
y aleælacl
f Canius.
4 ^ 8
énimppsflïus hærcnt di^ataiiajqüam dircétæ^oe^o^*»
vtharftïafigulofi, quamdice^i^uct^ues.tenaciustnn-
guntar. Maxime ipiïa di^hmufmodi Éiftim præiçnti-
büs tftouent , quo Velut aflenfü^generc, çonfi'rmantuç
iniurïïBi, Eft autem loedptii^ltt^pd^OTîlittts ne « ,
<äam eftiCötitümeliäm eflè t rclatam; raie eft': Memïni-
mus,quando bracfâo tcemungcb.as. Nam cum rés éa-
•jàéfn ■wqjb'i’q u ed i^S ^ fin d f amen
apertè Pbie<5tùm exprpbratümqüe eft': Hoc {comma,
qu6dE|,ürate. Sunt (Çomroatâ minus'aTpera.qtî* quafi
edentfttæbelûæ font morfäs. VtTuHiüsineonfulem,
qui vhptaptumdiecöttfularamperegit: Sblenc>in4iiit,
cfle flammes diales, modo cortlules diales.habemus. Et
ineundètn î VigilantiflamUsefteonfiilnafter ^Gamus,
quiinconfulam flip fömnummon vidic. Çidcmquè ejç-
probrànti fibtquôdadeum cpnfolerh non veniffee; Ve-,
niebam,inqüit;ßdrioxme comprehendit.AC.de vfiiloe-
dpdSjVetfcommaris.Ô^c.iuilitate, diceturin feqqentibWV'hiiftC'ôftendjflcfufiiciaryyquia.
arguerelieiiu,tneJÎ;,
quod çquupi eft elle corçe^um.ÿniinX'tanci'im de fcom-
matrbus'Alexandrijqualrin câlce hbellihatûs, fupetroribusftnhe&
amCum'enirrïflexDariusvnq& .alrwo
pjræhoSiECutem eius expertus , pattePVjfgni T.aurp
monte tenus', & fi 1 iam i n itsa 11; mo n iu m , cun;:de-<,-;es
centum^nilbbusjalerwu tvpplitce-reinr ,"ferqüe Parme-
n^onivir magnq'sinter AlcxandunpSjciVxiflec » fefi A-
feXandéfefletjVfururn hdc cQn'ditionc,re(pôndtt.; Eté;
gp fi Pârmenïon eflèm ;, 'cadenrvterfr : caçite.quidem
confiliarii ti midi täte m argue iis. i voce d-uabus viftotiis
rcfppn^dèn^teidigftaque cui teyciajfieuceueivit »-Mibqerçr
ccndo perfonis , dicerede vitiisjquoniam & i use ft. quo
licptVeras esptimere voces, & qiioder.am (evuisaduer-
fiispoffiihds, dum yeralbquuntur,Decembrem indul-
get IiBetKlteim Tunc ergojîpnirppétrâtaveniâjqu«^-
pfo ittte cqçîpedi'iinguas.acuunt, & quicquideos tptq
anno'vnrrimpunë rçd^güdnr,palam dete génçesj& cri-
mina , dum amen ex^lecisSatutnalibmvcitraven'iam
n.c^ûaquam ad accufätibmem Dommömm parrondfû--
ueptpfiliapt. V tor ergo libertäre D ece mb ris, &iufîre
t gis obtëmperans » quodmè 6c të Vrit’ » bënefiei'oiuiis
:«^to'tÂùnifidèiitetaiguo,'qou.i\1çcefletktm-,'-veiSîatn:»nîr
dttu^fpnn
placitavoluntati,
Inchoâttu-
LIBER OCTAvVs'
POLICRATÏC I
, ÏOHAN. SARESBERlij<f.Slsi
P R p . r ô / p V s i 0 ■' J
mmQ -t e:n„Ta- qtàmareenauigant , illis habtre grattant &
■ ^kreftrrélquàmm,bénéficié pencuU euafer/wt- Accendmtur \
S - ' ignés,clamores ex;itaniur,enguptur ^Jk^qu iiiù S ty ÿ£ j\
Vorago,turbo Cbaryhdis,fdxahtentia, traUm&tpnai/tasfiyr--
t'tum à naifiganttbm qutanifaltibriter de(lih0i. , sic &his qui ta
immintre dt>iunciant,qiubiis /Ansperichtxtur bumana, reftifij-
megratix débet uk exmerjte;& quteam. mçrentibut non rependit,
dijpendiumfufiinere]/^.^
autem eft,qui falwem vitrùnefnat mp> d!ri,ea^examoreproxi-
, niorumnour: Vjiafiquidtmbumana,
ququit$et6proci)ioJiortfa
dtnuncieipurindtcjü.Adh opcramtfublicavitlttatù , &,
tu&tuftonisJliiKu'u vrgeor , liietminembilagnofeam,quod« £
tentiotte0pfoUocnauditorutitifiomoyji^
nec opérafùppetutit adexemplum^ Vnde in me dplurimû coudaj
mutin vt taeeam y dicentibus quod nec ttiam virtutbjpecitfa laus
ffiihórepecidtoris.Hoc hifoÙfaçiun'tputbus vittafdacetit i W*
i renies in mortem i ■ rùmnutrvmaatt ,aut^ipln4uUirimintL
I Nam qüibuihonaplacent,«à» 4 quo, fedquid dicatur attendant,
I &'ex£4ufis,diùntù'dïftàpen(antés,gratum habent quicquii v».
