Gaudcat.plane mündus, cum alter (phis viceritjfed pro-
penfiori lxteturgaudio,fi vicerit vtetq-, vel rteutcr.Con-
ueniantcrgofi placet in infulaLycaonii,aut alio,fi quis
tame locus bcllisliue duclliseft aptior,nam antiqui, te^
fte Quintiliano,bellos di cebant quos modo duellosap-
,pt llamus, define orbis Sc vrbis periculo vjneat alteru ter
duellorum, quem Deus fcilicetapprobauerit,aut vi&o-
rem efle permifcrit.Vi&us quoque, fi id viftori placeat,
demergatur in Tyberim , aut fi cum eo mitius agendum
videtur,retrudatur in caueam. Cui cum abbas lociclau-
flrum, imocarccrem aperuerit, proteftetur fc nonillud
ei qui damnacur prsparaffe.fed vibto. Siquidem
Nullafides vnquammifirosilegitamicos.
Quivero vicerit,id eft qui violentior fuerit, in Liparcm,
alumueinfalam exul perpetuus deportecurad marmo-
ra fccanda.aut ad metalla damne tur.Facinusm.fchifma-
tis quosinquinat xquat, nifi quia pier urn q; qui foctior,
imo ferocior,idem& iniquior eft* Quid pernitiofius aut
odibrltus bello ciuili? Nihil plane prxter rabie fchifma-
cicorum,ant hxreticäp eftem. Quorum vtrum pernicio-
fius fit,non facile dixerim. fi' tarnen in hisnumeruseft,vt
vnumfegregetur ab altero. Ceflabut plane bella cinifia,
fi prxfumptioni defit remeritatis adiutor. Nec eft qui
conciues pöffit vrgeread furorcra, nifi eos aliquatenus
ipfa dele diet infania. V tique neceffitas confurendi, aut
nulla omnino, aut vtmultum imaginariaeft. H xc quoque
permultis maximifque periculis patet, quorum nemo
fetis dedihat euentum ,nifi praecaueat facultatem.
Innuit hoc Poe-ta grauifilmus,auc fi iuxra Quintilianum
redtius dicerc malucris oratorem , non repugno, dum
conftetprxcauendäefleetiamqux poftimt eucnirepe-
ricula,& vniuerfitatcm ab vno quolifcet cogi non pofle,
vt fceleri oblequatur inuita. Ait enim,
Hu qmmuis nullo maculatus[anguine miles,
Quapotuit^fecifie timet,quidpetiorapulfas? .
Quid vefane gewiss quidflettufimdis inanes}
Nec teJponte tuafceleri panrefiiteru.
Vfque adeo ne times, qum tu facts tjfe timendum}
Clafitca det hello, dir os tu neglige cantos.
Signaferat, cejjaiam im limits Ery tints
Concidet,& Gafargenerum priuatus atnabit.
Sic fic fi ecclefia Dei erigatut in (piritus libertate.Sj mi-
nifteriiim fceleris fubire detredtat, aut omnino Ichiftna-
tafopientur,autmanente compagcvnitatis, foli intet fc
khifmaticidimicabunt.Interim eotineacecclefiamanus
fuas .quoniam gladius Petri, qui fanguinem carnal! fitie-
bat affedtu,mandate Domini ad prxfens tegitur in vagina,
8c difeipuli eradicare zizania properant.es,-praecipiu-
turmeftores angelos expedtare.Oret vnitatis integritas,
vt in fc colligat diflideptes lapis incifus, in quo fundatur
ecclefia,quern fchifmatici reprobant, quifccitvtraq; v-
nurrijiBdveftem fuarain (ortem fidelium integram cede-
re maluit, quam fecari.Oret inquamne deficiat fide*,&
expetensincribro Sathanasnon difperdat.conculcct& |
ttiticum. Oret pacera, quxrat pacem, & perlequatur et-
iamfugientem. Memineriteius, qui cum poller produc
e r plus quam duodecim legiones angelorum, exalta-
tus in crucem omnia acquifiuir.Ipfa enim exinanitio ad-
eo meruit exaltarfivtad gloriam eius fle&atur omnege-
nu.S chiimaticos noccntcs accipiunt, fed confentientes
iuftos,nöcentes faqunt bella iacerdotalia.Quiefirant ergo
ftante* alonge quid I?etro,vt yideant finem. Rccolät
illudethnicum: ,
-S i calisolUfuror arm a dedtjfet,
Aut f i terrigenatentarent afira Gigatitts,
Non tarnen auderet ptetas humana ,vtlamis,
Vel votisptodejfe lout. .
