VI.
Eufebiuadi
VIL
C
x^immetduerfwms
e t Sethianowm, qui hæretici fuére s Libris fintdecerpta,
qui raptum ferebanc Scchum, quarnquamalia-abiurda,
quae hic non tanguntur,attexuerint.legeEpiphan. hærefi
59.3c40.contraSethianos& Archdnticos. Alteramad-
fert Suidas in voce 2 » 5, vbioftenditSethum Dei nomine
dignatum, propter fommam pie tatem & iuftitiam & fan-
âitatem. Tertiam additobrerum oeltftium fiderumque
cognitionemjgc fcientiam. " ,
Enimucro nomen Dei non referantadSethutn,fedad
ipfom Deum,quod boni & iuftialias quoquc in faeris lit*,
teris filii Dei nominentur.Ego dixiDiieftis Sc filii excelfi
omnes. pari ratione Angeli vocantur filii Dei, vteft apud
lob um.& apud Ioannem ôc.aliis multis loris.
rum tempora, feptuaginta patrum numerate fecuto. s ed
Petrus ille Comeftor fos deque verrit omnia, cum ilia
Methodii verba e x p o fo itquingentefitnó anno primai
chihadis id eft, inquit Petrus, poft priraam chilt^dem,
quod a mente & verbis Methodii tanramabeft. quantum
a Gadibus Ganges » aut c*liim ai terra. Methodius, enirti
primam chtliadem appellat annos ab Adamo eoeptos^
& in millefimo finitos. Ilia ergo verba, (quingentefimo
anno prima; chiliadis; font referenda ad quingentefi-
m um annum vir* Ädami, non admillefmram quingen-
tefimum poft Adamum. Sequitur enim Ädamüm in primo
Apud Chaldaosprimus Worum dux /ifem.JBerofos primus
edidit Chaldæorum principum no mina, qui ante dilu-
uium imperarunt, quamuis aliter fentiente Synceuo.
Fuit Berofos, Tatiano teftc AlexandroMacedonum
rege iinperanteBa'bylone natusiàcerdos Beli,foh Antior •-
cbo III. poft Seleucum. fcripfit de rebus Chaldæorum &
regibus librostrès. Secuci font hune Abidenus, Apollo-,
dorus, Alexander,Polyiftor, Iofephiis,quorum fragmen-
tain thelauro Eufebiano ieguntur.De Berofo vero&fup-
pofitio extac fingularis difputario, quam tâmen non omnes
lèquuntur.falfum prster alios Goropius tradic.
Alorus.] Ex Âpoliodorodecé primi duces numerantur.
, 1. Alorus.
J j L Alafparus vel Alaparus vel Alpàrus mendofe
credo.
3. : Amilbn.
4. Amenon.
5. Metalarus.
6. Daorus.
7^ Aedorachus.
8., Atnphis.
' 9 . Ociorces.
^ 1 0 . Xixuthrus. ^ -i
Hosauâfor Chronki noftriputatfaiiregigantesillos,
dê quibùs diuînæ litteras memiriere, fed ante diluuium
clarostuncapudomnes. • 3
Quodmultamabtia effet hominum fuperterrant.] Occulta
Enoehi, référant gïgantes præter alia veneficia,fcelera&
fhgiriahumanas carnes deguftaiïe,& antrophagosfiiiffe. i
fierai S'e Taufée ffp£cum 01 yiyccrrei xotreed’iw to$
ailpxciç cekièv’ plura enùmerat S. Methodius
Martyr, quem no nemofraftra réfutât proptér * xoyiçi*f
chronologiæ. Ammaduertendum;mtemporumratione
nullum elm errorem apud Methodium, fed apud ériarrâtorem
eiusComeftotem('&quiiUumfequuntur/)qui peffîme
intelleâa Methodii rarioeinatione tot Chiliades
finxit, quot Methodius nunquàm cogitauit. Recitabo
ipfa verba Methodii , & fobiungam falfà Comëftbfis
> glollèmata. * Sciendum namquéeft,inquit Methodius,
exeuntes Adam &Euam dè paradifo virginesfuilfe.Anno
autem tficefimo expulfionis éordm de paradifo genue-
rnnf primogenitum & foroteméius Deboram.Ahnoau-
teromcefimo centefimo vit* Adas6ccidit Cain fràt'rem
fùuift Abel,& feceruntplanaum fuper eum. Adamquo-
que& Euàarinis centum. Ducënteiïnïoautem tricelimo
anno primi millenarii quod eft primum fæcUlum, natus
eftSèthvirgigas in fimiütudinehiÄdas. > ‘ .
