À
Hebron.
I RegnauirDauidinf Chebron feptem ann6s,irel,quis
vero cribus fupra triginta Hierolblymis. Hie reducit attain
■' pfalmate.
I *<3reg- ,
j Ny£T. 1.1. in
I pfilmos c.
Jxö.S.Hie-
'l Marcellam.
V pÛl.j.S. Ali
■ pfal.a.do-
< Cet . quid fit
I gralma,
j quidiym-
' pfalma, [eft
! uallüpGÜ-
I *a b.
foederis Domini ddotno Aminadab. Dumque por-
tarctur bos ill&minclinauit , quam cum Chozateneret*
I id us eft, eo quod neque; eflet lacerdos, neque leuita. Per-
! culfus Dauid mecuillam in domum Obededom Chec-
thjci intulit, vbi menfes manfit tres.
| ; , ,. ' . ;• ’< V III. -
I Hebraeorumpontifex ABIATHARVS claruit.
Ga<J, Nathan, Afaphus vaticinatifunt.Nathanus dixit:
I Quid eft quod non fignificaueris feruo tuo, quisfelTurus
I fit in throno Domini mei Regis? ' ,
X . X I. X II . X III. X IV . X V .X V I . X V II . X V II I. X IX . X X .;
I x x i.x xH .x x iii.x x v i.x x v . x x v i.x x v ii.x x vm .
X X IX . X X X .'
Abfalom Dauidis filiusin patrem fuum furore cqnd-
! tacuSj mulx infidens fugienlq;, & fubingentemtranfiens
! arborem comaverticisluiirnpiicitusarbbrilufpenlusha:-
fit, QuoJ^do, non erret fortafle, qui a Moy fe didum il-
lud de hocaccipiat: Maledidus omnis qui pependerit in
ligno.Quod alioqui Moyfes de Chrifto pnedixit, cum ait:
Videbitisvitam vefttam pendentem ante oculps vefttos
dieac node,& noncredetis vita: veftra:.
XXXI. XXXII. XXXIII. XXXIV# XXXV. X X X V I .
XXXVII. XXXVIII. XXXIX. XL. 1
D E P S A L M I S .
Quo pado compofirus fit Pfalter.
Poft Mo^Ien & huiu$ fuccellbrem Ielum Nauejpoft
ludices Hcbraorum, fufcipiete, Saule deincepsregnum,
led a Deo mox abiedo; excitauit illis Deus Regem vir-
tute,iuftitiaqueinfignem & vaticiniis clarum>qui fpiritus
S. impulfa volumen centum quinquaginta pfalmorum
carmine,ad Hebraa: dialedi naturam idioma, rithmis in-
ftrumentilque muficis omnis generis modulatumcon-
fecic,ipfequc faltauit 8c accinuit, erat enim cithari mufi-
caique peritus. Quin 8c choros minorum varum diuerlbs
fibi adiunxit.fic enim vocabat miniftros Prophetarum,
quosfepe& filios prophetarumpominabat, quiavaria
Muficas inftrumenta habebant: hie cymbalajille tibias,
alius tympana, ifte tubas,ille pfalterium & citharam. Ha-
bebat & cantores vocales (quodaltavoce canerent) ap-
pellatos. Singulis porro choris fuus eratpra:fedus. Ethic
quidem Alaphus audiebat, ille Idithumus, alij filij Core:
Alius i tern Erhamus, Ilraelita , alius Moyfes homo Dei.