\ dectinqüß elicttumproficit ad virtutem. Non ergo quif ,/id quid,
kqiiauedecaußfcrtbuniydihgensùftor attendàt, & vbïnialediâa
inUènerit,finMrMiudtx,&neeimïdii,necoàqtntcalttriu$a//e-
chenu mottt toncu$us,teftimonïum de nidl-âpirhibéat &vbibène
dïxiro\mnme udat. Udnrawe!’ pro m'inimo eß, fi mnocentia
hicagratiidetrabitur apeTuerfis, quoi e))iendariveltem,fi tne tarnen
ùénigmtàtis ttu/iuor exceperit.Qiùitj uid autem àpraftnti- ■
biispatiiryjperoautore DeOïó' charitiiiï,qua vrgeor adfertlevdii,
mihiproefiantefiduetaijèfubdtdbtffittteogtatianondeerifpofieroriitn.
'odiofiqtiidem pelamorèinpanémdlterutfani pfafeniium
pleruûUfMmdïiiapTolabattur: NhHeqùident prafèm ïoperiex
propojiu infsritar,qttod non Jit rations, vel prmdint'nanjh ipto-
rum auioritateftibnixum. inquibus tatmn quidftqûéndumfit,
lifforù teltnqueturarbitriOfVt pipe ul anomin èweofa ( iam vitiÛ,
éènifam ment teil di. Std bac hactenus .'Nünc tranjêamus in Ep;-
Kuri'orttin:t«ßra>& quodibtpr0.cirio fiter it ixploi^atum-, in nte-
Üiüiftfyaßrautr. Namadijrumfeäam ipdabitanierpertittere
; tiojcumur, qu:in omiiibupnpnxjtruiunt i‘ voluntati. .
^odG>ta‘honicafideflTbrafonian£, &defeptemprmcipitltbw
. vtiiis,t&fequdaeorunifäundumbeatumGVegoriutni
ér quod wants glona nobtient habet or tum. '
T N tpra ergo Epicureorurn fam.ilja infigniseft Thra-
1 fp>d<dTcec nbn exierit primus,aur omniSim .primus ha-
be.nd nse ft,aiu’non^intmusin.ter-ptitno^|feEi namquc
iicetmeptusfirvtotaGnathbnicbrurtifiaiftiofamul^tur.