Quingèntefimo ver© anhô itt'cadem primachiliaae,
filii Cain abûtëbaritur vxoribus fràtrum faoram-inforni-
* catiombusnimiis. Sexcentefxmoautcm annôipfms mil-
! lenarii,viri m’àgho ftupro amôris & fornicationis j Sciftö-
rùmi rriüliéres' cbllâpoe futiÉ Vel diïfufe, & in vèfàftiam
vetfie font, 8cc. p6tingentèfimb Vëto anno vit* Adædi-
Ktàtumèft fopmerram fornication» inquinamentuma
filiis fratricrd* ‘Cam. Moronis eft autem Adam anno
nongentefimb vit*foaéin primÖmillenariö. Ettuncdiftinéta:
foiïtgenerationés ab inuicem , vtpucagerieratio
Animaduertis leótor iuftë a Methodic expend aiiiïö-
Sëth à cô'gnâtiorieCain; Et abftùHtSethfoafti eognatio- '
nfem futfom in quendam montera , 'qui eracprorimus
parddiïb; ^Eofro Cairi & huius dognatid in catttpö ha-
I bitabant, in quo & ncfandurà fratris homiciduim per-
i1 petrâuiL rü 'u ..
millenario, npn poft primum millenarium die mot;- ;
tuum,morcuus eft enim anno 9 jo. defiiërimt adhuc ad I
primam chiliadem1 plenam feptuaginta anni. Subiungit
poftëaMethodius. * - .
Qüadfagëfimo autera anno temporibus lareth per-
trähfit primum millenariurh fou prima gèhèratto. Re6tif- j
ftmejiiara Malaleel anno mundi 96&. genuitlaredum;
laredi ergo quadragefirtto tecatis anno pertranliit prima
chiliasannorum.
Sequitur in Methodiö.^
Anno aurern quadringentefimo lareth (ita legendum
ordo ipfe & grsecum exemplar docent; tion , triceiimo
quadragefimo, vti librarii, noni Methodü.manifeftus et-
rorJ lècundi millënarii furrexeraüt viri mal* arris inueri-
toresiniqui,& omni nequitia plenieXfiliis Cainvtlobet^'
Tholücëlfilii Lantech, qlii fiiit c*cus,qui & Cain in-
terfecicjin quos dominatüs diabolus, conuertit eospoft-
ea in omnem artem magicam, & ömnem fpeciem Mufi-
camcomponendi. • ’* I ' _ | ■' |
Anno au?em quingentefimo lecundi millenarii adhuc
ctiam exarferunt in net’andam. fbrnicationem omnes ho-
miues in caftris Cain, &c. lcptingentefirhoautem ab- antra^
tempOris »Iaretli Llicet yitaefoae, in^^fecund^^
cbmpoftii^malignus & infoftiis diabolus bellum fqcnicar
cionisadiungere filiiis Seth, vtcöncupifcèïfent filias Cain,
& profufiapparuerunt gigant es foper terrain dë Scfh,qui
in peccati foiieam lapli acroctllimi fuerunt. Etiratus Do-
■min us Deus in expletionejecundi millenarii fa&umeft
dduaiumaquarum,&c. 1
Legifti lecunda chiliad^ expleta fodtum efle diluufomy
hoc eft., bis millefimo , clueentdimo ^ quadragen .-p [
fbcundo, vt apud feptuaginta hodielcgitur,3c plimile- ;
gebacur.& chronögraphi prxftänrifßmi feribunt. quam-
quamHebnei&hodieLatrnilègaqt MDCCVI. Methodius
ergo minus potius quam p tó pro Grase* Ec^lefi*
confoetud^e & ratione ponit, cum iq expleta lecunda
chiliad€ln ^ c eft, bis milldtmp actidille difouiqm feri-
bjj. Interpres MethodUjudis ^ .h a rb a ^ v^t^pn£P^ri'.
mendpfiffime edit?, fórtaftèb«iam.r f interpretphoiriti-
teUe^.ÄuÄo^ethodiusyir ingeotrsmgeiiii,dbdrinaf,.
fon£btatis,qui,tefteSuida,Olympifilius,ira4 tisihLycia
natus v Tyrifuit E p ife o p u s ^ Decio ac Valeriano in
Chrilüaöosfaeuieótibüs,pf© ChriftöChakidepcCubuic.
