Mens fan-
Àa, & a-
nima paf-
(ionis ex-
pars opti-
edç pninitia:
Deo
font»
C
PerflusV'
homimek»efficimur,mundiflimara mentem quafifacrl
hoftiam ci offerences, itahymnis Deum lau^amusjiu
laliuem ac impàiîîbilitatém aiiirtii àcquiritpus,wçrificm
n, Deo qft alien® ab omnivitio mentis fpeculatiü, pri-
mitias offerre onines folcnt earum ;-return quas ac-
cçpétûôt, & à quibus alitur & continetur fubftantia no-
ftra. Quemadmodum igicuragricolafruduu primitias
offçrtT^cliominçs oportet round* intentionem métis
Deo offerre, gratias agentes quia h*c nobis cribueric; &
quia nos mente mq; noli ram fpe culation%fua conpneat
atq-, nuuiat, iüuans,conCulcns,& ad (alutemnp^ra nos
reducens. Mens igicur fan&a & anima omnispaffionis
experspptira*ptimitï«eDeo funt, maxime cufn nullarc
Deus indigeat, fed animam horoinisrefpiciatdlludq; fi-
bi ifandiffimum iacrificiuro fic,tedam dè ipfo & de reli-
quis rebus habere fententiam. Affect etiam teftimoniü
TyaneiUliusApollonii inlibrp queedidit de'daificiisde
primoacmagnoDerxuius verbafunt h*c:Sic ergo maxime
decentem aliquis curam de rebus diuinisfufcipiec: pro-
pieiumq; habebit Deum* § Deo primp qui ynus eft&ab
omnib. aiiis feparatuspoftquam longointeruallo reli.q
cognQrcunturjnullomodoiacrificetjnecignémcédac,
ne? fenfîbiiium alïquidei offerac.-Nullius n.reieget, no
dicoà nobis, fed ncc ab inteiligentiis ipfis: Nonefta. in
terçifffecj^-^ereqùipiquacuin^^it^iquS^OTmw:
Méliffié igifur ae fupenorem ràtfoném atq; prationé ei
offerre debemus. Sic a.appë%> earn qu* nôore ^Fevturi
qu* illl bfferenda edvnam ab optimo atq; pulchef rimo
rcruAnomniumbona nobis pecendafunr,per optimum
fimiUteratqïpuicherrimum omnium bonpiü noftroru;
Iqtelfèâus V. hic efforganonotl itidigens. Qupmodo
er|p (ihduitèufebws ipiejiurénos acculabimarqui o-
mninoimpiumeffe putamus landjifiipam Dei appellat-
tionem atq; venerationé immundis (piiiub-.imibueie:
rdbmn.GreatprépmniüDe^madoramd^|^mus,nihil
tetrenùm&iiidçtuumfed mcegritatéanrmi $c caftimo-
nia;cricorporis,reda fentçntiam,Ótardeh|ij!ff^am fideiU
offif elftes i quam ad extremum vfq; ipifïcn mtemcrata
auxÏ!iofalua,toris feruabimus. Sed>%udiam9quid &poe^
tçdè his fenférinc. Itaeriim.fcribi tPeriïu.s :
Dictiépontifties mjdriffoquidfacit aurum)
Nex:pc hoc quod Venen donate; a virgmepitp& : , - ,
Qtiiu damns td(uptris de magna quod darelance,
Nonpoftit magnt Mtjfala hppa propdgo,
Compofttum tusfafy animi/anâoçfg ncejfus,
Mentis &nnioiiümgtnerofopeciushyntfto. | |
Hoc cedo admoueamtemplis&fantlitabo.
Menandri qüoq; Gomici praclarä eftilla fentenria : Si
quit o Pamphile taurorum mfaertßtium ob lata multitudine aut
hædorum ali or um ImnftembdipropictumfehabiturumDeutti
aitijitmo votatua , & inuoca me,in die tribulation^ eruamte &
honorificabis'mei&ilhc iter quo oftenda tllrfalutare Dei. Quod
PychagorasjlicetChriftianaaPhilofophialongealicn’ , PythagJ
eleganter tamcn docuitpraclara ilia fententia, qua D iis ***•
dixit cum laud bus ami&uq; candid6 & eafto*corpore j
honotes exhibendos. In PfalmisigitutDetim continue |
laudabimus:quoEum t/og«wig«»r(*,/wper^»ie/^/^«2(<itt/- pftii is.
cid: vc^ufledreorum inquit:inenarrabili mentem explet I
ardore ac fuauitate, fitqj tantus eorum iapor quantum j .
