vel fallacia falfac innocenrie,<5dnanreiuftitix,tcftimo..
nium perhibcre, populum reiigione iuramcnti ad pro-
feffioncmveri tamen ar&andumcenfuit,dicens:Teftis
eft dominusaduerfusvos, 8c teftisChriftuseiusindie
hac,quia non inueneritisinmanu mea quippiam. Bt dixit
populusjTeftis. Ac ft fidem Deo & regi fuo debicam,
religiof$ affirmationis obfidem facianr.Quod a ute m et-
cu len turn 8c poculen turn accepei it, de fccipcura certum
non habeo.Sic enim ferip turn eft; ludicabat quoque SadicefiSjNefciebam
quod natura habecet poculuro, Nihil
vnquam de anirifirigoreremi(it,iheodem vultus tenoteetiamaduerfiisinterpeUantibusperftitit',
& vtpleneSocraticum
nofees, calcatis turbim£>us fortuitorum,
aduerfusomnemdolorem &miferiam,vniformiduta-
uit ptopofito.Diccbatenhn h*c femper aPhilofopho a-
liena,& impotem fui animum,in quem fortün* quippia
licet. Virtutem eius & continentiam,mots quoque indir
. . v . . » v » . HM tiu mu.voir.1 cat.Namcum adagonemOlympicum , qui magna.&emuelIfrael
cunAis diebus vit* (u * , &ibatperfingulos! quentiainGraecia celebrabatur, iam(enexpergv.tet, fe
annos cireutniensBethel,& Galgala,& Mafphat,& iüdi- briin irinere apprehenfus, f oceubuit in qrepi ine vi^.
cabat Ifraelem in fupcadi&is locis, reuertebaturque in * Volentibus autem amicis,aut iri lumen turn, aut in veni-
k am a th a . Ibi enim erat domus eius, & ibi iudicabat If-1 culum tollere ,.non äequieuit fed tranfieps ad arboris
rael.Qijid aliudvideturfonarelitera, nifi quod prouin-1 ymbrara,ait;abite qüx( o,& fpe&atu m pergite. Hccnpx
ciam ex officio circuibat,ad expletionem iudicii, & re- j aut me vidorem probabit,aut vidum.Sifebrem vicero,
uertebaturdomum.vtde proprio (ätisfaceret neceflita- ad agonem veniartpfi me vicerit, ad interna dclcendam.
ti.Midificauitetiam ibi alrare domino.Rede quidem,co Ibique per nodemelilbgutture , non tammori leait,
quod iuge (äcrificium efle oporteatin domo iudicis,qu? quam febrem morteexcludere. Deceptusopinione vi-
cul tu iuftiti* & morum honeftate , & luce bonorum o-1 rorum fortium&exemplö, in extrem«diftculratis arti-
perum.feipfam exhibettemplum Dei. Vbi ämodo non ! cülo, nealiunde inferretur,mortem vltrpneameredidit
immolaturfanguishircorum&vitulorum, neccinisvi- appetendam. Pr«iudicata fiquidem opiniofapiention-
tul* inquinatos fandificat ad emundationem carnis, busperfuaferat in commune, vtmorteDrpuocaremal-
fed per pontificem magnum , qui penetrauit caslos,Ie-. lent,quam turpe ajiquid fuftincre.Fecit hoc Cato, ecefumfiliumDei.
vbique locorum ofterri debet
Compoßtum iusfafque animifmilljue rtcejpu
Mentu, & incottumgtnerofo peätu hontfio.
Veri fiquidem adoratores, ficadorantpattem in fpiritu
& veritate. Annecrediseumaccepiflcäliquid nomine
fportularum.?Hoc enim prxtextu non tarn iiidices quam
iudiciorum caupones ,qui nequitiam fuam horiefta vo--
j luntpalliarelicentia, intquitatem fuam colorare nitun-
' rur,quxrentesfcilicct aliquacmolumenca negotiorum,
quorum pro parte oneraporrant. Aut fi emolumentum
eile non licet,fit (altem compenfatio fumptuum &dam-
norum.Hi tarnen rari (unr. Quis enim erubefeit dicere,
quid mihi dabis vttibiiuftitiamfuiam ? Nam vtprofei-
| pfa exhibeatur, frijftraexpedas. Nonne fimile elt,ac fi
dicatur,quid vultis mihi dare vt me ipfum abnegem, officium
prodara,&dominum[ yendam ?
