
A
C
D
• ... j ■-•■■■-.• | p
| Afcanuunnulttlm^dnimmatmuAlethes,,
itgrauis llmeus,MneftbeusqUe,acey^S0 fi{is,
Sergeftmforti*faGiks,f6rtis<fe Cloanibus:
| ituerpa effufifiabamptr mania aites^^
:Sublimisq3akafiqiuebantlaude triumphos,
Trowiam cupido expettkntei’pcftoreturbam
in am aduentabdnt-.quos latdfrorite Latinos
: Atpofiquam medio venientem ex agmihevulit
pardaninmAenedn-.hautlvcraUlufithnago.
; itapifyomhes juperexceUens,atfiteqltior ibat,
i t late fegalerh oculisfiargebdt bonorem
.Stdcrek,tunc cumprimuin data ccpiafandiesi,
>-Et voces capere,atque optdtas itingere dexirds:
lncipit,&pfibraffitufplacidaprcIAtiiius. ■. ,
jjr Vinifii tandem, cupidumnecfixafefifi.it1
aftum ||
^^uti&^pksvolumnyfi^e^SIs,\'
Quanqitant humdnafiirensmmisaufa licejitia fancliu.
Turbarttleges,&Diuumexercuitiras:
Quinetianiinuitum totiesjtierfe arma negantem.
TradideritdunproferrepericulaMartis.
idfium etennfifednecparuofialinumina iufiqt
liutiigfiataammisinherevjtnciapcenas. . ■
| Ntfncdgc magnePbrygumdu0 r,qudtfio omnU or'tgo^
'5/(wr mibi regna,mdmt-mfifi'oppida muris:
Teoe>mum,& natumiempmjompfiedlorihonm.
Quern iontrdbonus Aeneas; Rex maximenufiam .
Inteborum caufaiharmbrum tantufctumultus
Crediderimfilacide ajfuetofubtempore pack ,
; i t fiqtmcH,pone banc cur am,pater optime, qtiafo. ,.
Nuncadfum,&patrem,&focerum telatusin omneit
jj ./lectio cafus-.magni milnfurgitimago <
A7iclnfc,&rurfiiiH ardebogefntoris amort.
X . }yalibuforabantinterJei&tettdfubibant
, Regia-.cumftufiio effifa mafieffc, numque,
l Longtzutcipapesfiafdntjtiuenumtfecehortes,
Pulcnya reuifentes Troians. corpora gentis:
| Arittomnes magnum Aeneam,cupido^nbtabant
Altttm animogenw,&prsJlantemfrontu hbnorintr
j Quafitam^alatrespaceib^t^optataquietis
Muneralaudabant.ceuqudndo longus^& ingens
Agricolastenuit refoluttsnubibiisimber .
i SuJPmfps-.curuum^diurequieuitarqfiurn:.
TtmcficlqrMequosfidhbfpk^ Titan #■
Laxet,&aurdtocdurnfilenAorefereiiet:
j Lstitiaexundant,&fe hartatitur agrefiesi . .
-Nonfetus Aufonij tamlstb in tempore rerupt
, Qompofuereanimos.& tarnRexqltaLatinos
l Atria,regafej/fcddirusintrarafi&vna
OptinmAeneaiifequmr quern pulcherbtlus,
Debinc ltali,mifiu^Pbryges:tumfilend.idalaio
Applaufu,& magno completur regjacattu.
H<££ inter,matrum inmmerajiuruumcfa cqtertta
lhmedvmcmUqtAvemtLquiniayirgp,
Sydereos detect a oculos: qtiam froiusberps
Virtute & forma ingentem (mirabilediSu ),
> Vt vidtt-primoajpettuJlupefaSus inhalit ;
| itficum Tumi cafiissniferafps acerbos:
Qui baud par uajpe duttusouansin praliafantos *
Ciuijfetmiotusjufis^arfijfet in amis.
Turn veroaternoiungunturfaderancxu s
Connubij-.multacfccamnt cumlauflehymendos:
Pehincplaufusfremitiuque altum fuper aeramittiint: \
i t Utam vocemper regia tecta volutarit.
Atpduminterea Aeneas ajfatur Achaten,
Vadaty& Andromache quondam datamunera, vejtes
Intextasauroferat:&,quodftpefolebat,
Dum res TroiamJlabant, ctrcundare code
t^Mafhei Fegij .. ' ~ _______ -
, Auratum,gemmiscircunfepium^monile:
, Tr&terea magnutricraterâinpignùs amoris,
Quern Priamus patri Anchtfa donaueratohm.
r Munerdkuticfocer mgentenicratera Latinus
Donatum capiätM coniUxLaumiaveßes, ;>
Atque monile decent, placido debinc pefiorefefe
' Demulceni:vqriisq3 tràhühtfermónibus boras. ,
itïam tarddepiàiùfùgientit temporaheis .
