'itaseft,quam
ad alienamlibidinem trahi. Virbs.j'cOn fill ires' iliuftrat
eloquenria, in nomenieternum transfert gloria nîilita-
ris, triumphofque nousègéntis confecrat. Multa fwftt,
quæ per fc çlara ingénia nobilitant ; •muliërum: proptrè
vimiS pudiëifia eft, Hieionymus.teftis eft,quod ante-
quàm religibChriftiana fùigerétirv mundOV vnicubas
fémper habuifléintetmatrôtias decus: per illà; Fqrtunæ
muliebn fàcra fiei i-folir a m,: niillum Sàceidotem biga-
mum^nullum flamiriém bimantüroNic.fophanr‘à, quo-
que Athenienfiumdiutiflime eicuræ toibi:lotie calba
ri;&-poftquarft inPoncih'carumfuerintallctti-,vfrosé(re
delinecé. In immenlum pagina protëndctur, fi ea pér-
ftiinxero, qutein' hac pai re tragici, oi arores.comici, Sa-
tyrici ,Poetæ; vt d eP hil o lbphis,Ethieis,&ThèÔtogis
taceam, prodiderurir, Sedratqén necomnésiftos fuffe
cillé ad hàdc , non dito malitrani delendam, aur rép'ri
mendam,fed-néc ad cxponendaoe.Si dixero quod mulei
luntexpérri, q u i# ‘
^Qujddiutius moror ? Né hàricquidem patter^ corporis
mulierabftinui'tïvidôrqfmilesvttumqüe per fuîht. la
cireront ergovnà, non tantum i Ha n o d e , qua nuptias
fecerunèifed^öftcra etiam actertia'diqvpr^lufismdeli- •
eet condicotiif- dbusi vt qiufquc ex nötjs ignocilquc àd
G Ô f P ù s
viri püdiciiEvnam vxofem.Çæteru m deleétatùs miles öe
fortha mùlteris, & fecreto,quicquid boniper facültaces
poteratjCÓemebat, Scprimaftatim node-ferebaci^moj
nùméntum. Itaqué vniuS cmciniptu'entes, vtVidërunc
laxatam culiódiatn,detfaxerunt Ródependentetó,v5c(upremo
mandauctunt officio. At miles f ekedhfloriptus
dumfdefidet', Vt poftero die.vicfit vnä line cadäuCre cru-
cem,veritàsTuppliciunv,rnulieri quîd-accidilTet exporiit.
Necfecxpedatürumrententiamiudicis,redgladioms
d id ûrüignaui£ fuæV câ m e n d a ri s modo périt ixrblqeum
prouideret, & fatalerCQhditoriumfimiliati aéyko Êicë^
tec.MulierriÔtiiihuà mifeïîcors.q'Uam pudica, neciftud
inquit,Dii finant,Vt eodé temporé duorum ïmhicha. if-
fimbtu homihum düo funera fpedem. Malö mortiium
ïtnpehdére,qûamviüum..Ôccidere.Secundumfhadcr‘ationem
iubet ex f area corpus mariri lui tolli, atque illi,
quæ vacabat,ct ufci affighV fus eft miles ingënio prufleà-
tiflîmæ foeminæ. Poftérèque dië popûlus miratuseft,
qüâ rafiônc môrtùus iîïètin crucem .Tû tri ftoriam aut fa
bùlàrn, quodhis vérbts réfère Petr-pdiUs, pro Itbituâp-
pêllabis.rta ramen ex fado accidifle Epheii,&FlaUi.mus
auto re ft, mulieremquetradkm'ipiécatisluæ, ôçfceieris
parricidalis 8£âdulteriipcenas)uifte.Nonquid€tn 1^1 üs
eftinmufterum ineptiis ridendls , ant exprimendis Pe
tronius.Scribit B Hiër&nÿrnusi quia totaè Euripidis tra-
goecfiæin mülteres maledrdafunt , & quod Ëpifcurds,
quanqua MecrodorüsdilcipuluseiûsLçoncion habuerit
Vxôrem, raro dicit fapijfori ineuhda eoriiugiaj quia
