Corporis,
fccditas.
• r - -• , " .
lomnis Campant
qu atum poteft abftrahat à corpore, diuinä magnitudinc J En miferi quo recidetunt? Difccdens indeattonitus Sc
concemplando vcnerandoque, çftici DeogrttljËmum,- corns extra me, vt quemqj habeo obuium,vt quemqj vi
quadamquë cum îllo.çpnbili^ri-beneuolentiafaipiUari
atque domeftica ; &c quum abeundum eft çxeoglebo
cerrenoi ïam fæpe an tea fe iugar u m ab illo àd caelum pe-
neirando.viamque fibi ad ea templafaciehdp,leui mot'U
fua fponte elabi. .Turn vero ipfiim corporis,cuftodiali-
beratum, & ranquam perfundtum magiftratu, fublimi
via migrare ad caelum,premiarc&cgeftiimperiiacfce-
p turum. Spolia autem ejus fqualefcere fittf 1 pc in terra
vnde fuerant accepta remanere.fte quid impedimenti
afférant aut ponderisintàm altumlocum euafuro. Ad-
dunt etiam Platonici, vt animum videri, tangi, adiri
non pone: Sic Deum neminem efle,qui vel tangere ppf-
fic vel intùeriiImmenfum animum mcnfiirari nonpajfle.
Deum efle liberum. Animum a nemine cogi poflc atque
compelli. Deum folo nutu orbem totum concu-
tere,animum nutu folo corpus totum agitate. Deum
mundum.hunc totum mente gerere. Animum omnia
cogicatiqne comple&i. Hæc eft ilia imago nobis im-
prefladiuinitus. Nunquid oçuli carnei Deofiint,o$vt
videthomo,ipfevidet?Profe&onon. H*ceftJftalux,;
qua nihil in caelo pulchrius vidit Promecheus. Hioifle
in terris eft homo,quem de diçi n diem renfcuari di^jt A-
poftplus. Corpus<teum, &coenum , &vasÉefteum
q^idem:det^afa^um,teuertetùrîn terram,in quapr^-
ce^STuir,nec fuafepoteftppeexcitate^non roa,gis.quS
lignum & fexum. Hoc tamçn vilius''quod ilfeconftant
dmtîùs,hoc ftatim emarcefcit. Ilia formam tuéijùrfuam,
hocabitïn puluefém.lllaquid fuêfincdinbfcunturjioc
vbi fuerit diflipatum,dinofci no pored. Cuius ti ego foe-
ditatem veilem commemorare. V cgigrîitur flagirio,cre-
feit illecebris.extinguicur cruciatu.Si voracitatem atque
eIquion%m,vc omnia inglutiat,deuorer,exhauriat Si m-
gratitudinem fingularem, v t & veftes, & q uicquid éi cx-
hibeas, aut non reddac, aut foedatum fpurcatumq-, red-
dàt. Hæc,inquam,fi profequi veilem oratiorie, immenfa-
quædam mihidicendi cela,glomufqj fuccrefceret. Quæ
tarnen vno.excmplo fatis -liget intelligere. Cogitate
quantum eihefterna ilia lautiffimacoeça contuliftis , &
deo tranfeuncem,i(ntendo ineius vultus oculos, quod
nuncquoqüe facio, dum & meum hoc moueo caput, &
vcftrascetuices infpicio. Cogitoquampofthacfimus o-
mnes in ilia nuda oflarecafuri. Mifera fors/mortalium
ft quod illiiam iunt,te futurum non pures. Si putes,mi-
ferabile. Sicontemnas,periculofum. Namnifihominé
te efte memineris,nifi cafurum exiftimes inpuluerçm.
quid aliud eflepoflîs non inucnies,& idipfum quodes
eiîâ te dëdifças. Hic ortus, hæc origo noftra eft, quam
Deus, quam homines, quam ecclcfia, quam diuina atq;
humana teftimonia, refponfa, oracula çomprobarunt.
Partim ècoelo delapfi fumus,partimè terra concreti. A-
nimi Deum parentemjiabemus, corporis mat rem terra.
