200
jA N T IK IM E N fo > ^
H O 'C £ SSfvf ■ ’
Liber /• | | f l f «f
CONT RA R I O R VM , \SIVF.
C O N T R . A PO S ITO K .VM
Liber primus,
Q V Æ S T IO N E S E X V t R O ( j y E T E S T A -
mento inrpecie^pagnantcSjearumqucdilucidas . ;s
folucibnes, foccin&im compre-
hç.ndâns. . : V ,
E X L I B R .O G E N E S E O S .
• Interrogatio..I.
VMl in Geneftfiptemprimi dies legantur,per quas
Dm vniuerfam mdtionêtô per fecit, iuxta quod
fîm tûefti Et requicuir dieicpcitflo abomni
op ere foo ; : quomodo econtra ibipoft aliquavntu
dies tantumlegitur,in quo vmuerfa mundana con-
ditiojitcreateDttit trim Iftæ géneràriones coeli & terra
quando créât* font, in die quo fecit Doinirms carlum &
terrain & omnevirgultum ag*i,d*c-
Rejponfio.
Qui fuperius perdies l^ u f é s confo^
qualitet fimul omnia vno?aie creata fobiiinxif fnmvlli-
quido oftenderet, quod creatura omnis fimul per fob?
ftantiam extitir/ed no firhulpcr (peciera proceflit?Re-
rum quippe origo fimul creata,fod fimul (pecics formata
non eft : 8c quod
ri*,non fimul apparuit per^Bftano®^0 form*. Çum ë-
nim fimul fa% m fo jgmliâ
ôccorporaliaifimulquicpuidd^c*IOotitp , fimulfa-
<Stum quicquiddeÿerra_proauçitur, jimicatut? SMera
quippe quarto dieinaslpfaâaperh^^
quartodieproceffitinfpeci^nmddiein c^1ifiib|ta^-
tia extitit per condifioriem. m in primb crçata terra
dicituri&tertioarbuftacondita, $c cun&aterr*vircn-
tiafcribuntur. Sed ffbc quod dicttembinfpecie apparent,
primo die in ip fa quo or turn eft , terra; fogftantia
eonditum fuit-Scdptum^fteiTyim:C^i^uit in astcrhum,
creauit omnia fimul.
I ' Interrogatio I y p * • *
Cum ftriptura Genefisin fikto die créâtum Eminem turret,
quomodopojl ipfam crea'tknem homtnis ,veleuolutionem ftptim
dterumtbifcribiiur,N on enim‘|»lderatDoroinus foper terra
in ^ homo non erat qui operaretur earn ? Curnonerat
homo quioperaretur ten am,qui tarnfexto die f a d us fuerat i v-
V Rejponfio.
Hocrecapitulandocomme^orat.Quiaquandpfe-
| cit peus viridiaàgri, riondumpfucratj^ndumc^ue ho-
: mo fa£tus fuerat.
fuerat inter no&èm & diem,fed nondufn inter fidera,vt
lam cercum effet dcfideium,numero,quid per diem, &
Éfiid pernoôtemappàreret hominibus.-
■ V: ^ntpfrOgatio IV.
Cumin Gentftnonimeniaturfiriptum,quiaDeusinfexto die
futidauerat terrant,fed tantum animaliafiy hominem ■ quomodo
fifab. ifta in titulo pfalmi nonagcfmifecmdi quafi econtrariovi-
detitr dtcere,Lam cattctipfi Damden diet» ante[abbatum,quan-
dofundata eft.terra}
V RejponfioAuguflini,
■ Sexto dieffeeit Deus hominem affimaginem fuam:&
foxtofeculo Venir Dominuslefos Chriftus, vttefdrma-
recurhomoadimaginemDsi.Primumenimtempustaquam
primus dies ab Adam yfque ad Noe »feçpndum a
v'M-oc vfque ad Abraham, tertium tempus, quafic.tcr.tius
, dies,vfque ad Dauid, quartüm vfqùe ad tranimigratio.-
nem Babyloni*, quintum vfque.a,d praedicationem Iq-
annis, (extum tempus tanquam fextus dies.» dlohanne
jfq ue in finem. Ih hotfoxto die Chriftus devirginciia-
tns eftjhoc die ipirit^ia tetra funda^ eft, id eiï, ebclefia.
Fundamentum enim nemo poteftponere , praeterid
qupdpofitumeft,quodeft ChriftusIefos. Cumergoo-
mnesquicredunt » pervniuerfam terram immobiles
[ font in fide,fimdata eft terra, & fit homo adimagine
m Dei,quia il 1 icfigUr atus eft.
