Bintdift'to Dék
\ m *
luim Dodorumpro exiguitatefenfus meiperfcrutans eloquia : ex ;
quitus, qua Palus brtuitate, quofdam cotiigensflofculÖJ, vobisob-
tuli rdcgendos: quattnus veßrofiud io magne ex tüisfuauitds dcce- j
pta,diuinis offeraturconjptdibus. Sunt eriim maxime ex Pfiil
worum expofit tone : qui quodam priuilegio Deitatis facrdti ha-
beniiirlaudibus : ip fa , perparua excerpt* ckpituld: qiios fariÜi
Patres nofir i & Dodores Ecclefia expofuerunt, Hieronymus videlicet',
Auguftime, Caßtodom magnus & eloquent v t r : fid &
ifidori de Antiphonis,Rtffionformque,& aliter élus: Beda quo-
qubtximij Mdgiftri infetuimomta: v r , qttod m iren te r interim
,ogitu, perjpeäa P at rum audoritate:fcruentior, diuina infti-
gante gratia fin refit a Ecclefia,ad bacp'efagendéfiuàiofius accen-
daturaffidus. y
Contigit eniin memulta per agr undo toc a, audiffediuina officia
inordinate fine auditue delect at me cehbrari. Sunt namefc
notmlli, qui tantum ob verecunÜam böminum ,ne fortèàgnaui
ab ipfis iudicentur, intrantes Ecclefiamfine Antiphonis, curfim,
& omni cum vtlocitate, vt citais ad curam carnis exeant peragtn-
dam, diuinis negligent er afiifiuntlaudibus, cumin mundanüfiu-
diofi h.tb tant ur op tribus. Qui nef étant: quiafitnâi Dotions &
eruditores Ec défia, fan fl o Sprritu &grattdDei‘replèti, inftitut -
runt modulâtionem, in Antiphonarum velReJponfor'torumrepe-
tïtione bonefiifiimam : quattnus, bac dulcedine animus audien-
tium dtledatus, ad Dei laudes, & amoremcaltfi»patrie arden-
tius accenderetur.Huiufinodi veto tahs'non folum altos ad Deum
laudandum non excitant,fed necfeipfos. Quia,fi fine yertcundia
pontifient,ptnitus dimitterent. .
Alij veto, qui, quodpudet dicer e, etiam Epifiopi, iota die con-
uiuiit&poculüvacantes, &jenévfquejn nodis medium: vel,
vfqueadgaüorum cantum : aut ,eoampUus; diucrfisfiûcLntpo-
tionibusftùfatisfacer e voluntati, quibus conuenit illiid, quod dixit
Spiritusfandus per Salomoneni : Cui va? ? cuius patri v x 1
cui rixæ ? cui fouex ? cui fine caufa vulnera ? cui fuffufio
oculorum ? non ne his,quicornmoranrur in vino,& ftu-
dentcalicibusepotandis? Ettllud Prophet* : Cychara&
lyra & ty mpanum.Sc tibia & vinum in conuiuijs veftris:
& opus Domini non refpicitisj nec opera manuum eius
confideratis. lfii tales,magiefludentes hominibusplacere,qukm
Deo.priufquam dormitum tant, nódur nasvigilies deft dip fe per-
foluentes,firatu mox décalant : donee itirum tempus mandupan-
di&bibendiredeat. Surgentes verb.dumfe vefttbus induunt,diur-
naperagunt officia : patentes ,fibifufficerepofie,fi faltem quoqüo
modo iBa decantent: tgnari,quits Horafitnt itifanäa Ecclefia confiante
: quibus per diem & noiïem dimneftruitutis officia perfil-
uantur, idell : matutinum, prima, tertïa.fexta, noria, vejpera,
completorium. Debitenimdixit Propheta: Septies in die lau-
dem dixi tibl, De nedurnisverb vigiliis alt: Media no die
furgebam ad confirendum tibi. Sed&de matutinis alibi
dicit: In matutinis meditaborin te'; quiatufpifti adiutor
metis* Inïfiisenim debemus laudes cum fnmmoftudio creators
nofiro referre. Nam relique boja nofir is vfibutfunt c once fia. Quae
f i negltgtmus ,fanftorum Patrum inflitutss contraint us : quibus
6ontraire,periculofum eft. Ne^n.pofiunt commtinioneS. Ecclefia /
habere: qui eius infiituta,&fi non vtrbis,operibusvei o oppugnare.
