
A
B Ï
Cap. XI.
G
Cap-Xll.:,
D
'■ ‘ y ' 'i . I , Excerpta
quidemcflc.icd pér Dcigrauam,Deinde velut refpon-
ticndo fubiungir : Ago humanitair tuxgi'atias^uodÉ ||
'•feraönemtncam | quani dadum oppuguabas V non
I modo non oppognare aut nonconfuerifolum conten .
tus es , verum cciam non refugis comprob.vre. Nam
diceie.ppcçftquidem -, fed per ilium , ant per illud,:
quid aliud eft, quam non folum confentnequodpofi-:
Fee efle , Verumeciam quompdq vef qualitçr.pojïefb-'ï
ftendere ? N ullus itàqüe inagis alius rei pbFIibilitatem
ipprobat , i quam qui dus etiam quàljç'arem facecar,,,
quianecabique re qualitas.efle poteft. His di6tis;ite-
rum fibiobiicit: Sed tu.inqures , ho.ein loco Deigra-
tiamquandoquidem cam nôn com mém o ra svid- ris
abnuere. Deinde relp'onderpEgoneabnuo , qui rem
cpnficendo con fi tear neCefië ,& perqiipd emci res
poreft: an tu, qui temnegandpV&qaicquid illud eft,.
per quodres efticîtur, pioculdubionegas î Qblituseft
iâro fe ilii refpondere» quirèm non negac, cuius obie-
ókionem paûlo ante próp b füerat, due nt is': poreft quidem
eflè, (ed perDeigratiam. Quomodo ergoillam,
pro quaifte multumlabbrat, pPlfibilitatétn ncgar;,qui
eciam dicir. pqcefteflè , ;fed per Dei gratiam ? Vcrunra-
men quia iftodimjflb,quireniiam confitetùrîagicad-
hùc aduerfus eos',. qui neganf eflè poffibiléhonimém
clTe fine 'peccaco., qu d èd nos ? Contra quos yülta-
gat, damtamenhoccpnficeacur, quoditripieraçe fçé-
Icraciflîma negatur > (me gratia Dei hominem ïînepec-
càto elle non poflè. Dicicergo, fiue pergratiam, nue
per adiutprium »fiup per mitëriçqrdianv/& quicqiud
illud e ft, per quod énè homo abfqùepeccatd'poçeft,
confûetur qûifqùis renvipfam fatetur.r ,
Fateordileéfionivëftr* çurn iftajegerém laeci-
tia repente perfulus fum , qdod Dei gratiam non ne
garer, per quam fplam homo iuftificari' poreft , hoc
en ira indifpucadonibus caiium maximêd-teftôr&hQf-:
reo >:<ed pergens legere estera , prinjo cxàatisfimili-,
tudinibus coepi haberefulpedlum. ; Ait eninv, Nunc
frdixero, homo difputare potèft , auis volare , lcpu*
currere, & non etiam per qu* hæc.effici po flint com-_
memorauero,id eft,linguam-, alas , pedes: num ego.
offiçiorum qualitatcs negaui, qui officia Ipia.eohfeF-
lus (um ? Videtur certehæc, euro_conmienÉorafle,''qu*
natura valent: creata funt enim b*c mejrnbrâ hüiufmo-''
di nararis,lingua,al*<pedes,non tale alrquid poftiir,qua
de gracia intelligi volumus, ;fîne qua homo rWriiüftifi-
catur :, vbi de fanandis, non de injftituendis naturis agi-
tur. Hinc iam egöToilicicus, coepi legere-& caetera , &
me non fallo,corn péri fiilpi datum., y
Qu.ppriufquam vériiam, videte qujd dixërit. Cum
tranar et quxfiionem de D]fferentiavpec(:âtorum &
obiieeret libi, quod quidam dicüturleuiaquædam pec
cata ipfa multitudine . quodfaepe irruarit4 non polie
cunéta vicari, negauir debere argui, ne leui quidem çôr-
reptipne , fi vitari omninonbripolTunt : föiptpras vti-
quenon aduentensnouiteftamenti,vbididieimus.&ç.
.--F I N I S.
PROCLI ARCHIEPIS
C O PI CO N S T ANTIN OP
O L IT A I^ I O R A T IO P A N E G Y -
ricainiandum Andream Apo-
p ftqlum. '
Carolo Fabiano interprété.
