B
F fa l.i.
Eheii hzç
nimium i.
v«ra. "
Mare. 16.
c
tfi. 6q.
Confola-
torium.
j. Replpt
Matth, jp
(hp'ciiiis^Hi^fffltUrjqûOTÎ^^fi^ë€|ç^ifiHlî5c,Çinëc1
dura Scafpera iuftiriæ itinera habent, née bona exempla
fubdids fuis præbent, cam ramenfiibtus in calceamentis
meis quafi in fecreto mëo candorem yeritatîs irt ah quibus
habeam. Falfi quippelacerdotes ii^ lemeripftsde-
cepri{unb,<^uoniamnoh9rcm,ràcerdotalisoftiçiiiïne.o-
pere habere volant , quod cftè non pote(l,, quia nulli
merces,nifi præmiffo laboie operis,dabitur. Vbiautem
gratia Dei hominem tan gi t, ibi ipfum operari, v t merce-
dem accipiat,facit. Cum itaque varios dolores, qui hoH
minibus contrariifunt, irfvTtione Dei plaat, & totam
terrain nebula qbtegat, ica y t viriditas eius arefeat, & or-
nam enta ipfius fuïéa fiant,iqylfos;qttaquc contremi^
fcat,quoniamin vltione & dolore cum cælo Sç terra in
furorem mouebitur. Principes enim Sc temerarius po-
pulus fuper vos ô iàcerdptès £auf me haâenps nçglexi-
jlis ) irru,ent^& vos abiieient Si fügabunt, diuitias vêleras
vobisauferent , pro eo quod tempus üaçerdotalis
pffiçii veffiritioriattendiftis. Ih de vobis dicentrAdulte^
ros iftos Sc raptores Sc plenos omni malo.ab Ecclefia cii-
ciamus. Et in hoc faéto obfequium Deo le exhibujfle
volunt , quiaficclefiam per vos pollutam elle dicunt.
Vnde-lcripfura dicit : Qmrefremueruntgentes, & po
puli meditati funt inania ? Adftiterüc re ges te rræ,& principes
conuener un tin vnum., Nam permiflipne Dei, fu-
peryos in iudici is fuis fremere incipient plurimæ gentes,
^hyulcipppuliâeYobismedt'abuRtur inan:a»cüm Sacerdotale,
officium vcftrum & cuniecrationem vefttàm-
pro nihilocomputabunt. His afliftent in euerfione ve-
ftra reges terræ,& terrenis rebus inhiabunt, & principes
qui yobis dominabun tur, con uenien t in b oc vno.confi-
üo,quatenus vos de terminis luis cxpellant,quoniam innocentera
agnum àvobis per peffimaopérarugaftis. Et
audiui yo.cem de cælo, dieen t era : Imago hæcEcciefiam
dèmonftrat. Quapropter tu 6 homo qui ifta vides Sc
audis plangeritiaverba , hxc làcerdotibus qui ad regen-
dum&docendumpopulumiDei conftituti Sc ordinati
funt profer,quibus cum Apoftolisdiâumëft: Itein or-
bem yniuerlum, & predicate Euangelium om ni cream-
ræ. Çum enim Deus hominem creauit,, omneracreatu-
raminipfolignauit, quemadmodüin paruo loco membrane
, tempus Sc numerus totius anni i deferibitur. Et
mempriam in' , Vos
abfentem corpore, quafi præfenteminterdumampleâi-
mürmente. Efga perfeélionem veftram humilitcrdc-
precamur,, vtlponfoycftro, fub cuius vmbrafecure re- àvu
quiefei tis,nos iuxta viam mendicantes commendetis.ne
præteriens turba clam ores npftros compelcatilcd ora- Luc.\t.
tionibus veftris ad Dominum adiuti, mereamur à czci-
tate cordium noftrorum illuminari. Hoc autem idcit-
co dicimus, v t difle n (ionem, quam in lo co noftro ortam
elle fcicis,quemadmodum incepiftis, (Spititu fandlo vos
docentejièjiate Sç extirpare non pmittatis: Sc vt per hoc
quoqpeliteras corhmonitorias nobis tran fmittatis^quia
nÜÎ ci tius extinguatur, periculum magnum tamanima-
rum quam cprporum facile incurremus.GratiaSpititus
fanóti quæ vos inceriusdocet, Sc uvulta,fecteta vpbisde-
monftrat.hzcetiam nobis ,fccundumquod libiplacuc-
citmanifèftare dignetur,
CmgrtgattoniFratmn in Hagetihe, Hddcgardis.
