
I 4.-4 S - ' g I ! DMenùBg if.i curii/ium__T___ ^ - -
j N a z iatizftiî us y nuüahiftor iatradidit, vel tantum in E.c- jitaqueaddjem Archicpigopi,Epifcq^pi,& ftjult*vene-
' l l î l i f M ÿ â S l î ®
B
•j-<icbent.
f al-coiui.
-peritOrum caulas, & quid cum vnpquQq.ue.eprum cgif-
-fe^e^pfui^diccns^fc exin.de.ex Epifcopp^m^entcntia
pfocelTuVum. D^mdatis efgqcopetitpribusfipvonjacis,
pau per m onachus & totius rei ?gnarus>panonicepIcbtus,
approbatus&intrpduäus eftdlli tamen'coa^i fqnt fol-
ifere rd ,in quo fe obligaüerant »yfqueid nouiffiroum
quadrantem.
q.qi onfnes ledcsolfaciupt, adtenjiius quide S^^jitipfius,
quam odöravisjautfagapitascartuna,fQrn}ellaslcp.9|um,
a'üc fetarum lateb ja.sdep^bpndM.Sfmihi etede.^gf u.tj^c
excluderentur^&<illi,qui d ßimularaambipojje, cedupt,
vtyaiidius irrumpantytfedc^->*q.rt%ftc^JPil^"M^Wr!
fherac repe 1 lendi. S]quidemiuftum erar,yt de fe (ibi con-
cta fecredecetuiv Quid enim iixeaslateat^ejüp^delius
jnbuit:P|utes tarnen inconcinentet anibjunt,.&impu-
denter J/uftraenim^vt quemq; eorumexcipias,aliqucm
opppnes titulum, quia rj^imore jbnduiäib pt^uaicnte
^el^jkpiconcurrcndbuse^xemplis & faruS^Tonibus p5a-
[fnira. Ignc%lliseft.i fed’ riecPetrus pätrieiü^s eXtitit, aut
alicubi de clautate fangumis gionatur.Miuor eft:Hifere-
miam& prseeutloremdomini habet antöres.Piiercfi:: 8e
mififtrat feniores a-Daniele puero condemnatbsJUitera-
tus eftj'n^c Ich olasfrequeiftairolegunturApoftolhCon
iugätuseli^&. Appftpins-vniusvxorisvirüiro praecipit cii-
gendum.ininiuriamiTiattimoniifui fuamreliquitvxo-
rethT& loannesd nuptii^ad Euangelium traditutreuo-
cätüsv Öpicus aut potius elinguis eftr fed Aarorv yices
Mt»yfi, qui eratimpediqörisiinguas.dc-lacerdotium le-
gicuEminiftrafle. Si mqdefnibra defideranturexempla.
yalefius ^ineentio.Edei & mor-um do^px exti titj & ex
emplar martycii. Scorta feftatus eft, fed Ofee mandante
Dqmiqqamplexibus meretricisadhf fiElnfipiens eftyfed
grèèatiï^. vVndr rèligidrii'ô^ ^oârin»Cnçî|tî^à&rg^'
tî?ô ^ ?8^ rlto ;ââfc^ctTguo^SceVÿotià v.^tnin}U:çtia ,
ihiffiiti one po tius & ad gratiam ,quarn m^forumj^igi?*
[tfo'dëfe'riintifr. Omnei itaque curriïnt, fedcum eoven-
tum ëft^hûsàcctiplt brauium. llle qai in cqrfuamt»i^ip-,
K#a$nS^elocior c^mç;&jtjurpr$çuç^
xjuoùis mfeipulor^ lîco,8£ordmnem
célericâ'tetti fcftmVtæ vdcttldnis praêucnit'. Hi I
fiint quicrcbris niuncribùsvifitaBt potçftates, larcrales
& familiäres eorum follicirant f Eçcleftatum primisfe
commendanr, applaudunt omnibus, &.e rianvmagnarü..
dornuurri don modobificialès , fed ciniflonès.f|gânt, vt
eum locprn viderint, meminerintiui. Mi font àmicio-
mnirfmy& qur'nori le fed an^icos infedefider'antpro-
f rnoüéri. • Hi funt quï vitàm ïcrutanttir alienamK» ne^H*..
gantfuamdnfulatbrumannosdirsumeranCjcänislffiranfor.
