& annuncU populo meo fceltra mum. Et Apoftolusinquo
loquitur pranem
punire inobedientiam promptus ipfi Angelo qui in caclis
eftanathema denunciat, fi fecrigat contra Chriftum, 6c
doccat contra Euangelii veritatcm. Etaudct homuncio
monere & confulcrc (acerdori 3 vt taceat# diffiïnulet
iniuriam Chrifti, mala faciens vt proucniatbona ? Non-
nepereuntisimpiifanguisdemanu facerdotis obinute-
fcentisficexquiritur» vt & ipfe pro jfifentio tnoriapir ?
Moyfes manus non demififte, fed erexiflè defcribitur, vt
Amalech fterneretur. Area Oei non legitur captiuara
nifi quoniam peruerfa confuctudine pariis fecerdos fi-
lios arguens vei maluit, quam feuericate & au&oritare
Pontificis. Achab &; fi reprobus fuerit, pr* quibufdahi
facerdotibus noftr* astatis diuin* legis habnic zelum.
Nam qui aurüm, argentum, variam fopelle<ftilem, libe-
Viuificant enfin animas qu* non viuunt, &Moabitarü
captantes rhunera popülû Deimaledi<fto&infarhiacO'
riântur inùolucre. N pc veriti font menriri in litfêris quas
contra Cantuarienl. Archiepifcopum miferunt Dno Pa-
pæ iicut multis innotuit qui interfiierût colloquio éoru :
ScinemoratiCantuarienfesaudictes&pIene intelligentes
fadlam eis ab Archiepifcopo relpónfionemiqüam tarnen
ifti Balaamitçperuerià interpretatione toxicare co-
nàti font i &: infinuarionü fàllacia meràm fobuertere ve-
ri tatem. Iurauerat n. Chri ftianiflïm us Rex qjpfatüsÇan-
tuarienfis non modo non fuit incenror difeo rdiæ Regu.
fed conciliator concordiæ.&quantùn^iiciiit,pacis adiu-
tor,& cPOperator eoru, qui èâplurimû exquirebant. De-
buérant Rcgicrcdidiflè iuranriinifi quia de foisrooribus
alios metientes nec Deo nec hominib.habentfidem.ybi
dolôfî ( pés refülfeïi t nummi.Èrçjd c de altero nemo miros
& vxores RçgiSyriain commcrcium pacisexpofoe- ; ratur,cuiusfidès àd Deum ÔçEcclefiâ ab ea dfe innotujf-
rat, domorupi foruçinia non conceffit, vt d iain* legis ] fedcbuir,quain haereticorü.confilio Papienfi, vbi 0 <fta-
feruarct libros quosRex inimicus præcæteris omnibus • uianus h*refiarcharecej?tuseft:Fcederieomütusàfîédit:
cupiebatàuferre. Vnd.e & legis zelus a Deo ainftore ipfi j & fi pîures opinen tur cum expreflîrin dédiiïè côfetifhm,
Achab confolationem retulit & trittmphum. Petrus fo-
lidäs inuenit aquas ambulans in fidci fundamento: mcr-
git tarnen csfepit, ex quo im minentis aür* timuit flatiim,
Sed quid ad Pätrurn exe.mpla dccurritur?Nonne Dominus
Papa, cuius vitam ad pauperum confolationem o-
ptimam& diuturnam faciarDominuSzeloiuftiti*,que
cle'mper habuit, tneruifle credendus eft, vt hoftis fidei
Fredericusporitrirusfitafacie.eius & ira Dei eiuscaftra
exterminaret ,quiiam videbaturde vrbe &orbe & vfti-
uerfali Ecclefiatriumphafle. In quo tarnen magis(yt in-
dubitanter credo} adiuti eftis precihus paupcrum.Chri--
ft» ,quam veftrorum confiliis aut viribus Roman ora m.