cun(^a,qu® adiocunditarcm obleiftationemq^exeogi-
carFpofiunt »yilefcant prdrfus ipfiuscomparatione atq; jpn'ditart j
amarefcant. Sed quod ad elegantiam pertinet quis tan-
tus dieendi artifex, tantuseloquii magifterperiuadedi
tam pipptas acpeditarq; vires habuit» vt quo velleadu-
rCre animum audit oris, yndenollecctciam deducerc
pro arbitrio poflet. C^jib. eumopus fit hfeqj.fuauitas'de-
iirinieq;acrimomasneqyconcitatioiiieq»-cop.ia,n'eq;a-
curntnienfentiaiam S^vchemcntia. Qqib.itadeiideriu
acuiffpcsaugeri.amQrincendiianimusexcitariimensra-
pi & perftringiitahumaniaffedus effingi videntupviw
Deusbladiciis dulcibufq; querelis roulceriatq; inffeifti;,
vc nihil aptius certeiudicati poflitauc efficacius.Verfan-
Ipfalmoiu
dum erit nimirum in hisaffidue, quorum tantam com-
nulta eft
tilicas.
moditacemi, vtilitatempHe conftat,h.ue ad decancandas
Dei laudes.liue ad implorandaeius mifericprdia,fiuead?
demonffrandas inimieprum infeftationes & odk^fiue-
ad effugandavitia, omnefq; tcntationes,acquireiidam-
que omnium vircutum gratiam, hue ad promerendam
peecatorunoftrorum veniam, hueadnoftras aper-iedas
neceilicates & anguftias,qiiibinihil toto illorum cartni-
uum textu aliud epneinetur. Yetfandum-v,; ita erit, yp
hngulaeorumverbapiane & diftindte proFeramus, fin-r
gulorumq; verborum fententias argute ac(apido quo-
damxum guffu intelligamus: quoddocuihe Propbeta j
( dicic Baftlius)illis verbis Pralmiffa: PfalliteDeomfiro,
pfaliite,pfallileRegtnojiropfitfiti;quantumrexornftitterraDeus pEMalav>«ij
pfallite japimer. Vox u.pfdmoilu( vtinquisGregoriusv) vox q“1'1
cam per intentiotfem cordis agicur per hanc omnipote- ;°P^ tuti
ti Domino ad coriter paratur jVt intent* menci vel co- |
pun^ionisigratias, velprop'heti® etiam myfteria infun- i
dar, quemadmodumrefert Iofaphat, cum ipirituspror 4 % 3.
pheti® ci deeflet, Pfaltem fecifle applicari > vt prophetic ,
adhuc ipiritus perlaudempfalmpdi® defcende|et,atq}
eiusanimamde veturis repleret,4hde, quodhipra ecia; j
memorauimus,f(M:iptumefleait:S4fry?d,arB:/<i«<i»/>oMi>«-
ficabitme, <&:Uiciterq^oofiendanpillifatutare Dei. Et illud:
Cantata Domino;pftl»mm dicite netnmi eiwyjterfacite ei, Cui
t[nl. 67.
. dum cantamus it;rfjc:mus, vc ad cot no drum veniat, &
fuinosamorisgcatiaaccendat.QuarehortaturBafilius
monachos, vc vigiianter pfallentes aihhant in.cpipe6tu
arbïtrattir, penitm errat mentis leuitate feduäus, fed oportet iu- j Domini, ne epsopprimat fomnusjne diffbnansfitinffo
ftttiam feruare, non adulteïii\ne^virg:mm'vtïcorruptione,nèc nó vpcis lènjfus eorum, fed in lingu* verbavigilesiijcc-
acus qttidem tenue filum ft altenum eft coticupifiere, Deus n.propt danc ,neq; duplex.hc oratio ipforum, quæ non polfit a-
D eu s n ih d
rani’s ex-:]
' " i t qiia
Pjhl. 4p.
eß,&omnia videt. H*cigicurrot vaiiis yndiq; audtorib.
confitmataFufcipiteljbenferfforoieSjatqj-fcduloobreE-
uate.bianercitamfalubrem,tamq; orft nib. praftautemv
quam vobis expofuiraus, mediciuam prpfuturaro roirü
in mpdum contraomncsT.iumänäräm mentium quan-
tumcunqinocennffimöspehdeciffitnofqirnorbosjcö-
traomr e diabolifferocitate inIidiäfq;Omnes & pugnas,
huicinhftite, huic inuigilate, hanemägnifacite lemper
öccblite, abpretiohffimü tanqua-theiauruconFeruare.
‘ C a p v t 111. Depfalmodia.