Quindo ergo a fpirituS. aftlabatur impellebaturquead
vatidnandum, fiue de populi capti feruitute^fiue de reditu
illorum; ant de roorum inftitutionejaut de diuina pro-
uidentiajaut de Chrifto Domino componebat certis car-
minum numcris pialmum vniufcuiulque choriad vnum
argumentum pertinentem. Hincplalmilongi& breues,
unique chorp prout videbatur ilium tradebat, aut y t dari
poftetaccommodabar, illumque primum in illo decanta-
bat chpro. Qaod fi: rwrfum placeret in medio plalmo,
quodreliquum erat alteri choro cradere, rum qua: .pars
carminis |equebatur,illa, * diapfalma vocabaturfquafi
immutationem feu variationem dicasplalmi.) Sicut 8c
quandovolcbatin medio plalmo quod lupecerat, com-
mittere. feu cantoribus, feu vocalibus , cuncappellabat
cantum feu odarium diaplalmatis, eoquodinreliquam
odae partem cantores in cantu luccederent.Dehis qui Volet
erudiri, in paralypomenon librrs feriptum reperibt in
haec verba. Et cecintt cant team hoc in mam AfkphpropheU.
Compofito in hunc modum primo plalmo. Deinceps
finguli chori per fe Itmul cum fuauitate 8c tythmo his quidem
organis, illis v:ero voce relpondentibus pialmum a d
laudem laltabundi Cecinerunt. Qucmadmodum &ipfe
Dauid cum aream ab hoftibus recepillct , coram ilia (alta-'
uit.vbi irrifus a M'chol vxoie fua dixit: ludam&ridebor coram
Domino Quarenonmbdonoceflauit^dillaiplapro-
lixius fieri prscepit.Nonnulli porro negle£tohocordine
i f rtdtii.
Deo filiis noftris praeftitam ,'qüahdo filium a mortüisexpi^
ta uit: vt in altero praefcriptum Plalmo legitur:F//i«î meus a
fU) epp bodiegenui te• Gencrationem de relûrreftione aççi-
pit, cbnfîrmatque idem fecundus plairais de eodem di- .
dus,quemadmbdum.omnes ilium Apoftoli l'unt interpréta
I E
ti:Et hæc quidem de humànijçàte ipfius. De diuinita- '
teautem in eodem Plàlmo pronunciapim efthoc : Pafces
tosin yirgaferreai& v t vas figuli cofringes m.Quo vehiti vim i
&potèntiam diuinitatis in eodem déclarât,be inftauratio-
nem humani generis oftendit. Vas enim eomminutum figuli,
nec ad ignem admotum, integritatem recipit fiiam* |
Pari modo & odauum de eodem dixit : vbi primam plàl- j
mi partem de diuinitate eius accipit quemadmQdum&.
ipfeChriftus Dominus huiusteftiseftin Euâgelio, quan- I
do eue* tamis palmarum ilium cclebrandb clamabant: I
Hofanna filio Dauid bmdiäus qui vgnit in nomine Domini.
Pottquam ergo Iudæiturbas & pueros coe'rcere non po-.
terant(erat enim inufitatum & nipra naruram, videre infantes
& ladentes eum difcipulis & turbis Deiim bene-
<ficere,6c hymnum laudelqueilliacclamaie) tentârunt ilium
feprehenfione aggredi:ad queni: audis,inquiuut> |
quidhidiclint ? Alius porro Euangcliftaait : Quidam ex
turba âicebànt iUi : increpa dtfeipuios tuos, tu enim quali blaf-
phemascum recipis laudes Deololi débitas ac conueni*-
entes. Ex aliis au tem,qui idem videbantur fentire,his qùi-
dem Dominus dicitt Eriam; numquam legiftisî Ex or ein-
fantium & la ft entium perfeeißi laude w, quafi aperte dieeret,
odauum plàlmum in fe dtdum elfe, eodemque fimui innuit.
