!
! Il:
H l l i
Adeo quidem j vtetiarn.inuèrçeundis feratur accepta.
Arhenis quidâ vhim* feneCfcutis, cûm fpejftatum lildos
in theatrumyeniflct,ëumq-, nerao.e çiuibos feflum reei-
perér, ad Laced*monibrum legatos
hominis ætatem, canos dus & annos.afiurgendiöntcio
Ycnèratiiunt, fedemxjî eiintetipfös.hpnoratiffitao iôêo
dëderunt.Quod vbi fieri populus arpexit.màxitno pbft
;fu alien* vrbis verecundianrcomptqbahifi Fcrnnt tunç
Jvnum èLacedjemonijs diiifife' : Ergot Atheniénfesquid
fit reôum fciunt,fèd id facere neglïgun t.'Sï W
C 4 P. X,
Regülaconuiuandi, fenfu érftre verhit Macrobij, fumpta de lf-
bro Saturntaliorunt > &de fcommat'tbus & de cauenda ebrie-
tatc, & de obferuantta conuiuaotium, & 4eC. c laudio C<tfareJi(
ente,quodficut nauùfcopuhmfugiunt-ftcfugHndum
eSi tnfrequens & infolens verbum.
S Id e n t V R autem forte parum eiuilia,&fupetftirio-
ipiis proFunditätis fu<j inter pocula fecrctis loquctmynec
npdofas & anxksj fed veiles qüidem, facilestamerijmp-
üebit q u*ftiönes.Na:m ficiftinterifiri'Sjqüiböcexercicij
genus hhbent in mediis laltare copuiuijs,fiqüis yt feam-
pliusexerceat,fodalesyidelicetadcariuro,velad pugil-
lamm laceffiueritjquafi ineptus relegabitur abalacritate
eoriüiuii/Sicapud' mertfam qu^ndoque philofophan-
dumeft, yt ctätefi hqufii is ad'laititiam pari'aähipeatur
non modo Nyft» ph amm,fed Mufaruth quoque ädmix-
rione tempefies.Nam fi vtfateri neeefle cfi>in prftnieph
uentu auttacenduin cflfautloquendüm , quseramus fi-
lentiu,neconuidiis,‘farippportuiiusfermoi6pnueniat.
S i eni m vt apüd Athen asÄcti cäsA riopagit* raceni esiu-
idicant,vita inter eplilaSippö'rtet fileri; non eftvlti'aqua:-
tendtim inter mctifas philofophandum fit» nec ne.fii
vei'o noh erunt miitaeonuiuia, cur vbi fermbpermitti-
tur,honelhisfermoprohibetur^Maximeeumnon minus,
fanimis, qn* de façris apiçibusproferüntur. Caete-
ruip vt mftiusagamus nobifcum , .gentilium Philofo-
phorura çonumandi rcgulà in medium proferatur. Et
quidé pluresin hahcpattem officioriïm,pr«cepta deder
ruftt,fed ad praftenspaucilufficiunt. Inter aliosSatûrnalïorum
liber primus oocurrit,talis,fi infpiciatur rede, &
quädulcedovini hilarent verba conuiüiu,mrQuid
hoc,inquis,adPhilöfopbiäm.?Imb nihil tamepgnatum
fepienti*-, quam locis & temporibus aptare iermdnes ,
perföriarum quWädferuritj^ftimätione in mediumyopa-
Tä. Ahosenim relata in ci ta tu n texe m p 1 a virtutum, alios
bentfiddrumy nphfinllos modefti*,yt & quiilitef age-
bant, fepeauditis talibusad emendatioiie V'enirent.Sic
autem vitiis irretjrbs,1 fi'iSc hpcifidönüiüiisexegeritTp-,
quendiordo,fe riet Philolophig nonic ntien t es, V tLiber
pater chyrfoffedt,per obliquätione circunifuf* heder*
laten te mucrone, quia non ita profitebitur in Cönuiuio
cenforem/vfpalarn viria'caftiget.Cce'terum hkobnpxii
repugnabunt:& taliserit conuiuiitumültusivtfub hut
tandis, vt nihil aliunde oporteàtmutiiari. Eum ergo.in
prælènti çapitulo non rath vëftigiis, qnam.paffibùs de-
erpuimusimitari5&e x opulentiapronvpi uarij fui,celki
1* noftraefupplere anguftias. Srquidenvco ut picu us*|ft
in fenteratySjin verbis fl jridu$"j &£ ranta moiü vcriuftate
redundanSjVt in inftirùtionë cohiuuij & dilpenfatiohe,
^ocraticanvvidëatur dulcêdinem prppinaie. Ait ergo; j iufmodiinuiraiiÿideanturëdi£to :
a l/H ifi-
macos. -M
Scro Philo fophiam, quae ré rum omnium moderanix