Nunc ad vita: curium tranfeamus.Sed quorfum commi-
natio hæc hodierna cam acerba, memi niflè oportere na-
tos q terra homines,irvÇerrâ redire. Nifi vtintelijgamus,
nihil fpeiponendum in eprpore, nihil in diuitiis, nihil in
omnibus quæ (unt è tcrra.Quoniam in teuam ipfam vnde
profe&a funt conuertentur >ynec in noftra diu efte
ppteruntppteftare ? Quurnpn pöcerunt:, dicetaliquis?
quia parati funt,qui fuoiureauferent à nobis. Quoniam
diuitias & quæappellamus bona, aut fbrtuns cpmmu-
ratio in vita eripier,aut omnino difeeifus in morte. Diues
enim quum ddrmierit, mhil îerpt fecum. A periet oculos
fuos &«ihiHnueq|,et; Qijirl igiciir di'uitiæ iftæ, nihil ad
nos pertinebunt ? Pertinebût enimuero, iîrc<fte vcçmur.
QupnSmodo? quiadiuitiæ tanquaviaticum quoddam
antecedcre nos ad ccelum poiïunyc,ii in beneficiam largi-
tionem, fi in honeftam liberalitateml fi in pias 6c fàn âas
elcemofynas confcrantur. Subfequi aut vix aut vllo modo
poffunt. Quid corpus ? Corpus natura eripiet &«tas
longa, in terdum & ferrum, & vènenum, & cafus mille.
Quid^tum ? Nihil nifi vc defpiciasquod habesinccnon
duraturum, foueas quod pcrpetuqj^uturum eft tuum.
Corpus iftud quod impleri.fefnper vult,expleri nüquam
poteft.&fordidum eft,vt nqn debeat ornari, & fragile vc
cxpleri non pofiie. Ec qup plusindulgeas, hoc tecü agac
perulantiusjciciufque deftituat. Iraqueveinconduéta
quidhodieredditurumfitvobis,nihildicoarnplius. Vt | dômoho6 eftædtficandum,quam paulppoftftlieniiuris
re£te mihi feci(le videantur Pçoncs &Leucadii,Hircani, j faiftam non porcs habitare,&quicqüidimpenderis ope-
&Medi. Quorum illi quum morerentur parentes jCpn- tx depereât. Ita nihil in corporefiindandumiefti quod à
iicfóbaóc:jn ftagnà corpora, hi cattibus Sç vulcunbus ob- | te paiiloppft exeidec , & perditum eft quicquid ci ftudii
ieâ^bâf.'Sêd quid opus exemplis aut ceftibus, quum ne- j conmlifti » nifi quod domùm in multos annospotes cÔ-
mo fuerit vnquam paulo dihgentiusin rebus naturç vcr- : duçere,vcauferri nequeat, corpus nemo eft qui^tifcÿ pof-
fatqjs, àqu^h^cnoufueritprobatafententia ,Gorpus è ; fit locate. Nulla vis milieu^), nulla dignicas tara imperii,
tetrafaiftum.rèdicurumiuilêrramj..; Co.nfuleÆgypcios, quçhominipoflirvelVnaiftdiecularopo|liceri.Inlnbri-
ChaldçoSrÆthippes,fatebut(ir.Audi h eta s,Bra cm a- j coambulamus ,&pedemfigerepoceft nemq. Soliq; ex
nas,Eftenos,ita diccnt. Incerroga.poetas & Phylîcos, ' omnibusanimantibusquum ipanushabemus , terram
non audebunt negare. Percôiare Piaronem, aftèntietur. manibus non atringimus, vc in telligamus crantèundam
Quaere Peripateticos omnes, rfq’ô aduerfab ucur. Terne- eftè nobis terram,non po(lidendam.Decurrendam,non
ratiurn eft,quodilli vniuerfi, tantojcönfcnibaflfirmaue- ample^çndam. Et vitam hanc.noftram curfum elle ic
runt,nosMnpró^rc. QiUp.d omnes qui ante nos fuerût peregrmationem quendam, qua decurrere & tranfire li-
perpefli fiîtit,noSri5 rimereiNë aftentiamur philofophis, ciear,-onfiftere & permorari non liçeac.InterrQgatusIa-*
reiiciamuspoetas.Num prophetas fanéliffimos.quiDefi j cobà Pharaone,quoteflentdiesannorumeius,Dies,in-
^acieadfaciemalloquebanturmum ’Ægyptibs vêtuftiffi- qitft peregrii\|tionis meæ|,centum vrginti anni. Pere-
moscontemnemus? & quodillipuluerem dixcrunt,nos j-gnuationis- , inquit , vt'plane nos quidem non
püluere negabimns? Sed quid opus eft cótentione,quafi habiratores>ut incolæ mundi huias| (èd peregrini, fed
neceflè fit afferre conie£lores aut arupifces. Kcm ipfam
intueamur.Adifepukhramaioium,quidinuenies? Pul-
uerem. Adi vrnasparencum, quidinuenies? Puluerem.
