AS. 9.
Gen.*.
Genif.9.
Saniffima
dogmata.
G
Notainturn
primitus continuit : Séd Deus main hoc in ipftrdif-
fipauif^ficutde cxlo fathana in abyffumprOiecit,&dc
Saulo Paulum fecit. Abel autem'iqu'i in amaenti'defide-
rio animæimmblauiCjfanâificat'us eft* Cain a. repivdia-
tus, quia caróTpirïttim eius pfcr odium faffbcautt. N'oe
etiam idftificatus . qiiiaDeolkcA'fifcauit. Sedfiiius eius
fyurcitlxcarnispartem dtridfendb retpondic : & idèo H-
bertatecailuitVnóöTiriè filij'ind‘fgntiSri ifctüUs'vocatus'eft.'
Abraham quoq-, multiplicatüs cft,qUoriiamDeo ooed>.
ens/carnem fuam cotra carnisiuradil'igenter affl'gebat.
Hicin aliënâgenté conücrfilïeft. A fihjs a. & amicis eius
libertas illoiû qui lîbi rellltebanr,euanuit:àfilijsquippe
n'rael eiéóki fâft't quilibeti extitetutir. Iacob quoqjDeo
dilèâusiquiaindèfîderioanifnàÿiùftitiafempérbibftdn
beneduftionib9 Dei perïèüerauit. Efau a. frater eius.be-
nedi&ione fpoliatus eft, propter odïümcp adipfum ha-
buiti Moÿfes famulus & amicus Dei.quxin myfterijs 8c
miraculis habuit SC feruauit ,refponfum carnté in ié op-
preffic. Vndfc quieumodio habebanr, pericrunt, necin
terram promiffîonîs penfènefunt. Apöftoli carne fuam
opprimébant.Sed Iudas in defidéfio anirtix totus cæcus
fuit,qui Chriftum magis fequebàtur.vc àpopulo hono-
rificaretur.quâVtineum crederer. Sicut&difcip'ùli qui
deiidérium animç plenirer non habebant,dö6IH nâqtii-
1 6 .
Vîfio St
vero turri tria h'âbitacuia cranté quorü duo atida in fic-
citate fuerunt, & ea de fied tas quafi dcnfa nebula appa-
rebàt. Et qui in his duobus habitaculis fuerunt,invnum
coniènticntcSidixcruhf.Q^ae S c vndè lunt i (ta,qus hsc
quàfi de Deo loquitur ? Durumeft nobisaliter viuére,q
qui nos praecelfcrunt,autqui adhuc.viuunt.Quapropter
ad illosqui nos cognofcunt, conuertemur, quia in ali js
perfeuerare non pollî mus.Sicqj adprsratum commune
populum, S c nccin illo, necin prafata turti vllius vtili-
fatiserant.-Etm veravifioneaudiui vocem ad ipfosdi-
cemé: O'mne regnü in tëipfum diuifum,dc(olabitur,&
domus fupra domum cadet. In tertio ai eiufdé turns ha-
biraculo commuai? populus fuie, qui multiplici amore,
verbaDei q de vefa vifione proferebam,dilexir,acihtn-
bnlationibus mihiadfticit, quemadmodum publieani
Ghriftoadhxferunt. Sed& renia turns tria ptopugna-
cula habebat, quorum primum ligneum fuit, (ècundum
ex fulgentibus lapidibus ornatum, tertium de fepi fa-
<5kin>. Aliud autem xdificium in vifione mrhi occulta-
tum eft,itâ quodVerba de eo nunenon dico: fed in ycro
lumine audiui.quod fucura feriptura, q uæ de iüoexara-
bicur,!fortior&exccllentidr prsecedenÿum crir.