phy ficos Ôc Ge rtc t hliàcps de fans'p fæfi d ent i um ,c.ob"J
'fùluntdibrarithum6rcsv&'^afîmÂatera.appendun,te-
lementa’viuentiurn, &quos diutius fuper'cfïç confpcxe-
ri.nt, aetatcmNeftorisf dicuntexcedcre ççruiapt
COrmtis iam'implëre mehfurarçi' Debfiè^saftfysJ ifioi^
bo cortcutifint, etianf'finçeroscrimfnibusincru’ftarttfi-''
mulatis, &qu’aiihæredipet£Bvacillan'tium cathedris in-
fidiaktûr,tur*pique intemenfente connu ercio pecapata
fum fedium fæpe iîlicita's iibprtrànt ïêffio.H'ès. HHqtft
1 qai-de'fe.îeôaUiUua^dîs’&pTOflacfticnaisdî'Çxari'jÉs obligati
okêsîArerpbnuhY;’ &"tandem cum.jfd rém^ventum.e'jf|i-
ImtnéÀoreS fiel él co'riTfafîcfcm<dat3e, le ip{ö|ütöB'itfönis
'&inoMi*ftVm'uHsiropcdiunf^tepellurit,.S'ïç.è^gopIe-'
rurii q; du nvcomperi ioîü rn^rix a- credëfcit-j fepicntia Déi
per ôccultani& rè&am dilpofirionis fiiæ yfenfhdelem
fe rn iö c ö g itä t iö ., Illi tatn'én éx çorytin^eiicibus nihil j per ih^pjentiam tpundivdeereuitDeusfaluare credetes,
ttun n ill fo it ein eacontiiïgennapræfêrm'itfâ PercuirqEeftjfedPettusgladiurnexerens,leruiprirtÇip*s
qucdâmbiertddteodum'ëxcéduf,!lrtàme
Ionas ad Nirtiuitas ycritus aeçedere , Thomas ad Indos.
dotelonco alTumptus eft, Yinolèn tus çft ,& dediyis gu-
Ja-rlèd Dominus ipfedidkuseft potator vjnj, voraçox.car-
niüm.Non acquiefcit piaionbuS, fed&Paulus infaçiem
reftiti t Pqtro. -Çôlîtentiofus eft : & inte^ifcipulqsjç ju
fa«ftâ contenfio memoratur, Garr^us^ftdç.lingupfiis :
façûn}d,iits.habeatur, quohiam & Apoftol.us.fi^tkfftus^ft
ferayji.yerhms. Militian^ exercuit: led Martinaslulianp'
Iegitut miliraflè.- Yic fanguinum eft:fed Môy(e?Ægy-
ptium in'tërfc'citi-& abfcpnditin fabulo« Mapifeftum^lt
homici^lium;§c Samuel prçfente populo regem pinguif-
fi m u mîn.te rfecit.P e rfiduse ft& pefiurusfcd Pétrusper-
fidiarn periurio cumulauit. Mutuseftj fedhocZa^ha-
riam ilacerdotio non exclufit. Gaeçùs eft;, led & Paulus
yidcre-uqnp.oteratvquandoeumAnaniasdominq.c_Qn-
fecrauit.Exigentibuscülpisdeppfituseftzièd multitales
refctutifunr’ ^ poftmodumEcclefiae Dei plurimûpto-
fuerunt. Surdus eft : fed hpe praeconari legen? Deùipn
prohiber, Prædicatpr^enimquæritur, nonauditor,jXe^
neç fpecie^^ncc decorem habens apparuk^qui exclu-
Aendus y ideretur tanquam leprofus i Sc nec humano db
gnusafpedtu,Perfona defpicabiliseft: fed in fitmjurepul-
laentulQ » aduerfusl^artinum nôaudiuitEcclcfiadÆ
forcm.Erratinfide.: lÿocfecillèdicitur Gyprianus,Vale-
.tudinatiuseA-fedGiegoriusinfumrnolanguoreRpma-
nam optimegubernauit Eçclefiaru, Superbus & vanus
eftiféd talis foie Bri«ftius Turonenfis. Corpore niera-;
ùtrd am b ten dp tn o a unvex ce d m , u ta m e n 1 n e o aljqu ?s
eft mbdi excélfos,vbi nulluseft omnino modus. Pùîfânt
icâqV & præcipitântpôtértate^
fiintéf ceffióBCs'rtö'n' prômntVvirèsfùaÿ ambitîoexçrit,
fuæ&àlience föfoltätisdiuitiaspfte nd i t f àm palatMq-
quhli'rf&iÀïii pfoénêjiariôflisalcëH^Ôcd^ fix e
OtpniaXîÊJ dabo, fi à fundaihentp fidéf ca'derts ,1 prorrio-
rtéris me. Hbcfiquidèm' càdërëeftjcnfoccrtumfît exaii-
toritarefanÄorumpatrurn ,qubdpcrhÆ!efiiuftqibriia-
cam, àlinceiitaté hdei corruit, qnifquis in fpiritUalibus,