nituntur: dum, quod pcrmaxmumetljn S.Ecclefia: (ficum chant
ate & Audiopietatisperegatur) Maudis diurnepfalmodia modulate,
& mifiarnm folennia,nec tempor tbits contrast,nec religio-
fis celebrant affeäibus. Non enim talia referenda , vos denotare
volo :fed, nebitparticipeminiadmontrefummahumilttatisfub-
iedmeprefumo : idiocy SS. Patrum, quefeqttuntur, didapauca
obtuli: vt, horum deuttantesefrorem:,& iftorumfequentes exem-
plum: irreprebenfibiliter coram Deo & hominibus diuinitatis o-
pera, diuinis digna conjpedibus fir enttè in vefira Ecclefia perfoluan-
tur : quattnus,fientalijsmirandis & magnificandis predart eftis
operibus, in bocettamfit it per lucidi : vt exemple Veßro corrigatur
fupradidorum ignauia.
ties, Domine Pater, que folo char it at is & amor is inftindu
pouce coüegi ex pluribus : licet vefirafagacitas potior a, ficutfunt
in didis Pdarum fanßorum, valeat tnuenire, gratfitmo
fufeipite affedu : vt meus labor veftroperfi-
ciatur fludto. Bene vos valere fimper
opto in Domino vefiribe-
nignememor.
D E L A V D E P SAL -
M G R V M E T P S A l V e RI I ,
P R Æ F A T i O N B JC A S S l O.D O R I
in Pfa lm o s.
E t V i s i s aliquartdo ifiRaüenftät^tbe
1 folicitudinibus dignitatum>& cutis fæcu-
^ latibus noxio fàpôre condltis j'cum^Pfal-
™terij cceleftis animarum mella guftaflerri 5
__ id quod- folenc defiderantes eSicerè V auidus
me perlctucatqr ingeifi, vt diéla falutariaifiuuiter
imbibetem poft amariffimas aétiones.Sed familiaris in-1
choantibus occurrit obfeutiras; qua: varijs eft intexta
perfonis,& velataparabolis. Hæc in diótisvitalibas no-
xia diiIimiilationepræteritiîr;dumfçpeiliudreperiri foie
t ambiguum, quod maghi ikeramenti ge ftat arcanum.
T une ad Auguftini facundilfimi pat'ris confugi opinatif-
fimamletftionem; in qua, tantaerat copiacongeftadi-
btorum ; v t re tineri vix poffit releäum ; quod ab unde yi-
detur expoficum. Credo,cum nimis auidos populos Ec-
celfiafticisdapibus expiere cupic,nece(Iariq fluenta tam
magnæ prxdicationis emanauir. Quo circa, memor infir
mitacis mex; mareipfitis quorunda Pfalmorum fon-
tibusprofufum, diuirta mifericordialargiente,in riuu-
losvadofos, compendioïa breuitate deduxi,vno codice
cam difFuia com pie biens, qux die in decadasquindecim
mirabilicer explicauit.
Sed,vt quidam de Homero ait : Tale eÄ de eius fenfu
aliquid.furripere, quale Hërcuii clauâ de manu tollere.
Eft n. literarû omnium Magifter egtegius: & , q> in vber-
cateramm eft, cauti(fimus difputator. Decurrit quippe
tan quam fons piiridimus,nulIa fece pollutus : fed in in-
tegritate fidei perièuerans.Ncicit hçreticis dare,vnde fe
polfint aliqua collutftatione defendere; Totns Catholi-
cusjtotus orthodoxus inuenitur : 6c in Ecclefia Domini,
fuauiffimo nitore refplendcns, fupetni iuminis claritäte
radiat. •. >
. Quxdamy. nouiter inuenta.poft tam mirabile Magi-
ftrum,fqlaDominipfumptione fubiecijq. paruuliscófi-
dentia.cçcis vifum,mutis ferm oné,furdis pftat auditum.