O R "ri a Apoftolicæpifcationis funtre-
tia,miràbile eft reticulum, quo Andre*
retinetutçomrnemoçatio, eotum qui licet
mortuilunt, à morte taraeniunt immunes,
lagenacorruptjoni non eft obno-
xia’,gratia née àtte intexti laquei tempore non inQeceraf- j
çuntjliçet enimèvica pifcatûrèsmigrauerinc ,neque in
tellèâuàlïupi inftrumenta pifeatorum, ncq; qua Mun“
dum venantur fagena vetuftate abfumuntur : non vi-
dentiir qui rralit^ t,&imp]eta^ Calamumfibi
non conSpàiatûnt, qùèmtempusçorrumpit, non laxa-
tuqt tetem,qua:m frangïr antiquitas.hamum non demi-
.rerunt,-quemrabigO'Coh'fiiinic,-non«lcam,v.cpüefi^£il':
.lerent, appofuerunt, ftiper vndls agitatam non confi-
dere^penam , nauicnlam turbmumintuflam rerrori-
bus don alcendèrê , pifqes.npn.Fùut yenati iplàm natura:
videlice-t irratidnalitatern ; verum qiiemadmo
,dum ars a d mirabilis ita quôqùe hominutn. opinioinim
eXcedentià , magifquë nqqa.funt inftrumehrai
feteriim loco calami intendunt precationem » loco fm
nieufr lui laxacunt «nemoriam, loco hami virtutes m-
üciunt, efcæ loco.appofuere miracula : piFcantur è
cælo , déboutés d petra pifcaii, nauiculam debentes
a Ce : pe r e r èCi piuni altate, piFcium loco venantur R e ges
, pro lagen a Euangeliûmexcendunt , loco maris
yitem peragrant, artis vice vtuntur gratia , irretiunr
crucclpcqlâgensr.
C^uis v.nquam vidit demortuos piFcari , viuoique
venatione capi? Omagnam Crucifixipbtentiamlô dignitatem
diuinam f ô Apoftolorum bcncfiçdntiàni !
Nihil in hac vita eft,, quod Apoftdlorum. gratiae com-
paràri quear. Mult a quidemvidithumana vitami-
raqda , quxque hominum captum exGe.dunt.^ Vidit
iâm éffufum clamare languinem, & fine lingua clarnK
tarenecem, fegragatamnaturaminuidia , tertam pol-
lutam audacia , àfîàtrïcida'cognatum impuirum ad
mortem , odipque mortis expenfam ianuam. Vidit
naufragantem areäm , in qua tanquam in vtero clau-
^debatut nacura. Vidit fenem propter fidem contra fui
ipfiuS vifcèra par.antém arinat AJidi't nondum necatum;
in faCrÆciùm offerri enmque oblatum , qui nondum
morte erar affedtus.' Latius calp vidit tugutium & ta-
beinaculum capare Deum. Vidit matrem edoccntem
furaribenedidtiones, lu<ftamque creatoris & lerui. Vi-
^Hitinter fratres propagatam audaciam, (eruitutemque
dmperii fuifle caufam. Vidit foropia, quae Folium pras-
parauere, Famemquc qu* traxit infidiatores. Vidit ru-;
bum igiie refrigeratum , virgamque iniraculprum pa-
rentem. Vidit tranfmigratas vndas , cireumfuFum-
quæ fplendoi e maris profundum. Vidle conftratas vias
ex terhppre , nubilve cplumna,coo4u(^am innümera-
•bilem gentem. Vidit virgam non affixam terræ mit-
tentem germina , ; & caelum inftar panis emittentern
manna. Vidit le'gislatorem. elemehtis imperantem,li-
tera.mque mriled!dfclone fluentem. Vidit c*lum verbo
CQnftciauvm , fterilemqüppréçlbus ex ytero proferentem
Prophetam. Vidit fapn* pugillUm regiis ditip-
rem horreis , & olei valculum ipfis copiofius fonti-
bus. :Vidit igneo curru deportatum Prophetam
moctüi ofta reftituere vitam aliis. Multa prsterearni-j
rända vidit humana vita: verum eavelut vmbra,& fee-
hum tranfiemnt, & velut lucerna excindta Funt: orto
cnim Sole effugit vmbra.
