omnium pcccaçôrum ihiünxerunt ôbçoi^
ado&innihftamrcda&cÿ^ Babylqniis
quæçlaiifà.cenebacürjvericâtef^t'duxitj&rqualoçc.çar-1
ceçis dèterroliberaminpubiicumexircprâccptr. ~ Qu»
fimut ac iuæféddita e ftfiè e rtà t^
uit :& ip p rxfc n tia’D ô min orùm R. Rothomagenfis, &
coruraqubsEpifcdpusAn^^
ncgotiumméùmàp6ininoPapa'cornmiiramerat:ncc
non &Epï(co|i 'EbroirenfisVfeultôVùmqufe
rum tam Al? b’a turn quam^riôruni ad eirtris mihijucel i-,
quidi.pt aftàt.Çuibsfaciem^gçàuem^’fulgehtem prædi-
âti A rchiepifcqpus&viri religiofi »Domina Am b ian én--
fideftinatjdntucntés, gauififunt gaüdtômagnovaldé:
& iïulïam morarn ruftinenccs iuica forrnam quart) eis
D o m i n us P a paprjçfcripferat,^ c à fù fpi cionçqija
terebat abloluerunt,vniuerfisq'i! adcrant bcne.
diccntibusDominum qui füpèrbqs humiliât, qui fapi-
enrcsin'aftutia rua cornp.rehendic, quide mifericordia
fuaprxfumemes libérât,&vin&bséduc^
Ipfigloria&hunc te petimmbftalîà fecula fecuiorum
Amen. Vertiam autem. ad vos Déo vôlènteirt" proxim’b,
ytgaudium meumip vobis impleatur. Quos ego vitra'
tjûarn dici poffit videre defidero.BeriedibrioDeiPatrisSt
FiUjfk.Spiritus San&i deteendat fupervos ptonobis o-
rantes,Adta funt hxc lêcundaferiapoft Dominicain qua
eancatürjGaudcte^die feftq fanétscLucix apud Alba-
marlam.
Henricus Rex AngluBartbolonm Rxomenfi Epiftopo.
' ÿ Æ p'i $ t. C C L X X X IX . .
HEririçus R ex Anglrx & Dux Notman. &^Aquit. &
Cpmes. An degau. B, Exoniehfi Epîfcppq falùtem;
rune de,Anglia proptet Thoroani Cantuaf. AreKiepifcb-
piim, & omnes resfuâsficùt eas melius babueruftt fqua-
do eadem eau fa exierunr de Anglia, te bénéficia quæ i-
dem Archiepifçopusëis poftea cbntulic. Quare eosfc-'
cure venire raciaris j &rès fuas Habcant bene, & in pàèe,
falua fidelitace mea ,.quam mihi facienr Gaufr. Arcftid.
Cant.Ric.Àrchid.P|&.Ric.deHum.Conft.Bac.cle Luci
Regihald.de Cunenaiapud Cioec.
* idemeidem. E p i s t . C C X C . P
HEnrieiïsRex AngH & dux Norman. & Aquitan. &
Comes'Andeg.B.Epifçopo Exonxàro ,& fideli fuo
fcruandum.Rgoaütem pace reformata ftatim in Angli,
am'H'eniiTcm^mii quia Domini legati Colloquium habituai
falutemfScïatis quqdper gratiàm,Dbi profpera nauiga-
tibbe applicüi'in Normanniam i & îçuenuotam terrain
meanxcifiriârinàminfummà pace te tranquillitàte dif-
ponente Deô conftitu tam, & hoiqinesjàc fidèles irieos
de aduefitu mëo(”vtoportebât )vberiôri læticia perfufos.