B SH .'.^Interrogatio-V.n M
Cum pr imo die angelijfexto homo creatiu fitrquomodo Domi-
nus ad lob loquitur,quajijimul angeltm & hominem treauerit}
dicitwmtcGGC Beemoch quern fecitecurrt. ' --•> I
Rejponfio Grtgorii..
Simulcreatffont»no&Vnitatetempörisjfodcoghitip-
ne rationis. Scriptum namque de homine eft:faciamus
l hominem ad imr gincm & ffmilîfudihém noftram , &
rperÈzechielem adamndfcitur:Thf?gnâfeulùm fimili- j
tudinis.plenus fapientia, & perfedus de core, in deliciis j
paradifi Dei fuifti.In cundta igitur creàtüra homo & an-
gelusfimul conditus exti t it,quia ab Pmnl creatura irra-
tionabili diftinôbus procédât.
Interrogatio VI» ,,
Cam poft treatment Ad/fteefalner fcriptura^cat.lm mifi t
Deüs fopor.eiri in Aeâm i 6c tulit vnam de toftis éiu'siôc
repleuitcafuehipróeai,‘&*dificauit Deus coftam quam
fulerat de Adam^n rhafierem zquomodb eotra boe tunc ma -,
taejfe dteatur r^ulier,^uando & vir, eademfcrjptura dicthte de
fexiodie^Ctezuit Deus hominem ad imâginëm foarn ,’àd
imugfoem Dei creauic ilium, mafculum & fcemihamffe-
ci t eos/Ecrt iw(exto dtè'ëecdumfaitdÈûd dtfmbitur i & jam
homo mafeuius &fammaptrhibdtur. g
Rtfponfio.
Gen. i.
G
Gen, I.
y 1 Interrogatio I I i^_doth_ g
Oupmodi in illisprimis diebus faftum veipere&mane/ir^ |
bitur.cum in quarto die factaftntjidera,per qua dies anoftibusdi-
ftmgmnturi Sic enim in quarto die d'.xtffe Dommus legitur.Ham .
fiderainfirmamentocalijVfcluceantfuperte'rram.&di-
uidantiriterdiemacnodlemj&fintinfigna, 6ctempor
a l dies,& annos. Quomodo iam Detu dim fir at inter item
& no item,ft hoc quarto ditfidtra faciuntt
; -
Reftat vt intelligamus per tees illos dies, qui fine foie ;
vellunafuerunty, inipfaquidem mora temporis diftin- ?
ftipfiesipfc opecumjfic.appellataSjid eft,velperam propter
trattfa&ionem copfummati opens , mane propter
inchoationernfocuriopens^defimilitudinefcilitethu-
manorum operum^quia plerique mane incipiunt, & ad
Verptfam definhnr.Hqc autem quod in quarto die diet
tur J^iiiidantiriter dierh &no£lem, & c*cera ,fic debe-
musacciperCitanquamfidiceretunSic inter fc diuidant
intetdiem&ho6cemjVcfolidiesdctur>noxyerolun*&
fideribi^caitens. In tresergo illos dies iam diuifio fadta [
Qmaex Ad*latere erat prpculdubio foemina pro-
ceflura,in iliolam tunc compütàtaTuit per fubftan;iam,
à quo fuerat productnda per formant. ^
■ I s Hjig
Cum in Genefifcriptumfitfin feptimo die requièuitDèus
ab omoi o v c t c ïà o :quomodo econtra, Chriftus in eudngelto di-
ci/: Patecmeusyfque modo operatur, & ego operotî
E m
ïÇen.i.
lohan.SRejfionfio.
Requieuit diefeptiroo , quiadeinccps nullam crea-
urätnnouämfccit.Vfquenurl’cöperatur,quiao|nniaex
lisfacit, qu*in illis fox diebus myftiGisfeeit: quiaqu*
unc primor dialiter condidi t , nunc potencialiteradmi-
liftrataregit.Ergo requieuit a codendis generibu Area
non autem cgffauit ab opexe regendi,vcl admini-
handi omnia qu* ereauit. .
Interrogatio V I I I . - -
icum Dominus ad Noedixeritjirvint dies hominis CXX.
anniiquomodocontra hotdecretum multoplures annos foßeabo-
Lx'Geniß
mintsvixiffertpermniur , ficutUcobinterrogattes kPharaone,
cXXX dnnos vitafuafe habere refponitt ? .
R e jp o n fio .