tiæxbriMni'ftit. 'Nee refçrt qùod pëcuniaintercèdatyin
contxaifbi ant^yel'-Jiöft^carertjbini tetnpôfètfegoh
t'i^ritesintalibu's’dâ^mhàuqfimpniàc^
uar. Cum enim perpetuoproh.bitumlft .„obhoeaçci-
'pfetêVel'clâVe qûippian} »nifoö^todÄ!(^t^ccip%e.^^^
; 1 tci.tum|.qupq eft Vt
ThaiTâfiuÿPatxiafcha,dare eîï quemcùnqueil#irê,,8c àc-
cmere quemcunquç accipere. ^.gregium qniddam in
raibusâcéiditinApuliatèirt^ribusnieis,regnantbRq-
geroSiculözcpntigic.vacareEeelefiämAueilanam
paniaef ApUlire, & Gakbriae«;Robettua:iam diét'i rpgis
:éânG d kr i^ tef^ ^ba t»‘v!r^ttidenfin^ebdsgei-eft4»*
ftjcnuus, Selîn'e magpaditerafutn copia acùtiflimus/ïn
[primis pfouirieiàhum facundiffimus eorum nonimpar
; elbquro.vêrendûs omnibifspriuilegiopoteftâtis,’& mbv-,
^ ' !;ïurâ el|^il^yénetóbi|s^^^ mkâ^iliôtih parçibus
qübd intéffLopgcjbârd os >; quo's parciffitnps, ne
aiiatös ditàrn.e^xqôftàrifàcfebatfumfosim
'gentisfiiae rna^nificéntiam exhibebàt<Erat eninî Angli-
cüs nâtipnc* Adeum ibqfviritreSkccelTêrunt,'Àbbas
; _ bris debilitatus eft : fed hocegregio confelfori Pan nu cio
qiiU^mjaUcrAlchidiaCônuSjtertius laicus quidam præ-j legitîifaccidiire.Côdemnauonem ambitus tufit : fcd&
pofoUste^>frkriÿlujc]edcï(^ulamagenÿ,lih^ul^afo filiqrum,Zebedapetétiumprimatum,cftpetitiqreproq
pjro iam diâto Epifco^àfu giàridem pecuniaofferehteSï
Qu^dmultâ? Àâh!bitisfaminaribuslebrfom,cu|n'jyrto
qnoqUéëbrüm'Côn«enîtdëpreciôÆmptioe^
ditîovndiqueperfeàaéft.i deIblutionëimpïéndâluffilyata.
Haçfefim qUàndpq; docuit : fed Âuguftinttsfe Ma-
nichæum foi Ifèfatetûr.Goluitidola} fed & Marcellin us,
fo^i^xin.fig^ln;pâpatùthürifi<^recbi^pulfiiseft'.fô^-
nondum eft Chriftianus : fed dum çateçhumenùs
cientiffime cau^um, pignçiribus & fideiulforibife^tisj eflétib,eati Ambrpfii foit.f.yfjÿa|iraH;eleédô,cçbbritft.
diefqîprarfixus ëftèletftiônrfolemnitër ctelebrâd'aî. Cum i Perfecutuseft Ecclefiam Dei ; fed 6c P'auluset.pfeçutore
foâbus
Z iy fr s ijxm tft.
faéfos eft prædicator. Eleâio deeft : fed 6c Apoftoli non i
pëtentibus populis miffi funt. Non vacat le des irt quam
pofïèc irttrudi, accédât præfedenti.Nam & Auguftinus
ValerioHipponenfi non tam fuccefti fie, qnam acteffiflè
deferibitur. Aùarus efti dilperfe poterit congregate: &
inutiliter non diftrahet congregata. Vt paucisvniuerla
comple&ar, ad omnia ineptus e ft-, fed Sarafon nymdf-
bula afini Philiftiim expugnauit. Potens eft te nunc
Deus de lapidibus fufeitare filios Abrahæ. Adhæc du-
bium elfe non debetquod cathedra Epifcopalisfandos
recipit.aut la n dos facie. Nam & cum Saul inunduselîèt
in regem, infiliit in ëura Tpiritus domini, prophetauit-
que, èc mutatus eft in ^irum alium. Caiphas quoq; licet
làcrilegûs , & qui cum Iudæis confpiraucrat in neeem
falüatoris, cum eftèc pontifex an ni iIlius,prophetauir,
vt conftet ipfum ab officio prophetiæ, gratiam, quam
demeruerat,âccepiftè. Cum ergo fedes ffiauû, 8c dulce
lignum , gratis & fine lab ore omnia defiderabilia conférant
, nonnefuperflua iollicitudo eft, dieslaboriofbs,
8c nodes infomnes ducere, vt ad facrarium philofophiæ
accédant î
Duktus eft iacuijfe toro, tenutffipuellum,
Tbrticum digit is imreputjfelyram.