Nó rapiam Deo quæ Dei Iunt,ipfe en(m fum Deus,
quemadmodum Apoftolus clamat:wo» rapinam arbitrate
feejfeaqualem Deo : fedfemetipfum exinanitntformamfèrui ac-
cipiensï Aliis xero dicebàt: ne miramini de infantibus&di-
lcipulis;quoniam fi hi tacuerinti lapidos clamabunt. Qui
cum feirent, quod îcriptum erat, viderentq; re iplà infant
tes & ladentes præter natüræ yfiim clamare>Dominttmqi
laudib9 celebrarejarbitrati peçinde fieripolfe, vtvi& p o-
teftate illius iuflàçlàmàrent làxa & (ènfu carentia, fi lupra
naturæ. modum laudarentipfiiminfantes ,pudore fuffufi
obmuttiere. Pajiæ,qU3E hæcpotétia Ghrifti?pro,quæ cle-4
mentia, quaè tanta, tamqj cbnniucns ex præcordiis coïn-
miferatio.Quomodo per d'oârinam, quam formatn feruî
induit, luam tam manmete diuinitatem.dignarus.eft'bllé-
dere. luorumque opificiorumobiediortes admirterc.atq;
adadmiflas.noniracundedèdplàcide candidequc relpon-,
dere/ômanlùetudinemirnméfam, Ôdignam quâ Dauid*
hoc honore talia prænuncadi d ignatus.prædiceret. Præ-
tereâloquitur &de humanitate illius ineod.pfalmo,abeo
loco-.f Quid eft homo quod memorefieins) vlq,adfinera.quæ
diuinilumveonfirmat Apoftolus Paulusrcûita loquitur.
tiiïcpau'do minus infra angelos deprejfumv idem tes lefum propter
»jortispaßionenhgloria&bonore coronatum. Et rurlum.No» n.
angelisfubiectt Deusorbem terra futurum. De quo loquimuri
lcd cmipfitln fiibieeit 6 Paule? addit : Teftattis efl. in quoda
loco quis dices: Quid eft homo, quodmemor eft eius: hpicfiib-
iecît mum.DtfW fubiecit W o m n i a , \ t, nihil,nonfubieäum-
illi,prat ermißt, ficad Hebràios loquitur fidelis Apoftolus:
eadem gentib. prædicat,cum dicit: Et tempora ignoratiaüe-
Jpiciens Deus,nunc annunciat omnib. bomintbus ,vtomnes vbi%
pcenilentiam agant. eo quod flat ttit diem in qui iudicaturus eS
orbem in aquitate, in viro, in quo ftatuit fidem pfobens f omnibus,
fufeitans eum à niortuis. Eod. modo& Petrus huncait
diftinatum à Dcoiudicem viuorum atq; mortuorum. Ad
éûdem fenfum Dauid xliv. plälmö de eo loquiturjin quo
rürfum, & de eiüs diùinitate & humanitate agit. Quibus
rurfiim teftisacceaitB. Paulus cumad Hebræos itadicit
de lèCa.Thronus turn Deus in facultt foetuli: virga aquitatis, vïrga
rignitui. Hoc eu de diuinitate illius dixiflèt ftatim étihbiü-
git dé humanitate,dicitq;rDj/rxi/?i ittftitia, & odiftiiniqmta-
te! proptefed vnxit te Deus, Deus tùus oleo 'antiapraparticipibus
r««.Neqm.diuinitaspropteriuftitiedile&ioné& odium
injquitatis Vngitur,neq; diuinita s Vila ratiorc vngitur,neJ
& cura,neque pafli fe ex:+.cerfiscondoceri,ad allègorias I que Deu habet.cu vnétio iplà Deus iiqfed humanitas vn-
delapfifunt,negaruntq-,PfelmosomneseftèDauidis, fed gituroleolæritiæ,vrdicatlpiritus lànékusp particib9 eius,
eorumqex Dauide eos accepillentman:feftos. id quod noCeft, p omnibusbonisl Nam diuinitas participes alios
exipfis aiebanc pfalmis conftareipromilïionem factam à , hön habet vnus enim eft Deus : Pater & filius & Spiritu:
ipfis di-
ûïcantes
promiffionèm
faftî
qDueöud* phuau.e
Pf al. a.
Pfal. t.
Matth, u.
Marei u.
j P f tin-].
Matth, u
Lu f.Iÿ.
s . F S
P fa it.
Philip, i,
Han mire,
-mini dein»
fantibus fie!