Nihil vnquam rale ftiitinhac vita quales Apoftoli:
Deo Verbo (eruiere , palpauere cum , qui huila yn-
quam e ft figura affcäüs, e u m, qui y bique exiftit, ■ fe-
quuti funt ambulantem., eiut audiuere vocem , qui
verbo ciinâacreauit: venati Funt lingua mundum,verbo
termihps terrae circumiere , euuKèrefraudem qua-
fizizanium, miedere ytfpiuas aras, mortua reddidere
idolà vt beftias , coniecere vt lupos in fugarn daemo-
nes , congregauere .Ecclefiam , vr gregem , collegëre
orthodoxos vt ftumentum » di^erfere hærefes vtjpa-
leam, exiccauere ludaifmum vt herbâm , combuuçre
Genrilitatem vc Fyluam , irute arautre terrant, verbum
quafi frumentum difteminausre , oipnia quafi aftralu-
cem ferenda illuftrauere , quare ad ipfos clamabat
: Pominus, Vos efiù lux mùniu Oriens eft vobis. Virgi-
neus partus , diluculum bapcifmatis eftvterus,Fplen-
dor i'pfiù* Crucifixi gratia,radii (ùnt admirabilis lin-
j gu * , dies futurum eft fgculum , mendies ctixcis eft
hora/
W Ê iÊ S M m i - 15 7
hora,oecidensfepufchfiefthabitatio / veFpera mors eft p toge nimm rSempicernum quoqueéftSpirituifanâQ>
tëmporanêa / fulgôrè rtiortuis eft refutrediio. Vosefla SpiritumelTe Parris, & Filii : vt nunquam finefiHoPa-
tuxmundi : ftéliàs afpitire, & pr* fphândore ftupeads;' ter , nunquâ.ra Filius fine Pâtre , nunqüàm Pater & Fi*
ideoque Andteas hodic cum quafi lucis thefaurum in- lius fine S pir it u fanéfco fueri n t. Èt omnibus exiften-
ùeheritcommunem Dominum | clamabat ad fratrem; ' ti* gradibus exclutis , nulla ibr bcrfonaüt anteddrj
Meßifintitwninm. O fraterni âfriorisexceflump o ordi- huila pbfterior. Huius enimbeatæTrinftatisf incom-
nis conuerfionem ! (è'eundus d Petro in vitam profilât, 1 mùtabilis cliuinitav,vna eft in (ubftantia,indiui(â in ope?
6c Petrümprimusad Eumgelium ÿenatus eft.In«É»i?«w : relçdnrorHn'ybluhtate^ pâr:in omnipotentia , xqualis
inquit,ha5cdixit pr*gaüdi0jfplendidâ inuendonisfunt J in gloria4 Déqua 'cumScriptura(anetaïteloquîciir| vt
nunciaj thefaurum,mquitjnuenmus. FugePetrecircum- J äut in fadis.autm Verbisaliqüid-l- defignerjquid fingu-
bifiopisinopiam, viles legis vefteS exuerc-, liter* abiiee j lis yideatiir conuenire peffonis, non perturbatur fides
iugùtri i quafi parua , quafiue fomniâ pmniâabnegà, catholicà i fed doçetur î.vtper proprietptem aut vocis
quafi;vile caftellum Bechfaidam , réticulum quafi pau- hûp opetrsdpfinuetur hobis veritas Ttioîtitis,&: non di-
Exvetûfti
manuferi
pto Vatic.
nam/tj4d.