multa incommodàadmiXta funr nuptiis. Et quomodo
diuitiæ& hqnores,& cörporüm iannates,& carrera q u i
indifferentia riomiriamus, neebona, becmalafùnt,led
velutid mëditullio pofita,vfu Sç euehtu vélBóna Vel ma
la fiunt:Ita& vxotes fîtas in bonorum rtiâloriimüe ebn-
finïo.,Gràüfe vëfO eflè viroîfapienti venite in dubiuin,
vtrum bonatri an malam dudurùs-lik Si ergo rarît^ efl:
, moleftia nu ptiarum, qu* procul dubio bonæ füht, & à
Domino inlHrutçivt ëas fapiéris refbrmidetjquis nifi de -
metis eani abprobét voluptatem» qusÈiüiçitacft, & tqta
verfatür id iordibiii> »,l|uàm hdmitiés cülpant i HZ Deus
prdëul dubîé cohdëmnàbit ? Namciim h$düæ vofii-
ptates,fcilicetgulæ 5cV èrieriSiqubdaihmbdo brtttOrtim
fîrit,islterapôrciimmdnditiarh,alterâ&liirci videtur habere
fóftorett»; Vtdipudicitiâ intfer virctite.Seminet jfic
petulantiain vttiisabiediflimaèft i & Cumillavtrumqj
dëcëâtîexüm, muliebrem tâmën tnagisêXotnât. Siqui-
derù äödilfimi viri Vox eft ^pddiciiiatu ifiprim îs elïè rê-
tineddàni, qüâ amilfa Omtiis ❖ irtusfult. Ihhac mulie-
biium virtutum principatus eft. Haefc pàuperèfn fcom-
mèndaf/ müitetU extollif^défbrmèmtfediniit i eXOtnât
pûlëB i:am, Be hé m efe tur de maio'bbus, qüôrümlàngui-
tié^ foBble furtiuâ nOn vttiàt. Bené dé libérisiquibï üec
démarré erubefcètidü eft lt nec de pâtre dùb'itattdum éft.
Nec meltorpedtbtujilkèm qua commît atrttm |
■Quant qu&ftrùorum vibitur cerms^ ft-.ortm.
Hoc in iniuriam muliet um diélum | malitiasdalumnia
bitur.Nthilerûm nrehus.ni hil vtilius mulierepudiça,ni-
hil eoriiqua-polTunt excogiraridocundius his,quicon-
.tiherënonpQ(Iîint,autnolùritiSeddelîpientiseftabhis
landemf fpedare,quæ veniam rc^bîusmerentur, quam
gloriam, ji rame mOderationis bonb fuefint'témîpérara.
Alioquin non venia,fed poena,fëd igôominiàvÉfiufqùc
iibidmi' maculam prolequetur: nilifortedtCÔrüs'hà-
benduS^t,quiinhii;cumtrahsfbïmaiurà\itfttcm,;' ï
C a ,p . : ' ^XI I. ' 1
f | CQQfu.
jaros.
K f
•fai- Syrc
al (per;
Quoi brutk & infoifibtltbus quidam appettint conformant, &
quanta bumarûtate cumferuûyiuendumjii \&dc tnum re-
hquorunifeiifuum voluptateM
NV m ytique animantium generi reélius confot-
mantut, quilummum bonum vitae, inguftandi &
tangendi voluptate.ne dicamluxuxia, pofueruîit. Cx-
teruifi hocaUotumfenfuùmliixuriâm nonexcu&t,cum
man.ifëlta fit humanæ dignitatis abieâio, ft non hirco
autfui, lëdleom aut patdo,fèd pan theræ aut Saiyro, led
pàuoni, philoroen£e,autpfietaco, fed ouiCubqne brutQt-
'runvinlënlibilium ftudeat coteqüari. -Siquidem ad An-,
geliçam puritatem reâ.vUs afpirabir ^qûi in eacreafus éftf
dignirate originis,vtin cuimiloveræ&teteinæbea'itu
dinisperfeâiuni Angelicæ pbifit ëfie conformis. Nam
& pa u um incôneuflafanxit au thoritas, quia rïatura hil?