'difcipulis,
hifiracuc*
rint lapides
G
Pfal. Ä.
■AU. trdeeftin
H
PyW.44*
fanélu?.
pfal.109.
MAtth.lS.
Mart.16.
ilP/âi.109.
iyy.u
tlal.62.
pfÆm
tfal. 6.f.
Rom. 10.
Hatth. i
\-Rtg. il,
fanékds.fiumanirais vepChrifti omnes morraleS^dma^
xime luftos participés habèt/Narri propterea cüm Chtifti
hutiïanitas vni^a-fit præ, omnibus , vrtèa nccélTario eftà
üir dlud,f ræ dm hibü s pàmciplbiis cuis. Tbtâ porro pfal- -
mum illiiddeChrifto & Eccléfia, velue irt fp'onforege, &
cpgina, fpbnfadefignatis abfoluit. Parifer & c 1 x.pfal-
mum ad eundem finem cecihifïQuod Dbminus ipfete-
ftaçiiï, cum dicit àd Iudæo s: Quomoio ergo Dauid in Jpiritu
fartftoÿocat ilium Dàmintimdices. Dixit Dominas Domino meo,
fmfdextris meisftfilms eius eftlquoiriodobomrimllïùs eftlïl- ■
lud quidem : Dominus illius : de diuirtitàte’ ipfias manifefte
dici't^illûdiutem:y2déà dextrit mets: àpéite hum'âhitàti affi-
gnat. Namilludijedfi: ad'nbn fedéntërn dicit.Diuinitas aü-
tem per'fèlcdet in fito KonÔré, & gldïia iScbeàtitate »non ,
ab aliquo lùperiore cdllocata^autadfëffiônem illàmînui-
tata.‘ Sed humanitas Çhfifti àdMihitàte illi æternüm co-
pulata, audit inuitatàîfede a^déxtrismeis, quafi particeps
honoris mei ; neqûe enim apùd incircum Icriptum cft àüt
dextrum autfîniftrum. fed hoc illg dicit :féd'e inglorjamea,
velue antefaciem méàm,tanquàm imagoDëi toti mund o
oftenfa. Ita enim & Daniel loquituKBrig/» datum eüregnü,
& honor &poieftas,&qua fcquuntur.Qfffti -8c iplé Dominus
a(tëni:Daia e t mihi omnis jiSteftas in coêlo & in térra. Tran fît
deiridç rurfus inëodem plalmbad diuinifc’atemçum dicit:
Ex vteroante lucifcrum gémi te; perinde quafi pdtër ad fiditum
feüomnia CTeatàiquafî exvt'er’b,quO ^àrern cliuini-
tatis in filio natur^m volébar exptiniere. Nonpofterius
(inquitfproducehs, fed îh meipl'o fb ômni'ætërnitate &
ininitafe fine pfinicipio coricipiens , tahqhàfn ex vtero
noftrô, hoc c ft‘, noftra ëlfentii feu fubftahtia gehui té fi-1
mul exîftëhtem&Tubfiftëntem.