D I
V Scculo Vpertatis
inftrumentum , nauigium quafi nauigationis
chalamum, âltarisquafimatremipramartem,ccrram
ipfatri qüafitulbinis pelagüs »"ijùafi vent riscmp 0 ri um
ipfum mundum,'templum ipfum quafi làtronum fpe--
luncam , Prophecarum (èpulcra Hierufalem.i. quàfi
contra Deum rabieritem gencem yGaipham de nique
quafi praui confilii patrerovlnuentmus MèffiariJîqtiem
p r* uuneiaüere Prop he t* -, qpem lex fup de nun ciauiti
præco ni oj i n ueh i mus legis the (aurüm. Fqgelitènh pe-
ftem ; in u en imusc h imJVl efïïam, qiiem quafi vmbram
figna præfigurarunt , quern Ifaias vidit in thrdno fe-
deutem, quem Fuperanimàlibus vp it Ezecfiiebqueih
fupranubes yidit Daniel ,fqùèm in.camino N-ibucdô-
npfor pecipexit, | | .Abraham,
cuius Mofesjpofteriora viditin monte' £ 'hunçin-
üenimusabique principio genitum, & excrerriis naani-
feftatumtempotibus. Inucnihias thelàurum,cuius ab-i
undannaeftinexhaufta.permanenterqiieMiiftt^
operacio principio caret, cuiulquecftrecens inueritid. I
Méfiant inuenmHSyquoieftinterpretaumQbnftus. Pleriqùe
quidem Chcifti vel ynéfci fuere. Vetum omnes mPrti
fuetuntobnoxii, Abraham fuit vndtus,,ytrüm eftînfe-
pulchto diftolumsVlfàaçetiam vn£tas% ve^um exitii
fuit efca j Mo(es&ip(evn£tus, veçum nequevbinam I
fit fèpultus nouimus j Dauidfiiit vn<ftus^'verum vt c*-
teri.ipfe quoque morci fuit obnoxius, omneCqùétnor,-
tis fuerefpolia-, omùes quidem fûerûnt vnéti, vefüm|
omnes fuere captiui. ECçé Chrrftus- , - qui natura eft
Deus,& miFeriGordiaeft homo, qui Virginisvtèru m.ini
partu quoque feruauit intaiftum ,|qài^ue quafi falutis
fontes pifcatprësdemdnftrauin. Çùigforià^& pocentia'
infieeuîa fieculorum, Amen.
T R A C T A T V S
S AN C T I L ÉO NTS PA P Æ
A D V E R S V S E R R O R E S‘ ; • E V T YC
H E T I S , E A A h O R V ' M
'. Hærcticorlim.
t al.Iôqùi'
geftimus.
tal.dràini
'atiseffçn>
D Ecclefi* filios inftruendos., addendum
eft, noftri (ermonis obfequium.
Non enim timemus ne fpiritales & eru-
diti nuta fäftidiant , ad quorum frmSttim
pertinet aliis infinuare , quod ipfi cum
uidat i n telle 6tus, quod d i fti ngui t au di tus. Ob hob e-
nim quedam fiue Fub Patris, fiue Tub Filii-,fiueFubSpi-
ritus fanóti appéllatipne promuntùr, vt confeflic) T fi-
deliuni iiiT rinitate non erret'.Qu* ciim fitin feparabi lisj
nuhquaintelligeretur Trinitàféflè,firemperinTèparabi-
Iqquendiçdf
npftrüra ad intelligehtiam trahit j & per infirmitatem
Róftrarh cæleftis doétrina nos adiüuat : yt qüia indei-
tate Patris ; & Filii & Spiritus FantSfci., neç fingularitàs
eftyfieqdiuerfitas çogitanda j vera yfiitas & vera Trini-,
tas pöflic quidem mente fimul fentiri, fed non pbffic.
[fiTUihore proferri;iFundataJgicUt,dilejäiifimi/ inepr^
dibus noftris hac fide, quaFàlubritèr credimus , quod
totafimul ('Tr ini tas vjn avirt us eftj yhamaiêftas ; vria
fubftantia/indftcreta f operatip/inlèparabilis dilebtio,
indiffèreris poteftassfimuj irriplenspmnia, finiul contie
n s vn’iuerfa; Quodenimeft Pater, Hoceft & Filius,
Lhpcefi:8£ Spiritus (ànbfcus: Et veradeitas; in t npllo éf-:
fc aut minor aut maiorpóteft ^ : Qu*,fic in tribus eft
féprifitenda perlónis i v t& (olitudinem non i;ecipiat
Tvinitks^de vriitatem (ètóèt xquajitas. f Nunqiiam e-
aimabpmnipdtenüa Partis ; & Filii, Spiricusfanbti eft
dficretamaic ftas.Ec quidqüid in dijfpofitione omnium
reTum agit diùina moderatioicx iötius yenit-prchiideh-
riaTriniratisi Vna eft vbi bcnigni tas mi(cri,cordi* , Vna
c’ehfura iuftiti* : nee aliquideftinaiäipne diuifum, vbi
nihilèft,involuntatediuerfii.m:-,
Qi^e,ergo Illuminât Patef,illuminât Fil us. illuminat
Spiritus (anÄUs. Cum que alia fit perfona roiffi.hlja mit-
itentis,aliapromitcencis, fimulnobis&vnitas-maoife-
pftatilr & Trinicas : vt effènria habens aequalitatem , &
nonrecipieps'Folïtudinem^ &eiu(demfiibftanti*»&
üPi?eiuFdem intelligature(m.per-fpn* Qup4 . CgP Fal^.