manæ-mentis {plusDbminus digrtior'eftj&quod bmiiià
hac,quar humanusmiratur error,vt homini lenuaric,ab
eo taéta fi;nt,quihominem fecit, vt æ ter ni taris &beati-
rudinisluïe participem faceret; Qigs èrgo prîéfidentié
Domirfi nonVilipendat1trbitrium:,,’fi Icrmlem & abie-
â:am,atfeâ:at conditionem ? Non tamen quod fèrubs
dicamhabendos eireconremptuiviiifi feruilibus vitiis vi-
uan t .Sicu r en im vera & vnica litfcrtas eft, ferutre vir tuti,
& ipfius exercëre officia ; ita vnica & fingularis feruitus
eft, vitiis lûbiugari* Errât plane quîfquis aliuridè condi-
trOnem alterutram opinatur acciderel Siquidem omne
hbminum genus in terris fimiliàb^ortu furgit, eifdem
confiât & ah tur elemenns,eundem que Spin turn abeo-
dem prjncipi6carpit,eodemq; fruiturcoelo,æquèmb-
ritùt,æquè viùiti Vnde ôc prætextatus inSaturnalibus
Euangeliûm reprimens,his vtiturarguméntis.Setui,in-
quitj/unc,imonomihes.Seruiluut,inioconlqrui;Si co-
gitaueris tantundem in vcrofque licere Fortunæ, tam tu
illumvidere libërum potes, qüam ille te feruum. Ndcis
qüa sétate Hecuba ferüire coepchc, quaCrcefus,qua Da-
rii màtcr ,qua Diogenes.qua Plato iplè. Pofttemb quid
ita no men lrruitutis horremus ? Seruuseftquidem, fed
neceflitate,lëd for rafle liber o anitno leruus elt. Hcc illi
noce bit, fi ôftenderis quis non lit; Alius hbidini feruit,
alius,aùai it læ, alius ambition!, omneslpei, o in nés timo-
ri. Etcertenullaféruitusturpior,quam voluncaria. At
noS iugo à fortunu impoli to,lubiaCentem tanquam mi -
LiberÜctauus.
|al.proba
uicibus infei'imus', n Öpa 11 m uri epiteh e n di. 1 nue n i esi n -
ter feruos aliquem pecunia'fortiq^cminugnies domi ■ ,
hum- fpe lucri ofdiia aliorum -feruorum fnanibus in.fi-'
gentem-Nonergo fortuna honfines ^ftimabo,, fed mp«
ribus. Sibiqüilquedat mores/condidonem Qafus alfi-
gnadQucma^nodum ftu 11 uye ft, qui e m pt ur us equum,
nonipium c*fpicic,led ftratuin eius.ac IrenosiSic.ftul-
tilfimuseft,qui hominetn aqt ex conditio ne,aut fex vefte
*lbmandum putat.1 Non eft,mi Euangele. qui amicum
tanrum ih fpro , & in curia quaiasdi diiigenter attende«'
ris imieiiies dc.domi.Tu ruodo v,iue cunflcrua clemeh-
ter,com i ter qu o que & i n ferm o ne > nill um ,6c in necefla-
rium nonnunquam adipitte conlilium.N^m & maipces
npftd omnern domimVinuidiam, omnem feruis cqn-
cumeliamdetrahentes,dominumpatremfamilias, fer- j
u os familiäres appelfauerunt, Colam etgotepotius fer-
I uituLmi^tfA^quamtiincanyv-HCftioiiiacumvidca!*
turefle, quod Ddsfiwiseli. Nam quod colitur,etiatna,:
matüt.Nec poteft amPrcqmtimqremifceri^Vnde emm
pntas arrogahdllunu ilhidmanufie pro ierbium, quod
iadatur, to tide m nobis holies eile ,qu, t feruos? Non
Ivabem us h oftesiUos, fed fadmus.cum ip illos fu perb i f
fimi, conttftnelto 11 ffimi, Öccrudclillimi lumus, & äd rafc.
bieninp's'cögunt venire deli ciae, v cqiiicqüid ffon ex | o j
luntHte refpondem, iramfittoremque pruuocec. Domi
enim nobis aniinosinduimus tyirannocum J & no quantum
uos. Nam vt cetera crudelitat is gonera praeteream, funt
qui-duip fe aienfie-pbpiis, Sc auiditate difterrdunt, eit-,
cumftantesferuos mouere.labra, nec mihocquidem>yt-
loquantür,perm1ttunt. Virga omne murmut cömpefci.