Adi farcophagos priuatorum, tumulos principum.bufta
regum,monumentaimpcratorum,ccemiteriaponnficü,
& hiequidinuenies? Profèâo puluerem. Adi qiiod gro-
ximum eftjhunc cam pum fanäum, vtótot iacenr homi -
num cógefta m il lia. H i c quoq ; p uluere m inuenies. Que
in locpm foleo ego nonminquam diuertere, idemq^ audio
fecifte Democritum,,;ytfiepc defunótorü fepulchris
folus inerraret. Haereoilloin campo medio, fufpédo gra-
gum, figó oculos inaliquod ex iHatanta odium cógerie,
compono labrum.complieo manus triftis&collipendu-
lus.Deinde mecum. En ills tibiae quantum peragra uerö t
terrarum. Illæ manus quantum coitipuerunç. >;0flàilia
aduenreffeihofpiteseiTe videamur.Ëxterni enim fumus,
& dies n'oftri tanquam vmbra tranfierunr. Vt raftevi-
deaturPindarusilleThebanuS homing vmbrs,&fomno
comparaffe. Nam quidautfomno vanius,autinftabilius
vrabra ^lut vtroquefugacius. Domus noftra & cubicu-.
lum mors eft. Illo currimus.illjc pcrno<ftatidum efto-
mnibusjquifub hoc dieite£bo deanabulauerunt.Etiam
Deus ipfe quum hominem induiflipt, mori voluit. Non
quianop pofiec viuere, qui pocuicreuiuifeere. Sed vc e-
xemploedet nobis, nullam fpemponendamhominiin
vita,quum viderit Deum ipfüm qua parte hominem ge-
reret,ftatuifleèvitadifcedere. Quid putamusmaiores
noftrosfolis fibi vfurpalfe m^talium nomen, quód extern
erat commune animantibus, profedto non quod
ilia non morianrur , moriunturenim omnia. Sed quo- capitaliaquantosædificauerunt cogitationum montes, niam_ nihil efle videb_a_n^t ,mq_u_ojd I t arnm v ar• ia, tarBnU cMrebra,
Muadi i
uitiq.
: Corpus.
.Vita hie
peregrin*
fioraotf
lira relfo
müus.:
H
Domus
noftr*
mors eft
Monde*
cam
Oràtià Cineritia.
Mórd
duccaió- ,
VariaaJ
mortem
itiasra. '
Exeuter«;.';
>n tiqui taris
rugas.
Vndique'i
' uni moi-
F^ten'ó-'
°IS adhas-
ttr. : J
tam multiplici morte caperetur. Cæterisranimantibus
natura viuacidreft. Pulli de catuli quüm nafeuntur fere
onrnes in «tatem euadunt grandiorem , mddo rte define
alimenta., nec ferro aut vi intercipiantur. Quid in
nobis ? Veniunt puerile^ morbi, & fiepe interimunc, ve-
aiunc feniles 6c ihterimunt, venhinc muliebres & ipfi
interimunc; Nam fingulari quadam ,,nëfcio an dicam
malign ita te nature foloinhomine & in fexu & state
diftingüuntur morbi, qui fi paulo fiscufidatior,necita
ftatim pàrcas,veniunt mortis caduceatores,ad confli-
(ftum ilium crudeliffimum indicendum. Qujhamifti?
canicies, caluitium , eafus dentium, caligo oculorum,
furditas aurium , tremor incuruatibqVie merubrorura,
qui omnes funt hüncii mortis, & folis accidunt homini-
bus. Turn advitae callcm vnuseftafeenfus,artftus& ari-
gûftus, & menfiilm & dierum circumfcriptus numero.