PSallendi quoq; confuetudinem, qus & huic quam
modo tradidimiis, necehicudine quadam indiffolu-
bili (ingulariq;germanitate comunbta eft, prodeffead-
roodum putamus, Narncumdiainisiaudibusrcaturiät
omnes vbertimPiäImiatq;exündent,neq;quicquäiit
qilod ä mortalibus magis expöfeat Deus quam laiides
fuas, nihil cerre eft qaöpyel ad placandam iram velim-
petrandameibs graiiameönuenientiuseis eile videatur.
Pulchre id nobis quod fuperiore etiam tractatu diximus
pet fidelemvacem ruumpaufd expliczmc.Noinfacrtficiti
( in qUit) tuisarguam te,bolo‘caufta a. tua in conjpeäumeofetht
ftnmr. Etpoftpauca: ImmolaDeofacnfi tum taudu& rtdde
feenderead aures Dei | non hc yllum tepus vacuum
ociofunvram diebus quam noÄibus. Quod 6c Ephrem
vu fandtus docet dicensi Quemadmodumquißiiamrtgt aßi-
fiens&ium to ctlloqutnsßvacante tpfum alio, regem definre 1
& cum feruQ congrtdi fitptrbus audeat ,ita& monachus qutin
pfaimodiafua mtfitem vagari nugafy meditari pirmittit. Qua-:
re conftderandum cuipraliencesaftemus, vt heutangeli ,j
cum metu & tremore ftantes, nullifq; terrenorum ne-
gociorum cogitationibus occupatipfallamus. Cum ad
orandum quoq; (ait Bernhardus ) aut ad pfailendü Ec-
cleiiam intraueiis, fluduautium cogitationum tumul-
cum exrerius relinque, ciuamq; exteriorum penitus ob-
li ui fee re, vt foli Deo poiTis vacate. Qu_ia fieri non poteft
vc aliquando cum Deo loquatur, qui etiam cum toto
muhdp tacensfabulatur. Intende ergo illi quiintendit
tibi, audi eum loquencem tibi, vt exaudiat te loquent e
fibi. ita heth diuinis laudibus foluendis cum debitare'-
uerentia & foUicitudine aihftas: Singula verba diuin®
feriptur^ diligenter intendas. Vicandum etiam id,quod
& ipfe admonet, ne vocem in Piälmis ita frangamus, v t
dulcius cantemus, deledtemurq; magis in vocis m odu-
latipne quam in cordis compunjäione, quia Deus, cuj
Ephiem.
H
■Pfalnjo-
diasDomi-
noxanéteSj
finaaf
in entern
ia|ah-
•'hon
pialmus
non »o«s
dulcedinf»
fed mentis
afteânm ;
qiustit*. 1
Lachtyma
mm gratia
nihil dal-
L ugen du!
qaemad-
nodüüt.1
Climacus.
Mhs au.
"OSjp-.
ï'Uatur,
BfN!
____________________ 9 * 7'
poft baptifma commiffa funt, ptccata purganturr Ma-
beac v.ln lelachcymx^quod dixiflè Ephrem fupra rbcii-
imus)incredibilis quiddam dulcedinis, qua alleifti ple-
r,q; dum fumrimm Deo facrificium præftare putant cogences
left: quanta vi poftunt illas excorquere conanturi
quorum ftultitianon aliter vidotur redatguéhda, quam
eorum qui vinum ex vuis adhucaccrbis optimum eli-
cere tentarent. Nam quemadmodum non nifi maturis {
prius vuis ac fobs calorè decoétis vinum,quod fiiaue fir,
expnmi pocelb, ita & vt ex oculis îaehry mxfuaues quoque
ehcwncur, maturari cor prius per com puntSionem
intcnoremq; decoâi doloris calqrcm neceffcéft: quod
vbi acciden t(id enim recordatiodefixaq; meditacio,vel
peccacorum^ vel miferiarum.veldiuinorum beneficio-
rum efficcre folet) tunc nulla moleftia, riullo fuperfiuo
laborioloq; conatuper fe vitro expreff® lacHrym*pr®-
dulçes emananr:quas cohibere fi fieri poterie l^iusaliquando
erit, qui frequentiorem carum profluxum hâ-
buenc, propter nimiam cerebriexficcationem, melan-
coliamq; proindeeuicandam,quam inducéreill*fiex-
uberâciores, continuaciorciquefuerint,cpnfueueruntJ
Qu® modérât® n.erunf & corpori nihil nocercj &ani-
m* piurimum prodefie confiât, non tantum easqu®
pro peccaris propriis effunduntur, euiufmodi de Magdalena
fupra diximus, quamqu®etialnproaiierfis,fi-
non abfconditur, quicquid illicitum petpetratur, non
qu*rit vocis lenitatem, lcd cordis puritatem, cantorq;
dun» demulcet populum vocibus, Deum irritât prauis
moribus. ïdeo & Hieronymus ad Ruftieum : Dicas (in-
quit ypfàlmum in or dine tuo, in quo non dulctdo vocis fed mentit
afftftus quaritur,Ccnbcnte ApoAolot PfaÜam (ptntu.pfal-
lam & mente, & cant antes in cordibus vefirm Legerat enim
elle pr® cep tum:Pfallite/àpienter. Agite ita igitur, vt do-
cuimus, forores, oblèrüace ita hune pfallendimorem,
quinon minori certe vobis iocundicati quâ laluti cedec.