Hoc quidem videturetfcferuanduin his vbi quisiuftius1
induit arma, feire nefas. Nä fi hxreticus, fchilmacicufue
eacholjcum impugnat.aflxftcreverititi pium eft ,& Romano
Pontifici deuotiflime famulari.Hoc quidem cum
innotuerit, nam fchifmatictis fe catholicuro efle fiepe,
mentitur. Quis enim praslumet fummum iudicare pon-
tificem,cuius caufa Dei folius refer uatur examini? Vtiq,*
quifquis hoc attitauet.it, Iaborare quidem,1fed proficerc
\ nequaquam poteft. Nec ad vnguem tiomen Pontifici«
arto habeatur,hic pôcifcx cuiufcunqj canonica prçceflit
eleâio. lonas vt naufragium tollerer, naufragium fecit,
maluitque perire lolus, quam alios inuoluere periculis
fuis. Nec tarnen regeodæ nauis curarn fufcepërar. Salo -
mon ab eo maternum conuincit affedum, quodinte-
grummeretriciscalumniefilium cedere maluit.quam
partiri. Ac ifti periclitari malunt ecclefiam , &Tcmdi,
quam honorem non v luepare, & innocenti macri cccle-
ii«e non inferre calumniam. Hate eft,inquit,mater eius,
quoniamexditedioneréfugie fedionem. Econtra hie
priuignus eft, qui
. Ftrrerimaturvifcera matris.
Quot 8c quantos tuniultus, 8c ft rages dedit ilia collifio,
quando filius Petri Leonis aduerfus 1 nnocentium bonæ
memoriæquintum,Domini Adrianipraec€ir.rem,cuius
vicam 8c fclicicätcm in fein aeuum protendar Dominus,
conatus eft ab aquildne ^fçendere ? Nonnc &ftellarum
parte lecum traxit ruina eius ? Quis nefeit Egidium Tuf-
I culanumîQmsPetrumPifanum,cuinul]usaucvixfimi-
lis altérera tin curia ? QuisrecenfeacEpi(copos,quiin
tota fere Italia cor ruerunt?Profcdo dum ruinçillius ex-
ftabitaetatenoftramemoria,incredibile eft querrpiam
adeo mifere arpbitiofumeflè, vtccclefiam feindere non
formidet, Neminem ita t ftupidum effc credo,qui non
malit fc deleri,quam vt pro eo tanta fiat turbatio^ie de-
lidis nofttis exigentibus, carnificum iftorum quifquam
aicendcrit ledern Petri , & ad gubernaculum nauis eius
Domino indignante,acceftent, plane naufragium non
immëntofacietjcum &Petrus vocatus àDomino.adva
lidiort m territus auram cceperit mei gi,&nau is quæDo-
minum habebatvedorem, de fehlte dèfperet, donee
Chrifius dormiensprecibus excitetur. Vtiq; qui mifere
alcendit,rotaturrnilèrius,&mifcrriniedeiiciecur,neclç*
tos habent exitus-,qu* malo funt inchoaca fftincipio.
Dilcordia cer tillimum iniquicatis, & defedus indicium
eft.Siquidem
— Minimas rerum difeordidtutbat,.
Pacemfummatenent. S.