Subfequênti demü cemporfe myfticam & mirificam
____________ v if io n c v id i ,i t a q u o d om n ia v i{ c e r a m e a c o n cu ila fu n t ,
dem Chrifti libenrér audierunt.fed qm ih (piricu rxqiófi & fenfualitas corporis mei extinétaeft, qu on ia> leien tia
erant icüm përfcftiódfem iuftitix ëiiiS fufferre riöri po£1 mea in alium modum cÓüer(aeft<quafi me nefcirem. Et
fcntjabepfugerunt.ZachaEUsin iiiCunditatecatnis.affli-1 deDei inipirarione in fcientiaanimx me* quafi gutta
étionem fpiricuscontracarnéhabuit,itaquödopètaiua ! (u,mis plums (pargebantur: quia & Spiritus S.Ioannem
fibidi{plicuerUnt.VndecumdefiliöDciaudiiTe!t,qu6d Eüangeliftamimbuit.cum de pejftöte Iefu profundiiT
iuftus efletjilico ad eumcucurri t,&in eum credidit.quia j reuelanonem fuxtt, vbi fenfus ipfius.S.Diuinitace itata-
peccata fua priusperfpiricümpianxir.Sed iuuenisin eu- ! ótiis e(t,quod abfcófa myftcria Öc operaaperuit: in prin-
angelio poiitus,diuitijsoneracus,famam rerum'libéntei: cipio,'inquicns,erat verbum, Sec. Nam verbum q> ante
audiens.ad Deifilium venitiquqrenSquidfadluruscflét, creacuras iïnè initio fuit,& quod poll: aas fine fine crit,‘ofed
cü perfedlü refppnfiim acccpiiïet.in trillitiâ cörf uit:
& quia ca'ro fpiritfi fuffocauit', a Chriftp feceflic. Sau lus
quoq; importunus, corde induratoconcra'fidé'Chrifti
mhes creâtùras procedére iuflic,& opus fuum in eafimi-
litudine produxir , ficut faber opusfuum fulminare facit,
quia q> ancercuuin in pnedeftinatiène fiia fuit,modo
cornua fuperbia:_erexit:fed Deus ilium drauir,carnis VO- vifibditer apparuic. Vnde & homo opus Dei cum omni
luncatem in eo mortificauit, & ad bonuiii eum epuertit. rcrearura cft> Séd & homo operàrius Diuinitatis, & ob-
Egoa.pauperculaforma,hôspiæcipuèdilexi&inuoca- umbratiomyfteriorum Deileflejatq; in omnibusS. Tri-
ui qui carnem fuam in fpiriruafflixerunt,& ab hïs déclK nitatèm reuelare dtcitur, quern Deus ad imaginem & final!
i,qui fe contra fpiricü indufàüerunt, &eum fuffoca- militudinem fuam fecit.Sicutenim lucifer in malignita-
uerunr. Nec vnquârèquieui, fed in tribulationib. pluri-' te fua Deutn difpergere nô potuic> ira nec ftatum homi-
misfatigatafui,doneeroreingratiæ fuæfup^rme pluir, nisdefteperevalcbic, quamuisinpiimohomineidten-
ficurfahiiliarifuodixit;:Inimicuséröiiumicistuis,ÖCa£^, tauit. Omn'emitaq;diétatum&verbaEuangelijhuius,
fligenteste affligam, ;& prscedet tc angeliis meus. Et j quod de initio operis Dei eft. prsdiótavifio me docuit,
iterum: Faraulo mep prsftiti honorent magnum, Sc «meéxplanarefccit. Vidiquequodeademexplanatio
omnes inimicos eius humiliaui; Sed & in plùnfhis in- initium alcerius feripturs ( quæ necdum msnireftata e-
iurijs Deus ita meconftrinxit.^juo.l cogitare non aude- rarjeffe deberet.in qua multsfcrutationcscrcaturarum
bam,quancabenignitaSgrajMixéiuScfga'mefofec,cum Diuinimyfterijquærendxefïent.