Ad mortis præcipiriUm procliuiafunr &c infinita itinera,
omni tempore, omni loco, lubrica, aperta,pamiKifli-
ma,vtnullum fit membrum in nobis,ne articulusquidem,
per quem ingredi veluti per ianuam mors non po(-
fit quüm libéat. Taceo tantam morbbfùm multiciidi-
nem, quantam mille medicorum Volumina nunquam
fa t is poftunt expl i care. T aceo bella, ve ne na, crucia tus,
ruinas, alia diferimina, quæ mari, quæ eer ra,quæ à latro-
nibus, quæ âficariisinferuntur.- Micro j qui moérorc a-
nimi ocaibuérunk, vc Periander Corinthius, vc Menip-
pus Cynicus , ille filio à Çorycæis intetfeâfo, hie peçu-
nia infidiis amifla. Tacco quos ingens lætitia rifufque
confecit, vt Sophoclcm & Diony fium viâoriam confe-
cutoSjVt GhilonemLacedæmoniumifiliuminOlÿmpia
vidorem complexum , atque bfculo jmmortuum , vt
Philomeiiem , quem tradunt afello ficus comedence
rifii eftè emortuum. Adco neque in dolore tutifumus
miferi mortales, neque in lætitiafeburi. Prætereo.qui
opinione adduéti, fibi ipfi manual intulerâ^TtChrifip-
p üs, vcCleanreSjVtCatb, vt Zenp, vt Empedocles, vt
Broteas,aliiq^ pefmuiti. Prætere o, q mediis perfufi atque
illaqueàti fiint voluptatibuijvnHermoAtcadicus,vt Ni?
codemus Attalanus,&GorneliusGallus,q.omnésinipfii
venerè,in ipfo ardore Acoftfriäulibidinis extmdifunt.
T râfco ,quos fubiti 6c in fpera ti cafiis e uer ter ut, vtMace-
loné eiufq; vxore , qui primanuptiaru noâe ambo fill-,
mine ióti perierunt, gride acciditMJderennio dec urio-
ni, fereno die. Tranfeo etiam quos lcuiflSmæ caufæfu-
ftulerunt, vt Glaucum,dummelcbmedèrét, vt Triti-
tium, dum mulfum biberet, vt Appium Samperium.
■ __ .. 11 *tß
violet a trahi tad morte. Et nec vnupmitterisreferre gra-
duth , fed premens femper & (tanquam dorfo vrgens,
qüieqüid iam egifti itinetis occupauit, riepoffisredire,
vtfi velis refpicere quo in loco pedem pofiierisj vno iiftu
oculi in longum delatus, proculque inde longiflim o in-
tederftq fpacio arrreptus efle vijicare, tanquam a pro-
cella & v^pto,ficamortalitateipfit celeritateincredibi-
lipratetueäus , vtreiäediffinifle videaturSapiensille,
qui interrogatus quid eflet homo, refpondit, efle via-
tbremaffidue trän feu n tern, quimagnofudore, crcbro
anhclitu, citato gradu, nulla incerpofica quiete, curfu
quanto pqfiet maiore , ad mortem die ,, ad mortem
hodfce contenderet. Sic & Pythagoras vitam haneno-
ftramceleritati dixit efle fimillimam. Minulmut enim
d'fyderiBus., & in illo concitatiflimo curfu folis atque-
lune carpimur, tondemur ,detrahimur, liec vlla'tedit
dies , nec hora quidem , qu^ non aliquid auferat ä nobis
vitSK Sic clandeftina eft natura noftra , occulta Ik-
bitur , &cacitafuffutatur , & filentio agit quicquid a-
git, nec aliquid ab eaagi videripoteft , aneequam a£tum
eft. Dum ipfe loquor,dum vbs cogqatis.vit® fubdu-
dum eft aliquid, &tanqiiam a tinea fine fono, fine ftre-
pitu clam latenterque confumimur. Qiji fi bccultum
vitefubterfugiecis difeeifum poffemus intueri oculis,af-
fiduc läbijfluereimori cerneremur.Occultecrefcim’ .nec
ante crefcerenos fenrimu*,qqtmm creuim?,fic& mori-
mur quid* femper, fed illud quoqj non antea percipiji-
mus, quam quumiacebimus mortbi. Etq?multovide-
tur in fi diofius y Vc eft d Bione di6tum, claufis oculisimus
ad mortem jvt earn miferinonvideamus.NKam v ia lux |
diu eftjfemper eftiri oculismortis aductus,nec tunc qui-
dem percipitur quumprope elKEt vita deficit femper &
labitur^ Mors quptidieVires fumir maiores, & propi’ ac-
cedit.Qudd;finihil aliud eft mori.qvc Phyfiei diffiniunt,
e primoftacu ita difeedere.vt iam non fit ipfum amplius,
'fintq; fubcerlune.regioneomia fluxa, caduca,inftabilia,
& nunquaexplorata ,nec pars fit vllain nobis, qua?ndn
fiögülis qmbufq; in terua 1 lis minuacur, &dcfiriät efle ^
fuerat,n6 folü mors diceda eft ek comütatio, fed äffidua
mprs,& in teritus quotidianus.f uimus infantes,neciam
fumus,mortua eftinfantia noftrft. Fuim’ pueci atqj ado
lefeentes , nec fumus amplius i pueritia & adolcfccn-
tia noftra periere.Fuimus1 iutienes robufti i formofi.