eft ,hoGprimum obferuatuiam, vtfecumæOimer.prs-
fëntiurh ingeniaeonuiuarum.^ ii pluresperitos,verTal-
tem amatoresTuiin conaiuij fpcietaie repererrt, fernio-
nem de fe patieturagitarii Quia yelut paucæ literae fiiii,^
rædifperfæ inter multas vocales, in focieta tpyppkfabilé
mànfuefcunc, ira raribresïipperitigaudëntes confprtib
pericorum, apt eonfonant fi qua pplTunV, aut rerum ta-
lium capiuntur auditu.Si yero plures ab ih ftitutione d it
ciplinaeeiusalicnifiihtiprudentib.quipaucioresintere-
ranr/aücietdiffimulatipnefuij&patieturlpquacitatcm
maïori parti amiciriorem fanare,nef^ratanpbilitas àple-
be tumüitupfioré turbetui. Ethaeceftvnade Philoib-
pjriæ virtùtibus.Qujacum ôratornon aliternifi Pràndp;
pr ob e tu r j Phi lo fo phus no n rn in us ta ce n çlo pro te m pore
quam loquendo.philbfi^harur.Sic eigppauci quiade-
^unt doûores,ihcpnfen(Upi rudiscoiiroitiifalua& in--
terfèquaftionernigrabunt.vtamnisdifeordiaefulpicib
faceflat. Nee mirum, facietquod keit qüondaPilillra-
tus Atbënarüm Tyrannus. Qui cum filijs fujs reïtum.t
dandoconfiliumnon obtinujnètaffenfum.&id'epëfiet.
in firhultate cum libèris: vbi hopxmulis..caufàrh fiiiflé
gaudi^comperit, exilladifcotdia fperantîbqsin domo
regnantisnaTcipo{Tènouicatem,vniuerfitateciÜiücon-
upcataaitfdecenfuillpquidcmfefiliisnon acquieicen-
tib .patriae v olùn rati ,(ed hoc pofteâ fi bi vifum efïc pater-
næ ap tius piecatLvt.in (çntentiamli berorupi ipic conce-
deret.Scire.tigitutciùitasiobolemregiscùmpâtreconî.
cordem. HoccPmmento ipemdetraxitinûdiantib. re-
gnantium quieti.îta in, omnigenere yitæ .præcipuequg.
in lætitia co nu iu a li, pmnequ o d,v i de t u r abfonuro^h v-
na m concordiam fonifalua in noce n tia rédiger» du m eft..
Sic Agat h onis con uiu i um,quiaSo crates,Ph ædr6s,Pan-
fanias & ■ fHerifimacos habuit,verbum nullum nifi Phi-
lofophicum fènfit. At.vero Alcinoi vel Oidbnis menfa,
i" al-'mpot
Stpàus:
Quodfupireft Uti bettegeflu corpora rebus
Procurate viri, &pugnattiß>erate paridti.
Ergo fi opdrtunicas necefiaii* reprehenfionis emerle-
rit,iicaPhi'bippho prpficilterur,vt & re<fta &effieaxlGt.
Quid' mirf, fiferiat{apifris,vt diep n ónfëfirientes^pum
interdurn'ficreprehendat,vrrëprehenrushilaretürjNëc
ramen fabiilis fiiis, fed inrérrógarionibüs qupque yim.
Philpfpphiasnihiliheptumloquens oftendet. Haue ergo
nullus honeftusaiftus ,locufuci ccetusnullusexclu-
dat, qute itafe apratyVt v biq^; fic appareat neceflatiajtari-
quam abelfe illäm nefasfüerir. Ét poftpaiica loed01!.2 ^
febro mä>is d ifFerentiam fa eit,qu % fic interdum profeten
türafapicntè.vt npii modo amantudine careanr, fed af-
feranrte'mpèftiuadulcedinein. Deindeihtérrogahdi pi-
uriliratèrnvel.facetiam dpcet.Qui vuhctgp am $nus ëlïè
cpiïfultor, ea i n ter roga t,qu*fu n ti n terrogato facil ia r.e-
fpo'hfu, &quifcitillumlëdula e xe r c i ta ti p ne d i d i ciflè,
Gaudetenim quifquisproubcatus ad do^trinam fuam
in medium prpferendam, quia non vult lacere^quod di-
dicifc , maxime iï fcientia , quam labpre qüaefiuit, cum
paucis illiramiliaris', &plurimis finn'cögniia,'yt,dqÄ->
ftrbnomiä vel Dialectica,cseterifque fimilibus, Tunc e-
nimyidentur corifequi fruCtum labor%cum adipifcunr
tüï occafipnë püblicandi , quée didicerarit fine ofterita-
tionis,nota j quacaret'., qui nbn'ingerit>’fed inuitatur>Vt.