tarnen magnas contrâriccatesillis occurrere vidèbam, ; Eccequantû,fcribentes,pr-ogrefti (umus.rantu nobis
qui vericati Dei refiftebant.Er de tribuHîripnibùs & poe- infigniû vifionum, aôtuum & verbotû B. virginis auâus
nis.quasdeaeriocalorepafiafum, corpus meum ita cô- eftcumulas.Ih quib. fiimmægratia tanta cxuberac do-
culcattkn eft, ficut limofaterra eu m aqua cóglu tinatur. étrina Sc veritas,vt earn fummo opère non ampleâi, o-
Magnsprofeâoèflèt vtilitatisjindagâreobfcüririté mniconaminenonvencrari,ingens fit obftin^tte mentis
eloquiorum tanne fubtiliratis.fi non efftt nobis indi- , temeritas. Qujs n. niû fpiritus Diuinus,gratiarû largitoc
âum potius textum vifionum S. virginis (criptisexara- ! Pptimus, tam profluo ronce fapienciae falutaris earn pore,
& hiftoriam vitae eius aliqu bus verbis explanàre. Ex- tapit,q> aftluentia fpir. tualis dodlnnæ, quafi flume aqua:
ercetenim fênfum noftrum, vt fatigatione fieree dilata- viuç tam largicer de eius corde emanauitîPenna fiquidé
tus: & qiiod câpere non pofïct ociofiis,caperct exeretti- • interns cou tem plationis,in ipfa abdita vôlaüit fuperns
tus.Nunc vero quiaad alia feftinamus,vdioneseius car- j vifionis,vbididicitEuangelium Ioannis. Etquisfapiens
ptim intentocalamo perferibamus. Aitenim: ambigat,hanc fanâam fedé fui (Te stem s fàpientix » cui
Tres turresin vifione adfpic ebam,per quas fapientia, ! reuelauit Deus tantûthefauruminternsfcientiz îCerte
qusdamocculta mihimanifeftauit.Primatriahabebac : moralisdifciplinæhoncftas,quæfibi familiarisfuit,ita
habitacula. In primo nobiles pnells cum quibufdâ alijs naturales animi fui motus.compofuit, vt amore Diuins
erant,quxin ardentichancate verba Dei exoremeoau-1 fpecularionis.rationabiliprcgrefluadfupernaprouehe-
diebant.atq-, in hoc quafi efuriem lempet habcbant.Sed retur, vbi læto cordis iubilo, fponfo fuo Chrifto procla-
m fecundoaliæ quædâ ftabiles & fapientes fuerunt, q in : mare deleâaretur, Trahe me poft te, curremus in odore
cordibus verbis fuis veritatë Dei arripléôtebantuf, dice- vnguentorum tuorum, vbiintcr habentes tres citharas,
tes : O , quâdiuiftanbbifcû perfeuerabitîEt éxhocfàti- ! caneret canticum y fis fèrui D ei, & canticum agni,
^ats nÔ funt.In tertio V.habitaCuldforcesarmati ex c6J Legis fc. & ÉUangelij.Et dos igiturfccundi libri termino
muni popdlo étant,(|ui vehem crts ad nos i ter fatten tes, hîc fixo.e tiam canticum laudis Domino canamus.dum
in admirations depdiâis miraculis du6H funt,magnoqj tam Vaftum pelagus vifionum S. virginis enauiganm*!
defiderioea amauerunt.&hocfièpcfaciebantjficuccô- Intérim ailtem tcfpiremus,&ad miraculorum eius li1*
munis pôpulus in firma de forti turri àlicuius principis bcllum deferibendum, vela nauigij noftri,Spiritu S. ra-
defenfionê qusrit, vt ab inimicis muniatur. In fecunda uentc,reparcmus.
I " ' r 3 ' ' " ~ ~ ~ ~ ; ' : P R O L O*
Afoi.y
P ROLOGVS IN
L 1B RVM T E R T I VM DE
MIR AC V L IS S; V IR G IN IS
, HlLDEGARDlS... v\
a Esurfisiamduobus lib.fuperioribut deB. Hildegards
virginis vit a & vifionibus, fubfequénterde Miraculis
eius & vtrtutibus feribere vUer 'm tnibi quidtm non
fiïptgrum^vobis autem nectßariutn , 4 Ltidouice &
Godtfridt Abbate s dar iß. hune tertium aggredior ordinäre libru,
non jtcurifate eJficienti*>fedpr*fumptionefufieptum obedientta.