Laudarara D.Hietonymoi-Rhotio, Suida; Inhuhe Methodii
libellum capita quinqi.cqu.feripfic iam olim W olf-
gangus Airinget Auguft* Vin4eLriericus,vtipfefofine
libri foumnomen adfcripfic.Se^ decaufis diluuii, omnes
tarn Gr*ci qtiam Latini fuié;ï 'Vt hië operas,nop fit ver^
bumaddere. AnporrolibellushiefitMethobbgerma-
nus partus , non difputo , tantum de iniq^pa Conieftoris
interpretatione queftusfum, quaafio« etiam in errorem
indutrit.
A dtluuiavfqueadmolitionemturriscenfettturanmDCUx.']
Nicephorus duos addit. poft dilunium, inquit,anno fe-
cüdoSemus filitis Noe natus annos centugenuic Arpha-
xad. Sed"Nicephotus nOn eonftat fibi, cum fopradixerit
Sèmfimanrto quingentefimo Noethi natueaelfe, &fex-
centefimo fadumidiluuiutn’,quo anno Semus cgic cente-
ifitnum.rionergo genuit anttb centefimo Arpnaxadum,
fed centefimo fecundo. qui annus èft DCLXI. Enimuero
ex Gontii ccalationeCodex Gr*cus Nicephoriiufte
•, • ' habet
A âC h td n ïcm À le x in d Ÿ ÏmM .
habet centum ànnos.
p èvâr•ymZ'tov Apipé^ct^. Eod.modo
‘MS.AthanafiiCodexipl'umcentefimumScmiahhumpOhit.
vç mirer hoc loco Contiura addere duos anrios. Curtt
ex Gèn.câp.xt.Moyfes affirmë'tqùidem.aSemriiàntiôle-
cundo poft diluuium genitum Arphaxadum, fed Semum
nouait egiffe turn cn. fed centefimum tantum, quam-
quam anno OÇ.Noë fuiflç diluuium narrent lacras littery
quo anno iam Semus efat centum annbrum, ergo bten-
liiopoftcii. An Mofes negleiftis duobus annis rotun-
dum numerum eftfeciitusî “
lllud hoc loci alba notandum gemma, Luçam in Chn-
ftigenealogiarecënfendà, cum feptuaginta feptem patres
fàmili* numçrat, fecutum elfe lxx. feniorum feripturam,
quando Arphaxadi filiitra fcripfit Cainam ».qui pec in
Hebræis poftea codicibus, nec vulgaris cdirionibusXau-
nis repertus eft, quam cpntrouernam'cum diuinarum li-
teraruih interprètes traçant,mirum quantum inter fe d it
fèntiàntjfinguloramferé opinariones nofter Pereriusad
tf.cap. Gcnefeos ponit,&, diligenter exponit, tandemque
concludit, ineluétabilem videri difficultatem* Toletuj.
Cardibalis ad Lucam iildem-fentenriis enumeratis & qx-
peditis ira decernit. Exifimarem potius dtcendu effein Hebrto
deeffe ilUmgenerationem.quAreueralegebatur, & ifeptuaginta
cornierfa ejt in datum ; »0» eft credtbile. feptuaginta non foluifi
numcraffe Cainam ^ feietiam annos vita eius^fi non legijfept,tn
Bebrao. Legerunt crgQy&exepkria illaita babcbant,nicnouum
eftillos aliaatque uliaetiamtunclegiffe»quanuncnonfjabentur
vitio feriptorum, quod etiam in vulgato dicendüeft ; credere enim
debrnus Euangeliftaidaffir.mdnti,minufquepericulum eft dicere,,
txemplarta Hebraica eSin paru nonbaberi perfeBa)quam affe-
rerein Euangelioerroremfeumendaciumvelmmimumreptriri.