Moxdeinde rurfum de humanitate illius diflerit, cum
dicit : lurauit Dominus & nonptenitebit etiniitu es facerdos tn
aternuniftcundum or dînent Melchifedec.r>i\i\n\t&s quippe nô ■
fecrificat vtlacërdos, fedipfip'ôtiùslàçrificatur,feàirtur- 1
quë & îlla huiusyfiirpatiohis
& Paulüs Apoftôlus ad Hebræos his verbis:
tamquam AaronJic& Cbriftus nonfemetipfum cldriftcâuit, vt
gehuite.vti & aliô loco dicit: Tueifdcerdos ifs aternumftcundu
ordinemMclcBfedeï.cp ç ortinîade humanitàtè rpfîus Inter-
pretatur. itaergo&B. Dauid quatuor hofeë plàlmosde
Chrifto Domino tantum ceçihit: néq;ri.quæChriftïe^
rant ptôpria,rum aliis cbWmifiuitjnequéeaquç Domini
erant ferais aflîgnauit. Quæ alià Àpoltoliex plâlmis deptompîèfüntjHon
vtdeChriftot'àhriimdiélaacçeperunt,
fedVnnftîtutotum'fuo'leftfiebanr : é[ua1é eft^Bud Diftfè-
runtjîbtveftiinentamea. Et illud : Dederunt inefcaittnïeàniféh
Etillud\Prouidebam Dominumiricùnftèftumèofetiipér.Ev.Aj'-
ccndensinalrtvn capit^m^sçitcdpiiunatèikiUi cjuàe unqnè1
bisfunt paria,vtipropbfiio (erüiebartt ârgiimenfo vlùrpa-
bant. Quemadmodum & B, Paulus fecic, qniojaculum
Moyfi,s’iri Deutëroriomio trànftulitin fii%n vfum-i cum
fibi ttim ieruifet* quod itahabet: Ne dixeris incsrdetuoi
(fUit afcènietincêiiim, id éft, Chtiftttm deduèëre,, aut quis
dëftèndèt inabyjfum, hoceft, Chriftutn à ftibrtùii'i'éuo^àre:
Interprëtatus braculü vt aptutn ad lùùmihftittîritm.Neqî
enim estera in pfidmisde Chciftodifta Hunt. Èx quibus
àliqÜadelibafût.Cuiufmodieftdeillo.Diwi/èrwwfyîCi vejli-
■menta mea. Vigèfifàus primus plâlmuseft. îioqüicurigitur
de fëiplb. Longe à falùtemèa, Verba deliftorum meorum. quod '
haüd apte 6éc6uenîenter ex mentë'fecràfrim litérarum dé
Chrifto adci;pèretur. immbapërtaforet infairia tàlëquid
de Chrifto côgitare.Quia quàtubrpfelrili de Chrifto variai
nantes toti, quahriquàntifünt , illi cônuéhiuttt, Neque
enfin,vt ante diximus, B* Dauid, ea quæ ad Chriftum Dp-
ininttm pertinent* cum iis quae dealiis narrantur pérmif-
cuit'. Viaecur enihi 8c ipfe Sàluator hocfecilîè,quando ac-
eufabant ilium Iudæi, aC dicebât: Quare operaris in Sabbatol
qui felpondit.p^fersifiquitjwe«# modooperat ur\dyegrïbper or.
Quànao vero difcipüloS calumniabâtur,rëfporidit:N«w* -
quid leftftis qqidfecerit Dauid, quando panesprapofitïonis çome-
dit ipfe,quos non Ùcébat et edere, nififobs facer dot tbus. apërte fe“
Bib'iotb.Vet.Paty.Tom.if. ; __________
iplùm patrficôiuparat* dilcipüloà Vérp ProphétiS lëü W*
ÿërdoribtis, lèfüPS fiempe (eruis*Vt 8t fe filiurti eiirrt pâtre!*
kaergo& Prophétâ Dauid fpiritu S. afflatus rtbficotl'fu-
difea quæ ;id Chriftum pétri nebat*cum iis, quæ ad fefuos
fpeéfcabanf.fed fpéçiarim quatuor Plàlmos de Feb* ad Dó-
minum dUntak.!t;folùnf|)ert:fiéntibus Voluit contpotiere
& præcinere:alioè aurem om nés ad aliorüm hominum la-
lutarem inftitutionèm, aut return, aut hiftoriarum omni-
bilspropidfitUrus.Qtiaré8c modulata & rythmic COnéin^
nata illa(:præcepta)voluit edere, vt effent ad captu prom*
pta,&memoriafàcileàb omnibus ob ebrum luauitatem
comprehëriderent'Ur. Id quod, minime cft obfcurum,
cum per totum terramm orbëm in omnibus templis Dauidis
odariadecanÉentôriatque etiam in omnium fere ore
paruorum iuxta ac magnorum circUirifirantur ac cele-i
brentur quotidie»menteque affîdiie 8c memoria renol-
uantur,&plus quam omniüm al'orum prophetarum Icri-
pta acmottumentarccolantür. ‘
Secundus y ebræorum S O L Ö M O N Dauidis filius re»
gnauitannosXL.-A.M. MMMMDVI. . ’’
Solomon Hieroiblymis coepittemplum ædifiéare, qui
fepruaginta milliacurruum habebaronerapo:tantium,&
oàogmta millia latomorum in monte, templüm intrao-
d o annos perfecir.
