Di corn m lexagjntâ,latitudo eius cübitörüitffeSc. Etpofuit
earn incampo Dura prouinciæ Babylonis; Sc mifitvtcongregarenc
confides & duces^tbparchas, 8c præfe&os, 8c
tyranhos,8c qui fub'poteftatibus, Sc principes regionum
vtconuenirenrad dedicationem ftatuæaureæ,quam po-
fiieratNabucodonqfor rex. E tcongregati fuht toparchaq,
confides,ducespræfcéri, tyranni magni quifub poteftati-
bus eranc,Sc omnes principes regionum ad dedicationem
imaginis quam ftatuit Nabuchodonofor rex .Et ftererunt
in confpedu imaginis, quam ftatuit Nabuchodonofor.
Et præco clamabat in fortitudine: V obis dicitur gentes po- 1
puli,tribus,linguæ; Quacunque horaaud ueritis vocem
tubæ,fiftulæq;8c citharæ,fàmbucæq;8cpfalterii,8comnis ,
gcnerisrnu6coru'm,cadentesadorate imaginem auream
qnam ftatuit Kabuchodonofbr rex.
Et qui non cadéhs adoràuei it,eadem hora immittetur ;
infornacem ignis ardentem. Et fadkum eft, qüartdo au-
dieruntpopuii vocem tubæ, fiftulæque Sc cithare, fam-
bucæôcplàlreriî.omnifqué generis muficorum, cadentes
populi,tribus,linguæ adorabant imaginem auream quam
ftatuitNabuchodonofor rex. Tune accefferunt Chaldæi
& accufarunt Iudæos, & fufeipientesdixerunt Nabucho-
donoforregi. Rexinaeternum viue. Turexpofuiftidecre-
tum: Omnis homo,qui audîuerit vocem tubæ,fiftulæque
& cithare , fàmbucæ & pfàîterii, & fymphoniæ & omnis
generis muficornm, 8c non cadens adorauerit imaginem
aur. am,immicteturinfornacemignisltrdentem.Suntvi-
ri Iudæi quos conft tuifti fuper opera regionis Babylonis
Sidrach,Mi(àch & Abdenago. ViiiiÜinonobedieruntrex
decretotuo.Sc Deostuos non colunt,8c imaginem aurea
quam ftatuifti non adorant. Tune Nabuchodonofor in
furore&ira dixit, vtadducerent Sidrach, Mifàc & Abdenago.
Et addii&i funt in confpedu regis. E t refpôditNa-
buchûdonofbr 8c dixit cis.Si vere Sidrach,Mifac & Abdenago
. Deos^meos non colitis, & imaginem, quamftatui
noü àdoratis ? Nunc ergo parati eftote, vt cum audieritis
vocem tubæ, fiflulæq; cithare Sc fambucæ, Sc pfalterii 8c
.Sy,mphon:Æ,& omnis generis muficorum, cadentes ado-
tate imaginem quam feci. Siautemnon adqr3ueritis,hac
eàd.horaimmitterttini in caminuna ignis ardentem. Et
qUiéeftqui exiihet vos exmnnibus mcis ?