EGo pauper culaïorma, multaargritudine.diu graua-
ta,per veram fapienciacogcbar, vt hæc verbaïplius,
populo loei huius proferrem. Et audiui quod eadëra (a-
pie rftiap ópuió h ui c o p us fu urn prop p ne b a c,fc. quo in o-
do cælum Sc terram in redta menfura co nftituiflèt, qua-
tenus fracres ciuldcm populi cognolcerent, qualiter in-
ftitutio eorum primitus có fti t uca clïec » Si qualiter nunc
deflituta elfet. Et dixit : Gyrum cæli circulai, altitudinê
Scprdfundicatem eiusita conftituens, ne teâum modü
lùum lùperexcellerét.; Sc lat’tudinemxotiusptbis lïcor-
dinaui,nc ip fa menfuram fua inordinate excedetet.Sole
qupqj fëcijVtiin'dielqcerer,& cenebias obcegeret:& lu-
¥ia_m,vt ih noâe cüm ftellisclàrçlcerçt. In verbo quippe
ilIo.cumDcusdixir.Fiir.omhiahæcfa&ifuntjVretiam
nunc perliftunt : vndein his velutin fpeculo vos populi
cÔlideiace^quatenusinhocquodinçepïftisVpermanca-
cis. Deusciiim homini Ipiraculum viix ihl^iiauit'i&ita
viuificatus.caro &fanguis fa€tus effipëindc autem con-
fqr tiu m an gel or u ra cpm 1 au de Sc mini lierio illi de di t,êc
reli quam cteatiiram illi fubiecit.Nam Deus lumen æter-
nitatis illicqncelFerat. Sed iplèinomni honore iftover-
mem audiuic, Sc ita præcepta Dei præuaricando obeæ-
cams Sc extinàus eft. Vnde diabolus in fe gauifus, air :
Deum quem in cælo fuperare nequiui, in opéré fuo »videlicet
ideo Deus hominem nominauit o urn era creaturam. Et
iterum egopaupercula feeminea forma, gladiunTeuagi-
natom in aere pendetem vidi cuius acies vna adcælum,
altera ad terram veria erau Et gladius ifte1 fuper-lpiritar
lem populum extendebatur xquempr,opheta olim præ-,
uiderat,cum admirando d;cebatfQui fnnrhiquivtnu- . .■ * ..........
bes volant, & quafi,colurobæ ad feneflras luas,? Ifti etc- j lus refifterepoflet, Sc idemi antiquum cefilium afeiehtia
nim.qui de.terraeleuati ,öëde communi populo fepara- [ omnium cçéatura'rum infeipfp abfcpnditi vftdp&Dia-
ti,fan#ë viuere & in columbinalimplicitate morum& j bolus illudnecfeiujt, nee feir, atq; eiufdem cprifily vfq;
operum elfe debuerunt, nunc praui in moribus&operi-! in nouiflimum dieminlciuserit, vbi tuncin maxima cobus
i n h omine.qui aliusDeuseH,fuperaui. Diabolus
hamqi hominem Deumhoroina.ui/»,qiietpadmodü;ét-
iam le ipfum clTe Deum vqluir, Sed'Dçusin antiqiio ëó-
lîiio » quod ante æuum in lèhabuit , CQmpurabat » quo-
modo ordinatiohé (uani hàpb(eriurq^Vt.ei;ln[iUàhul<
fuis funt. Et vidi^quodgladius ifts quædamloca-fpi- fùlipne fdaçiufdem Conj^lij.Jquædâfe^iet)& cpgnofcet,
ritiliumhominumablcindebat, quemadmodumIeru- per quæ per pm nià eonfundétur. Nani Diabolus' homi-
Talem ppftrpaflionem Domini abfciflakc. Sed samen nem ihfeparabilicefperditü.ytipfe Voluit,putabat. Hoyeftri
vidi qppd plurimos timoratospuros ^tfimplices ^cec-
dotesin aduerhtate iftafibi Deus obferuabit, velue He*
fiai refpôdit, vbi dicebac, quod dereliquilîêr libi in llrael
leptcm milliavirorum, quorum genua non lùnt incur-
uacaante Baal. Nuncaucem inexcinguibilis ignis Spiritus
fandli, vtin meliorem partem conuercamini, vobis
infundat.