:i ; t- j?ofcebant:moxregdlicpnum^
ifundunt, latofyaltaïntratettaparants.
; V Conuenere omnes,ßratodifcumberein oßro ; ,
- : pblitiismßi>& âapibtû fe ihferrefiitttris. ..
V- Ddtmdhib'üscryfiÀÜUsàqu^mnfts^réponun^
ilauentem Cererem.tum làafronte mintßrt
lnnumejri mqgno difiinguuntordinecuras.
* . pars daptbus reficit ménfasiparsppcUlamifcèt,
'Ordteras^hpletmuHcbac^mncvoduituriMC ' ,
r; Turbafrequensivâms mifeent^per atria motus.
- Àipuerum pater mmotisjpebtdbatlulum.
Lummbus^vultum'qdmiranSymref^LamuSy
. itgraditerpumlïèxoreçadentiayetbd, ,
Uaturumq3ahmumaniedhrmh& multa rogabitt,
PerMißds tefètens voces-,'dehinc ofculafigens, : ;
.. Dulcia compiexutti xnanibusjunttumcfofouebai ;
ithmiumexultanißlicemy&munereDiuüm
poriatuniJEnèamprotàliprokftrebat. ^ ,
* Poflquam epulis comprejfàfames:traducere longam
Incipiuntjdndo>& labeptemfallere noftem.^
■ , é àkntdurosiroucdfihygentefqjielàfgati
Q ÉuncjeraLaurentis memorantes pralia pugm :
. Quoprimum diffupcacies,qtio teldvicißim
\ Fu^aiocPiquiprihmonansinuafer'ü ;.
' Ilumineumçfeardensinequomadejeceritenfem.,
PracipueTrösAeneaSyfenior^J^tinus
MagnorumHeroumyLatÿfaantiquapotentis
.GefiarecerifebantifugientcWfyhorridanati ^
Arma[uiSatitrnimïtalKÎamjfcfubprü: /.
Hinc Latium dixijfe,genu5tfe in montibitsaltisr: >
Compofuijfe vagumilegéfquè,$‘ iurqdedijfi,
‘ i t Bacchiy&frttgum 6ultus:dehinc tfiïafecùtupty ■
ijfe paterna louem-.vtfe ikârà ktlantidecretus _
. lafio idtas ufo Phrygiaißtad vtbß1
Dardanus,ex Coritomidtà cUm genie profèftifi:
? Vt(fe'mfignemaquilam4öno,&loUepaprefuperbut .
' Heclore&gentisfignum,Mußhßfatulißet ■
Primus auûm titulos, Troianaflirpisprigo. ;
' talibus atçfodliis inter fe longdtrahejrarit
ïempora-.cumfremitMjaùçfcperqtriavqces
Alt a volantßrepfty ingenti tettum omne replttur.
Buntlucemfiamm&j&idtoßlendorecpyufcant.
{ JConßtrgunt vhryges,&pithara refonantefiqtiuntqr ,
Aufonij,érplaufiipi ingemibanufe^agminetoto
pérmifcentA>qrMnt^pedes,raptimqJerunttir0^ f
■ Et iamfejfa nouem largo connübia luxu_ .
’ I? \ Attigerant cekbratq diesitm maxim us iftrós
4 , ; : jÆriedi vtbem tutuoßgnabataratro :
Pundabatàj domos,& apiiftas aggerefpffas.
, ■ Ècceautemfatu baudparuum-.dijfundereflammam
Ingentem,&ftilgoreleuem,&je nubibus altis
Htfeentem fummo Laumia vertice vifaeïl.
I Obßupuit pater Aeneas,faplicefytetendit
Ad ccelumcum voce manos: Silupitervnquqm
;v. ' GensmonitisTroianatuisterratfcmariój
':h Paruit imperiisifa libens-ßmmina, veßras
;. Si ntetuiyColuiàj aras:perfi quid agendum eß,
Quodrefidïiplacïdq^feliciàffertequietem
Augurioy&firmateymalisife imponitefinem.
Tdlia iaftantem circunftetitaurea mater,
£j£'i j fie Veneremeonfejfa:qlmo &ficedidit ore.
■ -■ , Gnateanimopone banc, curam,& melioracapejfe
Signa Deum,gaudenfque bonisfuccede futur is.
vtï INune tibiparta quies,mric meta extrema malorum:
y J \ \ ifunc tandem optatajn componunt feculapacem.