Quem tn Codicem etiam per jo.Pfalmos cum Prx-
fationibus fuis trinafum diuifione partitus : vt & claritas
literx faniorib. oculis fe pulchrius aperirct : & defiderio
legentium fratrü numerofi Godiciscorporaprxftarenü
ita 8c ad Bibliothecx cautelâ vnus reliäus eft;& prop ter
cógrcgationis ftudium commodiflîmè forfitan efie no-
jfeitur diuifus. Quapropter mandate Domini confiden-
tes, cçle ftis my fteri j clauftra pulfc mus, vt aperiàt fenfib9
no ft ris floriferas fedes : quatenusin illo cælefti paradifo
falu tari ter introduit, fpiritalia poma, fine aliqua primi
hoministranigreffipne carpamus. Verè côrufcus liber,
fermo * lampabilis, cura fauciati cordis, fauUsinterioris
hominis ;,pinax fpiritualiü përfpnaiih octuitarü lifigua
virtutum:q inclinât fuperboshumilirati,reges pauperib.
fubdit : affabilirate paruulos nutrit. Quâta enim illic eft
pulchritudo fenfuum, & ftillantium medicina verborü :
vt metito hîc,illud Salomonis aptetur,^dixit inCanti-
coCanticorü. Hortus conclufu$,& fons fignatus, para-
difüs plenus omnmpombrü. Modo n.quidamPfalmo-
rufalutari inftitutione formati, turbid os ÔC teropeftuo-
fos animos déclinant limpida & tranquillifT. vitam.Mo-
do promitténtes Deum propter fàlutem credentium vi-
fualiter humanandü: de ad iudicandum orbé effe ventu-
rum.Modocommonentjlacrÿmispeccatadiluererelee-
mofynis deli âia curare'. Modo fâcris orationib. reueren-
ter attoniti. Modo Hebrxi Alphabeti virtüte profundi.
Modo de paffione & refurredione Domini falutatia p-
dicantes. Modo lamentancium deploratiône pijffimi.
Modo verfiium repetitione, quardam nobis facramenta
pandentes. Modo Canticorû graduum afeenfione mi-
rabiles. Poftrem 0, fupernis laudibus féliciter in hxr et es,
beata copia,inerplicabiiedcfideriü, ftupeda ^pfunditas.
Non poteft animus fidelis expleri:q coepérit inde fatiari.
Pfalmifunt denique, qùi nobis gracas faciunt elle vivifias
;
mm C. % i®*
KefPq»|
(aue Caff ,
açt â'.laffl"
pade,quafi
fermo lu-
çidus lU®’
minanl'.
Gant.\.
H
Betoedi flio Dct. _____ -, t . >■ , 1 0 j i
gilia* ; quando fi lend n o d e, p f^ lë n t^ c h o r is, humana
v o f erumptt in mufîca: Verbisqj arie modulacis, adillû
redire faciti^ quo $ fàliJte humani generis diuinum ve-
nit cloquiurib. Cantus, quiauresiobledat, & animas in-
ftruitjÇt vox vna piâllentiumj ôé cum Ângeîis Dei,quos
audire nô pofIùmus,laudum verba mifeemus: per ilium
feil, qui venir ex feminê Dauid.Dominü Ghriftuiq: ficut
i& f e Apoc.dicit:Ego fum radix,& origo Dauid: À quo
& religio n é falu taré àccepimus : & S. Trinitatis myfteria
reuelata coguofcitnus. Vnde merito eis Patris & Filij &
Spiritus S. vna gloria fociatur;vt peçfeda eoru prxconia
comprobentur. Ipfienim diem venturû,matutïna exul-
ratione conciliant. ïpfi nobis printahoram diei dedicât..
Ipfi npbis horâtertiam confecrant.Ipfi fextâ in panis cô-
fradioneIxdficant. fpfi nobMnona, ieiuniarejloluunt.
Ipfi diei poftrema eoncludunt. Ipfi;nodis aduentu, ne
mens noftratenebretur,efficiunt:fieut ipfi dicunt:Nox
illuminatio indelicijs nicisiqm tenebrç notenebrabunf’
abs te Domine: vtmeritofeàveravitacredatalienum,
quifquis huius munerisideunditate non früitur.Quotü
|J virtutesjvrbreuiter diuinus fermo cocluderet,in 7o.Pfi
difturuseArEgo aurc confuebor tibi in vafisPfalmorum
vetitate tuam. Re vèra, vafaveritatis, q cor virtutes capi-
unt,tot diuinis odorib..farciunf’,rot thefàuriscoeleftibus
cumulantur.Hydrixj q vinü.'cqslefte recipiences, purita-
cera eius femper ianouitate euftodiunt.Dulcedo roira-
bilis,q feculi corrupcionïb. no acefcit;fed,in fua perma-
nensdignitat&gratiafempërpuriûîmxfuàuitàtisaugef'.