Audcnter quoque dixeEim, qnodvos fuo miraculo citra
huraaoumcpnßUumdefaucibusIeonisetipuit5i vt de
c*tero femper tan tarn habeatis in Deo fondatore Eccle-
Gx &cuftode &eodem yeftroliberatere fiductam,quod
nec aduer/antium minis nec blandientium fraudibuS
recedatis a via reiftt, aut contra legem credatis de lege
dUpenlandum. Nam qui Fredericum deieeerit coram
vobis, profe£lo.&aliostyrannos.fi inftiteritis mandatis
eiusfubiiciec vobisaut omnino deiicier. Dignetur ergo'
fanftftas veftra, apud quam n6 e ft acceptio perfonarum
D ominum ilium qui Anglrcänam conculcat Ecclefiam
Doqtino Paps & fratribus veftris verba veritatis& virr i
tUciyingerendo reprimere j quiafiEcclefia Romana vo-
luerit, öede Domin o non difiidat, eum facile perdoma-
Nohnc prouerbialiter triturn eft, quod taciturn iras imi-
tatiir eoflcefljonem?fedtuebitutfercgulaiuriS,&fidiui'
ni iuriscontcmptorfitiQuiaqüitacçt non vtiq} conlcn-
tit:fedtamenverumefteumh6nnegare:Etita'gloriofe
vocis muni mine & feftiuo eloquio foam apud homiries
plerofq*, perfidiam palliabit.Ceterum Fran corfi pf ouer-
bio in ipfum luditur, quia mala corporis operimetacoa-
ptatjCui verecuda Se nates patent. Othonisa. fama vide-
batur hilarior,ideoq; multi miran tur 6t compatiuntur ei
qubd’cam facile receflit d via Dni : n ec fa cis fufficerét ad-
m j rari, ni(i quia celeb re eft, quia d côui&u mores formâ-
tur : Qu; tangiepkem in quinacur ab ca, vuaq^ confpcdla
liuorem ducit ab vua. Caetera pofoa font in orelatoris
praefentium:Eritq; diligentiae veftrae referibere quotieiis
fueritoportunuq) Credidcritis expedire.Bxpedit aînofle
ftudia & côfilia Balaa mitarû: & li qd Moabitæ côtra Ecclefiam
naoliatur: & fi qttiseft q matiutn porrigat Ifrael
Hoc a.eertiflî mûlîrq» Can t uanenf A rehiepifeopus nul-
lam caufam deditdiffidid infer Règé Angnaé ôeComité
Fiandriæ: q> per gratia Dei in breur plurimis innotefcec.
idem Eidem. E,p,i s i . C CXXXHLBEneficia
fçpeconferuntur inuitis:& eum quiin foam
perniciéproperatjteuocârc CaricasConfoeüit.Qu6d
vtinam Rex Angliae experiatur. Debitores n.eius fumus:
Et vterq; noftrumli fieri poflet, ei débet ex'multis eau fis
b it, fed quidem non.iftorum miniftcrio lrgatorum, nifi ] (quas enumerare longum eft)ea qug adfalute|bpeitinec
altera via inceflerint: cu.m Rex ille deältero eorum p r a - 1 &honore dilige'ntiflim'eprouidere.&quantum libet de-
fum,atplurimum ».quempetinit exnpmine. Nec tutum tre«ftantem reuocaireab his quae faludsdifpendium offe-
efie ducuntmul ti fapien tes&religibfiin tali loco & tan- runt.Quisn.non doleat tan t u pri n cipem &Ecclefi^Dei
to aifciimine fob eo iudice caufarn Ecclefias vencilari, tdm neceffarium in eo fottunac calculo e(7epofitu,vt im-1
quiPapialntercognatos,amicps,¬ospra5fens &fi^ Ipellentecofilio reproborfiinfoam&libcfofamfoorum
lens adminusjnam alii aliud fofpican tur , audiuit & vidit (q Deus"auercaf)fobuetfioriem fotus praeceps currere vi-
Ecclefiae R om a n c u iu s eft membtum,tantum fieri prse-1 deatut>Ex quo n.Ecclefiäm Dei (quod fine dblore & ge-
iudicium, & caufam fidei publicC cqndemnari. N o n e -im itu necdicere,necmenjinifiepolfom}vexarecocpir,&
riitncrediturn#ncäütfidefinceri6r,autcaritateferuen- !-profcribereinnocetes,ftatimexcitauiteiDeushoftesvn<
ti6f,antyirtutecoftantior, nouam ex alcofortitudinem j dique,-& tantam vexatione, vt vix (edari poffit aerate no-
mduifle.vrhori pöffitmuneribus aiit metu fie «fti,aut gra- ftra. Locus hicnimis con fpicuus eft,patens Vridiq;dBri-
tia Honiinis quieo patronofemper vfos eft itt caufaifta. \ tanniarum extremis firiib9 vfq; ad nouifllmos terminos
lam vero yiciflet Ecclefia nifi auxilio & confiliociusiu- Qalliaturn.Ergo in eo drutius immorairi nec oportet j’nec
ratôrilledècanuspræualuiflet:5C‘vtinamnunquamfaiC-
•pedit..;Fredeticus ille fchifmaticus in fignis dum in Ee-
let annulus ille,quern in fignum cbfùfionis & foi triurn-
: clefiä malitiofius 6c crudelius fieuit, fä<ft9eft exauguftus,
pHi Videntibus cumftis femperoftentat. VtinäDnus Papa
6c io perduiftus eft , veiarti optauerit Italiam perdidifie,
peccatum alienum nun quam feeiffetfoum ; 6c inttu-
quam retinerë nönppteft; Tiraep nie prasfatus Rex am-
fom quern ad gi oriani Dei deiecerac iiifte, ipfe qua cun-
bulansiri viis eius,exitü ('«j Deus impediat} fipilemco-
«ftis prseminet au«ftpritate non infttuxifièt; necillum fe-
fequatur. Profcóio mirum eft qüod nullus réligiofpru ei
ciftet cuftodem animarum, qul &Ecclefiae perfccutoi
denunciattancapericulaimmineré. Qijidfociuntnunc
extitif, 6c adhuenönnifi carnem fapit.