&cfle defiimus, &iuuentus & robur & forma interie-
re.; Quo fit , vt omnes qui hie adfuraus , magna ex
parte noftri ipfe cum artate morcui die videamur ^quod
dumouumforberet. Qupd fi excutereomnesantiqui- reliquum eft Scipfiim eftjn-itinerc. Q£bdfial(quam
tatis Iiceret rugas,& varia mortiY genera ifitueriiqme redeas in vrbem,vAde pallid plus abfueriSiaUt lionin-
h^inibusdeimprouifoatq;infperatpacciderunt,tota | uenies quos pueros r e li^ f t i^ u t cafiicie & rugisebn-
die,totano&e vigilarcimus,tremeremufqi attoniti&per- | feOos non peffes aghofeere, tanquam Epimenides ille
cplfimecutriftiarq;horrendo»qufi ne vnusquidepaflqs-i Cretenfis,quemcraduncquumin fpelunca inquamdi-
atqj moment« fit,in quo no fit nobis de tnortisaduentii j uerterat feptern 6c quadraginta dormiuiliet annps^ re-
metuendum. Vndfque hami latent mortis , vndique uerfilm^dqmum a nemineTuifte agnitum^, 'homines,
laquei,tetia,pedica!, decipula:incenduntUr,Vtfi cogites,. Vlas , domos, arbores, omnia fiiifte immurata,quod
quotadolefcensCodaleshabuifti, aut yiramicbs.autfc- propter rerum inaiqualitatem necefle eft ehenirei'eleneX
collegas, mireris ex tanta multitudine 'te vnum aut
cum pauciftlmis die fuperftitemi Itafit , vt quum
fimus cafibus, morbis,periculis expofiti, frequefitiorque
fit in nobis caufepereûndi, vindicemus nobis mor-
talium nomen, quod cætetis erat commune amahtibus,
quod herbis, quod planas, qùod rebus omnibus, quæ
terra manque gignUntUr* Nec magis dmilirandb miles
di£tus eft, quam morrales à moriendo, nifi qnodraro
cunt inconfulte ad militiam milites , nos plerumque
mortales imus imparati ad mortem, 6t illi femelauiitp-
tum vûSfci inftauräre aciem pofthnt , nos vbifcmcl fumus
mortui, dram amplius repararc npn poflumus. Qmn-
quam illi non femper militant, non femper haftam agi-
tant,aut enfem, nos autcmmprteafficimurtdta die,
æftimati fumus ficut oües bçcifionis. Mortalitatera dor-
fo, mortalitatem ceruice deferimus, quam etiamil velis
excutçre atq; abiicere.nullo modo poftis. Hæret femper
imminetq; ceruici,éc fiue dormis impellit ad-mortê,fiue
vigiles irapellit ad mortf » fiuèièdeas impellit ad mbrtc,
fiue quicquid agas,quocuq; in loco.fis/emper manuilfe
mentis ipfis vnde au&i educaliquefumus, acriinterfe-
fc bello concertantibus , ad mucuam fibi cladem infe-
rendamv Ec Phyfiei negant , dari ponderis arquak
tatem rebus gignendis nec vnquani pari vi auc men-
fura elementa ipfaconfluep! ad. corpora terrenajedifi-
canda. Itaque perpetuum eft ex diiierfitate helium,
vc dirifni quoad yiuimus, natura: lege non poffit. Du-
rifti.aaque eft dimicatio , vc explica'ri nequeac, & oc-
cultiopvc yiari nbn pofftt; Aduerfentur frigida cali
di$ ,ficcis hnmida repugnant »quorum vnum quum eft
fuperatum ac cxtittiftum.adum cft de nobis, morien-
dumex teroploeftjcompagine vitadiffoluta; Quiseres,
oculisafpiciquumnequeac,faclie decipiunr, vanis no-
minibus viuos nosappellantcs , quorum maxima
pars ex tin da eft, reiiqua eft in curfu vrextinguatur. Ete-
nim fi fpacium illud vita quod viximus ,iam noneft&
prxteriit, & quod fumus viduri, norrdum eft) & inCer-
tum eft , quod autem inftat 6c eft praefens, iilud ila
eft breue 6c momentaneum , vc neque circum-
feribi terminis, neque confiftere philofophi arbitren tur,
Claufis o-
culis ad
mortem j
imü$.
Hpimenidisfotnüus
rum inter,
fe beiluin^
H