A'pocheca valde copofà, de qua cum bibant tam magni
terrarü populi.ybertas eius nefeit expendi. Quam mira-
bilisa.exipfisypftuicfuauitâs. D ulcilonfiorganühuma-
nisvocib.xmulantur.Tubarüfonitus.grandilbquisclamprib.
reddimt, Vocalé cichara viuentiü chordarü per-
miftione'ÇÔponunt. Et quidqd ante inftrurnétferfiuficis
videbampgi.nunçjpbaturp rationalesfubftantiasexplicari.'
Yeruntam5,nequaqnobis,vtpfîttacïs,merulisq;
veinandii eft^ q u i, dum yerba noftra conantur imïtari:
I quid^tn canarit.nofcuntur modis omnib.ignorare. Melos
fiquide blandum animos obledatiftdnon cmpeüitad Ucbrymas
I fruduofas, Pemulcet eûtes : fednon adfucerna trigit audientes.
I Cprde.a, comp.ungimur .fi quod ore dicimus, animad-
tièrtere valeamus :ficut-in Pfalteriolegitur : Beatus po -
pulu§,quiintçlIigitiubilatfo^é.Ef/«r«w:Qupniàrri Rcx
omn&tcrrx Deus,pfallite;fapienter.Philippus àuoqjA-
poftolus^cum Rcginx Candaces eumichöEfaiam legé^
re cogijouifïct ,• feripturas ei fandas competenter expo^
fuft. Quipoftquâiq» legëbaCiaduertit.ftatimgratiam ba-
pufinads cxquifiuic: & moxperfèdemanërafalurisac-
cepit. In Euangelio etiä Dominus ait : Omnis,qui audit
verbum regni, & n oqiptelligit: venic malus, & rapit q>
femiuatû eft in corde eius. Vndc congrue dacur incelligi:
hxcillisprouenire nô pofTe, qqi Scriptures fandas pnro
corde merentur aduerrere.De quag.ulchre:Parcr Hieronymus
ait : Margaritum quoddâ eftTcriptura diuina, &
ex multis partib. fôrari poteft. C^iocirca,Pater ApoHq,-
lice,q ceéleftes literas faiîdis monb. reddidifti: prxftâte
Deojtuamiitatione^puocat’.abyfrosdiuinosingrediar,
qui clemés erratacorrigis.-ncc feuerus imputas,q, emen-
das. Sêd antequSa pothecas fpirituales aftifigam.quxda
diuifis capitib9,q fu n t numéro decem & feptem.xftimo
præguftada : vt,çum earum rerum locus feintulerit,ma-
gni nedàris potus,fj^auifîîmis deledationib. hauriatur.
I . De^rophetixdiuerfisfpecieb.nihilominuseftdicdh-
dum: vt,q fit ifta Dauidica,poffimus diftindius edpcèri.
II. Cur in Pfalmorum Titulis.quafi audorum nomina
aiuerfareperiuncur.'
1 II. Qurd'figpificet, infintm : quod frequenter inueni-
tùrinTicufis.
IV. Quid fitPfalterium,vel Pfàlmi, quare dicantur.
V- p Qqidfit Pfalmus.
VI. Q u ia Gantieum,
VH. Quid fit Pfàlmocariticuiihi ”
VIII. Qu id fit CanticumRfalmum.
IX. De qttinquefaria diuifione.
X. De ynica infçriptione Titulôrum. J
-^1. Quid fît diapfàlmà.
x II. 'Vtrüm in quiniji volamimbus.pralniôrom fitfev
t t t C^ t vXt*°1 : f n c e r t® v n u s fifeeîdebeat nuncupari,
i ü i M e M Pfàlmis fit de ChriftoDo-
mjno fëjùtiehdum.
W m ^émadmpdaîriïitcxpofitïoi/geilaPfàltaorB.
D e d oW ’«atotius)egisdiain*.'i .
l i â P e pt°priaeloqatmiaPfalteIi,. 9
XV11. Laus Ecclëfix.
N u n t ad pratmiflii* o riin em , Domînb pt*ftante
vemamus. 1
n D . I. OeTnphttu.