Phaeton in fäbuliSjdum paternos currus affedat,incendie
orbem,&tandem miierâcione Dei, 8c ipfie fuccenfus
corruicpr*ceps,currudifiedo.Tunc N
—— ifiedtem ßnejoiejerunt:
& dum flagrat ecclefia luccenfe fchifmate, Chriftus vi-
decur abeile, Icarus quoq; dum elatus iuuenili leuitate
fernir in ccelum, marinis fiudibus mergicur. Deicdus
enim eft dum alleuaretur. Subuedio liquidem impio-
rum,gi auioris ruin* pr*paratio eft. Quis autem eotini-
quior,q ui minifterium pads, (acrificandi officium in ri-
xas mitcit,& carnificium ? Qjxorfum quæfotanraimma-
nitas?Nunquid ad vitatn ? Sed eorum finis interitus. An
ad gloriam ? Sed gloria eorum in coiifiifione eft. An ad
voluptatem ? Ergo & eorumDeus venter eft. An vt nobi-
li teneur in carne&fenguine?Sed caro 8c fenguisrégnum
Dei non polfidebunt. Nam aduerfus camales non ego,
fed hxc 8c grauiora his, apoftolica in ton at tuba. Quorum
inquit finis interitus,quorum Deus venter,&'gloria
inconfiifionc.quiaterrcnafepiunt. Siycfuam expleant
voluntatem.aliis dominantes, quod tyrannicum eft, cis
nihil minus ptdueniet. Tyranno liquidem nihil tutum
eft.aut quieturn- Interroga Dam oclem,8c ic hoc à tyran-
noSiciliç didiciflè fatebitur,cum ci vndique in ardentes
prunas ruinaimmineret ad primum nutum 8c quafi tc-
xentisliciodependehsgladiusinterregalesdclitias cer-
uici illius fimilis fenenti irruerer. HoC quidem apudj |
Claudianum aftruitTheodofius. Aitenim, ^
Quj, terret plus ip fe timet,fors iftatyrannis
ComehitÂnuiàtant Claris,fortejque trucident.
Munitigladiis v tuant,ftp tique venenis,
Ancipites babeanf artes,trepidiqùe minent ur.
Tu mem pattern que géras, tu confute cuniïis,
Nec tua te moueantjedpublica vota.—
Etubefee Sy dô ait mare,quia iam carnalis loquitur,qua;
vir Ipiritualis audi|p non poteft. Si cnim audirent feecr-
dotes vocem hac,nequaquam per cela, per hoftes curreal
nequioi
^ntTy t primas cathcdras:occuparent. Sedlîcec omnes\ ^Ärtiddlis» non Pécro. i;
fummi pontificatus apicem déférant, quantum falua religione
liçèt,fiigiendumîquamfufeipiendum arbitrol
fepieny,V t enimex cohfcientiaveru.m-loquar-j illius la-
botipfilfima,&: quantum ad ftatum prxfcntis feculi ficr-
tinet,mifcrrima videtur efiè conditio. Si enim auatkii
fcruit.mors eieft. Sin autem non effugiet manus&lin-
guas Romanorum.tNifi enim habeât vnde obftruqt Ota
corum,manufquecohibeac,ad conUKia,adflagitia ,&
fecriiegia perfèrenda, aures, oculos, duret 8c aiiimum.
Tria quidem funt,qu*pr*c* tens,emfm prudentum
omne iudicium fubuertunt.amo'r munerum ,'acceptïo
petfonarum,facilitas credendi.: .Narn âd ifta,môueri&
iuftitiam difpenfare, nulliis omninoporeft. Ergo & ab
his iihmunern Romanu-ncccflè çft efieP ontificem,qui
omhiû coercere debet exceifus.SÎ 0,dit muneta,quis beneficia
cQnfett in inuitum ? ^ d ||arguurus èftiqui non
accipit? Autquoraodo fi non la^iturjplacàbitKpma-
nosîSi perlonas cotum nqna-çcipipvquqmôd0''4;^fiftct
antefàciem eorum? Vix enim in cqciaùi caufem pqierit
penfere faeerdotalem,quineosinçonfiliis oiiymbus ad-
miteere cópellatur. Qu'd qùod cogitât damnare Simo -
niam, munera Sc fétributiones i Si ea fequiiur, nonne
eommiflidifpcnfetioneouilis.
g À ». XX m i.