Non fit accipieh äum eff: ^quafi prënùnciammiît
pofthachbrhines CXX. annos viuendb nob tranigtedi,
'quum&poft diluuium etiam quingeotos exccflilic in-
ueniamüsiSedintelligendum eft hbcbeumdixifie,eum
circa finem quingentorum annorumeffet Noe , idefft
quadringentqs oâogin ta v iti annos ägeret, quos more
foo leriptura quingentos voca t, nomine totius maxi-
màm partém plefûnqvfignificans.Sèxcentëfimo quippe
anno yit* Noe.fecundo menfe.fadtum eft dilüuium.Ae
fic CXX.anni pra;di<fti funtfuturi .yit*'hominum pr^te-
ricor um,quib us tranfaöhs diluuio d eieren cur. ' Ï
h • -iw Interrogatio IX .
Cumin Getuft Deus ad Abraham dicat,SâènàQ Ccics>qma.
peregrinumtritfcmentuuminterranon'fuâ,&infçrui
tuteni rédigent eos,ôcaffligent eoS C C C C . annis : quo
modo econtraferibitur in Exodo., Habitatio filiorumlfiâel,
qua manferunt inÆgypto,fuit quadringentorum XXX.
atmorura? '
Rejpônjio.
H*c dub.filiquidius computeturfoëc CC C C XX k .
annis,nec folum CGCC.filii Iftaelin Ægypto fob ferui-
tute manferunt.fi tameri adie ipfo,quô Iacob , vcl filii
yfoîÆgyptumingreiliiuhr.vfq * ipiùrn ad vltiipüm diem,
qubindè Moyfêduce egrem;iuht,foppatentun Nam
manifeftumeft, omnes annbs quos Hebtæi in Ægypto
fecerunt,fecundumtomputaaohemËufebiiCXV.e(ï(‘.
A prima tarnen prorniffiöne Abrali* , id eft, ab aSnô
LXXV. vitäe fo * , vfque ad tempus iliud qu'ando Iaçob
cùm fiüis Ægyptum irigreffusëft, filSrunt anni CCXV.
Poftingteflibnem autbm Ia,cob in Ægyptum, yfque ad,
tempus illud quo ôn^fsfiliftôael.infigia'is ôc prôdigiis
de Ægypto ègreffiTunf.coniputatur fuiffe anm C Ç ^V J
quiinfomrriâm^rèda61:i,fîunt CCCCXXX. Vt ërgo v-j
traquêa fonbndiTciêpent, fi foppu tes àLXXŸ. anho x\
taris Abrah*,quoad eüm primodiepromiffiofaàaeftj
vfque ad exitum filiorum Ifrael dc tcrra ÆgyptiCÇCcl
XXX.teperiês.Si autem ab anho quinto natiuitatis Iiàac
vfque ad exitum filiorum Ifrael de tétrà Ægypti.ahnorü
fommam coHëgeris.eXquopafuul usipieffaaç,fomert y 1
tfqüeAbrah*,ab Ifma'eiecd2pitaffligi,;GCCC
Tecundumqao4 Dommlisdixit,inüenièsdtem:Augu1ti-
nus fic:Qupd diclum eft ad Abraâm, Sfgiéhdô fciçS qhia
peregrihumerit, & reliqua.de^opulo Ifiijel qui erât in
Ægypto feruiturus.âpertiffifoëprqphctttnmèft. Non*
quôd in eadéfcrmtutéfobÆgyptiisaffligentib.CCGG|
annbsillepöpulusfoeratperadurus.fodiilipfisCCGC
annis prænuriciâtûm eft hbc' futurum. Quemadma-
düm.enim fçriptum eft de Tharà pâtre Abrahæ, Etfue-
-runtdiés Thar*in Carra V.& CC.anni,hö quia öës ibi j
affi fontjfed quia ibi côpletifunttffa&lïicpropterea in-l
terpofitumeft, Et in feruitutem rédigent eos,,6c afflige nt.
eos GCCC.annis.quóniam ifte numerus in eaaem affli-
Âione cbmpletus eft gj hpn quia ibi vniuerfos pèraótUs
eft.CCCC.fane dicunturannipropternomeriplenitU-'
dineth , quamuis aliquanto ampliusfinf' , fiue ex hoc
tempore computentur quo ifta prbnjittebahtur Abr^-
h*: fitie éx quo nat us eft Iiàac , propter fernen Abrahæ:
de qub ifta præ^dicüntur. Coniputanturergo, ytfopra'
diximus.àpEomifiione Abrahæ vfque ad exicuavlfiael,
ÇCC C XX X.Quorum A p o ftolusitamé-m init - H ocau-
tem dicodnquitjteftaipencum confirimatumâbeojpoft
C C C C ôc XXX.annos fafta fox, non infirmata ad eua-
éuandam promilfionemdam ergo îfti GCCtïXXÀ. an-
nipoteraiit nuneupàri », qui|non fii'rit miiîto afoplius;
Qjtmto magis cum ali quot iàm ex iff o nu m çf,o p:æter-;’
iflènt , quohiam illain vifo demonftiata’6i di<fta foht
Abrah*?.