Aut fi hoc nimis videcur effe arduum, quoniam tadus
lyraifonum eliciens,fuum laborem habet, $cinduftriam
exigit.tutius eft exulcare quiefeentem adfonumlyræ&
vocem organi, & portas omnium fenluum voluptacibus
aperire. Intérim phijoïbphautium ftud|p deridentur : fi
quid auditur incogni tum, quafi prophanum fit j conde-
mnatur; aut fi minpriseft.conteinnitür. Nam vt ratione
& autorirate reprobetur, fruftra expedas. Si ratione vel
autoritäre niteris.confuctudinem quaabucuntur,& qua
fecetunt,obiicient. Dicitq; procerum alter ad alcerum
Hoceftcurp.illetjurqufsnonprxndeatfoccîl-,
Doâoiefque tues curto centujfi liestur. .
Etpfalluntinfobrioshiqui bibuntvinum. Nectamen
ambitione tanta Epifeopalisdigr.itas du taxa t oppugna-
tûr , eoquodiamfummis & minimis esdemçftdomi-
nandipræfidendiquelibido; Qujënim'alpiratenonau-
det ad cathedram,pari auidi rate ôc eifde'm machinis prç-
feduras,archidiaconatus. & alias ^ggreditur dignitates.
Indulge ei modicum,aUdebic ampliora,procéder paula-
tim,rcminifcens,quod
audentesfortuthtiuuat,
8c timor ariimos couincit elle dégénérés. Nemo repente
turpiflimusfuit. Si paululufoccefièrit eis,nihil eft quod
fe fieri polie non fperent. Tandem itaque quod petitur,
obtinetur; fed vt dici fblet, Deo irato.
Tunccraffos tranßjfe dies, lucemque palufirent t
Etfibi iam miferi vitamgemuere reltttam.
Nouam ergo concipiunt foli citudine, 8c feram,eo quod
tetnporis iadurà reparari non poteft. Quod in clauftra-
lium pluteis continetur ,excut iunt,literatorum expilant
fetinia, corroganticedulas, verborum fiofeulpslegunc,
oratiunculas conquirun t, & modis omnibus élaborant,
vt videàntur feire quod ncfciunt. Nam vtfciant.aut in
vinuteproficiant,nondum folliciti funt. Vmbram dun-
taxat vir tut is affedant, quam femper virtu ti prætuleru t.
Vtiq; nihil miferius eft,quam in alieno folgore gloriari i
8ceo conftat eflè inopem debitorem,qui folutionem ce-
lebrare non poteft, nifi noui gratia creditoris. Verun tarnen
fie tempus redimere geftiunt, vt tibi iatyricus cede
videaturoccurrere,cu mim prop erioingerens,
Vdttm & molle lui um es,iam mmcproperandusy& acri
Eingeüdusfine fine rot a,tibi ludïtur, f tjjiuts amtns.
Contemnere,forint vitium pereufa,maligne
Reßiondct, viridtnon coâafidcluilimo.