C a p. ' ^X V I I . \
PectmUm contemnenddm tjfe prdfapient'u: quod et Um v et er um
Pbilofopborum probtttur exemplis.
Y Eguntur plurimi Philofophorup non modoidini
•*—'tiascontempfiile,fed abiecifie quafi itnpedimetum
runt & a lii, qui ferrum autcicutam , aliudue toxicum ;
pt«occupantes,omnem & fqlam f vt putabant) turpi-
tudinis effugiebant notam. Veritatis namque ignoran-
tia eis patrocinari videtur j(ed era (Ta eft ötfupina ,qu? cer-
ta poftponitincertis, & quicquid habetur optimum ex
caufainani abiicit.&expellit. Necineoförtitudinisno-
men af(equit ur, quod le pr«cxtcris fraudulent opinio
Qpnfequigloriacur.Vtiqucfraudulcnter & vane^uia,vt
a it fille ,
Rebus in aiutrßs farile eß contemnere v i tm *
1 Vortm iüefacit qui mifer effe poteß.
Nemo eorum qui mortem prouocatexcufabilis cft. Ex-
culabiliores funt,qui imminctem abhorrent.Qujs enim
cognojiit confilium Domini,& an poffit mortem impe-
detitem quacunque rationc effugere.?Sandrocoitus a (e-
ge Alexandro interficiiuflus, falutem ccleritate pedum
quxfiuit.Ex quafatigatione cum (omno captus iaccrct,
leo ingentis form*, ad dormientem acceflit,fu;doremqj
fluentem lingua ei deterfit,& blande expergefa&um re-
liquit.Hoc prodigio primumad (pem regni, t maieftate
ominis impulfus eft. Molientideinde bellumadqerfus
pr*fe«äos Alexandri, elephantus in finit* magnitudinis
fapienti*&virturis. Fecithoc'Socrates, quern omnium,) vitro (eob tul it, &veluti4 omitamanfuetndine , eum
PhiloCophorum feil*quafi prudent!*,dk veritatis vnicu ; tergo (ufcepit,duxquebelli,&pr*!iatorpoftmodum in-
fontem yenerantur. Antifiuenes quoque cum glotiosc j fignisextitir. AndroniGusquoquedamnatus ad beftiaS;
rhetoticam docui(Tet,audifTetque Socrat?m, drx fife fe'r- j cum lebni obieeftus eflet,qui & vaftitudine corporis,. &
tur ad difcrpulos (uos, Abite, magiftrum qu*ritc, ego e-1 impetu feruoris fremituterrifico, fonoro quoque toro,
nimiam rcperi.Statimque venditisquahabebat, & pu- comifqueceruicumfliuStuantibus , animos omnium o-
blice diftnbutis,nihil fir i pips qua palliolum releruauir. | culofque in fe conuerreret,ill*fiis euafit,eo quod vbi eu
Huius Diogenes ilie famoliffimusfeilator ftiit, poten-j lcoproculafpexic.repentequafiadmiransftetit,acdein-
tiorrege Alexandro,& natur* human* vraor.Cura au** | de fenfim,& quafi iocabundusplacide acceffic adhomi.
| tern Antifthenes diicipulorum nullum recipere^', & per-! nem.Tam caudam moreatqiie rituadulantium canum,
leuerantem Diogenem remoucre non pofiet, nouiffime, clementer & bland^moirrt, hominiique fe corpori ad
j ei minatuseft clauam,nifi abirer. Turn ille fubiecifie caput
fertur, atquedixi(Ie,N.uI!us tarn durus baculusetic,
qui me ä tup poffiteonforcio (eparare.Refert fSaryrius,
j qui viroruro illuftrium (cribit hiftorias,quod ifte Dioge-
j nes palliolo duplici vfus fit propter frigus, peram pro
! cellario habuerit.fccumque portauetit, 8c quod clauam
I gerebarob corpufculifragilitatem,quaiam fenexmem-
! brafiiftentare iblituserat, & emorathios vulgo fit ap-
i pellatus,in prxfentem horam pofeens a quolibet&acci-
! piens dbum. Habitauitautemin portarum vcftibuUs,&
inporticibusciuitatum,v(qucquaqu« profitens verum,
Sc tranfeun tium abigens aut notans vitia,qu* mores fee-
-dabant. Cumquefe corqueretin dolio,fedomum volu-
bilem habere iocabatur.&fe cum rempotibus immucan-
rem. Frigoreenim os dolii vertebat in meridiem,«(late
aa fcptcntrtonemj& vbicuiiqueSol fe inclinauerat,Dio-
genisfimul pr«rdriumvertebamr.' Quodam vero tempore
cum in v(um potandi, f calicem ligneum gereret,
vidit pucrum manu concaua bibere,&elideeüm in terra
iungens,crura eius & manus,prqpe iam metu exanimati,
lingua leniterdemulfir.cum homo inter illaraatfocis fe
r«blandimenca,ami(Tum animum recuperare poflet, Sc
vix paulatim oculos ad contuendum leonem aperire.