tur, & ne fortuita quidem yerberibus excepta funt. Tuf-
fis,fternutämencum,fingUltus magno malo luitur.Sic fit
vttfti de domino löquantur,quibus coram domino non
licet.- Atfilli quibus non tantum pralentibus dominis,
fedcumipfiseratlermo, quorumosnon cohfuebatur,
parati eräntpro domino porrigere ceruicem, & pericu-
lumimmuiens in caputiuum vertere. In conuiuiis-lo#
quebantur,fcdin tormentis tacebant.Haec praetextatus:
j &defideferuormn multa & praeclara fubiungit , & quae
eflentinquatauis nobthtate knguin sglonofa,&cuiuis,
imitanda. Nihil enim decorum eft, quod non a yittute
pjofluxerit,& feinuicem turpitudo & vitium infaufto
ambitu circumferibunt. In hoo autem folo vitiorpm
impulfuquifque f prolabituc, vt eorum fe deijeiat, &
deuoueacferuitiui, quibus natuseftimperare. Qiii ad
fpe&aculaconfluunt,aut euocantad fe fpedtacuf* inhö-
nefta ,aut feiplos affe&atis nugis-volünt efleipe&aculo
infipientium, quoniam htec lenocinia vanicatis rette la-.
pientiplacetenon poflunt ,oculorunvcapiuntttr illece-
bris,&licet roitius elidantur,corruunt ramen.a dignitare
conditionisfu*, & ad eam, quam' diffitentut, feruilem
relabuntur. Quidergo aliudfaciunttnimi, hiftriones,
parafiti,& huiufmodi monftrahomin im,niliquod in-
eptam conuincunt felieem feruiturem ?Sed&illi» qui
f voculis capiuntuE, licet aurium lenfus puriflimus 8c
defeeatiflimus fit, feruiuntqüidem, lugo tamen premunturmitiorij
ftal.ooulis.
' • ________________________4 ^ r
Sylia vit tanti nominis,optime can tafle tradicur : fed do- ;
tém libidims & crudelicatis nota pérftriiixit, Çatoni
quoquevilum eftb^nècantarç, nonferiihominis^efle.
Vnde nimirum Marcum Senatorem non ignqb lem,_
Cecilium fpaciatorc, &felcenninufti vqcat, eumq} fta-1
ticulos dare his verbis ait fÖefëenditde canthefiq ,inde t
ftaticulosd ire, ridiçulanafundere. Et alibi, Præterea ,
cantat vbfcOllibuit, interdum Græcos veifus agit,iocos;;
dieit, voces if, denu&at‘,ftaticulos dat- Pqrroilla vqlujjtas^
autium grata eft honclïati.quae vircutiseft amica,,
aut pon eft, confcia tùrpi t udinis. O t ui prupiyerp y plu-.
pras hiftriones introd ixit, & inimqs: quod & jScipib
Africanùs Æmilianusin oratione cqptra leg^m iudicia- ,
riamTiberif Gracchi non meqibë'iitcrrepfehendit.Pq“ ;
centurpræftigiasinhôneftasicumçin^dqlisj&fambuca,,
pialteuoque euntin ludumfiiftrionum.difcuntcantate ,
quæ maiores nöftri ingenuis prfibrq diiciep yoKier^itil,
^euntinquaminludum faltatgriumint,er çinædosyirgi-::
nes puerique ingenui. Hæc cuminihi qujfquatp narra- '
bat,non poteram ahimum inducere, ea liberos fuq^ho“ i
mines nöbiles.dopëre. Sed cum duëtus fumin ludum
frltatotitim.pius ïT^ëdiusfidius in eo ludo vidi: p.ueyis vit- ;
,ginibulque ducentis. In his quod roe Rëipubliçæ maxi
‘-memilêrtum eltj vidfynü filinm petitqris puerum pul-
datum .non minoré annis duod®:ein' C1'^ crotalis féhar,
re. Ctoton G aécëpulfus dicitürj&indëcymbalafic di-
cuntur ; vel Muficum notât mftrumehtum, quqd in fo-
no vocem cicomæ imitatut: nam ipla apu,d Ægyptiqs
crötaius appellat ut. Grotala quoque dieuntu^fdporae
fphærulæ,quæ quibuldamgranis interpoli cis, proquap-
titatefui óclpecienietalli variósfonps edunr.t^uàrnfàl-
I tationéimpudicusferuülus hom ftèfaltare noa ppAfitj,-