•Eandem fententiam àmplexus Salmeron in quatuor
(Euangeliftis,quiex Abiilënfi & Alberto Magnocopiofe
ifoper eare difputar. Connut hip ttiumphat,&
nimisacerbein codices Hebraeos inuchitur. Sane
ex hoc loco & ? Euangefifta Luca aüiftoritas feptuaginta
patrum rpiriéëe confirmatur,;quam noriiramerito vttaq;
Orientis &Occidenris, Grasca &Latina Ecclefia,& hoc &
Ufiis quibufdam in locis pr* Hebraica, fecutaéft, ita ta-
men i vt vniüerfe plus Temper tribuerit tribuitq; Hebrai-
cas velutfo.nti,quam Græcae indedëriuatas.Hoc miror,ab
non neroine afhrmarj generationem illius Cainæ, de quo
hicquçritur in Carafiana editippe no legi,cum bb legatur
& dëcimo & vndecimo cap.Genefepsrecftaboipfa verba
Græca.Decimo cap.vm; 1 d! , X a/a , dv r<x?$ <puA*»$ jtu-
b» » , x p yAaoo-tfé iomav, dvTotfÇ^aç^iS a.v'im, ^
'nTififveoiv àuiay. ^ r ® 2 V è y 6»>,«<^ ^ ■ .tw rava.iç i
mvTW'mv m« v e&p, kb*X<p? TV
• 2 V » A c o - ^ p , Apipetja^ > i
"A ^ a » ^ K c t ïy * y 'é M°‘ A&fi>Çv};y£ ^
Mocrox- w " eywv<K TQVf Kctïvcty. >9 Kctïycty
lyeyynoi m>y SaAct. S * A a e y w v n jw ECrp. E t
v n d e c im o .^ K»**
Ap<p<x|«tJv,8T>i '7nv'faoto(ncL uty èymwnv qocJs 39 jv y * '
Ap(pa^kS' h # .™ tçicc-
xov&T&m tvn. 19 ly vm a i tov Kctiv*». Noneftergo,
quod narratille, cum dicit : Antiqui & emendatt codices Jeptu4mtainterprctum(
qu<ilUtft,quiRom*niipcrau£toriute&
curtlUufiriff. Otrimlis Cttrtfcprodiit) non bakmgaurMK-
nm C m m . Pnrerei quod ex Epipbanio ex hærefi s;,
contra Melchifedeeianos’ adfert, non viderur hnnum,
cum idem Epiphanins in Ancytato diirertiffime ponat
eins nomen his verbis: 'Ênn i ^X amT riêu s v » i» to
regc}Kt>àaè» S iA a .S ô A « to Eêep, ‘/.nToq » OTprynmiia,.
Sentusprogatiua donat’ gignit Arphaxadü.Ar-
pliaxadus Qnâ (SiuèÇainîSCaina gignit SakmjSala He-
ber fob qup turris molirio coepta.Eodé modo m l anano:
S V *****m V6**?''™ Apjpct^ct^, TOV Km* ,
K w k w SctAct, 2 à\k?rèv E^p,&c,Quodautemm55.
hærefi omiferit K«iya,-feciflèvidetur obSamantas.contrâqüôs
ibi difputat ex eôrum volümlne, t^til kêbwlûl
Vcebantùt ekcmplaribtis * in quibüs Kd'vA deeft*
Græcum EüfebiiChrbnicpn, in quo verba elt SamattU*
tum exemplari ponuntüf.
Qui ergofuerint, & qttdsùrbis paries diüifi hal/itarint .]Qu£
fequinirorbisterras partitioex^Epiphanio, Eufebio,Io-
fepho, Africanoj&aliiseftdeprotnra. Vnde&àpbnymi
duolatinifethiarb’arolatini chronographiTuas terr^di-
uifionës deferipferuntj quorum alter lècnndo tonio An-
tiquæ leftionis Henrici Canifii continetuc élim hâc in-
feriptione : Collecta hiftorica chronograpbiu ex Anotymé
quifub Alexandro Seitero Imper atUrevixit, Coüettore GalloqM-
dam Carol's magni temporibus. Alter in thelâurp Eufebiaiio
curnhoc titulo : Excerptavtihftimaexpnore libro Chronologie
; co Eufebfj & Ajricano'> & aliû latine conuûrfa ab horinne bat-
baroi&c. Prorfus geminafunc, quæhicinüoftro Chrono-
grapho & illis duobusf leges . quantum quîdem âd haS
pfimoram hominum migrationes & colonial përeinet.