Fratres in Hagenbe,HiUegurdi.
r I Ildegardi caftæ columbæ in foraminibus petrælatH
x -Xtanti, fratres heucdtitu,rbatiin Hagenhe , oratio-
num fuarum deuotionem,& quodIpeâacadæternam
(a lu tem. Quoni am Dei gratia > lux vcftracoram homi-
riibus falubnter lucet, patrero veftrum qui vps'ârden-
cemlucerhàmadniurhiQatiônéthÊccxéfiæfupetpoluitj
giorifîcamus, & quamuis peccatprçs, lahdfitati tamêfl
vêftrræ,qùa cæleftisiportlfamplexibuslingulâri^riuile*
gio inliièretis j cordialitcr congaudemus. Gharità-
tem etiàm veftram ignoraré nolûmus , quod die no-
Ctuque vos facietenus videre delîderamus Sc affidué
mines enim in magna feuitia Sc obliuione Dei, le homines
fore ob liti, inhumane vixerun t , quoufqi idem antiquum
conlilium quendam fanétificatum populum fibi
clegit. Et Deus lobrietatem & virginitatem in Abel præ-
fignauiti qui pcoptefiuftitiam martyr elféÀus, hoc fecit
quod pater fu us fa cere neglexiti Sandtificatiautempo-
puli, fe homines e(Te cognofeebant,& humane yipcplt,
de quibus etiarn Noe furr exit, quem Deus in area oblér-
uauiç. Sed Deus volens iniquitatem fubmergere, os a-
byfli aperuir» Sc plurimam creaturam in aqua lubmérfît :
Sc tune pet femctipfum iurauit » quod nequaquam vi tra
oranera carnem aqua perderet » recordans, quia homo
pcraquamrcgenerandus& faluandus effet. Poft dilu-
uium vero,antiquum obnfiliummulta miracula ad con-
fufioncm diaboli oftehdebat» qui de occifione Abelin-
tra fe gaudcbat,dicens : Ecce opus Dei quodde paradifo
eieci, in terra diuifiini iacer. SedNoefan£tificatus,in
Spiri tu fandto opérât use ft » Sc àltare Deo ædificauit, il
quo antiquum conjGlium al tare illud præfignauit, quod
Iobannes in Apocalypfi vidit » fuper quod pratio-
Gtttif i.
Virginia
H
Gin- 9>
Baptil®
moi-9
À
Abraham.;
Mofcs.
yirginitas.
B
Lue.iC.
VillicusEu
angeli-'|
eus.
c
Ga. {.
ePournuimtio q ui
auciancl
D
Freu. p.
m m
nes faniftorum afcendébanr« Cdm enim homo in poe*
hitcntiapeccatorum orat, Sc cuni fduremaDeo quxric»
Bhélus npminarur. Antiquum quoque conlilium plu-
rima fignain Abraham operabatur ,qui pacriam&co-
gnatiohém fuam cum propria voluncate fuareliquit, &
duram legém, per quam morsconfula, & ferpentisne-
quitif i'^fanabili vulnerê vulnératacftdn fan«£tit?iré iniir,
quando przeepta Dei adimpleuit, quod Adam non fecit,
cum prxceptum Dei prxuaric,atus,voluntatemfuam
fecutusëft. Idemetiamcpnfilium»purificationem legis
in Moylè conftituit, & per fanguihem hircorum &yitu-
lorum przfignauir , quod innoeens agnus pro homine
immolandus eflèt. Nam filius Dei deeprdépatris exi-
ens, deV/rgrnc natus eft , &pmnia hzcperfemetjplum
impleuir. Virginiras in filioDei furrexit, quzcrerfto ve:
xillo czlospenetrauir, quonjam idem filius virginis ro^
tüs integer , totus faniftusfuit , Sc per eum magnus ordo
virginum lurrexit, quem yetuslex rion cognouerat. Sed
ratur»& qùætopàzio,idéft,his qui optimam partemeli-
gentesjfeculo renunciaut,elucidatur:Sc quæ Saphiro,vi-
delicet jpfis quipropter amorem Dei pompam feculi Sc
femctipfos abnegant, exorna t : In ifta Ipcculatorcs funt» |
videlicet hi qui fubiëâis fuis in magifterio præfunt.Tor-.