Patet ergo quanto affeéku ingëmuerit Africanus, quód
vidiïïètcumcrötali^faltarefiliu petitöris, id eftfcau.db
d.iti,quem nef turn quidem l^s&ratiq adipilçendima-
I giftratus,quo tempore felfudl^ab omni-prpbtö debuit
vindicare,potujpdt coerce rç,quo;mimis facerec.quod lei
licet turpe non habebatur. Nam 6c ab eo tempore, quo
optimis morib.ih vrbe viuebatur Icilicet inter duo beija
Punica, ingenui,filii Senatorum in ludum faltatorium
commeabant,& ilhccrotulageftantesfaltare diCeebant-
Adeo quidem vtab heroicis conuiuiis nequaquam art.e-
retut ludusfalcatqrius. Nàm gcSocraticum fympoüum
ab authoritace PhilOlbphorfi .qui illic cqnueneràntce-
lebreeft^ôf tamerihon défait,quilub illarurn luperciliö
peteret plalrriam, intromitri , vrpuellalupra natdram
molliora canora drilce-dific, & laltationis lubrico^éxer-
ceretillecebris philofo,pharitcs.Ojterum hiftriopes non,
inter tarpes habitosGipero autoreft;qui,ficut FudusAlbinus
f aî. tarnen
retert,Rolcio &, Æfôpo familiaritet vfus èft,adeq.-
quidem vt res rationeiq'ie eorum '■ ua l^jertia tuerefut. ;
Quod cum exaliis miiUiSiduPex epiftqlis eius deejara-
tur Nam ilia oratio celeb h tateluiinnotu it, in qUafotuarit.
Etquidemconflatpuniipfphiftriopecontenciére
fojiitum, ymumlie (aepiiis eandem fent.entiam vadjsge-
ftibusefficercr,anipf.- pef^lpqùenriæ copiam.fefmöne
diUeifi) pronunçiareç. Quæ resad hane aids fiiæ fidi)-
I dam Rolcium abftraxit,vtiibruroconfcribeiec,quo elo
quentiam cum hiftcionia compataret.Is eft R.oîçiu?,qui
eciamSyllæphad(fimus ‘fuit, & annulo aureo ab f eo-,
dem didatore donatuseft. Tapta^Utem fuit gratia &
glofia.vt mercédem diurnamdepfi|j.lico mille d,eo.ariO&.
vilemque calciamus.jQupdyiroJios noftris™-
decec,'fed ^laptun licet exercerevolumusiirfe^;
fialiäsnonpraeualeantvicia. Nam ab
olfadtu vix aliquis omnino capitur, nifi fprteLpeoppagum
viuat. Non a liquid aduetluscantores, aut Muficps
ftrubytüm teile Quintiliano, Valerio, Flauiano 8c,aliis;
multis , Socrates euam in fenedlutedidiccrit Muficam
'Ctêdëns^Mdtóadéfötëtjfibi'cu'mulum fapienti* de.
futurum. Inea tarnen nimiumoccupui .citra Philolor arte
phicam «auitatem eft.'Nunquidémm vin.m décébic hiftcipnes videmur ab autqntate Ciceropis,:
lapienrém, præfemmquodetiamMexumuliebri tut- &qrum hero9tn,,jn coecut^ lapicBnuni admictepqi, eupicudinis
non effugit notaqa l Nam & Saluftius Sem- ganprr Rofeip. fim ile s& Ælopo^,
proniam teprehendit,non quidem quodlaltaie & pfal- 'quod tamenilli noueranr,velimelhgere .ibiosloan.,^
1ère,ledqUodbptimèfcienD Aitenimpfallere& faltarc amatoces.bnt poems, quam in ÿugn ato^
elegantius quam neceflé eft ürobæ. Optime ramen can- quasnemo
tate,ficicraleuitatépoirCthaberi,planedefiderabaeeft. creonemrefectValeriusliterafe^tempfifle,& i q g ^ :
In omnibus enim, quæ fimplicrter expetibilia lunt> qqo ‘temptu ipfo fuilTe fqntem a b u n d ^ ip am
intenfiora funt in qualitateboni/ebexpetibilioraifunt. ob hóe forte quod ftudiijm negpeusf pçæppnebàt^a n
Sedexadiunâ:ispoflùntnonnullaeffe lufpeéla. Lucius inftititeis etiamdumcontempfitvlplcque
I ^ T ------- :-------------------------•........................................................... • R r 4 ' J Çicèiofetum,
H .
al.eiulHcb)
f df pöft-
pisDcbat.' • ;