Oroitto hic qui in Genefm cpmmentariosfcripière, nec
exoticos Paufànias, Ptolemæos * Strabûnes;, Phfini-
chos, Stephanos, Plinios.Solinos, Mel^s, & ahos re-
cëhfèo, qui terras fuis definiere libris, populos,cola-
nias deduxerë, quæ difeiplina Geûmetrarum & Geogra*
phorumefti .
De Aftronomia.'] Sequiturmythicum fæculum feu fabulofiim
apud exoticos lcriptores,in quo fi Latini cum Greets
, & Græci inter fe non conueniant , mirum videri non
débet, quia fabulofom. Sacra hiftoria'fingillatim perfa-
milias patrum Hebræoçum cohtinuatur.
EScmiflirpe.] E Chami fangüine GKüfom nahim diuinæ
litter*tradunc, corrigp ergo noftratn Chronicum*
Cedrenus hoclocç eademxurn noftro 4 e Saturno , PT
cp. Fauno, Mercurio, Venere, Belo, 'Zoroaftre, Marte*
Per?eo &aliis narrât, multoque plura addit: nili quod in,
Zoroaftre nofter aüftot fibi non confier* quod eundem
modo Chami, modo Serai progeniemaffirmer, faciunt
corumdem alii Grçci mentionem.Vndc porro fimulacra,
copiofe Epiphanius traâtat. f *
Thara lxx. genuitAbrahamum. ] a M. Ç. 3534; . . .
. * Variant mirum in modum Chronographi latini ct
Græci in annis ab Adamo vfqnead Abrahamum.
D. Hieronymi vulgata ex Hebrao edicio ponit an-
00s 1948. Iudæi propter complendùmjubibeum qua-
dragefimum nouum , & quinqnagefimum ineboan-
dum apponunt duos dies. In quo mùltis modis vehe-
menter Contms fallitur. Primum ff 1950. per 50. dl-
uidis.non colliges, nifi triginta nouem iubnæos:'cum
Cbntius ponat quadraginta nouera. DemdeEufebtus :
nonponitquddraginranouem, vt Contius afhrmat,'(ed
duos annoa addit ad i94S,,yc.fianti95P.qur ex raiia(puta- ;
none numeratquadragintalubilæos , eum tamum finr ;
triginta nouem.
- Pr*tereaperiodus Iubilæi, conftatfepties feptënisan*
nis,quieffi.iunt4S),:npn5o,fidiuidasii)j0 .per49.colliges
iubilæos 39.||- . :
Itaquefiveraratione putesannoslubilæos .hoceit,
perÉpties feptem , Eue per qninqiugmra aqnos nun-
quarn prodibit quadrâgefimus Iubifeus. Errauit ergo
Contiustotisdecemlubilæis. Eufebius vnofi quinqua.
ginta folidos annos lubilæo compleffimr.fi propne,suhi-
lominusdècénnio. , . . .
Edicio Hebraica ( infertaramen ex Mariant Scoti ierf
senti* Cainana&miliaJlhoceftrjo.annis.numeratabA-.
darnoadAbrabamumannosMMcuqtvnt. ‘
^ Àpudfcpcuaginca, vt hodieleguntür, MMMCCCXIV. Ex
Origenis emendarione.
n i a lux nutimeligm. ] Librarii vitio locus hic pem.
tus/eft deprauants , quem tamen exprtmere voluimüs,
vein Cod. MS, hodielegitur.Sed hictuuat Æfculapium
adhibere, & affedta feripturæ Ioca ex alus fertpconbus
Cedreno inquam. Suida, & maxime exD. CynIlo,vnde
hoc ex trifmegifto teftimouium tranfcnprum eft, perlanare.
AudiamusCyriUum/edLatinÛ.oamGræacodicts
Vct.Mr.Tm.iS- A 5
r ‘ 1 inftrutimotb.
%
IX .
F
X,
I x t .
Xilf. I * Iacobunl
Pàp^Ûutn
" “g -‘
H