prorerat.Contra ïnagnxarnaritudinis eft,fieoram mul-
t isa 1 i que rq i n t er rögès, qu o d n o n f opi m a fcie nt ia quae-
fiuit. Cogitur enim aur negate fëfeire,qubdextremum
verécundise damhurn putant , aütreipondens temere (ë
euentuiveri falfiuecommittere. V nde Ispe haft i tut.in-
fciti* proditio, & fioc omne i nfo ttu ni u, pudoris-iuii m -
putatconfulenti.Nec non & quifobierunt maria & ter- » 1 i
ras^aodent cumdeignotomultis,velterrarumfitu,yel p n.'
fiiiu marisirirerrogatur,Jibenterrefpondent,& loca dè-
HS
fcribunt,modo verbis,modo radio^gloriofumputantes
quafifolisapta dêhriishabuiëhic Iöpam, il la Polyphe- j quæ, ipfi videranpaliorum oëulis obiicere. Quidducps,
mumcithara canentes.Necdeerantapud AleinpiHnfiil- velmilites,quam fortiter à fe faóta fempér diCturiunt,&
tatores viri j, & apud Didóném. f Bitias fic hauriens me- ramén.tacènt arrogant?* métü. Nonne hifi vt hæcrefe-
•rum,vtTe totüfuperfluaeiusjnfufione prolueret. Non- rantihuitentürimércedcm fibi'labpris æftimantperfblu
ne fi quis aut inter Phteacas, a ut apud Poenos (ermones
defapientia‘ërut6s,cónuiuahb.fabulismifcuiiret,&gra
tiam illis çoetibiis amicam perderet, & in fe rifiirh plane
iuilu moueret ? E.rgo prima eins obleruatio erftjeftima^
re< onuiiias.Dcinpe vbi fibi p atere i ocqvi der if ,Jn ön de
tàmfemuneratibnem i putarites inteTyolentes narrare,
qu*' fecerant ? Adep autem id genus narrationis habet
quendam glori* feporem, ytfiinuidi vel ætnuli forte
pr*fentesfiint,talesintcrrogationesobftre.pëndodifcU'
riant, & alias inferendo fabulas, prohibent ilia nartari,
; qu*
qü* fofen’t laudem creare narranti. Periculaquoq; pr*-
terita, vel ærumnas penftusabfolutas, qui ëuafic,vt rëfe-
ràt,gtatiifiihë prouocatur. Namqùiadhucinipfis vel
paululumdetinetur,horretadm'ohitionem,& formidàt
relatum, vt Virgilius :
Torftn&Jmohm meminiffeiuüabit.
Iuuàt fi quem dicere iuflëris amici fui repëntinàm felici-
tarëm, qüam fpontèhon âiidcbat dicere vel tàceré, modo
iaCfeinri*, modo mâliti* niferu. Qrn venatib.gaudét;
interrogatusdefÿlu* àhibitù, deambagëlüftrorum,de
Venatiohft euentu. Religiofiisfi adeft i da illi referendi
copiait),quibos obfëruationib; meraitauxilia Deoruft),
quantusillicceremoniarum frü«5tus, quia & hoc genus
religioniScxiftimancnuminüberieficiahbntacère; Ad-
de quod v.blunt fe amicos numihibus ieftimari. Si yero
& ieoex praifenseft, habes occafioriem, iqüa pliirimum
illi contuliiiè videaris, fi eum interroges» vel qù* adil-
lumomnino. non pertinent. Eftenimhuic*tàti lbqùa-
citasfamiliaris.Vt vero adfcommataredeamus,ilià qu*
plusvrbanitatis, & minus amaritudinis habent.fiirit iri-
teriaciendaçonuiuiis : vtfun£illa,qu*denonnullis corporum
vitiis i aut parumj aut nihil gignentia doloris, vt
fi in ealuitium cuiufquam dicas, auc nafum aut curuarn.
ereCfcionem, feuSocraticam depreffionem. H*cenim
quantp minoris infortunijfunt, tanto fiiàuius lædunt.