NIfidifiimulctcontentiofiis,qu*tamen difiimulari
ratio non permittit, ex fuperioribus luce clarius li-
quetEpicufeos'nunquam.alfequifinemfixum. Cujne-
nimad tranquiUam aipirent vitam ,&adlibidinemex-
plcndam fc retranantic philofi>phentuf,imo defipiant,
nemo enim quod malelibet, poteft fepientcr explere,
hoc per ifta Babylonis fluenta nullus aflequitur. Hlos
quoque Epiqpreofum nomine cerifendos arbirror, qui
luam vdlunt in omnib* implere voluntaceijv.Nam cum
res libidini fcruiunr,involuptatemtranficaffc£tusSi af-
fedlus affe^ui nqn 'pareat,qu6 magis vis, torqueris ma:
gisjfi ramen fit libido in voluntate.. Alioquinihterdum
velle quod non po.tes, iucundum eft & Fru&hofum,.y fi
fpfte e|li?nas 8c fitiaS iuftiriamj.labof iqfiim tarn feri.Mun-
dus itaq-, Epicureis plenus eft, eo quodin tantamultitudinelidminum,
pautifpnr,qui non famufcnturlib.idini,
deft,co’rrupt^ voluntati,fed niaui,uiuHwi» laboriolxvqluntatisnexi- w. i j . » ! « « « « . » » t v - . . , , — j v r - • * n > , _
leipfum propria voce condemnatîSiin fumma pptenriä,! bu;§ npn impliciti,aut nulli, aut pauciores font. D elocq
mUiima licentia cftiprofeôlo q u ilcg ‘lj.«s proepft.tiulli voluptatis cxclafus é^nomo.cxquQlibldo'præaalulE^
fubiicicar/edab Ulicids *tOi ms co a sta l uiyErgo S i KÓ-. <ppd *';» » . “ » " H “ fml. .W K S H B I ï
mano Pontifici minimam, eöipfoqivóplutiBiuin licet. coepetitlibidôdominan.Maluit&EerénuodJibuit.qua
Ou'dpondeEofiuscftióllicitudineomnium éccleltacö?'! qnodmffusea&proieausinlocummtfcriæ.in tetram
AAppooffttooiliiccuumm pprriiuuiilleeggiuiamtranfitadfitcccfibres,Scftlanc l 1b o n Smiffuseft,vte|&femihirdotermfpma.&«.bapars
priuilegij eft, quam ApöftplusadCorinthios loquitur,
Quis,inquit,infirmatur , See go non infirmor?Qius
fcandaiizatur, & ego nonVror?, Si totum non vultis re-
üoluefe jvel iftud yendicet.qui de primatvt contendit,&
vt put© cito faciet locum.Pi xterea qui Romanus ponti-.
fexeft,eundcm pro conditions Ecclefi* qu* nunc eft,
efleferhum feruonim neceile eft.Non, equidem nun^u-
patiue ad gloriam^vt quidem opinätur, fcd fiibftantiue.
vt pote qui feruis Deiferuiet velinuitus. Omnis epim
pe&nabeiferuit,&di(penfetrix eft clemenifc yel-iulE-
tixfu*. Semitangelusj feruithomobferuiuht bpiji, fcruiunr
mali,& ipfc princeps mundi diabolusfieruir. Ergo
los gecminet,&in fudore vultus fui cbifiedat panem lu-
um,qui in reótitudine voluntatis obediens,fine difficuh
tàtc&labore plenam poterat habere voluntatem.5 iqui-
dem ad neceffitatcm & voluptatem-parata inuencrat
omnia. Vultus autem ,ficut his placètjqùi curiofihs feru-
tantur verborum originem ,dicitur avQlendo;& fudor
eius laborem,-& anguftias indicat, corruptixvvbfcntatis.
Si ergo fudatur in eo, qùi confirmât cor hominis, j & eqa
in lumendö quid lætificac.quid eft, quod fine labbre fi-
bi naturamórtalisccedatindium? Anima'fibididuni
reçolit.quqihaatri omnium nimrum peccatriçifémetià
cr.çaroris intorfiu Paritergo'^qdqlbxèfili^
quxfine labore parit fobolem vitiöriim. Natura namq;
p?ccatrixad malum protiaeft,& cbrmptaabadolefcen-
.tiafua, quxxras prigirii vieinatur.vt fine-laborè Sc diffi-
cultate lab i, &: non ppffitetigiäd bona fine labore,& e-
ScRomaniferuiuntDei tSc c>ytanni,.quibus Rdin^notü
necefle eft fcruite pontificem. Adeo quidem vt nifi fer-
uietit, aut expontifieem, aut ex Romanurh;cffc neceile
fit.Qüiseumergofemuhifcruömefle ambigit ?Do»ii- , ^ v, < 0 r n , H 8PÜ -
numAdrianunqeuiustempörafeltaafaciatDeiiajhuius j rtftus finedifftct^tate&.gratiaflaTenqnpoint^atitita-
teiteften,innoco,qniati.omano.pStificenemö mifr
rabilior eft, condittone ems nuila milerioi. bt licet nihil |g ||l|||||M
*hntmdl
dubio ad dolorem,fedfndolorefilibs, fcd plahead gau-
dium,rio'n doloremi Ergo Epictireuyverfeturin dolore,
cuius vita filios'paric; au t filias, & Temper prdfchtes; aut
futurasingemilcjtanguftias.Nam vt cetera taceam,:pr*-
fentibus Uon l*ramr,aut fi cxcus noneft, dum reru me-
titur exitus, ea tanquam abeuntia 8c fugientia deplorat.