RefponditSid fach, Mifac 8c Abdenago dicentesrégi
Nabuchodonofor: Non necefle habemusdehocvêrbo
refpondereribi Eftenim Dcusincoe!o,cuifçruimusnos,
potenseriperenosexcami oignis ardente & ex manibus ,
fuis, tex.libcrabit nos. Et fi rion; notum.tibifit rex, quia
Dco'. taos noncolimus, Scftatnam auream, quam ftatuifti,
nonadoramus. Tunc Nabuchodonofor rcpletuseft
furore, Sc àfpe&us faciei illius immutatus eft iüpcr Si- j
drach, Mifàc, & Abdenago. Et dixit incendere forna-
ceminfeptuplum,donecinfincmfuccendatur. Etviros
forces dixitUgantes Sidrach,Mifac & Abdenago immitter
re inibrnacem ignis ardentem. Tune viriihiligati func ]
cum fàrabalis,8c ciaris,& ocrci s,& indumentis fuis,& mif-
!fi liint in medium fornacis ignisardentis. Quoniam verbum
regis præualuit. Etfornax incenfà eft fupra modum
fèptupliciter.Et très ift Sid rach,Mifàc & Abdenago ceci-
derunt in medio forriaei s ignis ardentis eolligati. Et de-
ambulabanc in medio flàmmælaudantes Deum 8c bene-
dicentes dominum. Et flaps Azarias & ape riens os fiiùm
iu medio ignis dixit: Benedi&us es DomineDeus patrum
noftrorum & laudabile & glorificatum nomen tuum in
Ecula.Quiaiuftus es 8c in omnibus quæfecifti nobis, 8c
vniuerfà opera tua vera, 8c reéfcæviætuæ,Scomn!a iudicia
tuavera,&iudicia veritatis fècifti,iuxta omnia,quæ fecifti
nobis, 8c fùperciuitatem fàn&am tuàm patrum noftrorum
Hierufalem. Quia in veritate & iudicio indùxifti fu-
per nos hæc omnia propter peccata noftrajquia peccaui-
mus& inique fecimus recedentesàte, &deliquimus in
i omnibus,&mandata tua non audiuimus, nequeohfèrua-
: uimus.neque fecimus, quemadmodum præceperas nobis,
vt benefit nobis. Etomniaquæcunque indùxifti no- :
bis, & vniuerfa quæcunque fecifti nobis in vero iudicio
fecifti. Et tradidifti nos inmanusinimicoruminiquorum
>inimiciffimomm apoftatarum & régi iniquo, & peftimo
vitra orrinem terram. Et miné non ëft nbbis àpèrire os*
confufio & opprobium faétifumüs feruis tuis,&colenti-
buste. Ne tradas nos in perpetuum, propter nomen tuum,
& ne diflîpes teftamentum tuum; neqüçaitferas mi-
fericotdiam tuàm à nobis propter Abraham diledüm tuum,
&Ifàacfcruum tuum, & lfrael fanétum tuum; Qui-
buslocutusesadeosdicens : vc multiplicares femeneo-
rumficutftellascceli, &ficutarenam, quæ iuxta labium
maris. Quia Domine imminuti fumus vitra omnes genres
,&fumus humiles in vniuerfa terra hodie propter pec-
cata noftra. Et hô eft in tempore ifto princeps & propbe-
ta, & dux,rieque holoca uftum,n eque fàcrinciutb, neque
oblatio, neqùe incenfum, non locus vt primitias trffera-
mus coram te,8£inuehiamusmifèricordiam. Sëd in anima
conttita, & fpiritu bumilitatis fufeipiamur, ficut in
holocauftisarietum &c taurorum, & ficut in millibus a-
gnorum pinguium, fie fiat fàcrificium noflrum in con-
fpeâu tuo hodie,& impleat poft te, quia non eft confufio
confidentibusinte. Nuncigitur fequimurte intotocor-
de,& timeraus te,& quærimus faciem tuam. Ne confun-
dasnos,fedfaciasnobifcum fecundum manfuetüdinem
tuam, & fecundum multitudinem mifèricordiæ tux-.&c
eruenos fecundum mirabilia tua, Sc da gloriam nomini
tuo Domine. Ét confundantur omnes quioftendunt (cr-
uis tuis mala, & confundantur ab qmnipotentia& pote-
ftate i & robur eorum conteratur. Eticiant quia tues
Dominus Deusfolus,& gloriofus fuper omnembrbem
terrarum.
Et non ceffabanr, quimiferant eos miniftriregisfucce-
den'tesfornacem naphta,Sfpice, & ftupa, 6c malle olis. Et
effundebatur flamroa fuper fotnacem in cubitos quadra-
ginta nouem,& erupic,& incendie quosinuenit cirça for-
nacem Chaldæorum. Angélus aucem Domini defcçndic
cum Azaria&fbciiseiusinfornacem. Eccxcufïîtflammâ
ignis de fornace. & fecit medium fornacis , quafi ventum
roris flantem. Ec non rerigit eos omnino ignis, neq; con-
triftaui t,nec quicquam moleftiæ intulit.
T une hi très quafi ex v ho ore laudabanc & glorifica-
ban t,& benedicebanc Deum in camino dicentes:
Benediâus es Domine-Dcus patrum noftrorum &lau-
dabilisSt fuperexaltatusin fæcula. Etbenedidumnomé
tuum fànâum,& fiiperlaudabile & fuperexaltacum in fæcula.
Benedict us es in templo fànâægloriæ tux, & fuper-
laudabilis & fîipergloriofus in fæcula.