illi Grandim6tani,quos ille adeo diligere eófueuit & ve-
Idem IoaHrit PiftauietißEpifiopo. E p i sf.C C X X XII,
nerari ? vbi nuric Fontis Ebraudi fides 6cferuotin Dno ?
. .f; v . .. t , .. Gerte cófido fi ille Ecclefias pacë reddiderir,& reccfïe-
P « ntlim c ^ ^ n lfo ö v e ftro pro viribus: miffomeftad rit a viamaläj^ppitiabitucilliDeusißcimpendcntiaperin
ila tran sfërer a n om o eins.Nü/V Dominum Papapa cum litteris Chriftianiffimi Regis A r h ik n i ii a rmiori^Afl
6c optimatumFranciæ.Gardihalium nomen viluitapud
Francos,eoqiipdBalaamit* quatenus li’cuit inuëtlfont,
& digni qui cum fois Madiabitis cornian c gladio Moy fi:
cula tran? fere t a domo eiüs. N aöc Achab quia rcucrit’ eft
facie Dni, diuina; cöminationis flagelladediüaoit. Scriptum
quoqi memini quod inProuei biis legitur, CumpU-
tuerint Domino via bominüjnitnicos quo^ eius conuertttadpace.
1 ’ v ' Si
Siergoexpcdire credideritis, precofattehriusquatenus
procuretisÿt fanä:i illi Grandunonrafii, velalii qupsau-
dire benignius confueuit, eum ftatuanccbntrafaciem
fuam, commo.nen tes fcdli e ad cor, dcclinäte àveftigiis
FredericiAieDominoiraicenteTyrannum quem habuit
in culpa præambulum, praeuium habeàt in ruina. Ncc
defifiaiüfi obdiuefeat adprcces.vfiiUCcituradeörnmb-
nitiones:ineminertrpotiusillud Oäioniaoum.-Cümque
monesaliqtfem,neckvelitipfe'moikrij'(it;bilkehariis
nolidefiftcreexpris. Si verofapiataudiet illos,&per fe
ipfum puni Domino Cantiiariepfi faciet pacem,nec me-
diänte Romano Pontificeynec Regé Frahciae, nec opera
Gardinaliumjneçaliquoprætcrillum'quimediüsëlbv»-
bieumnue duoyel très eongregäctir in notnine eius. Sed
iftud. adimpleri non poteft, n i fi i pf i pe rfo n ali ter co 11 o-
quantïir;r& fibimutuoad inuice.m fecerint fidem ; Seip
p.quod fi alterde altero poflit eofidefe,ipfi fibi optimam
diftarent 6cinirenr cQnbordi&lprmam; Er quidem R.ex
bcneplcnamde Archiepifcopoificutccrtiffiaie arbitrory
poflet habere fiduciam: quia vir religiqfuseft: & id dun-
tàxàt agére ftudbe,qup„dad gloriarriDeiprofiçiar & cö~'
feratad fälute. Redicns hiiper afaf!6fco Ægidiofînus&
incplumis per ipfum trän fi tum feci, 6c ram eUm quam
cocxulésfuosfanps eflegau^fusfom. & indiuinisexerci-
tiis occupâtos.;Exp:6tabatnuncips.fuosà'ëdc Apoftoli-
ca redeurites : fed quia quatenus profecerintincertü eft,_
quidföper eo feribendum fitnelcio. Paruum munufcü-
lum y pbis mit ti t Frater meus fi bi nup r tfanfmiffu m : in
quOj'fiplacet, pdtiusmetieminideuptidnem mittentis,
quamgiatiamveivfuiri munetis- .De hisquæyertuntur.