Ihtetrogà|io X.
: Cum in Gerieft deconiugto corporaltprior illaftntentia à Dontinoprolatkfit
, pH tpulierehtfiubucivirdvchit, dicens: Ad
ipfum cricconuérfio tual& jpfb dóminabiturtui^/i'öws-
doecohtror to Dominos Abraba loquitur, Omnia qnaeclinque
dix’critt'bi Sara, audi vocem eiosi^-33
Rejponfio
Primaillavtique fehtentia de corpbrali coniugioi
Dbmmo eft p.rolata, vbiöbtempërare viro foo vxoriu-
betur. Conttaquamn:hilhiCcbntiariumdicitur,quia
non de corporali coniugio diöum effe videtur; fed Sara
hie vxorqiiafipro virtute animiponitur,quamfexnpcr
vnuiquifque viraudireprxcipftUr, id éft, vt quodtunc(;
nobisyirtusanimifoggeffentfaeiencium.peromhiano-
Bis quafidyiris fórpbus impleatur, manentc ilia féfo
tentia de corporali coniugio, vt yxprïcmper fobditaifit
virO.
■ interrogatio X L
Cum ante hatiuitatem duorum fratrum Efau & lacob,tn Ge
ntftjpiritus Oeipro ipfisdicat,Muor Ccvmcïminoti:qüm/do
iuxtaipfitulibrihtjimam,minocmi,oremzdoviüii,adeft,
quando lacbbminor de Mefopotathta rediit, Ejais mam cm fra
trim adoratilt?
Rcfponfio.
" , M m quid didlum eft, maiorferuiet miriorijhiftorix
véritatem non impedit, fed nguraliter illud fpiritus Dei
praedixicauxta quodpppulusludsorum per EfiU,Ghri-
ffianus,pet Iacob lignicur.Et ideo'ëohtraria fipi nó font,
quumiuxtahiftonam minor maiorem adorauitj6c iuxta
allegoriam maior maiori defcruiitl'
-Interrogatio X I I .
Cumfcripturh /7r,èraritomnia yalde bom.,quomodo inlc
gequadamamnulta vocantur immunda? '■ .
Rejponfio.
Inimunda appeljata font vfoifooh creationi »horutti
bnim in cibum vfos'pro quibufdam figutisydiuina inter-
diétuSlege cognofcitur.
Interrogatio I H i
Cum in GWe^bmnia valde bona dican tur, & in alia
fubfequentihto multa bonitatis nomine cenfiantttr: Chriftus quo %
ineuangelid&bonutnhominm, &bonumfiruumprommiet:
cur idem Dominut econtrario loquitUTtNcmo bonus, nififo-
lusDeus?; - y ;
v. •• Rejponfio. ' - v
Ö mnia q u i fodptura bona pronunciat, focundum fe"
, bonaeffedubium noneft. Tamenfireipiciamus adBo-
fiitatemDei,nullusèbrümpronunciabitUfbönus,.dicc
te Qomino: Nemo bonus,nififblus Deus.Cuins intuitu
etiam.ipfi apoftoli».quiele<ftibnismerrto bonitatem generis
hiimani multis exbelforant nipdis.mali eflè dicuntur,
Domiho adeos italoquente i Si eigo ypf cufitisma-
li,nöftis bonadata dare filiis veftris,quanto magis pater
vefter,qui in e*lis eft,dabit bohapetentib uiff
Interrogatio X IV .
Cum in Gentfi fcriptumfit,¥ccit Deus hominem ad ima-
ginem & (imilitudinem foam ; quomodoprophetainpjalmo
LXx. qüafi non fit homo ad fimilitudinem Dei format u sd icit:
Deus,quis fimilis tibi ? ' ■
Rejponfio.
Aliud eftfi perüerfe quis Velit fieri fimilis Deo, i.per
foperbiam,ficut diabolus.qui dixit, ero fimilis aitiffl mbi
8c ah'hdfi per bbedientiam & adimpletioné. pr*éeptbru
eiuSifimilitudinemDeiinre reportet. Hómoepim fua-
dencediabolö.dumpemerfevöluitfierifimilisDeby^a-
ptiu'us eft fobfèdu^oré fooi, Ecce ipfe hicclamatyqui
ab ilia cecidcrat 6cdicit i Deusj quiyfimills cibifquia fo
iplo vtiquè captiud ho mine'’ fitmlftudo Pei perieran
cum pet foperBiatn Deo cue fimilis cupiebati ■ A t ver
road foam hosDêiisfimilitudinem facir.cuni prsceptis
fuis nosadmbnetinh*rere : cufo talcs hbs viilc fieri»
Matth, ii
Mail, lpi