Hoc f f e Apion in vrbanis fpedlaculis Rom« vidiHere-
fert, adiiciens quia tuncfa&a quad recognitio ne m u tua,
l*tos inquit videres&gratulabundos leonem &hpmi-
nem. Ethane obrem,&clamorespopulimaximos,accerficus
eft homo & C*fare, 8c quarq illi vni atrociffimus
+al.a<Uî
’Soiaaus.
leo pcpercerit,diligenrer qu«fi turn eft. Ille vtique rem
mirificam narrans ait: Cum prouinciam African) procö
fulari imperio mens dominus obtineret, egoibiiniquis
eius,& quotidianis verberibus.ad fugam coadtus (um,Sc
quo roihi latebr* terrxillius forent a domino tuciores,
i in camporam 8c arenarum folitudines conccfti. Ec quafi
j aliud defuifiet, confiliumfuitquocunquemodomorfc
! petere.Cum itaque (ole medio rapido &flagranti,quan-
dam pro tempore caueam naÄus eflem latebrofam , in
earn penetro meque rccondo. Ncc multo port adeun-
•al. mai
racemqi
©minis.
f al. Set
dem (pedum venithicleo , debili & erhehto & cruBeli
pcdc,gemitùsédens& murmura; dqJbrëm cruciatumq;
vulneris ihgemifeens3 cam railerancia auditoris fi <|tro
adefl'etVAtq'ueillicprimoquitiemconfpeiftuaduenicn-
tis leonis territus fum,& quad coco animo confternatus.
Sedpoftquamintrpgreffusleo , vcirësi'p;(àapparuir,rh
habitacûlumilludfüum mevjdctmgreflum prociil,&
delitefcentem,mitis 6c manfuetus accëffit, Sc fublatum
pedém oftendere-mihi,‘& pprrigere opis gratia, vifiis eft.
I faltem-
poianeam.
ac fi nauftagi dè profundo quearenatare facilius, fi prç-
graui farcina fuerint onetati.Sed quis vnquam vlcerofiis
fpinas congeffie, vtvolutatus ineis quiefcat molliter?
Profe6to fi ei perfeâe credcresqui ait, diuicixfuntfpi-
næ, minime tanto ftudio a fàpientibus noftci temporis
qüzrerentur. Vtergo j* PùbHds Carpus àit,diuitès pau-
peribus miferiores (unt,eo quod à (apientia longiusab-
eunt. Appetitus diuitiarum fapicntiæ exclulio eft,& fuga
virtutum.foecundayirorum paupertas , naturam opti
ibi,inquit,ego ftipitem ingentem veftigio pedis eius h«- mam bene viuendi ducem imicatur, 8c virtutum parens,
rentem.rcuuifi, concepcamqucfaniem vulnereintimo &cuftoseft,folaquefecuritatemparir,qu*folanefcirin-
exprcffi,accur§tiufqueiam fine magnaformidine ficca- ccntiuabellorum. Non habet iurgiaquicontentipnis
lii penitus,om ne m que deterfi cruorem.lUe tunc mea o- caufas ignorât. Trepidat orbis,& Cxfaream manum fo -
pera 8c medela .leuatus,pede in manibus me is pofito, re- lus pauper non cime't.Vtique fi ob aliam caufam non fu-
cubuit& quieuit, atqueex èo dietotum triennium ego gerentur.autcpntemnerennirdiuiti*,ni(i quiafapientiç
&leo in eodem (pecu,ecdcmque vi£lu viximus. Nam fi viâsfepiuncfpinis,ëas oportueratnonamari. Ne tamen
quas venabaturferas,membra opimioraadfpecum fub- i his qui-paupcrtatiserube(cuntvilitatefordefcerc,philo
gecebac,qu«egoignis copiam non habens, meridiano j fophorumlirmoleftaopinio",diiiitiarumnonindicirfu-
(olc toftaedebâm. Sed vbi me,inquit» vit« illiusferme ' gam plulôfëphià ^feainhibecâppéntum. Mentçnifùi-
iam pertxfuméftjlephe venatùm profe<ftoi%eliqui fpe- compotem qu«rit,& qu*in omnifoftqu*calculo ftiffil
ciatfibi ltatamenvtfufficientiaëiùsexDéofit..Sicauro
tanquam fidilibus;fiftilibus quafi auro vratur.Nam fient
opes admittuntur ad vfum.fic à fapiente contemnùn-
tur abufu.Sed forte fupellcxvilis videbitur ignominiofe
magnatibus,& honoris (pledbrem res tenuis décolorât.