Accèflvdeinde ad Dominos Jegatos*: & quam quarrie os
iq principip dur os inücnifïèm , & yt videbatür pëjnltüs
fleiài hQrt'pbircnt.taroén coritra'lpeni bràrtîüm, contra
opinionemfiriguloTampaxdeniqueïecùtaÔC àdhon'o-
rem Dei& Ecciefiap& meum te Regni mei inter nos eft
reformata ,ficütçX fequentib.us vobis plenius innotef-
cçr.Hæcenip funt quæmead eorum inftantiamobfer-
uàturi^jjpromjfilquo,d»fçiI.ab inftantifefto Pentecqftes
vjfque in annum tantairt pecuntam dabo, vhde ad arbir
triüm ffatrum rempli c.c,milites ad defenfionem terraî
Iefqfolÿmitahae per annum yàleant teneri, & quod lice-
bit fieri appellatiqnesadDpminumPapamlibere.'ita ta-
mcn vtfi qüosfufpeâ:bshabuerim,anBequàm dç rçgho
exearltjiutent quod ih Jtinère illonecmalum meum,nec
dedeçus regni mei pèrquirent : Et quodeonfuetudines
qux.tctn.pore tneo-contra Ècclehas terræ meæinduâæ
funtdimittarorquâs quidem aut pauças aut nüllas afti.
mb : jEç quodpolTcIfiones Çant. Ecclefix fi quas oblatæ
funt plane refiituam ^'Éiçut habuitvno anno antequam
ArcbiepifcppuS de. Angl. egredéretup. Çlericis prxter-
ea & laicisŸtriüfoue fexqs pacem meam & pofieffibnes
fuaSTefiituam,quioccafibneprxnominariArchiep;ifco-
pideilituti fuerunt.Ethocmihiex parte Domini Papx
funt à'pudCadomum die martis proxima poft afeen-
fionem pomini. Cum autem rediéro, vos mihi ftatim
occurrere non prætcrmittatis.
[Alexandra Papa Ttmholom&us Evon'tenßsi& Rt-
gerus VVtgornerifis:
E p i s t. C G X C I . »
SAnéliflimo Domino & Patri chariffimo A.Dei gratia
fummo Pontifici B.Exon.& R -^ ig o fh . diéti Epifco-
pii&Gdidus Abbas FaUfâmen.fàlutem & pmhemcum
iumma deuotione obedientiam. Apoftolatusveftri mâ-
datum fufeepimus vtad Mbhafteriuih Sahbti Augiiftipi
Cancuarienns pariter aecedcntes ‘diligenter inquttere-
mus,an vera e fient quæ de dilapidatio ne bonorum Ec-
çlefiæ»& ènbrmitatibus C.cle<5li,& diiFolutibné ordinis,
& fiibueffione bonarum confuetudinem , & aliismails
quæ ex cphqueftione conuehtus pér eiufdèm eleéti
incuriaih vel malitiâpfouerti(reaudieratis,&Atonafteri-
um ipfum ftuderetnus modis omnibus ad honorem Dei
in ftatum prtftinum reformare.Prçeepiftisétiamfub arra
diftriâionejquatenus’fi nobis cbnftaret'Ecclefixftatum
reformari rionpofFe abfqueàmotionè cleâti &quorum-
dam Monacborüm,tam eleârum quam i 11 os au btoritate
veftraomni bccafiorie & a p pel !at i onece fFante.jpo ûp o-
fito timoré & gratia nüllaVennsambu'erediffcrrcmus^
locb illorum peifonas honeftas & vtiles Deo auótóre
fubftitueréTvf ex fruâu reformâtf in mcliüs mbnafterij
deberet foîlicitudo tard yeftrâ quam noftra apud Deum
& h'omines comrnendari. Pi'æceptorias quoque ve-
ftrâsad fç^e diâum direxifti's éleiftumjVt nbftro qui nullam
in eo iurifdiôtionem habeamusnifiex delégatione
veftra.ort^nibccMone&apgellatiönèremota ,pareret
iudicie.Gum^roincâpitulonatfumeiveftrjé raîflcnt
lireræ prxfenfâtx,tandem præcëpit vteas Cantor aperi-
ret& legerctifedâhcequani plcne perlegerentur dixit fe
& fua in veftra protedlione confifteré , 5c[eos qUilfteris
vri decreueran t ad ve ftram au dien tiam appellare, fieu t
nobis poft modum fàcramehtô téftiüm ritc præftito &
reuelatione conuentus, fcilicet quinquaginta duorum
Monaeliorum innotuiti^ Poftca vero ad fe reuerfus,
in ct^tufràtrum màndâtmh veftrum rotubî plëhe audi-
uir. Publica, vèfb'fama fie confönabät His quàsâd vos
perlata fucrant, vtnulji prouincialium véniretin dubi-