I. f Necfiarnmam ad ccelosperlatam è vertice char a
mi
a p p e n d ix :
Cpnmgisborfefce-atconjlantem dirige meutern,
jdamfeentafla, tuum cekbri quafanguihenomen,
Trotanosàj auclura duces adfidera mittet. |
jlactibimagnanimosfublimiproknepotes
CoHferet,egregqstotumquilaudibusorbem ■
Compkbunt-.totumifofuavinutepbtentes'' -
Subiuga,viftprefqüeiïabènt:quàsgloriafiummo :
Oceanum rranfgrejfa ingens aqtiabit Olympo: V
Quas tandem innumera.drdensppH iiàflria rerum
GejlaDeosfaMra vebetJùperatbera virtus
Hançflarnmam ventura tu&pr&çoriiagentis
pefignantiïôc Omnipotent&çttlmiriefignum
ïSydereodedit.at tantarumin munerelàudum
QuamflatuiSydicasÀnomineconiugëvrbem.
Pratereafacrosfroia ex ardente Penates
ireptos,£otnpone riouaintra mcénia:& altos H
Jnferad aternum manfurostempusbonores.
Hi(tibi nimafierqm)taniovrbisanioretrabentur:
Vt v0 iad fides alias,loia prima Latiriï |
Spontefua ■
Ofelix^queni tant a manent'. dehinc pace tenebis
SubpUcidagentemJlïaçam\poüfejfm&£Uo -
iÇonfeâus tandemilyfimfocetïbti ddvmbras, y
Sticceàesjceptro,atq3ltahsdominabe'ie3leges -,
Communes, TèuctiKfcférensMnilttus ad altum
Te mittes coelumfoftdtfententiapiimn.
Dixit:&inikkuesfugteiisfèvexïtad auras. \
Ænedstdntofiupcfaftamnuwineviehtem
Perciiljus,Dhu per agit mandata parentis.
T.t uni conipoftfos fcltci bipacengebat '
DardaritddP.&iani decedensjceptra Latinus
Liqüerdt,&piusAÉnedsfuccefierat,omnem
Aufoniamlatafypoteniditionctencbat.
iàmpq^mÊhygeSyat^ ïtaljfe moribusvltro,
Dfôcétngentifirmabantpeiïoraamore;
Concorditfc&quas mifçebantfoedere leges
Tum medio Venus exultansfeimmifit Olympo
Anteloiiem: &:compkxa pedes fie ore locutaeft:
Onmipotensgemtôr,quifolu$ab<ethere fiumnio
Cunfta mouès.qui res hominum,cunisqs recenfes :
Dm Teucyq^aberetfprtuna inimica, recorder,
Sppndebas.finemarumnisfiebus^falutem. |
j Nec. tua mepromijfaputerfententïdfailit. .
Ndmcfo omnetgaudere facratreispace per annos
j Videruntltak nuüo diferimmepartes:
Ver um adfiderei miffurum culmina cceli
Pollicitusmagnum. Aeneam, meritumifcferébas
lliaturum afiris:quidnuncfubpeftoreverfas?
Lm%, optât ni attira polo s Acacia virtus. H
Qlli bominumfat or, atque Deûmdediiofcula^ab alto
Peâbreverfiajereiis:QMntumCjtbereapotentem
ÆneqniyAeneaddSfy omnesinfijfus amqut
it terrai&petigo,&pertäntapericuld.veftos, '
Npßi:&fiepe equidem indolui commotus am ore
Gnat a tuottandemfa malis lunonefecunda q
impofiuifinemmùncfiatfententia menti,
QuqduiïèremaltoPhrygiumfuccedereccelo
Infiituu&firmaeÜmumerotfeïnfcrreDeorum
Confiat:& id edneedo libensitufiquid in ipfio
Mortak eü,aàme\atqueafirisingentïbm, adde.
Quinfi altosfua habet virtus,quflaudeper’enni
AcCingantfefe,&geftisprqjlantibusorbem
ixornehtillos rurfitmfupér athera mittant. t-
Ajfenfere otnntsfiuperï3nec Regialuno
Abnuituft magnum Aeneamfuadebatad dltum
ifferri ccelunt,&yocesaddebat arnicas.