Atqui longe prçftàntius eft,moribus fplendereqüàm re:
bus.hecrerum vnquamfpecieilluftrabitur , iquem fu*
turpitudinis macpla dehoneftat’, .. ,
tiüïlïbus coenajfe ferunt t Àgathocita regem,
Atqui abacum Smioftpe f onerajfe luto.
Ferculagemmatiscim pontret attrea va fis, ,
Et mifeeret opes, paupenemqüe fimul,
Qturent't caufam rejpondtt, Rex egi qui fum
* t Sicilia,figulo fum genttore fàt'us.
Fortunam reuerenter babe, qtticùhquérepente
Dûtes au exiliprogredttre f domo.
Res itaque non futit iri vitio/(ed vfius.Eteftphilofophâ-
tis animi f i uétus nobilis, generofa æquanimiras mentis.
Nam fi ex ftupore e(l,vt «quanimiter portet, mens «gra
f ab incolùmitatis virtute dégénérât. Cum veto philo-
fophandi fint mult*femitæ,illâpr«c*terismihi videtur
elle nobilior & Jaudabilior,
d Qua fie prandet 0 lus patienter ,1 èbtts t>f vti
■ \ Nouerit,& return quafie verfatur in vfu
Vtolus Sc qu«libetextrêm*paupertatisXeriiadoâa fit
nô fàftidite. Fru«5tus liquidé Philofoptii*eximiuseft, vt
noueritqsabüdarefa,'& penuriâpati,vtl«roanimoxqua-
nimiter omnia ppttct, vcpbieéfo folid* virtutisobice
omnem fortunam exarmet. Profeâo (Juifquishæcâue-
cutus eft,non fperat autextimefeit , 8c in eutri femper
fortuna quxlibet manca ruir. Qùid,inquit cüriofiis phi-
lofophi* per(autator,tibfphilo(ophiacontulit? Et Ati-
ftippuSjVt Cum bmnibus.aitjhominibusintrepidè fâbu-
lacer. Vtique fi honoris efief,aut pecüni*,réiuealrerius
cupiduSjhocminime poflet veraciter rèfpondcre,Àd fâ*
l’utem tamen via tuti(fimaeft,dîuitiis 8c rebusaliisexpe-
dito. Diftîcillimuiriënimeft,virioCTeflofemfuin^nim
cum , &viam ferme cridùipérmenfu$,àrailitibusvifus.
apprehenfus, & ad dominum ex Africa Romamdcdu- !
élus fum. 1s me ftatim rei capi talis dam nan dum , dan-
dumque ad beftias procurauit. Intelligo autem hune
quoqüeleonem,metuncfeparatocàptum,gratiamnûc
beneficiireferre&medclæ.SolurusitaqueeftpcenaAn-
dronicus, &eidemleocotiuspopuli fuffiagiodonatus.