Hoc onirti non m od o ad uer fus p raelatos Ecclefiæ, fed o-
riines qui àrite docehdi officium praefumferunt, quam
difeiftuli formam impleuerin t,ad pigri tiam excitandam,
quafi ftimulum libertas veritaris adducit.Vôde ergOho-
ua&vctcraproferunt, qui femper sèque noua & vetera
contempferunt ? Nec eft quod error concurrentium fob
4 4 >
piætextu multicudï^iï^ exeufetur ; quia viuendi forma à
conuiuentium fimiiitudinc nequaquam trahitur ’, fëdà
verbo Dei, in cuius Vita beati ambuiant,&: redo calle ad
vcræ felicitatis patriam pergunt. Neque ienim quod a
multispcçcatur.peccatum noncftjfedideo grauius,quiâ
multum.TÎec delinquen tis culpam fccia minuit multi-
tudo, fedprasgrauateo quod viribus fuis,ne córrigatur,
obftat. N e tamen aduërms iuftitiam Deî, ambitioforûm
multitudo præualcat,non modo didina ,fed Humana iu»
ra armantur.Lex & prophet«,Euangelium,&omnes régulas
patrum , illorum dercftanturaùdaciam.Nihiiomi-
nus tamen aduerfusdominûcriguûtur. Erubefce Sionj
ait mare, & tu clerice quid fentis, cum laicus le gis fere i*
gnarus,am bitionem tuam arguit &compefcit?Ob ftupe-
fcë propheta.cum afina te lëflorem fuüm renocat,&tuos
conuincifâKrores. Brutum animal, homo ftupidns',an-
gelum viaet tenentem gladium, id eftfpiritum, qui larct
in litera, 8c tu csecus in tantàluminë feri peu rarum infa-
rtusruis in mortem ? Erubefce ergo,obftupefee,(ubfîftei
& à maledidione, & ad quâauariria ftimülante feftulaS j
recede, & qui contemnîs Moyfen & jprophetas , vel ali-
nam quam àmbitionis tnæ cal carib us vrges -, audi. Mira-
culo fiquidem opus eft. Balaam etenifn non corfipitur
nifiafina loquatur.No nne erubefeis, quod te fie excasca-
uit, fie pefiandedic fui ipfiusignara ambitio, v t prophè-
ticis 8c aiuinis oraculis ruditum afinæ praeferas ? Terteris
forte, ^contremifcis in vocem afinae,fed nequaquam
compungeris. Hoc enim diuini ver bi munus eft> & do-
num Uliusi qui (blusinmentibnS elcdorum,ignem cha-
ritatis acccdit. Vnde liquet, quia inutiliter afipam audit i
quicunque verbiDei contemnit vocem. Audi tamen &
afinam vtilia fuadentem,quia 8C in ea erudi tionem tuam
fpiritus loquitur. Præuidet angelum cohibétem illicitos
grefius tuos,& cum oftenditribi.Qqavia & honores Ec-
clefiafticos afeendendum fit, quâs viafit fogiertda, cano
nés docent. Gontemnistanabn,quia in via mandatorum
Dei, non vides angelum tenentem gladium, vt occidat
te. ' Eadem iricedic afina,homo tui collarione. Scolidus
& tarûus,&qui verbi Scexempli tUi calcaribus vrgendus
eft, vtfaciatlegem, videtangelum, timetjfubfiftit,&
confilium Dei tibi enunciat. Loquitur incalu ifto. Tu
miraculum vcnerare,&lingula verba eius raponc, 8c ex
culpe in tabulis cordis tui.
C a p . X X .
De legtbus fecularium pnncipum , quibuecuriales & officialesar-
centur ah honor it us ecclejiaflicis, & quitus exemplis Dathani-
ta& Abironiu nitantur obnnere. ■
SI T ergo Imperator Iuftinianus : Maxima font in o-
m nib us dona D E i de luperna colla ta dementia,
facerdotium 8c imperium : illud quidem diuinis mini-
ftrans,hoc autem humanis præfidens, ac diligentiam ex-
hibens:ex vno eodemq; principio vtraque proceden tia,
humanam exornant vi tam.Ideoque nihil ficefit Audio*
lum imperatoribus, ficut facerdotum honeftas, cum vti-
que pro illis ipfi femper Deo fupplicent. Nam fi hoc qui-
deminculpabile fit, vndique & apud Deum fiducia cric
plenum.Imperium autem rede 8c competenter exornec
traditam fibi rempublicam, erit conlonantia quædam
bona,omne quiequid vtile eft,humano côferens gêner j.
Nosigitur maximam habemUS folicitudinem circa vera
Dei dogmata,& circa fecerdotum honeftatem, quam illis
obtinentibus credimus quia perea maxima nobis dona
dabuntür à Deo, & ea qua: font, firma habebimus,&
qu x non dum vencrunt, acquirent us. Bene autem vni-
uerfe geruntur & competenter, fl rti principium fiat de-
cens, &amabile Deo. Hoc au té futurum elîectedimus.
fi facrarum regularum obleruarib euftodiatur, quam iu-
ftfjlaüdati, adotandiinfpedores, ôtminiftriverbiDei
rradiderunt Apoftoli,&fandi patten cuftodierunt,&ex-
planauerunt.Sancimus igitur,fantftas per Omnia fcquen
tes régulas i dum qüilpiâfeqüenti’offinitémporeyad or-
dinatioriem Èpifeo^atus pèrduettut jConfidetariprfu!
eius vitam fecundusn (aerum Apoftolum , fihonefta, fi