Etpauloinferius.
Bénédicité Anania, Azaria,& Mifàël Domino, lauda-
te & fuperexalrate eum in fæcula, quia liberauit nos de [inferno,
&fàluauit nos de manu mortis, & liberauit nos de
fornace medJaardcnrisflamraæ,&exraedio igné liberauit
ftos.
Confit eminrDomino, quoniam bonus, quoniam in
fæculum mifèricordia eius.
Bénédicité omnes colentes Dominum , Deo Deorü :
laudate& confitemini, quia in omnia fæcula mifèricordia
eius.
Ec Nabuchodonofor audiuit laudantes eos,& miratus
eft, & fùrrexit infeftinatione , & ait optimatibus fuis;
Nonne très viras iniccimus in medium ignis compedi-
tos ? Et dixeruntregi : vere R.ex. Et dixitrex. Hic e-
go video viros quatuor fblutas & ambulantes in medio
ignis, & corruptio non eft in cis. Et vifio quarti fimilis
nlio Dei.
Tune acceftit Nabuchodonofor ad oftium fornacis i-
gnis ardenris,& aitrSidr^ch, Mifàc, & Abdenago fer ui Dei
altiffimi, cgtedimini, & venire foras. Ec egrclîifunt Sidrach,
Mifac,& Abdenago de medio ignis.
Et congregantur fàtrapæ & magiftratus, & toparchæ Sc
potences regis, & concemplabantur viros, quia non dominants
eft ignis corporibus eoru j & capill us capitis eoru
non eft infiammatus, & iarabala eorum ndh funt mutata,
| 6c odor ignis nonfuicineis. Etadorauitin confpcélu eo-
rum rex Dominum. Et refppndic Nabuchodonofor & di- :
xir: Bcnedi&us Deus Sidrach, Mifàc,Sc Abdenago, qui
mifitangelumfiium,Sc eruit fèruos fuos, quia confide-
runtineo. Et verbum regis immutauerunc, Sc tradiderü t
corpora
A
•fufc
edeci*x.‘
jbucodo.
B
kuchod. ;
ptór.jt.
c
i Sedeci*.
in nitidi(Ii<
Slim petti.
D!
[finis iegü
[îudi poft
tcccbcxix.
innos,,
isi Nabuch
Ànuus I, ;
jeruitutJj i
i«nicos.
corpora* eorunt inignem,Vt non fèruirént nëqhé ado- i
tarent othnem Deum , præter Deum fuàWi. Egbpro-
pottO deçretum: Omnispopulus, tribus, lingua, quædi-
xerit' blafphemiam contra Deum Sidrach , Mifac, Sc
Abdenago, in përditionèm erunt, & domus eorum in
rapinam , quoniam non eft alius Dëus qui poftit liberate
fie.
Tuncrex promouit Sidrach,Mifàc,Sc Abdenago in pro
uinciaBabylonis, EteuexiteoSjSc totiludæorumgenti,
quæ in Baby lone erar,pnefecit.
XL IV. OLYMPIAS.
Decimo Mathaniæ fiueSedtciæanno verbum Domini
faélum eft adHicremiatn, quando euftodiebarur in
atrio carceris regisIudæ, in quo clauferat eum Màthanias
qui&Sedeciasdicens : Quaretuvaticinarisdicens. Sic
dixit Dominus^ Ecce ego do ciuitatenî iftam in manu régis
Babylonis,Sc capiec earn, ÔcMathanias, qui & Sede-
cias, non fàluabitur de manu Chaldæorum, qhià traditio-
ne trade tu r in mànus regis Babylonis ; Sc ldqiretiir Os eius
ad os eius,8c oculiems oculos eius videbunc. Et ingiédi-
entur Màthanias qui 8c Sedecias in Baby loneni. Et ibi fè-
debit, donee vifitem eum, dicit Dominus, quia |>âghat
contra Chaldæos.
Hoc anno die nono quarti menfisviftata eft Hiérüfà-
lcm,&ingrefTifunt duces omnes Nabuchodonoforis,fii.
gicq; MathaniaS qui Sc Sedecias, Sc#]uicù'millo erantin
I h or turn eius,Scvohiérant fugpre, 8c in fecuti àtergô Chal-
, dari regis ceperunt eum, & totusexercitus eius diffipatus
; eft. Et occiditfilioséiuscoràmeo,8cipfumoculisptîua
) uit,& in Babylonèm deduxit.