Et fortejGomicus idboGnathonem intfpduxit.ferttum
militis-gloriofi > vceleganterinnueretiquoniamdt in;,vi-
ta hommuin.& inairertionemprum-fubeft-Gpathonica
Tbrafohianae.Altera tamen peqdet exatterar adeo qui-
dem>vtinuicemfine fe eflefion pdflint. Nam§cGna-
thonisFdperainutfliseft'jfinbnfi^
.tpThr^ronisairogaDtiacphquiercet, fi;noneamfaliacia:
Gnathqnisexceperit.. Comiciforte contemnis. Eunu-
.churo/ed in EunU c ho fere oniriium vicam expieffit. Et
[eQqnid-5mlibcrius&elegaQtius.ornnesarguit,quocau-
tiHsfidifioargumentplfihpt^fionepetrpnacurnyitiadcnu^
auitvSi nobiliprem qu*fis adtQtem, muluprocedut
cenodoxiqreprefrore^.Eft'autemeebodoxia,ytpatribus
placuitjmanivgloria,qu te meritem inflac & auresy-& ni^
hil aliud emolumenti deToIiditate yirtutis mortalibus
aftert.Cum autem fup.erbi^fittptiuspetcatiinit^^^^^ hanc
de fe primam fobolem gignit.Ab hac.enim viriilenta r4r
ldiceiupetbi?/eptcmprincipalia"yitiaofiuntur,qu?qui-:
de mp ri n d pal'ia d i cnnuir re^Je <ftu,m i n oiurrr,q u aiex his
m m m fapitibusmultipliciterpullulanc. Quorum
[vf nbfiiina^ tenerantur, quaiiterhanepeftifemrn'arbdreftibeatiifimuSPapaGregbrids'deipingit
'inmbtalibu^vacat.pahliiper attende.Prfmos ergo ra-,
mos: hums pl^n t*fic diffinguit, vt.fi t prim usiinanis gl 0-
riia,fecuhdusinuidia,tertiusira,quartustpftiMaj;.quin-
tdsauarKia.lextusventrisingluuies j Juxuriafeptimus.
•V n de'Sc - (alu^tor ^..quia nos lupeebite v|tiiscaptiuosdo-
lu it, ad fpfrftaale liberationis prslium feptiformis gra-
trxfpiricuplenusveniti}-; Cum yero vitioyum quinque
fpiritualia finr.duo carnalia, vmrmquodqiie eorum tan-
tafibi cognaciohe iungitur , vt non nifi de altero gehere-
tur.Haben tque rami finguli ramufculos de foproceden-
tcs,tantaquidem amplitudinedilatatos.vtmundum fe-
re totum in gialigno pofitum pene operiant. -Nam de i-
nanigloriadnobedientia.fatftancia^ypocryfis, conten-
tiones , pertinacias, difeordix , Sc nouitatum prasfum-
ptiones oriuntur. De inuidia(odium,fufurratio,detra-
ftib exultatio in aduerfis proximi , afflibtio autem in
pro(pcrisnafcitur.Dcira,tixa,tumormentis,contume-
li»iclambr,indignatioi blsrphemiteptofcruntur. De
triftitfîftitia
t'JitâJideî rancor,pufillanimitas,defperatio,tQr-
bótbfttapraceptivagatiq m'énttóëircalfHcita prpdcût.
Deauaritia,proditio,ftaus,f:;dlacia)penutia inquietu-
do , violenciae, & contra mifericordiam obdurationcs
hint. Aliasquidemverafortafle , fed perfc&aelfem
poteft.Corporis.autem verifimiliseftcommendatio/ed
pcrfeâanunquam, Nam bona eius queunt femper au-
fcniinuito.Naturaenimeius,& debil, tari poteftiugiter
ebrdisegrediuntur, De venerisingluuie>ineptal®tjtia, f & corrumpi. Àduétifipïüi|iyeropetfuuiftbri£igratiaeft,
f c u r r i lita s , immunditia, multiloquia.hebetudo fenfus, [ &necvcrampecpetfedam habent laudcm,imo nec ve^
circa intclligentiam propa gap tun, , De luxuria, excitas
mentis,inconfideratio,inconft intia »pr*cipitatio,araor
fui, odium Dei.àffcdus præfentis fieculi, horror autem
vcl defpcratio futuri generatut. Sedquomodo inuicé
principalia prodeant,idem dodbréxponit.Pnmaham.-
que fuperbiae foboles dum op p te flam mentem corrupe-
rit.moxinuidiam gignit,quianimirumdum vani nomi-
nis potentiam appétit, ne qüis alius.bancâdipifei valear,
iifimilcm3 affteiat eis fi vel probabilem jmir ctur. Siqui-
demin vtraiftqdepartemflèduntur fàcile. Et nifippfli*
dentium iuuentur vfu,non tarn ad laude m funt ,> quam
ad vitup^rium proniora.Nam diuitiæ & pbtentiâie&gra* — ~-
tra, cum plurimum ^ yifiurri dent.in vtramqucpaiïem Ta**Y,llu'
cerciflimum faciunt experimentum morum, fitquepof-
feftbr morum ab eisquandoqùe melior interdum per or*
Cæterum opera ipia mentis aut corporis etfi fimpliciter
incabefcit. Inuidia quoqueiramgcnerat,quiaquanto ; bona,velabfolutcmalafint, vicuperationemintfidum.