um quin excclïqUfflx].e&imagnitudó>ne dlcamus & cri-'
minümjMonachorumquêrïmôniàm^bcfcrér-rhirum-
que fCTe omnibus yidebatur,qaoid ad ruina Ôc'lacrymas
domus, veftræ fam fcro,quos tofi mundodebetjs oChios
refléxiftis. bfos ita^Ue receptislitcns'vcftris nonpe-
percimoslaboribusnoftrisaut 'lïïmptibus, fed ad obe-
dien.tiam pfompti-, poftjîofitb', vt prxcepcratis timorfe,
die Congru o quem prxfixerariVuV pa'rfibu» f acce (fimus
ad Mohaftérium.Et plane ficucTôlcmni luramertro ma*
ioris & fanioris partisconüentus con ftitit, inrellîgeh'resj
quod lape didits Elééfus in fraudem mandari véftri,
ôc perniciem Monafiérij , alportatis ornamentis 8c li-
bris&pecunia non modica, præelegcrat fugam, aditu-
rus ex propofii o aliquam poteftatem quamDeoApoftb-
licæfedipolTetopponere.tanfo ftudîbfius veçitatem ftu-
duimus inquireré', qhanto nobis ex afieitione pluri-
um certius çbrtftitif ipfum antequam, fugam iniretdi-
xiïïè mulris audientibus fe Abbàtiarn a Romanol^nri •
fi ce non Habf rê, fisd curatnpaucarum-,de quibufnon
curabat animarum, fecurumquc elfe de temporalibus
bonis, quia,ei .Romanûs Pontifex prædiaauferrenon
po terat,quæ ab ali o pofiid ebar.Inuenimus ergo tantam
dilapidationem bonorum, vt de rèparatione poffit noftra
& conniuentium ætas merito defperare. Ecclcfix
lapfum & dèlolatfonem , daqftrum & officinas imbri
bus te vCBtis petuias,te ruinamxdificiofuirt his quiea
videran t infpicere mifertum eft. Audire calami tares co-
lonorum Ecclefiæ, quas eledii illius, aut potius à Deo
reprobati hominis c.onciipifcèntia,& rapaci tas fcci t,p üj
R LT'kL.;-T. ,au,i:ibus
aùribtucft cor then tudft Alicnationes'prxdiqru1^ feçit jminiam Apoftolica: fedis&rcligionisopprobnurofrU-
multas»crtbrraës,&eominus tolerabiles quoapàtrimo- ófcus faciat toxicatos. Cum autem fententia lata ëffèt,
nium Chriftî patronis immunditiès Sc cÔnciliatqribus
tijrpitudinis fux repettuseftfiEdiffimqxominercio di-
ftraxi fleîillgUlutà Eçelefiæifratribus ab ftplit, vt male &-
das aliehationes poffu pto libitù roborare. Pecuniani^
per qua nomine È.cclefiæ Iudæ.s & Chriftianis foenera-
totibus càuit, in irnmen&m te ptorlus importabilcm
Môhàfterio, excreuit quantitatem ...........eftVt conuentum,
quia bonocum quæ diftrahece moliebaturàu-
i nobis veniampetierunt & abfolutio
ncmfupereoquod feruientibus eledtt f.G. Marefcalco
te quibufdam aliis, qui cum aliis ficariis a men fa eius re
cedentes gloriofiffimi martyris Saudi Thpmx fangui*
nem effuderunt,& iterum ad cum reuerfifunt . Corhmil-
nicauerantjinuiti tamen.fed Domino fuo, quern vt Ab-
batem venerabanturf& rimebant vtfamiliarem Regis,
eifdetn palam communicanti refiftere noaudebant.NoS
autem penfantes contritioneis cordis eorum & necelfita-
tis articulos, &de veftra quidem milericordia pr^fumeh-
tes.iplis in fuften tatione Ecclefix veftrq modi,cam iniun-
ximuspcenitentiam,& quam licuit interim contulimus
ablblurionem, rogantes vt fi placet prxfCribatis quid eis
amplius iniungendum fit.Si qoMem neceffitas Ecclefix,
temeritum martyrisexpofeit vroementer, vt tamficarii
qui pretiofumfanguinem effuderunt, quam complices
te fautores eorum grauius puniantur, vt illorum pcena
terreat alios. Hoc autem indubitanter nouerir ferenitas
veftra qupd quicumque huic reformando operam de-
derit.immicus Dei te Ecclefix fubuerlor credeturin no-
ftris partibus.