T)Ræcipuum etiam, licet ràrius, donum laehrymarü
A non omittendumvidetur, quibus tanquam fapidif-
fimoliquore,orationespfalmiq; condiuntur. Quarum
vimexplicansBafilius, Vbi ( inquit) fuerint lachryma ibi
Jpiritualis ignisaceenditur, qui ftereta mentis illuminât, tunc a-
uiditate c*lefti flagrans copdlatur Chtifti amori, & in
terris degens medicatur iugiter de fupernis, calcans fx-
culi dignitates,&ad pr®miafe futuraextendens.nec vl-
la vis eum f*culi fègregatabamoreChrifti, fed vt figura
qusdam inter homines verlâri videtur, & tocaeius
cogitatio & conuerfacio de cæleftibus intelligitur, mors
illi præfens dulcior eft quam vita. Cup t diJfolui& ejftcum
Cbrifto. Q^em in carne viuensintra fuum portàuerat té-
plum. Ephrem v. feribens dédie iudieiiiNou eft fait j dulcius
alt qmd in ter ritfupergratiam lachrymarum. Si quit in or a -
cuti de Monica Augqftini martre legimos. Qubloco co-
fideransfummam vtriufq; fan(ftitatem,ad quam viexu-
beranciaq; lachrymarum peruenerunt,cogorplutis ec-
iam facere gratiam & viçtutem earü qu® ram grat® Deo
acceptæque font, vc obledari iilis quaiifuauiffimo deli:
catimmoq; quodam edulio 2c rfecreari videatur: qu® ta
valid® funt & efficaces, vt trahereinfententiam iuam
Deum raereantur?.ac âmnibus quæcunq; iufte ex'petuc,
afièntiri compellant. Nam Magdalenam tat-um potüif-
fe lachrymis luisfàcrum teftatur Euangelium,vt muko-
rum, magnorum peccacorum remiffioriemincredibf-
lemq; diuimim firriul amorem Sc gratia viuaSaluatoris
voce ac ipfo quidem momcnto conftqui merueric.Mo-
nicam taceo : Nam fi quicquid de éxcellétiailliusümitr
n * fencio proferre voiuerimVfuccum bam fotige impos
vinum atq; deficiam. Tanta n. mihi iemper appatuit
magnitudo fandritatiseius, vt neq; ingemi cuiuiquarn
acutaihecomprçhendi, hcq; Jfogn* yijfks c o p î f i di-
fercitudine explicaripolfo videretur, quam non aliunde
certe confecutam fuiflè confiât, quam affiduo illo Ü-
Chrymarum fuarum prælargoq; defluxu, quibusfilii hi-
lutem oransdicnoéluq; &iùfpiransimplorabat:quibus
adeo motus Deus atq; alleiftiwfuir , vt non modo turpi
eum alibidine peruerfifq; erroribus, qubs nunquam illi
flere ceflabaCjliberauerit, led ad tantuminfuper verirà
cislumen,lànâritatiiq; culmcn,quantum Chriftiana tb .
ta laudans extollit Ecclefia,prouexerir. O magnuroigi-
tur&fingulare lachrymarum munus. O facrum &diui-
num pabulum.O rieélar omnium dulciffimum atq^fita'..
uifliraum, quibus vos prædicem laudibus, feramq; prei
coniis, quæmoeftos confolamini.'debilesfuftcntatisjei-
ra?tCS ^*r,8^** » peccantes corrigitis, qu® humanospo-
teftis i m m u tare affc<3:as,vitia prociilcate,virtutes robb-'
rare, lanâiratemaugere, quitusmorralesfanéiifican-
tur, dxmones exterrentur, angelilattificantur,placacur
Dcusatq; mulcetùr. His, forores, ciim de compundlo
corde fponte profluxerinr, ïàcrificabitis Deo,immola-
bitishoftiamilli caram &placentem. His diuinampro
veffiis omniumq; neccfftatibus inclinabitisad vos mi-
fericordiam. His implebitis vota veftra, augebitis virtu-
tes, expurgabitis diluetifq, omnes motbos, cuâa déni
que quæcunq; optaucritis facile, nullaq; cum difficult
tateobtinebitis. '
C a p v t V. DeLeftionefacrd.