Mênfè vero quinto,die nono, qui dëcimus nonus eft
; Nabuchôdorioïbris.venicNabuzardàn princeps coquorum
Hierofblymam.&incendit xmplum Domini, quod
fteteratannisccccxxv.domumquërëgiam Sedëciæ,qui&
Ioacim, & omnes domos duitacis, & totum murum Hie-
rofolymorum in circuitueiercitus Chaldæorum, qui erat
cum Nabuzarda,déiecit, ôcreliâfos in vrbe cadentes trâ-
j ftulitad regefh Babylonis. PauperesVCro terræNabnzar-
[danreliquit adcoibndas vineas& agros. Et columnas
reàs in tem plo Domini côminuërunt, & qtiicquid erat sens
acceperHnt,fècumqhe Babylonehi deportarunt, lebë-
tes, (inquam ) amulas,pfalteria,coronam, phia!as,& créa-
gras,mnnifque generis va(à ærea in qùibus facrificabant,
cc rei diuinæ operabantur j hydfïasquôqueSc pHiàlas &
thy miateria,& vrceos, &pelucs,& candelabra, &libato-
ria, & mortariolafeuthuribula,&cyathos, quæerahcàü-
rea Sc quæ erant argentea tulit princeps cocorum. E t co-
lumnædüæ, Sc mare vnum ,& vieilli duodeéim æneifub
mare;qitæfecitrex Solomon indomumD3 mini. Non
, erat pondus æris omnium horum vafbrum.
i Hic Sedecias,qui 8c Iechonias malum fecit coram Do-
‘ mino,iuxta omnia quæ fccerant patres eius»
Eadérri afftrbxf. Sfedeciæ Soriquod eft Tÿrusîftlhltan
te Hierofolymiris.pfopter cladem quam Nà'buchodono-
; for Sc Nabuzardam princeps coqü orum illis intulere, va-
ticinatur Ezechtel, exponitque quanta mala illiimpen-
déant, Scvtin dirnenfionem terrât & ficcâtiofàgeharum
erit."
Sedeciarégnante ludæorùm reges à Nabüchodbno-
fbtexapti defecere,fraâiqüe Babylonis ôc Médis fèniiré.
Tradidic enim Dominus Deus regnum terre in manus
Afïyrioriim & Chaldæorum,Perfarum Sc Medorum.
InSedeciadefiercregesextribuluda,quorum regnum
annis cccclxxix. fteterat.
. BabylonicaèifèrffitfliiîsahhiLXXi'à Hiéîfcnilàptcqiheta
(qüemadtnodnïtfSCàiPàtàlypOihertôj&Efdrélîbcrme-
moràhv)prediéri poft xi.Sedeciæ régis annum écepère:de-
ficrc r i .anho Dar ii Hi (da fpi s filii régi s Perfànüiitf
I^V D ÆîO R V m I N B A b y n e m m i -
gvario8cfferuituisli& :teitipliHiêrôfbly-‘
/ ' . - mirëril eJCèiditMht
’ Hidpriirtus eft afinu» deletJrefnpü Sc ferui tut is lupti
rêgem dëfcéhdçTuht, poft partem alterâm ludæôtüm
captahi,quando GhaldèorhmSc Bjbyloniorüm rex Nà-j
DUchodônqfor, foluit obfidioneth Hièrbfölymórunt * Sc
SedecMgjeâptum ëxoculaüit. Nabuzardànus verb coqüo-
rpmprintèpàitienfeIulio,décimarftèhfistemplum incé-
ditjqupdà primaS olorhons exædificaiione annis fteteràt
quàdririgehtis quinquàgiiitaduobus Accirtitnoljis Cle-j
men.s,qm in primo Srromatum dicit fèruitutem Iudæorü [
apudBabylonios ccepifièquadragclimaquarta Olyrhpia-
de. cüm in Ægypto Vafresregnaret, Athenis Philippus
magiftratùni’gereréc.Cûîligi porro feptuagintaannos va-
ftatiohis fecundoàhno Darii Hyftafpis filii.
Hæcvates,dcquo diximus Ezechiel Pharaoni Vaftë
Ægypti règi prælagit, qfiahtailli 6c Ægypto mala eflènt
eùentura, quod lfrael quafi arundo 8c virga confraéta fra-
étus fit.