Sed quare vobis ntceffar.um ? Vtufe quia valida caufa eil amorfan-
Hus,quoficut tam invita dilexifiisjta & in morte ab ta nonftpa-
raripioajfeftupropofuiflis. Hot ita % S: amore affeäis vobis fuit
necejfarium quod per me veftrum vicarium, gefta eius ad notitia
per tient rent ftfirorum hominum, vt pro his glorificartnt Dominum,
qui in fanftis fuis mirabilis, mirabihter in ta o ver at us eil, vt
in omnibus bonis effet immutabïlis Quicquid n.deea dicipottfi,to
turn tiHueundum & amabile, totum décorum, vtile & honora ■
b ile: q w a non fo lum om n i m o rum fa n ft ita t e ,v e lm y fie r io rum D ê i
intern a sontemplattone, v erum t t ia m jp e ü a b ilü fu i t & e i l m ira
cttlorum in fig n t tm op era tion e, quo rum n um erum exceden s ta n ta
h abeturco pia, qu o d earn v erb is v ix poffunt e x tollere e t idm p ra c la r
a ingénia. S td tam e n a d en a r ra n d a p a u c a d tp lu r ib u s , f i vobis 0-
m ntibu s D om in u sd ign e tu r nobis in a ltum d u ä i s , Jp ir itu s f u i au
ram p ro fferam d a r e ,fe cu n d o v e rb i curfii p o rtum fa lu tisß > eramus
in t ra r t . V a le te .
C A P IT V L ä l i b r i t e r t i i
DE VIR TVTIBVS S. V IR G IN IS
H lL D E G A R D lS .
I. . De eo quod puellam (anauit à tertianis.
i . Qupd mdnachum ab cifdern liberauit.
3. Quodfamulam à tumore colli liberauit. - •
4. QuodSueuum à tumore totiuscorporis liberauit.
5. Qupd infamem feptem menfium, de motu eorpo-
rishprrendo liberauit. .
6 . Quendam remotum virum de dolote gutturis fa-
. nauir.
7. ' Puells triduo non loquenti, aqua quambenedi-
xic, S c loquelam & vitam reftituir.
8. De eadem aqua, iuuenis in exttemis agens, conua-
luir,
9. Quod de pane menfsfusbenedfifto,puellam liberauit,
qusinfano iuuenis cuiufdä amotesftuauit.
10. Quod matrons tranfalpinsliteras mific,pcrquas
fluxusfanguinisreftitit.
li. Quod ex capillorum eius circumcirnftione, vxor
Scplteti in Binga,partusfoluta èft diuturno labore.
u . Similiter alis dus refti eadem capillorum eius cir-
cumcimfts, liberals funtdfimili labore.
13. Quod alisdusmentis amentia capts,fcnfumrece-
perunt.
14, Qupd iuuenem, qui fe fuis orationibus commenda-
uit,per vifum ab infidijs inimicorum liberauit.
15. Qupd militi in extremis pofito vifum èft,qüpd ei
manus impofuir, S c ftatim.conpaluic; '
1 6 . Qupd presbytero expofuit literas.in palla alcaris in-
uentas, vndeÜle correptus& corre<ftus,monachus
eft eftedtus. •
17. Quod muleis ciuitatibus S c monafterijs verbum Dei
annunci^uir.
18. Quod cceco puerulo vifum reftituir.
19., .Quod cum quendam hominem à caduco libcrafTet
,morbp,& hocille cöuicaneis ftps jppalaffcrrmulti
ad eä venerunt,& curari abipfo läguorc, redierüc,
i° . Qupdincercstera virtutum infigriia.dæmones cij-
ciendj_ei arfuijgratia : S c defciiptio ipfius de qua-
dädsmoniaca, & de arte & fumoficate diabolica.
xi. De epiftolis ad fe,& à fc miffis $ prçfata dçmoniaca.
fi- Qupd poft fepcemaiinosad ie dudfa^ oiftauo tan- !
dem meritis eius eft curata.
aj. Qupd XL.dicbusgrau'iteririfirmabatur,& curriverba
Dei,ad quofdam fpiritualcs deferret, alleuiaba €.
24. Quodpulcherrimumiuuenem vidit>quidsmones
afe& omnem infirmitatem fugauin
z $ . Qupd rogata ab Abbate fuo & fratriburjfcrfpfit yi-
tamS.Dyfibodiinvifioncoftenfamfibi. , \ |
2 6 . Quod librum Diuinorum'opcrü S c multas feriptu-
ras reliquit'j&quod quinq; dsmoniacas liberauit. ■
27. De felici tränfitufuo, &defignis qus apparuerunt\
in obitu fuo.