Turn Venus aeriasdefcenditlapjaper auras,
Laurentum%petit:yicinaNumicius vtïdis
ilumineis vbicurritinaquoraarundmeteâus
Tune corpus nati abluere, & deferre fub vnda,
Lehcemq3animamfecum fuper aéraduxit:
bnmifitçfj Aeneam afiris ,quamluliapr oies
Indigetem appellat,templis q} imponit honores< N
% v; s F I K î,.Si ‘
M A PH -E I V E .G II L A V D E N S IS
- A;s a
A / f V sa refer,quaçaujfametum,p0adhutaTrou
± y A'Moenia,& extrema} claies, incufiit Achiuis
Princ'tpibus-curcerta omnispetideretinulto
Aftyana&'efaim Danaimfu Diua canentemf-.f
Profequere.Heftorei dicam crudeliagnati
Tuner a ,é 1 afflïHa planttus lamenta^matris. ;
Ex,ciderantfouis euerfdfy Pergamafiqmmis ■
imditus,& fiuperümdacrymàs nioturaiacèanf:
Ilium humojparfum t6ta,miferqbile feucris .
Suppliciumfiumidas Grfiiûinfatiauerâÿiras.
ïpfeparens,poil totgnatorum fatafitorunh 2
^Laomedbrttiades, Afiaregnàm,qdmas
injè Neoptolemi cafits defcenderàt vnibras.,'
Bicfinis beüormn,&Um tendebat vtrafque
litngebatcfi manus lata omis A chai captées, ,
Donaferqtis aris^phtipslaudécaiiekat^ "V |
Opt a tos VI fur a lares,vïfura pénates, ■
Eidulcesgnatos0uptasq3)patrefiquefmulqûè
.Txficcrarnni annis requiem,patrhwtfiakncni. '
Turn varios voluens cafus,7netuen[jjfittun
Argolicos pro ceres ma tor cogcbat At rules.
Vtq;] alto fiabatfulio,fie edidit ore:
V ihoresDanakquordm resnumïna lat as
RtfikiuntjnequeemnQwfirafinenummeuntres)
lam tandem decimoVlrrjgtusfuperaiùnntsanno, . ‘ '
lamtandem
A t vos,fi qua manet magnorum certàlaboruni
Affettataquies,paruàfilmorafiate Velqfgi,
Ne celerate àro.meritasNeptuniapoenas
Satfyfupertfc ItùtyfateoUfotTmàçadenM
Befieuit^jparfos proprw^ in[anguine dues.
Verüm&nuncvefirasintentiaduertitementes. ’
Nondum adeocécïdere Phrygesihfinduinomni* ademtaeH
Spes Teucjis-yfuperefl Priami de geritefuperba
AftyanàxtqfûÆriesmaturiordnnos
Adtigerit,quantum exitiùm cladefô My cents W
Portendat,quafata.mihi nèu crédité. Cqklias fj
Ifia canit. vosconfuUte,ér;Cdlçluntavocatèi
ilk quidemfiueidfemor,dumTroialabaret, • ■
Clam mandatât auusfèüjidafraudeparentü
întutum cefiit feddquafo ,proniite totas . "
Ingentj vmsttcntandaell mater,&afiu
iallenda atquedolis-,latitantemvt confiagnatum ^
Exhibeat.vos nubc vefirùfueçurriterebus
Dtxerat.arreilamentesregûmqjducumq3iÿ
Quem Jic,effari luffus,Laertius héros
Profequitur:Duxônpfirafidipmegent^,:
Nonïndigna téfers,equidem mefciïefatebot-, .
Quid Cbalcansa vocem?nofira huncfiignauiaferuet,
Baudparup venturutn Argis.iàmcernérequanta
Qadefiuantriùïvideor ,iam Dpricdinihfès
Cafira coaclaaltorefimare adfidera pldhüui ^
Quodq>otiusprecor,auertant,neque numinafirment.
icceanimum fubit,& nïmium me terni imago
Heèloris-,egregiocuiufck[anguine natum
, Afiyandtta animis an degenerarc patemis
Crediderim ? non fie aniini nec mentis egens[uni.
Nosfraüi montant Trocs,nos Dardanatellus
idoceat,tot quondam opibus tôt viribus ingens,
Nunc aquatafoloput Imtuskfe àolpricfe '
Vmteademqjdiesfuern:breuisboravetuflutm- h ÿ -
Pofiremo imperium rapuit, nosfiamus eodem
Qüo Troia ipfa loçofieterqt. tinior omnibus identi
At vos,fifiipitis,panai,ficurajuturi
VUa fedetgeneris, Priami delete nepotem ;
Efficité,&prorfùsTroianum euertite uomen.
•Necpuerum vlcifci, tenerum^ hdürtrecruoretn
Turpeputent:& mepietas tangftéfomouetéfa |
iPlustamm Ârgiu&matres,gnatïquè, nurus%
Stringuntmepfitate.fiibrtpatriamlyiamentèni,
Thelemachus meus ante ôrtmes, at ^optima coniunx,
Èt cam genitor'.quorum hi'c infunera crefcit.
* *