ùonefua Deum contemplatus eft, iliumfemper defideranslachry
marum dulcedine fatiatus eft, buiufcemodi eleuatusft terris tôt tu
extracorpusinesdoeft. AnnapcrlachrymasàDeoSamue-
lem Prophetam accepitadfublipïitatem & gloriationé
animæfu*. Mulieris etiam peçcatricis débita in domo
,Simonis àChrifto Domino dimifta hint, quælachrymis
pedes eius rigabat 8c crinibus tergebat. Grandis viFtus
eft lachrymarum, mulcumq; præualenc lachrym* fe-
cundum Deum. Fiduciaai Domini femper acquirtint,
lachrym® lordidas cogicationes expeimne, nec proxi-
mare cas permittunt, animtécbmpûdioncm cordisha-
benti.Et idçp vere gloriam monachi efle dicic vigiliis in-
fiftere, & flëre in orationibus fuis. Præclara eft quoqfie
quæalioloc© tradicur eius fententia. lutins enimadificat
(inquit^ atycufhdit,ludtusanimamperlachrymattergtt,&
earn mundam nitidam^ refutuit, luftuspudkkttimgtgniî, j
feindit voluptatesiperficttfy virtutes. Lugendum tamèn ita
elïè præcipîtvcnon vidéamurab hominibus, fimufqué
ferena facie & læta, exultantes in Spiritufanifto fuper
donis Domini, fientes animo atq; lugentes,Deoq; lup-
plicantes, vc euftodiat nos ab omni fpecie mala.4In quo
aduertendum eft , non tam profluentem oculorum
humorem quara interiorem compundi cordis fietum
Dco placere, vidiffeq; fe dicitClimacusqu6fdam,qui
nullum prope dolôrem fentientcslargo lachtymarum
fonteprofluerent, atque alios qui fummocum doloré
modicas effunderent lachry trias, acceptiorefq; hos longe
Deo quamiliosiudicafle. Damnaca.quammaxime
eos qui cum multis lachrymis aliquando madeanr, fæ-
pius tamen rident & delicate viuuric ,fimilefq;effe (ait)
ei qui canem pane infedatur & percutit, cum cum patte
vnahedére videatùr atq; alia blanditur & pafeit. Repre-
hendit eriara éos qui in profliixu lachrymarum nullum
habent ftudîum meditàndi aut orandi Deum, quod eflè
inagis proprium dicit animantium ratione carentium..
Ex medicatione n* nafcilachrymas, ex oratione a. me-
ditatirShctni pafere veto lachrymas timorem, dehinc ti-
niorein pàulatim mentisgaùdium.gaudioq^demum in-
Céndi affimam charitate. Qnare & fietum pulchre apte-
queftimülumaureumappelât. Cauéndum fed quamma-
xihiene permictatur irrepere diffidentia vlla diuinç pic-
tati* &mifericordi*, folere n. id câllidiffimc diabolum
tempore lachrymarum Sc poenitenti* cum contra ante
perpetratunrpeccafumfiimiïïarri femper &profufiflîraâ
elfe perfuadeat Deibénignitatem&clemcntiam.Qu®
cuih euftodita fuérint tantam eflelachTymarum dignitatem
QVoniam vero fieri non poteft, vtora'tibnifemp'ef
lachrymilq; Humana fragilicas inrendac, adhiben-
da ideo erit frequens le&io, quæanimos&laxacosio-
çunda remiffione recreabit, & defcâios C*leffii pingui-
C a p v t IV . Delachrymarumgratta. ’
, vt alcèrum poftprimü baptifma videri fibidicar.
Nam cum primus fofis baptifmaris peccatüm originale
dilna* r S i £ .v « que pabulo reficiet. Orationi Uttio, lecliomcL, (inqmt ad
«mat: at hoefeeundo lachrymarum fonte cgteta, qu* A chie tarn Hieronymus )fuccedat oratio. AdDemiriade
Bibliotb.Vtt.Pat.Tom.is. _________ V t i i i ~ quoq;
Ir' e-s, Equ a ifi
percotum.
Extras de
Baptiifi
Lachry-
mas cohi-,/
berçait-, *
qùaâoçô;
fultumeft.
F
Lachrymi*
grat« fuhr
'Dco.
mater magna:
fani
ctiracis.
Hicrooy