Idem dé euerfiohè templianno x i i . fèruitutisBabylo-
niçæ ScEliacimfiuè Ioacirti regis,qui primus eft annus €*■
uerfi rempli Hiefôfblymitani.
MinfeDeciriiO Quinta metifis ven'tt ,quifùgeratexvrhe Hie*
rufdlem thregiottem Chaldàorumdicens Etecbielprophète: cd-
ptaeïlciuitof. Manus dutem boniinifafta erat ad eum prophet a
vejpètt,dnteqiidm vthiret qtiifugerat, & apertum efloseius mane,
vt vtnit dd eu qui jugerdt, & apertum es eius tiofiluit amplius.
Èt pofteaJùbiûhgit.Faftü efi verbum Domini adntè dicesiïili hominis
habitantes dejèrtas ciuitates in terra Ifiael dicunt. Vnus
erat Àbrihaih, &jojfedttfèrraht: & nospluresfumus: nobis data
eft terra inpojjejionemàdcirco die adeoi.Hat dicit Dominus Deus
quiinfaiigùine cortieditis, & oculos veftros * tollitisadidola ve-
ftra,& fanguinem effudiftis, & terram poftediftis, elrvnufquifque
vxôrem proxmifui polluit. Viuo ego, dicit Dominus, quia quiin
defolatis habitant,gladio cadent, ér qui in cainpo à beft iis agri de-
uorabuntur, &defolabuntur montes lfrael, & quoi non fit qui
fer edi tranfeat.Etfeient, quia egôfilm Dominus.
Pàhiel Baby lone vatidnatur, ib i demquo Ananias, A-
iàriasScMifaël dàreht ^ .. xiii.
XLŸ. ÖÏTi tPlAS.
Hoc anno xxm. Nabuchodonoforis, qui terrius eft
tranfinigrationis, rurfùmtranftulic NabuzardanexHie-
rufalem Iudæos dccxlv. Numerus au tem abduétorum
ex Hierufalem in fèruitutem Babylonicam fuir mmmm.
8c D c.
Nabuchodonoforis regnum excepitàpud Chaldæos EVILADM
AR.OD ACH films eius, qui non amplius
vu. annis impéràuit. A. M.
' JvtMMMCMXV. '
Hocanno Eüilad-Marodach Nabuchodonoforis filius
Ioacim um fiuclechoniairrecarcere, quo detinebatur e-
düxit, fbliunlque eiuspofuit fuper thronumregum, qui
étant cum co Babylone,8c m utauicvcftes eius quas habu-
eràtin carcere , Sccômédebatpanemfèmperinconfpe-
I du eius cun&is diebus vitæ fuæ. Annonam quoque con-
ftituicei fine intermifîione,quæ dabatur ci à rege Babylo-
wisexdieindiem vfquead diem mortis fùæ. J
z-i; 'i r r ? * i v . v. v l; v i l .
XLVl i OLYMPIAS.
XLVLh OLYMPIASi
Secundum Euilad-Marodach Chaldæis imperauit frater
e iu sB Ä liT A S A R anflos i v. A. M.
MMMMCMXIX.
ï ; i ï . i i ».
Vaticinantur Babylone Ezechiel 8: Daniel xxx.
• annos.
■ 1 v.
Baltbafarrex fecit ctxnam'magnam optimatibus fuis m'tl-
hi,&cordWmlikvïnuWbihlits Batthdßirprdcepit iHgüftii vint,
vf adfefrétifur vdfkauria&drgèrittki'qua afportauit Nabuchodonofor
pater eius de templo, qùodtfttfi Hierufalem, &*bibaiin
eisŸê%>& magnateseiiti, ércorieubtô&éiUi, &vxoreseius. Et
aüàtafünt vafa aurea, & drgetifed, qiïa àfportattit de templo
Dei quod efl in Hierùfalém. Et bibebdM in eis rex & opftmates t-
tus, & concubina eius, & vxores eiusvinum. Et Uudauerunt
Deosfuos aureos ,&Wgenteos, & éreos, 0 *ferreos, & ligneos,
Biblioth. Vèt.PdtrtToin. ij. D
Tranfmigt-
umus n.ns
Tranfinigr. ;
Daniel, y.
biljebant. '