6tor eftè renuit, nnlirari,quod vulgo notum eft, cinxit
obfi^ipne, & conficere inedia conatus fit. Periit ho-
fpitalitas indiebus eius, quæ qupndam in domo ilia
floruérat» Cultus religiônis quantum ad ipfum te fami-
ÜaresTuos abiic in extérrninium. Quafi ftratam public-
cam adolefcentuliS& fetuientibus fins,quos lüôs,id eft,
milicarimodo congefferat, fecerat clauftium »dolenti-
bus te reclamanti.bus his quireligiqfiusfiierantinftitu-
ti. Pro raonaehandis pecuniam palam recipiebat joec
aliquem admictebat in mon^çhumnifiveftrisPâtrum--,
que .dccrem peflundatis omnino imanuseiusprius lor-
dibus adimpleret. Ab vno talium 1 x x. Mar. accepit,
quod negari non poteft, quas confuinpfic enormius,
quam n une dici expédiât. Quæ adfabricam Ecclcfiæ te
Joannes Alberto & Vrisbjttru Cardinattb,
fartare&ain diebus eius à fidelibus collata funt , maxi-
Thiodm mam quidem fummam faciunt, fed earn Ecdefiæ necef;
E p i s t . C C X C I I .
fitate contempta,penitus erogauit in prauosvfus, hone-
ftas confuetudines dom us pro habiliter à Patribus in ftitu
tas te obferuatas, ex maxima p arte per eum aboliras _________________
efteConqueftifunt,nècfuit qui poffcï infici'ari. Magnus j falutem,&promptæ deüotionis & reuerentiæ famula-
te vénerabiljs conuentus Monachotum enormiter ini- tum.Diuinaprçeunte.& vobis coopérante gratia,fpes ilvniuerfifratres
1 3 Euerendis Dominis te patribus in Chrifto cariflimis
-AX-A. te T. fan d x Romanx Ecclefix Presbyteris & le-
dis ApoftolicX legatis 1. de Sar.landitatis eorum feruus.
minutus eft.’ Veftjrxfim&itatis.aures veremuroftende-
re, fi de inepntinentia eius retulerimus,quod ( vt dici
folet .) lippis & tonforibus nptum eft : fed quantum-
cumque verecundia pudotis obliftat, filere tamen non
poflumus, qux tacita perniciem,. bonis moribus inge-
renc,& fcandalum Religioni, te Apoftolicx fedi oppro-
btium.ad quam domusiftafpecialiterdiciturpercinere.
Polluentur Foftafle labia noftra proferendo.quia inni-
niispolluta verlancur materia: fed eaDeopropitiopur-
,luxiEEcclefix,5cinfedibusapudnos vocantibus tädern
rite licuit idoneos ordinäre paftores. Vnde te contingit
vt Ecclefia^inton.fibiin Pattern & paftorem elegeric
virum quemvt fidelium fpes eft ad hoc ance Dominui
præelegerar, V t pote ex magna parte taleni quale Paulus
Epifcopum prxeipit ordinari. Is eft deuotiffiipus Eccle-
fix Romanx filiusR.quondam Pi(ftauenfifArchidiaco;
nus,, cuius Eleemofynx confolantur EccIefias fint5fcö-
rum,cuius facilitates funt egenótü fublidia, chius bptegabit
calculus quern vobis mittec Séraphin de altari, ftaseftfirmamentumiuftitiç&iniquîtatisexterminatio;
prxfertim cum non fit hxç noftra, fed popularisaflkr Eft autem virpbdens in confiliis.difcretus in bpere mono
, cui nonaudet aliquis refragari, nifi mendofus & i deftusinverbo, cuiusvtopinor induftriam&affeiftum
roendaxapudnoftrateshaberi nonformidet.Eledlusil- | potuiftisvosipfiquandoqueexperiri.SicenimadDeum
leautpotiusequusemifFarius.iugi, quodLeuiticus da- j t0ta mente creditor eflfe conuerfus, vtfua ortmiaepni!