inter Reges quid feribam nefeio , quia adhuc incertu eft
quidnuriciiregsAngli«, qui ad comité Hemicuro tarn -
crebro djfcurrunt, valeanr obtinere. Gorhesenimpro-
çuratapud Regem Franc.caulam alteriüs Regis. Dominus
Guillelmus Papienfis intcrfuit ordinationi Carno-
tenfis ele«5U viri quidem magnae Ipei, & fâmsc clariffimæ,
& magnæauftoritatis, & viriummaltarü in regno Fran-
corum.'Iseft poft regem Franciae qui D o m i n p Can tua-
riènfi Si fuis patrPcinfom^ çonfîlium & auxilium lirigu-
lariterpræftat. Vobis autem d efid e r a tfa m il ia rise fle j&
vtinam quandoquë Deo propitiante amicitiam vlterius
ineatis.Noneftenim in Clero Fraciæ.vtexanimifenten-
tialoquar, quieum prudential eloquentia ante ce dat.
idtm Bartbolowao Exorixtnfi Eptfcopo.
1 E p i s t . C C X X X IV .
dem hofpitio perpoâareLîhanc mifèriam/Tyranni„ aut;
potius gloriam Dei&Ecclcfi* cófolationem denoftra-»'
tibus cjiiidem viderunr Canopici NouiomenTés :& nqn-
cii Comitis Henrici : de veÄratibus autem legati illuftris
Régis Àngliæiljucprofeâi ex variis caufis. Nouiomeh-
lesehim Archidiaconum foum BonifaçiumRali* Mar«
chionem quemdegemntin EpiLbpum » virö honeftum:
& tota fchifmatis tëmjpeftate Çatholicum reducère ru-;
rabänf. pomes Henricus ftaram expiorabat impetii;:
nuncii vero Regis Angli*iuraméta praefticerunt- de ma-
trjmonio contrahendo inter filium præfati Marchionis
& fororem RégisSeotias 6c ad fçpednftum tyrahnum le-
gatione fUn«fti font, vt de opinione multorum loquar,
quo fie vires& familiaritatcm praetendcntes imperii,ter-
rcantFrancos. Sed calliditas haec in contrarium prorfus
exitiim pergir. Francifi quidem magisanirnahtur.dum
vident hoftes quafi defolatös, immo defperaros emen- :
dicatafoftragiaqüartitare j^illoSimplpfafepatrpnos,
quibus opuseftdefenfore. Dum iraque in tarnis^^Impe-
ratoryerfifeturanguftiisj&omninodeexitudefperarerj'
tra«ftatum habuit cum viris religipfis, quosconftabat fidèles
efle Domini P ap*, fimulans fe cùm Ecclefia Dei
pacem eflefa<fturum. Eft autem in Domo Can tuarienfi
vir admodum'religiofus quondam familiari/fimus Irn-
pèratori,qui ab.eo pridem receflèrat ob cbn/çiehtiam
fchifmatisi&eiplutimpcópatiebaturaïfeètu. Hiçergo
acceflitadeum cum lachrymis fibi pro cerrö.innotuifle
aflèrens, qüod pacem non erat häbiturus.pifi Ecclefi*
Dei redderet paceinrinftitit autem,& obtinüif vc euoca-
ret per litteras fuas Priorem Cartuficnfem,Abbatem Ci-
ftcrcien.&Epifcopum Papienfem, quem cxpulcrant,&
prömitteretfè cófilioeorum in omnibus adquienrtum-:
dum modo, illi in fe reciperent periculum iüramenti,
quod conjtra Papam Alexandrum fieri fëcerant. Omnes
qui verbum hoc audierqnt exhilârati font : EtLombar- !