LI BER TERTIVS
D E M IR À C V L I S S A N C T Æ
H i l d e g a r d i s . IGitur cura tionum ram potes gratiai'n virgin e enittuc
beata, vt nullus fere sgfotus ad eam acceflcrit, quih
continuo faiiitàtemreceperit. Qupd ex fubieâis fads
patebir exempli». ,
Paella qusdam nobilis Hildegardis, parentes, domu
&feculum reliquerat,& S.Hildegardis pis matris magi-
fterio ad vbtum adhsferat. Hsc quodam tempore,cum
tertianis febrib9 vexaretur, nec vllô remedio curai ecur,
vniçu fibiincidit confilium.vt S. virginis implorarëtaù-
xiliu. Qus iuxta verbû Domini, fuper sgros manûs im-
ponent, & b ne habebunt : q^num fibi imponens cum
bencdiôtione & precibus, fànauit eam^ppulfatis febrib.
Subfequenti tempore,quidam frater Roricus, qui in
quadam cella fub monachico habitu&propofito reli-
giofe conuerfabatur, fimili modo certianisacritert'or-.
quebatur. Qui audiens in prsdida fororefaélum mira-
culum, deuote S c humilitèr.eius petijt S c obtinuic bene-
diôtionis fignaculum : ex qud ftatim fc bris fugata eft , æ-
grotuscuratuseft.
In eodem coenobio Bertha qusdamàncillà fororibus
fcdule feruiebat, quam tumor colli S c peâoris vehemé-
terangebat. Siquidem ad hoçdolorproceflèrat, quod
neccibum,nec potum capere* nec faliuam degludrepo-
rerar.Hæc ad famulam Dei adduéla,fignis potius quam
verbis,raorbimortiiam proximiflagirauit remedia. Cui
ilia compaticns,eriam proprer boni feruicijiui alfiduita-
tem, Ggno S. crucis locis dolen ti b 11s contre&atis, op ta-
tam reddidit fanitatem.
Suéuus quidam de vico Daleuingun,toto corpore in-
tumuit: & audita fama eius, emenfo magno itinere ad
eam veniens,fpe fua fruftracus non fuir. Denjq; per aliquot
dies charitatiuç eum fecum decinuic, S c manibus
fuislanguidum contreâransS c bencdicens,pergratiara
Deipriftinæ incolumitati refti tu it.
Infam quidam de R-udenesheim Simon,7.hebdo-
madasnatùs , miferabili motu membrorum omnium
fuit agicatus$quiànutrice fua delatus,precibus eius Déo
annuence.eft fanatus.
Non folum aqté vidnis,ftd etiam fubueniebat longé
pofitis.Quidam enim Arnoldus de Waccherneim olim
fibi notus,guttur ita dolens, quodhabitum fuum difh-
cultectrahe bat,quia per fc non poterar, oration um eius
fuffragia deuote ëxpetebat. Q u s confidens de Dei mift^
ricordia, aquam benedixic, amico mifit, quam vtgufta-
uit, dolor (Dei dono) eum dimifit.
Mulieris cuiufdam Hazechæ filia in Bingà infirma-
batur, & poft triduum nihil loquëbatur. Cumq; mater
euerem pro filia, S. vitginisauxilium peterer,nihil aliud
qmm aquam benediâam ab ea accepic,quailla,guftata,
ftatim vocem & viresrecepit.
Ineodemcaftro iuuenis tanta ægriuidinederineba-
tur, quod iaminextremis eftè putabatur, huicpræfata
mulicr,cuiusfiliaconualuerac, quam adhuc reiiquam
habuit aquam, in potu dédit, S c faciem inde abluit, 6c
protinns receptis viribus conualuic.
In epifeopatuTreuirom Lutgardis qusdam nobilis
puella,cum adoleicentuli cuiufdam ad carnem ipeciofi,
ve hemen ti amore deperirer,qùia copia exp lends volu-
ptatis fus prs fui euftodia habere nequiret, parères eius
caufa refeita, huiufmodi defèâionis côfilium S c auxiliu
S. virginisper nuncium fidelirer cxpeticrunt : &pro dem
fiderio