cularautemofficiumillorumoftendit ^ qui perconïè-
crationem iugati,minifterio paflionis Chrifti ad al tare
infiftunt, Sc vineain Domini Sabaoth colunt Sc confer-
uant. Sed domus, euftodiamS iconftriAionem iftorum
dèmonftrat, quiidiotæexiftences, & in feculo viuentes,
feculum & femctipfos proptpr Deum relinquunt ,& in
neceffariis rebus corporalibus laborant, & tamen fpiri-
talem vitajn conleruaiït î tempéftas veto temerftatem
notât, in qua in torcüUti manentes, ad Prælaros fuos a-
cumina fuperbiæ mittun t , Sc per quam etiamin domo
liantes , duritiam inobedientiaé confia ipfos dirigunt:
quaprop ter iidem prælati ad ihiuriam pro u ocati, fe immires
per verba iracundiæ fubieâis fuis exhibent. ÀtoÔCiplè
(acerdos fuir,cum leiplum in ara crucis pro h o mi- mnibus iftis fapientia i nducias e mendationis conftituit.
nibusimniolauic, cuiétiamlacei dotes in làcerdotibltio quemadmodum in EuSgelioculrorvineæ ad dominum
adiunfti lunt,qui angelos imitari debenr.qui nuncii Dei luuni dc fieu dicebat : Domine, dimitte illam & hoc àh-
exiftunt«* Angeli quippoopera hominum ex débite offi- no vfquedumfodiam circa illam , & fteredrà mittami
cii lui vëlut Içripturam Deo 6ftendunr,quod Sc làcerdo- Nam fodere circa illam, eil, vtKômo voluntarem prb*
tesfaciunr.cum peccata hominum per poenitentiam fuf- prietatisluæpremattalloquip rtunquàm obedire pote-
cipiunt»& ea per indultam mifericordiam Deo often- rit : lèd mirtere ftercora, eft inhumilitate éc fuhieâibné
dunt. Sic & yillicus fecit, qui dilfamatus eftapuddo- prælato fubdi. Cum enim homo ad obedientîamlein-
hiinum futim, quafi diflipaffèt bona ipfius. cum vnum- ; clinat,omnia carnalia defideria & femetipfu m quafi pro
qüemque debitorcm domini fui minus feribere iùffit, lutocomputat. Nunc itaque ego pàupercula Sc debilii
quam deberet. Villicus eriam ifte,(yhagoga eft,quæ nul- forma, vobis loci huius præfàtis fratnbus dico : Inextin-
lam liberationem per fànguinern hircorum & virulorû guibilis vitæignis in vobisardeat, S c vós lumitie fuo ita
hàbete potuit. Sed imftfolationem innocentis agni-perfùndat,itavtinipfppermanerevareatisVvtpriusin-
præj5gurauir,per quem offiçiolùo priuari timuit,&intra ! cepiftis. Nam cum rtuStuofum tempus eorredlionis Sc
fe dice bat, quod lulferré non poflèt duritiam legis quæ emendadohis in vobis lurrexit, lapidés currisvefttæful-
iuffit, fi quis hoc vel illud fècerit,morte moriatur: S c eda. gorer» fuura,vt prius erat,recipient,
erubefeat quod foras proiiceretur,ita vt in nulla petitio- ^''---cL- .- - ‘ — -—-7——' ■
ne mifericordiæ reficeretur. Ex qua dum multi in filio T r Lg in t a O g tö
Deiaciindulgentiamcóuerterentur,ipfa,prpindulgen-1 T T 7C C / I T f S V T
tiameritæpcenælaudabaturiquiadum léruusperpoeni- : V J . 12/ \D A 1. V—* i- x V J -V l
tentiam Sc confeflîonem Domino ,.fiip. retnbutionem
dedcrit.ab illo multum laudatur.quoniam eum mültum
dilexit, quemadmodum Maria Magdalena Chriftum
dilexit, feriptura hæc làcerdotibus ade ft, ynde etiarn de-
cèt illos, vt Chriftumimitentur, & caftitatem ament, &
inceilum fugiant. Filius nam que Dei, vrmmftosiuftos
faceret ,in cruce paffus eft , Sc etiam ipfosrd fe trahit, vt
deVillico.diâumeft: Sed Abel pro iuftitiâmartyrexti-
tir. Poll paffionem àutem filii Déi multitudo màrtyrum
exorta eft,qui pro fide Sç confeffîone ipfius paflifunt,
quos etiadi âlii martyres ebmitâtur , fcilicet illi qui contra
peccata & vida pugnando, fé vincunt, & illi prædi-
âorum màrtyrum pennæ funt. Qui autémhos.iniufte
perfeqû n t ur.vindiéla Dei fiiperfllos cadet. Sed Si illi qui
virginitatem tribulando perlèquuntur, ita quod illam
doloribus perfundunt, vîndiélam Dei non effugient : Sc
ideo' multoties accidit, quod nobiles ex iudicio Dei i-
gnobiles,& diuites egeni efficiuntur,&quod multis aliis
periculis&calamitatibus fubiiciuntur. Qui vero facer-
O L V T I O N E S P E R E A ND
EM S.H I L D.E-,G A R D I M, f W IB E R X O ’
monacho Gemblacenfi tranlmiflz. |
V V I B E R T V S M O N A C H t S
H ildegardi.