pR o p fiç t'a , eftafpiratio diuina. q etaemus reriin), aiit
per fTâa,aur per didta quorundâ, inimobili re rirati
iranaatdequa.benequidâdixiciPtQphciiaeftruauis
dift ° coelcftu doûnnæfauos, &diilcia'diuiniiloquii
S dO . ^ T r " F nS' I ndé&ip,f' Daa^ it. Qua dulcia faucib.meis eloqüia cuian,fIu'p8e-Pr mCedli,a&“ tfua-M '/‘ i '>'-
uumorimco. M ultisa.modisgratixiftiùs munera pfta-
J>antar:fed,vcdepluri5mispaucaepmpledar:adaeftper
operationes hominu rvtfuitarca Noe,& facrificium A-
! brahx,Saranfitus maris rubri. Pernaciuitates quoq: ec-
mmom Efau & h c o ^ q u i fnturarürerü Sacramenta ge-
ftabant.Per angelosîficut loçuti fünf Abrahx : vel Loth:
Z.achariæ.&Mariæ.Peryifionesdkutbfaiæ&Ezèchié-
fi.& oe te n jfa n a « . Pcrfomnia":ficutSaiomoni&Da-
D'elu Petnubem Stvocemde cisfo: ficucMoyfi. V ndt
confiât, (ecnndû Dâuid: n6 per opetàtionet hominumnon
pcrnatmitatejgerainomittnönperangelosjnb per
viuones;non perfomniuminon pernubcm.&vdcem do
c a lo : nec.péraliosqnofcnnqi riodos: fèdj'coeieftiafpi-
ratione fiuflè complecnm, fient de iplplègitur in x.R.fg. , 8„ "P
» o b m ^ E t d n e a m e f t ^ f c t e ^ ö i i n . f n D ^ i d i i d f c
Ufa, & deincepr Ipfe qnoq; Dominua in Edangelïo di;
cit : oi Dauid m fpimu vocat ëûm Dominum: quomodd
dicuis.qjfilinseiuscftîQuodiâoreçognoIcimuseuidëter;
per Spiritum S.fniflepfaloeospropbetatos.Scicn-
j uî! f ari.ç:, ‘î“ ? <J OIBDis P ^ p b e d a a u r de praterito, ant
deplenti.antdefnturntcpqreloquafiantagataliqnid.
Ammaduerrendumeft qnoque.SpintmnS.ficfuiflc
Pt<ÿhetisfanaifl:attrihutü:yttaràenîdrètnpns>pibirifirmitate
carnis,& côrraïietatepeccafi.ab ipfis offenfus,
abfcederet : Er îremm placams, fub opportnnitate tem-
porisaduenirer. Vnde 8C‘S.Hieroniexponens Euangeli-
: ffam Marcu.m loco.vbi ai, de Ïoanhe.-Vidit aperros coe;
los. Et fpintum tanquain coluinbam defcendentëm ,Ôc
manen^ëinipfp.-iraeuideptiratlonétraàanic: venemo
eonrrafentennamipfiusvenirepræfnmar.InPIil.quoqi
Jo^ropherapoftPrOphetam rogat.-SpiritnmS.tnnm ne
auferas a me.EJam.fi femper.vt ait KHieronan Prophe-
tis elict lertiio diuinns,& inge in peflore eorum haberét
bafem o in , nnnquâ crebrà Ezéchiei poneret : Er &dhis
eltlermo Domini ad me diceris.In libto quin eriam Re-
•gnm,HelifeusPropheradfiitdemuliere,cuilLsÊlinsextremumclàuferàrdiemDMttèeam^
quiain'amâtiru- I
dineeft : Dôminns celauit*e,&nbnindicaiiit mihi.
Apoftoinïqnoq; dièir:De Virginib.praceptnm Ôomi- i
m no habeoiconfilinm ante do.Irem ipfe commémorât! i
Hoc ego pramipio.non Dominus. Et alio loco iiemeroi- 1
mt: qu* ioquor fecundnm Dennj. Vnde fimilitèr eriam
cæteris Prophetis, aliqua quidem Dominns Ibcorus eft •
&,non Prophera;EraIiqua Prophetie,& non Domimis!
Nec illud fpecialitcr de Domino IeiB Chrifto diceret
loan. Baprifta : Qui mifirme baptizare, ipfe dixit mihi :
fuperqué videris Spiritnm S. in fpcciécolnm bai defeen-
denré,& manenté meo.hic eft.qni baptii at in Spiritu S:
Nunqaam etiim proprium eilet in Domino Chrifto, o,
addirqrj demanentem in eo : nifiabalijsnohnùnquam
rcçedère probarçcur.'In Chrifto enim permanfir : quiai
peccarnm non habuic. Ab alij s iilredlfrefiit: qhia pol-
lnnonis maCulam perceperunt. Spirirui enim fanifto
non potefteflè commmiio cuto deliôis. Nam fie feri-
ptum eft in libro SapienrixSalomonis : Spirims enim
fan&usdifciplimeeftugietfibtum : ScauferetfeaCogita-
tionibus,qnæ funt fine intelléiâu.
Sip.t.