Côntraoculprü orbitas , non fine excitatione commoT
tionisobijcitur. Quippe Antigonus Rex Thçocritum
Cfrium de quo iurauerat, quodei parfurus eflèt, pccidit
propter icommaab eodé de fe diClum. Cum enim quafi
puniendusad Antigonum raperetur,fplantibuseum a
micis ac fpem pbllicentibus, quod f ofnnimpdo dementi
am Regis experturüs eflèt, cum ad oculos eius vc-
niflèt,rerppndit:Ergo impoffibilërpihidicitisipem felu-
tisîEratautem Antigonus vno orbatus oculo,&importuna
vrbanità$ ^âlèdicacemlucepriuauit.'Nccne^tié'
tim Philofophos quoqueincurriflè pèr indignationcm j
hoegenus fcbmmatis.Nam cum regis libertus ad nouas I
dîuitias nuper eueCtus Philofbphos ad conuiuium cpngrégaflètj&
irridendpeorümminutulasquçftionesfcirè
fe velle dixiflèt, cur Ôé: ex nigra & ex albafaba pulmen-
tüm vnius côloris edat: Aridices Philofophus indigné
%çns,tïinobis,inquir> abfolue, cur & de albis & de rii-j
gris Ibris fi miles maculægignantur. Corn mendat fcbra-
mà& conditio dicenris, fi in eadem caufe fit, vtfialiùm
de pauçercafepaupetirrideat,fiobfeurè nàtum, natus
oblcure. NamTarfeus Amphias cum ex h ortulano di-
ues çflêt,& in arhicum quafi degenerem nonnulla dixif-
fer,rnpç fubiecit : led & nos de eifdem feminibusfumüs,
&omnes patiter læcos fecit. Ilia vero fcommaca diréCta :
lçtitià èum in quèm diçuntur>ihfundunt>v.C fi virum fbr-
tcfti vitupérés quafi lalùtis fu* prodigum, &pro aliîs I
morivolentem. Autfiobiècerisliberali, quod res fuas
profundat minus fibi quam aliis confiilendo.Sic &Dio-,
genes Antifthenem Cyhicummagiftrumfuumfblebat
velutvituperandolaudare. Ipfemé,aiebat, mendicum
recitexdiüite, & pro domo ampla fecit habitareindb-
lio.Melius âütem iftadicebat,quam fi dicerepGratusilli
u m, q u i ame Phi 1 b fop hum, 8 c co n fum m a t * virtutisvi-,
rum fecit.Ergo cum vnurh riomen feommatis fit.diuerfi ‘
in eo continéritUr efFcCtus. Ideoapud Laced*monios i
intercæteraexad* vit*inftituta, hocquoquecxercitij i
genusaLyedrgoinftitutum eft,vtadolélcentés& (com-
E
:ehùoh]b,
fai àtcrr
psranria;
rpniperfamiliàre fuilïetraditur. Iplisquoquelcedoriis-
crebro in feoncionibas fbli lod'as cft, diim timeri ad
probra non pernenîant iquæetftnonquieËint finioie
lmgantis, edface tarnen debentbb reuerentlamindicis
Se audïtorum. Offenditur enim
— ~-"'Quibus tiï equus &pâter&res.
fi quis hifi euidenriftima ràtiorie ad probra profiliatied
& qui eafuftiner patienter, faiiorem orhniùmf t ac eem-
perantia vifus eft métuiflè. Ç'dnùiuia ergo loedbrias ex-
tlüdunc.ne felle carümtotâ cbhuiualisdiilcëdb amare-
*c? ri. Ad id quod hilaritëteiTycohciliar, rhpdeftj* coni,
fciam, vndiq; cdnqqirehdum. Ibcüscniihçomis,&:ve-
nuftùs coriuiiiântiiim rifus, ômttibusparentheticis io-
ciindior eft, Siqiiidem eleganter licet ih perfona derifo-
rià Ethicus ait: Sedconuiuatoris,vtrducisingénium res
adüërfænudare rolent,celaré fecündæ.Scd &vini indhl-
gentià,licet diciîbleat,qhia ficcis Deus omtiia dura pro-
pbfitit.modum habetjëtfi fiierint qiii Platoriis autorita
téëâpafllm crédiderint hauriéndâ:
_ Laudtbus arguttur vînt vinofits Homerus.