• Colligitur omnë tempusabtxXxi. anno 'Moylï, qilo
profectioex Ægypro eoricigit* vique ad Salümonern, ôc
initium tcmpli fibri candi, iannorum dcxxx.
I I I . IV . V. V I. V I I . V Î I I ,
Vaphres Ægyptirex Sôiomdniad rempli Hierolbly-
mitani moliribnem mifit odogintàmillia aureorum, vt
Eu polcm us literis con fignauit.
IX . X.
Solomon Abiathare pontifkatu deiedo B A R V -
CH VM ex Eleazari ftirpe oriundum pontificem creauic.
X I. X I I . X I I I . X IV .
t Thitamus Tyri-régnât, cüius filiàm Solomon duxit,
vt audor eft Tatianus.
' - XV.
Hebraeorum pontifex A A R O N . Vaticinabantur Sado,
hus,Nathan, AchiasSilonites,Samæas filius Emhlas,
&Adochus. Nathan prophetauit : Qnian-on fignificafti
feruo tuo, quis federet fuper thrortum Domini mei regis,
X V I. X V I I .
Solomon temploDei perfedogeminaque illivifione
Dei perada: ciuifatés'condidic in Iudæa Âfued Magdp,
Gazer, B.thoron fupcriofëm Baladad,Etimèn &Tharo-
nbr in eremo,quæ nuùcappcllatur Palmyra Operibus er-
gO innltis 8c dignis admiratione, perfedi^éum iâm cona
(enuiifer malu,m fecit,& ad iram prouocauit Domitiüm
propt n t Hieiiioam; èxc:tauitque excel^C-Kamosidolo.
Mbabitàrum, & Me’chom pffe;ndtculo , hoc eft, idolô fi-
liouim Ammon. Et Euftarca?ahömin .tioni Sidôniorffm.
XIIX. X IX. X X. X XI X X 11. X X I 11. X X I V.
X X V. X X V I. X X V i ï. X X V I 11. X X I X; XXX.
X X X I . X X X I I . X X X I I I .
Achias SilonitapridixitHieti.boam fetuoSolomonis '
reeuumin decem tribus Tfijel'
, X X X IV . x x x v . ^ x x x v r « x x x v î i . ^
Hoc anno Solomôp coiiatus eft Hiefobpam c tpediotollere,
quire cogiiità'pfofiigftad regèm ÆgyptiSiii-
lacimum,àpud queiri inoratus eft.qùoad Solörhön diem
fuum obiitiâccepitque Hiërob'bàm in vxorem filiam Su-
làcimi.
X X X V Î l t
Solomon va ricinatus dixit: Ctrcumueniamus iuftum.qüia
inutiiis eft nobis : adueffarur operibus noftris :profnittit fefeien-
iiamDeihabere,&fil'Um Dominifenomihat.
X X X IX , X L .
Solomone fàtis (ublato, gente Iudæorum diflîdente,
regnoquein partes fedo Hieroboam Nadabi filius feruus
Solomonis ex tribu Ephraim,iri S,amariâ decem tribubus
rex praeficitur, regnatqué annos xxit. •
Iudaeautem& Beniamin Hieroiblymis Rôboam filius
Solomonis reiimpërat : quibus ('tribubus) cOgnomentu
C z eft,eb
f Hi/inl..
S.Reg.f
àl-Chicl- .
Septem V
bés condiiij i
à Salomo*