diiam c*peruntmitiusagere , fperantes hominem efle
conuerfum. Interim f*pedi«ftus Marchio egitcum co-
gnato fuoComireMor:erinenli vtimperatorem pérmit-
teret egredi , promittens èi non modo réftitùtjohçm
abjatorum , fed montes aureos, &cum honore & gloria
imperii gratjam fempiternam. Viri autem Religiofi
quoseuocauerat i arripucrunt iter exccpto Abbate Ci-
ftertienfi,, qui graui detentus infirmitate, vicefifa mifit
DommumGaufcidurnAnti(Iiodorcnfem,qui Glareual-
lerifisfuerat Abbas,præmittentesfiratrcmqucndam.qai
à Tyranno exploraret vbi .& quandp eotufn vcllct-vti
i colloquio. At ille audito aduenrù eorum & litterîs iam
T7 X quoprofpere per gratiam Dei circa fhediamqua- : deexitufuocertus mducusnnpecratis. refponditeosôb
J-'dragefimamàfantfto Ægidioreuerfusfum cuaai (dir. i hanccaufam fraftraveriturosdïe, nifi Augelurn de eçe-
le<ftiflîme) foper his quæ inFrància&Italia gerebantur j lisfccum patenteraddncant,aurvcniancin poteftaçcfa-
præmuniredecreuicariratem. Scioenirn quiainterdum ; ciendi miia.culäiyt poffint mundare leproibs, 6c mor-
expedic.&fæpeiocundum eft, prænofTe temponim mo- tuosfufritare : Èt fie iffi ad proprïarcüeru font, Hoe mïx
tus ,& quafi faôorum feriéex his qu* nutu diuino mor- hi idem tonuerfos Gartufi* qui legarionem geflèrat rë>
taliumproucniuntmeritiscontemplari.Sedquiadepa- tulic. Irnp.cratorautem cpUexftisobfidibùs quosdifper
ceregumtra«ftabatur,&Fredericus faiftus crimine&per- feratad redhum properàns,vcnit ad fanâumAmbto-:
tinaciàfchifmatis exauguftüs fimulabat fe velle ad Ca-
tholicam redire ynicatem,propofitum diftuli donee pie-
nius innotefeeret quem tanta négocia fortirentur ^ucn-
tum. Cum enimTetttoniciis tyrannus fèptifct femilitü
præfidio deftitutum, 6c itahsé ciuitâtesin ipi'u'b ieçuere
præpararenr , 5c i p fete meritate fuor um, q u i n o b ilé m
quendam Papienfem excsecauérant, Papi* minime tu
tusefTctleique Maùriemicnfis Gomesob iniurias fibiil-î
latas qmnem exitum præclufiffet,. vt Lumbaidqrum
manus nulla ràtipne poflè euadcrc viderçtut ,ipfe Comitis
Blandrafenfis & Marchionis MontiS fçracis frems
auxtlioj-dmertitinterram March io nis, reluft isjo. ob fi-
dibus Lumbardorum apud ■ Biandcacum. Alios 3ntem
oblides quos acceperat pet CaftCk Marchic nis_..diuiuE
cuftodiendos , 6c ipfe cum præfato Comité & Matchio-
ne, quia eum Lumbardi congregato excrciru vlqucrad
zo.millia miiitum perfequebàntur,écbbfidefe decrcucr
rant,p_ef caftella quafi in vmbramortislatitànsfugita-
bac. yt vix fiçut aiuntprobi viriplenifide & au«ftpritate
qüiintéifueratitduobus dieb9 aut ctibus auderét inebfium
habeus circitcr,3 o . milites mComiràtüfiio.,&indt
rUane feftinanter egtediens propéSecufiam in èmiben-
tià cuiüfdam montis fufpendir quèndam ob'fidem m brie
m Brixienfem, imponenseiquodconiurationislralo
ru m cofi fcius foef at,& (qubd plus eft } àrtiFex congrega
ti exetcicùs, qui eum ab kalia expëllébat i Alibs ve-
ro. obfides fecum dùxit intra Secufiam. Ciues autem
\6ç incolæ loci portas claudi fecerunt appoficis eufto-
dibus armatis , 6c tÿranno 'obßdes. abffulerühf , di-
centes fibi ab aliisciùitâtibusexcidium 6c exterminium
im.f»iriere,fi vicinoS foos & amic.osyîros Italiç”npbjIiffi-(
mosfic paterâtur abduci in Alemanniäoccidedos : pie'r-
tim cuadhuc in ItaLâfufpéderitvjru potéré & generbsü:
fibi v.&füiscxiturn paterécum libitü.Tantam quidé ad-
hibuernncdiligentiSôbfidib’ rctinendis,vtfiêminé pef-
mitterët egredi qui Italicfeloquerètur. Imperator aiirem
aflumpcohabituferuiétisquaiî vt alicuiùs màgnivirr ^p-
Æurarethpfpitium,cum aliis V.ferüientib.nô<ftucgfbfiuS
Oft 1* eus ,q>ei fa ta conceflèrant Italiam péfderé, qua de-
merucrat diutius rctinere-- Inde trarîfiens Ctifopolim
b . foam
I l ■ i n