Lxtis eteninv ftate negatum eft, nifi quis Ixteturin bis
qu* beatum faciut.aut ad petpetuatn proficiunr vitam.
Prxtcrit nämque hiundus hie, & ftihiria defiderabiha
eius. Quantumlibet bjandiatur incautis, Sc dulces fellä-
cfc fu$ propinetillecebras,houiflima eiuS quöuisäbfih-
thto amaiiotä funt. Et quia ratio^rxfcntemj ftatum eius
impeifc&umefle, vfquequaq ue c onu i n cir; ne fcio quid
folidum femper pollicetur iti pofterum, vt in; pmnibus
.amatoribus & fequacibus luis nec vnum ab.initio diixe-
ritad perfe&umiaut voti cbmpotem fecerit:'Hinceft
quod auamsinmediis bpibus efurir,potens &praefideps
infutnmo fafligio ferüiiin pröfündo iuxu.volnptuofum
gaudij defedtusangit j 8c fam*procus & gt.ati*, in rbto
tumöre inapis gloti* yilefcit. Gui ifta non pVent, nimt
urn cxcuS eft, cum.vnüfquifque eorurh qui verfenturin
hi$,fibi quod appetit,deeflc fäteamr. Sunt tarnen quo-,
rumbculositaperftrinxit malitia, vtqufcper le lucent-^
neqUeantintuerii-Sic oculiS captijcalp*iqcis benefieiuni
aliudlxdat, necefle eft vt citiflimeyel lolo jab.ore defiji
ciat. Fatctur enim in ea fede fe tanras mifcrias inuenifte,
vt fa&a collatione pr§fentium,tota praecedens aniaritu-
do,iucunditas 8c vitafclieiffiraa fuerit, Spinplam dicic
cathedramRomani pöntificis,in|:antum acutilfimis vf-
quequaque confertam aculeis,tant*que rnolis,vt-robu-
ftiflimos premat,terat.& comminuat humerosiCorona
&phrygium clara merito videri,qupniam igneafunt S6
nunquam a natalifoloAngl.^maileexifle, aiirin clau-
ftro bead Rufi.perpetuo latuifle dicit, qiiam tantas, nifi
quiadiuin* difpenfetioni relubtaii hon ander , intrafle
anguftias. Dumfupereft, ipfiim in terroga, & eredeex-
pferto. Hocetiam mihi f*piflime^diecit,quo'd curode
graduin gradutn a
pontificem fummurtl.afcenderit, nihil vnqnam felicka-
tis, auttranquill* quietisyit*:pripri adicaum eftab afi
cenfu.Et vtVetbis eius vtar,nihil enim cum preens fum,
fui gratiavult apudifeabftbnditum efle ab oculismei?.
In incudeinquit,&malleo lemper dilacauirme?pomi-
nusjfcdnunconeri quodinfitmitati me*'impofuit,fi
plaeetfupljonatdextetam.quoniammihiimportabile
eff. Nonne crgo.mileria^ignifli thus eft, qui prp t^nta
pugnatmifcria? Sit fane ^itiflimus.qui eUgitur,{equcnti
diepauper crit, & infinitis fete creditöribus tenebicur
obligates. Qmd etgoerit ei,quern nulla vpcat eletäio,
fedrepugnante ih.roembris Chriftb’ f,'lamb;tio c*ca 8c
l cruenta nOn fine fanguine fiacernp.'i'ihtrudit? Hoc qui-
H R e • Biblioth.VehPat.Tem.j^.- ....... ■
non agnpfcunt?8t itlnatis gaudentes tenebris, oder
runt acrem pütiorem, nec viuere queunt.fidiutiiis ar-
ceantür ab hurho Sdatebris fuis. Nohne talparum ge-
runc imaginem,quifcraperinhumo yerfentur.quj
I— j j | | Ä T " f 1