incernçliuorisvulnereanimusfauciacur , tantoetiam j autlaudemcontrahunrproatbitrioiùdicanris.ynde&
manfuecudo rranqùillitatisamitticur. Etqùiaquafido- intercilcplurimumputat Ariftoteles, vbiquidquelau-
lensmembrum tangitur, idc rco oppofitæadionisma- deturaut vituperétur.Nam plunmumrefeii .qui linta.u-
nus,velutgrauiuspre(Tafentitur. Exiraquoquetrifticia ; dientiummotes, quæpublicereçeptaperfuatio,docet*
oritur,quia curbau mens quo inordinate f c çoticutit>!eo | que in Rheroricis , vt ilia maximè quæ probent elle in eo
ad dicendum mala confundic.Et cum dulcedinem tran- qui laudabi tut publice, credanr; aut in eo contra quem
quilliratis amiferic,nihil hanc nifi ex perturbatio ve fub- dicitur ,eaq uc omnes oder üc, critque quo tie ns q^d fie-
fequens moeror pafeit.Ttiftitia quoqüe ad auaritiam de- ri poterie,fingulorum ducer da veritas. Qtrid enim ex-
riuatur,quia dum confulum cor bonum lastiti® in lernet pedit,omnes approbant, etfi hèneftnm aliud aliis videa-
ipfo intus^amifcrit.vnde confolari debearfotis quçrit.Et , cur. Studia litecatum minus honoris mèrentur Lacëd*
tantomagisexteriotabonaadipifeidefiderat. , ^qnanto j mone quam Athenis,forte pluspàtienria,fortirudo.His
gaudium nö habet,ad quod intrinfecus lecurrat.Et qui- I rapto viuere honeftum eft,aliis cura Iegum, ftugalitas a-
dem fingulaeorum fuæ perniciei afferunt fru^ura, cum pudSybaritasfortaflîsodio forer. Veteribus Romanis
— ''" gloria Deum inuidia proximum, iraauferat & fei- \ fummum luxuria crimen.Ëius quoque qui laudatur hapfam,
triftitiafolatiifitignara,auantiadtimpcrex:etio-
r a vagat ur,e daci t atis fu-c macerat ieiunio.V t vero maciei
fiix indigentiam expleat, prótabitur ad duo earnis yitia
qusefequuntur. In quibus liquet quod de ventrisinglu-
uieluxurianafcitur,duminipfa diftribucione membro-
rum,ventri genitalia yicleantur eile f fubnexa. Vnde
dumvnuminordinatèreficituc, aliudpcoculdubioad
contumelias excitacur,H«ec quidem Gregorius, imo per
GcegoriumSpiritus fanólus. Ex quo conitat ei qui ad £a-
lutem tendit,primam fuperbiae fobolem extinguendam.
Quasfipaulilperfuccrcucrit,omnium viriorum frutices
de ie,vtpra:didum eft,gignit.Nam etfi fit apud aliquem
quandoque prxcipua,nequaquam pollibile eft. v t fie fobendaeft
ratio, cum operibus neceflàri/s gratuita redte
fàâa laudem præripiant, & pro ratione perfonarum,res
plerumque habeatur velhonefta velttirpis.Si ergo reélS
via,ideft,virtutefibiquis laudem conciliât , fuolaudis
innititurfundamento. Si vero aliunde gloriam quaerar,
plane defipit,nec àd earn,quam videcur affe&are pectin-
get. At inter ipfa virtutis opera cehïènrut gloria: amplfo-
ris,qu*deliberalitatis, autmagnanimitarisfonte pro-
ueriiunt. Eaenim fauore populari.clarius èftèmntur,&
videnmeefle prxeipua, qux magis arduafunt, vel qtix
p lurib us profunr.In his ramen longe libëralitas anteCel-
lit.quæ & animi indignationemrnitïgar.det’rahentiüm
linguas obtundit.cohibet etiam minus hoftiles, & à fala.