ua coo^perationeinfepatabilis deitatis, qu*dam Pater,
qu*dam Filius , qu*dam proprie Spiritusiahâusexc-
qgitur p ftrré redem pt ionis di (po fi ti o | ho(lx*|alutis
eftr-attó.Sienimhomoadimaginem&fimilitudinem
Dei faótusjjn fu* natur* hronpre manfifièt, .nee diabo-
lica fraude deceptus,àlcgè fibjpofita per concupifcénriamdeuiaflètjcreatprmundicrcaturanonfierètfeneqj.
aut fempiterudis; tempofalitatém fiibirec * aut æqualis
Deo Patri Filius Deus, formam Fèrui, & fimiHtudinem
.carnispeccariaflumeret. - Sedquiainuidentiadiaboli
mors intramr in orbem f tetr*, & aliter Folui captiuitas
humana non potuit ,-nifi cauftm npftram illofuiciperet
■ fïinè maieftatis Fü* damno,& verhshomofie%t > & fo-
lus peccati contagium npn haberet: diuifit fibi opus nó-
ftr* réparation is mhericordia Trinitat is j vt Pater pro-
pitiaretur, Filiuspropttiaret, Spiritus ftntftus ignirer.
‘ ; Siigitur ducegratiavdilèiftifiïmi.fideliter(apienterque
nöfcamus,, quid Patri, quid Filio, quid Spiritui fan-
magna Fui vtilitate didicerunt. Fiat' ergo.per $pi%|
omnium , diipenfatio munerum diuinoriim j & fer-
btojin reparatiörie noftra proprium, quiduePommune
monem oris noftri , doóti indodtique non (pemant.i
fit Y ea qu* pro nobis.humditer& .corporaliter gefta
Adfit etiam noftr* ftdei , ipfius largitäs •, de cuius
,£h.t , ita procul dubio FuFcipiemus * vt nihil indi
maieftace loqui f tentamus t vc^^ad profeAuqi: tptiu's
gnumde vna atque eadem Tiinitatisgloria(enciamu|.
Ecclefi* fu* J & vos capaccs, & nos fadat abundati- j Qmintüisenimnullameftsad cogitandumde Deo,nul-
tes. Cum igitur ad intelligèndam dignitatem Spiritus ' la ad loquendum lingua fiifficiaf > ; tarnen qüaütum-:
fanóti ocilios méntis intendimus , nihil ?diuerru'm ab ’ cunquéillud eft 11 quod humapq intellCfftu de eflintia
cxcCllentia pafris & filii’ëogitemus ; quia in nulloab patern*deitatisattitjgitut; nifivnutn atqUeidem elF,
vnitate fua diferepat dmins ^Trinicaris efientiä^Sem- cum f id de vnigénitoeius j Sè de Spiricu Famäo cogita-
piternum eft P atri, co*cerni lihi Filii.eile genitorerh: tur j non pie fapitur Fed nimis carnalitet caligatut,&
Sempicernum eft Filio , intemppraliter£ Patre e(Te 1 Ipfurti qüod fie Patre cgngtfientgr
-Bil'hotb.-Ver.Pat.Tom. 15. . - • >' Q ' arD^r’
fal-Et ia«-
çpminiuà\;
bills Ùei^t
tja, & c . .,
Tal.aiïi-^
gaçt.quod
;liugiilis vi
ileaiur cón'
lucnilTepet
lloiiiè/ècc. ■
-j-àl.cre- -
'acucium.
K
Fiäcs S.
Trioitaus.
f al. indif-
I cicta opê-
j ré', iafcpk*
Tabilis cii-
I Icâipne/i
indiffcrccs
poccltacc.
nullo,
mai or eft.
l'ü.itaàs lint
G
j aL.qtiili-
täßcc.'*'
T a l, cum .
ius,de-SpT !
^itu faVëmj
&e: I S