mnat,fluit femine,& hinnitm fceminas,adeo imjpudens | temnat pro lege Domini, & fe ipium in neceflitatis ar-
vt libidinem nifi qua.mpublicauerit.vqluptuoiam efle.j ticrtlo paratus'fxc offerréfacrificium Deo. Eleótioeius
non-reputet. Matres &earundemfilias inceftat pay- primo in Epifcopali fede eelebrata eftvpriusinEpifcpr
tertnec timCc aut erubefcit palam temerareconiugum conucntu r folemniter t approbata,’ ■ & tam ^ ^
eledio-
fanâitatem.-fornicationisabufum comparât neceffita-
nem quam approbationem Regius rpborauit aflenfus.
ti. Proletatius eft adeo vt quod pauèis annis ei foboles
Placeat itaque fandHtati veftrx perficere quod per voi
tanta fuccteuit , vt' Patriatchatum feriem antecedat.
tam faudabiliter cceptum eft, &*prouidere quo mode
Inter aflertores turpitudinis eiuS . quotum maxima e-
maturitate aJhibitapoffitaccepta plenitudine potefta-
rat copia, rçligipfiflimus presbyter dp cuius finçeritate
tiSjdiuiftxvocationisimplere munus. Erit enimptopi-
nemo dubitat, nobis retulit,quodin vna duntaxat villa
tiante Deo firmiflimacolumnain dotrtqDomifii,& ram
teadiacentiiseius x. & vii.'genuit fpurios. Q_uot in
proprix quam aliarumEcclefiarum neccflitates foniffi-
aliis effuderit referre longum eft , te indicibile nobis.
rnc fuftinebit.
Et vt ab expreffipne huius immunditix quandoque
lingua noftra recedat,nouit Deus te fpirituseius, qui a-
Idem Hubaldo Oftienfi Fpijcopo.
nirnx noftrxprxfidct,quod totfpurcitiasinhomine re-
•- E p i s t ; g Q x c i i i . ’
ligionii nomen ant habitura prxrerente numqnam au-
Domino te Patri charfilimd Hu. Dei gratia
diuimus,nec tantumfenfimusmanarefoetorem. Torus
WEnerabili Oftienfi Epifcopo I; deS.an;^lucem i&plenx de*
conuentus vnanimiterftabat aduerfuseurn,&clcrus&
uotionis obfequia. Vererer tantara alloquimaieftatem,,
populus patrix. Quia ergo patentcf adtiertimusqubd
nifi, me veftra benigpitas releuaret, te animaret ad ver-
fifie amptipne eius res emendari non poterat, te nos ve-
bum illius verx chafitatis recordatioquamprx exteris
ft.ro attabamurmandato, qui prxeeperatis vt eumffiita
fere morulibus adfandtum tunc cpnfeflbremjntmc gio-
cflet ) omnioccafione&appellafionerenjota amouere-
riofum mattyrem habuiftis.cui mepro libertate Ecelefi?
mus : Dei & veftra auóloritate freti poftpofito timbre
coexularediuina fecitmifericordia.Hac fiducia robora-'
& gratia cum amouimus : te fratres ab obedientiaeius,
tus audeo famfticati Veftrx atcenfius commendate virum
te laicos à fubie&ione eius abfóluimus , decerrtentes
proculdubio co mendabilem Ric. "Wmton.elc&fii
etiam vt ptobatç maiorum inilitutiones de extero, in-
uiolabiliter obfetuentur falua in omnibus ancloritate
veftra Ecit itaque Deo & Apoftolatu veftrp dignum.
opus roborare qitodfaâumeft,ne peftiferaarbor lemel.
aQulfà radices iterum figat in hbrto veftco , & adignoporum
cuius faeultares funt cgcnotum fubfidia, Ecclefiarum.
confolatio.Cuiuspoteftasiniquitatis exterminatio eft,
te iuftitixfirmamentum. Is taritaaife&iohe amicum ve-
ftrum gloriofiim marcyrem Chrifti diligit, vt fe illius co-
ftituerit lctoum, vtalumnos qui multi ad earn confluunt