Si enim quempiam inanis gloria ftimulac,neçeflè eft, ciehbminumoperitmiiltitudinempeccatorum. Qui
vt perabruptavitiorumprxeepsruat. Hoc eft autem I ergolinguashominumautcaptant,aut metuunt,effun-
— - j '-----—:i: dunjtpatrimoniafua,mittuntin^^vulgus miflilia, cqn'ojuiaextruunt,
pufillis & maioribusadulantur,'& plerique
porcum potius agentes, qudm hominem,comeiEtioni
Dus&ebrietatibusinfiftunc , mimos & hiftriones fo-
uen t,nequi ffimas artes rémunérant, admirtun t nebulo-
nes.malcdicorutn excitantlingüas ad implédamprcca-
citatis fuæ malitiam.dum filentium corum,aut virulenta
d!cacitàs,male rnerito donatur prxmio. Sun t qui in his
maximum & vere folum diuitiarum reputanc vfum, fi
multiplicentollas carnium,conuifceraciönesexeiceaht
quotidianas.fi nec modum con uiuii, nèc ndmeru m no-
uerint conuiuarum.necàliquam habcantregendçfan>i-
H® rationem. Quam fi forte viderisc^nüériilÈ,forum
comiocatumcredàs, nonprandentium aut exhantiutn
turbam. Hoc rafften apud diriflimos, licet & manus in
ferior in eo prô modulo fiió pr«pptenrium yeftigia imi-
tecbr.Quifquis enim famæpfericor eft, vires fijase^ce,dir,
&nonquidpolfit.fedquidaliisplacear^atccndit, &il-
lud feftinatimplere.SedeftO.vt aft fa mam potius, qaam
adconfcientiam quisliberalitatemexerceac, quianulü
tirc'uti prxcludenda eft via, mimos tarnen & profeflio
neSob(c*nasfóucre benéficüs illicitum eft, & infeme.
liefert Vàletiùs qüöd ciUitai Maiîilienfium tanr*graui-
tatiycuftos extiterit, Vt nullum aditu mimis darec in c«-
na,quorum argumenta maiore ex patte ftuprorura con-
tiherentaârus.netaliafpe^andiconfuetudo, etiam imi;
tandi licehtiain fâ'cëfët.Ntinquid etgo honeftum eft il-
loi ftChriftianVl, iifto clericis aiidlri in baeoa, qui nec
à pèntilibusaudieb;.ntutin fcasna? Lacedxmonii libros
ÀrcKtîbcbi è cidiÛièt^ e^fKÎttàri iüflerunt, quod co-
rüm parum VereciSftâft^afe pudiCatri leâionem arbitra.
quod nobile cenlètur vitium, adeoque human® fragili-
tatisdemulcetingenium,vcvixfitvelapr®c!aris menti-
busalienum. Nam & otcum nobilem habet,fiiique di •
fpendii proceflum tie feit, an tequam a faftigi o corruat,
quodoptauit. Nam & de feinuieem vitia oriuntur, at
inanjsgloria etiam in virtute originis fiiaêfigic radicem.
In quo enim quifque p r ® carteris pollet, in eo nifi adfit
moderacrix gratia,facilius i n tumclcit.
C a p . I I .
guod rar us eß contempt orgloria, & de 'tribus locis a quibus laudis
materia trahitur, & qua fit laus ver a,qua per feil a,qua
neutra-,& de moderat'tont largnionum.
BI'x tarnen eft,, qui van* glöri® non infiftat.&earn
qusab hominibus eft,non concupifcat laudem. Adv
hancalii virtute , alii virtutis imagine,alii natur® , auc
forcunxbeneficio ptoficifcuntur. Ex his enim tribus
lodSjplacuic oratoribus laudisefle matetiam. Nam ab
animo,aut corpore,autäbextrapöfirispetidebet.Porro
animi bona, auc corporis.autnaturaliterinfita funt,aut
Audio comparata , anx cauEliter & cafiia'irer accefte-
runt. At in his cerci fiinrgradus pfo dignitateeorum
in quibusconfiftunt,& quibiis petuncur, Priiiiusliquidem
commendacionis gradus eft,qüi ab animi dotë pro -
uenir. Secundus & medins,qui corporis valetudinem
approbat Qt venuftarem. Tcrtiu&,iftc'mque nouiffimys,
qui exteriorum continet laudem. Quod & Apule-
ium doeuifle, fuperius retuli. E t laus quidem animi vera
eftjfxpeque pcrfe(fta,firameneitenaciter bona.qu^ in i-
pfocommendantur inhrferine adco quidc vt fint inle-
parabilia. Cèrtumeft enim quia inuico auferri r on pof-
Bibliotb.yet.tatr.Tom.ij. & bantur,