EtPlato ab ëifdem yinofis conpincitür ëxtitiflè.Certum
cqhïSi vini laudajle vfurh,qupd 6c natüram
rqboràt, & aeuft ihgëHium, & ad rës gerendas animum
rëmiflùm accendit.Ât Platonem intprhliriuta Ac-môdè-
fta poÇÜlà' » loeundiorem liberaliorèmqüe/xnuitatio-
né prpbdlfc fidëlius traditiir ; quæfieretfub quibuÜam
qiiafi arbitris fobriilque magiftrisfconuiuiorum. Et hoc
eft,quod in pyitnp & lecundo de legibus non inütflè vi-
“ s efledecernit. ^m &m od ic is horieftifqùe inte? îii-
bendum rehiiflionibüs ;.rèficüntegrariq* animbs ad iri-
ftaurandafobrieratis officiaexiftimauit, redditbfq- fen-
fimlartioresi ad intentionesruriüs capeilendas fieri hà-
biliqres , & finrul fi qui penitus in his affeCtibnum cüpi-
ditatamq-error« ineflènt,quos cclârenr; Alioquih pii-
doç reuerens, ea omnia fine graui përicùlo libettate peï
vinum data decegi, Scad corrigendum mcdendumqUe
fieri opportuniora. Arque Hoc Plato ibidem dibit: Non
djfiugiendas eflç huiulcemqdi cxercitariofiës aduètfus
viniviolentiampropullandam. Neque vllümVDcjuam
continentem prorfüs,aut temperantéih fàtis fidelitér yi-"
fum eflè,cùi vira non inter ipfum errorum pedcula,&iri
medift voluptaturn illecebris explprata fit. Nam cuifi-
centia, gratiæqueomnesconuiuiorum incbghitæfuht,
quiqtie illàrum ornnino expersfit, fi eum forte ad parti-
dpandàs huinlmodi voluptatesawt voluntas tulerit,aut
Cafiis indüxerif .aiitnecemtas impulerft,mox deliniri,&
çapi, neque mentem eius animumque confifterê. Con-
grediendum igitur & ^anquain in acie quadam cum vo-
J uptariis rebus * cùnic| ifta v/rii licentia comihus deeer-
nèndum, vt aduerfiis eos non fuga, necabfentiafirruis
tuti, fed vigorè animi & conftanti præfentia, modéra
toque vfu ttmperanciam cpntinentiamquë tueamür, 8C
calefafto firhulj^çefèClpqUc animo.fi quid in eo vèl fri- ^ al. refo-
gid* triftiti*.vel tbrpentis vërecuhdi*fuérit abluâmus; toque.
Pote'rit autoritas Platbnis mbuere ëoihphifes+fedihihi
niftiisardtlus, & icmeràriùs infîrmipribianimis videtur,
cuni Baccho, imô 8c cuth quauis voluprate congreflùs.
Si Lpth yiriuftus, & dignus, qui de Sodomprum eripe-
returmcendip,impellerfte vini ftirhulo ebrriiit irtiiiCe-
ftum. Si Noefasmora denudauif,fide Ôcpèrfeuèrahf ia
bpiûfiibtraélus diluüio.alter humani gèriçrispaiter&là*
difeerènr S în f e PcrPéti «s ducat patribus priferendum?Vt tarnen Platbnis hdri
difcerènt. At (i quis eorü in indignationem ob cale* di-.
ttum p roi ap fus fuiflec ,jlterius éi in alte rum dicere non
licebar. V trum quia lætici* in Conuiuijs frequenter irifî-
diâtur ira , ab hiiiufaiodï diótis temperandum eft, 8c
qilæ ft i ones co n n i lïal es iu b m n es p rob ó n çn d æ fu n c, auf
lotuendæ, Quod gehus veteres ita Ibdiér
réluCtemurediCto, cbngredi cüm‘ voluptate fit fortius,
dunt raniêriltiüs fit fo^rè^illiuÿdbcliniftè^ohÀ^tn,
Neëmeminiquenquammeinüchifledeprbübcatorii};
y o luptatum, quem nonfegèrim cecidifl£.Êo forte fp>-
ûant figmebtaPoetiç%^q.u*orgia finefurore trâhfeifta
ru»,* _ o r'a 7nr agenusveceres ita ludiCrum.non.puca- nonrecolünt/nec etubelchm faorâ BàccHi crùbtè pari ij
cidijs.&mufiiplicîbüs flagitiis macùlare.Eft piietereaih
cidift,AciDÙlriplidbüsflagftiismaculare:E tarchus, & Apuleiùs,Cum frbntahe., fiîéi ftpr*terëàih
diirt. cont&mnen- t bonuiüiis obfëruandam, vt ihftrùéhd^fairali*, & db
cùracn. Arin H M cbta.i lisobfequij riioüeiaüo, ü
r.pareat,BequJdftbpïrrdüm', aüïstiibercéndfi^metbar,;
I ld triiimphum, ynd e & h^cQfte- ne dbmihumoporceatMfegcfohdorüm rëuoéarëfolici-
-'..i-1;," .■ .y . . . . --- .1 .... . . ......... R t s. ’ I ' t-udi