Exinde arhican tibus fibi homine & leone, & vrbem per-
ageantibus 8c circumeuntibus,diccbant omnes; Hic eft
leo hofpes hominis,hic eft homo medicus leonis. 'Qu«r‘
ris ne hiftbrias notiores ? De lacu leonum exiuic Daniel,
& pueri de caminoignis euaferun t illæfi. Et apud omnes
genres ex gratià, prxter opinionem , abimminentibus
malis liberati funt plurimi. Vnde nullus eorum, qui ma-
nus iniecéruot fibi, fatis exeufatus eft mihi,licet magn is
præconiis ecclefiaftica hiftoria aliquos e fiera t , prouo rates
mortem,quia f cemporariam vitam apudfe , quam
pudicitiam periclitari malebant. At eps (icexcufent in- 1
firmitas carnis.&ignorantia iuris, 8c incendiumcharita-
tis,& forte mandatum familiare Dei, vrfic infimplidra-
te fuafaluentur, vt nequaquam ad confequentiao: tran-
fear,quodfimpliciterpr«fumpferunt. Quis enim locus
eft förtitudinijfifie tædeat animam vit*fa«, vt quafi pa-
tientia vi«Sta,& præcilà femita meritorum y quodp r*ci-
pitur.aut nequeat,aut negligât (uftinerePApud fapicntes
fie vita coritemnitur,quod turpitudinis pretium, etiam
ætas altera fordet,fic diligitur,vt dum innocenter teneri
poteft, nullius difHculcatis irruente articulo propellatur.
Sic ergo feruanda eft vita,vr fit coritemptui; fic co atem-
nendaeft,vt proficiat faluti. ,Sed quis eft qui hodiè con-
temnat animam, cum nullus, aut rarus fit , quiintoto
mentis hiaçu pecuniam non conCupifcatPQuidni ?
Cum gentu & formant regina pecunia donet}
Ac bene nummatum decor et fuadela Venus que?
Qui diups eft,qui pro(peratur in viis fuis, fapiens & felix
indicatur. Ad hoc alius vxorem ducit, alius quin que iu‘
ea bourn,aut villam emit, commutantes pro his anima
fuam, cæcofque& claudosÄdebilesreputant, qtiibns
mundusnequaquam arri4et, qups tarnen eiedfcis diuiti
busiri cænam nuptialem fapientiaintroducit, vbi ine
brian tur ab vbet.tate domus Dei, & torrente voluptatis
«tern* potantur eleefti. Interim quicunque non habet
diuitias ftultus eft, afinus,ftipes,caudex, plumbum ^aut fi
quidinfenfibibuseft. StultuS ergo milcrq'ue eft,fi quis
pauper.Sed nec a mari poteft ab aliquo, quem mala fortuna
prenait, eo quod
NuUafides vnquam mi fern elegit amices.
8c iuftè creditur quifque mala ferre, quæ (liftinet. Adeo
regnum pecuniæ inuafi t , vt defpecetur de fide iudicis,
qui repellit munera offcrentis.Si pacilci detredas, polli-
centis videris odiffc caufam. Etfortafiêaflfedu,velrau-
nerecrederisprçcorruptus , fi permanere vis ineorru-
ptus.Scntentia vel opinio Philofophorum omnino euri;
nuit,dum fic omnes pbft diuitias cuEiant,acfi alibi labo*
rum requie!s,dolorun)que folatium inueniri non poflet*
Biblioth.Vet.Patr.Xtm, 15,
pediant curfum. Quis nefeitf Higodamiam pr*uolaflc
adpalmam , dum Concertantiurri pfoeorum curfuth,
proie&o auro potuitrerardare j Manfititaque virgO in-
uida,4obéc Ventum eft àd pecuni* cohternforepa ^ qui
in contemtu auri virginem (uperauit.aurum obiinu iz,8c
exeo (yt fingi^rir) çertatricis piiell*' cereo.s axes feèit;
dum incorruptionis amor, pecunj* amorem abforbilit.
Nonne hoe ipfum commèndat iudiciumDei,&eas cori-
temtibilesfa.çjt,. quoclinegeftatebonorumipfisiniqüi
affluunt i f f | tamen interdumhefeip quo pado.vtad
fubuerfio.nçro mftbrrim.fe eis ingérantÿ 8c quo diligen-
tius excluduntiir,ad oftiumcontemtoris ftudiofius pul-
faritiQup beatus Eugenius munera cautius abigebar,a4
eum vndiquemultiplicius confiuebanf. Hoc quoque
fere vbiquë adcidit.vt fugiant,dunvqu*ruricur3dum fu*
ganrur accélérant. Ëth*c qùidem via corapendiofa,$C
honeftiflima eft ad diuitias. Cum enim diuici* pniden-
ter excluduntrir6c Vita æterna acquiritur, ôècumulus
■
H I ;