K Atrifan6li(T. Hildegardi,Wibertus. Gaudium
quod de vifione Sc collocution^tua, cum ab-
bate noftro tempore quadragefimali,adce pro-
ficifcende,diuinitus mihi indu 1 tu m credideram.ad cem-
pus quidem mihiinuidia (vtpuro) diaboli lublatum efti
Nam cum Coloniam vfque procefliflemus,iter nofti um
impediente Sathana, & per iniquas carnalium propin-
quorum fuorum fuggeftiones propoii turn abba tis ad te
protendediconturbante,vltenusdeftitimus.Sedfpero.
quia quod pblatummihidoleo.oppottunibriremppje.
remotis omnibus impedimentis, gratia mihi Diuinare-
ftituet. Interim tamen de quzftiombus illis, quas per
me fratres Villarenlfesad ce foluendas miccebant, quafq;
egoreuocatus ab itinere, ribi perferendas, dileilo mihi
doulcofficmm f a i n . premu?t &-bhfPhema,r.
cérdotalé namque ofticium, in magifterio' fubâ Domino
Dep eft. Itaque Sapiential in tiirba loci huius turrim
ædificauicf^uam baccis, topazio & (aphiro exornauit,
&in ipfanl fpeculatores pofuit,&iuxta earn tbrcular c$-
ftruxit : quod quibufdam hominibus commifiti qui vi-
num in ip liexprimèrent : atb; feeds illud dpmum etiam
fecit, in qua alios effè iuffit,qüî omnia quæ ad agrosfuos
pertit\e’b^nt ,procurarcnt. Sed tempeftas valida & pe-
ftiferâidfariiæexortàeft, ita quod homines prædiâum
torctflar cuftodiehtes , ad eandem turrirpiacula emitte-
bant,&quod alii inptæfatadofnb maitences, laxa contra
ipfam tuffim proiiciebanc.vnde&illiqui iffipla rdrri
erànt', lapidés à d uer fus i ftos iaciebant. Turris hæcalti-
tudinem fhàgiftefii dëfignatyquæ bacciîs", vidélicet filiâ
qui à pueritia in inriocéntia Si (ah&itate vixerunc, decouenerun
t, ob fecramus omnes, noftræ partis am ici tuiin
fpiritu, tuisaffufi pedibus, vt mare foiutionis earum fi-
ducialiter ingrediens, auræ Spiritus famfti vêla comm e;
tere non percimelcas.talfduce fréta fine difficultate,pla-1
cido portui mox adlapluta. Dé quibus etiam precor, vt
cum præfcriptislitterisVillarenfium &noftris, folutîo-
nibus earum præfcribas , vt alteræ ex alfetis gratiores
fiant, & clatiuselucefcant.
Rejponjum Hildegardi1.
EHaritas,quæcum abftinentia peccatorum fidemin.
ftruit,& caftitatem cum patientia ædificat,co!umnç
quæ qüàtuor pattes domus fuftinet , fimilis eft. Ipfa
enim.charitasplantâueràthortum valdegloripfum cum
précîofiffimis aromatibus&nobiliflîmis floribus i rolls
& aliis , qui fuauilT. odorem fpirabant, in quibus
F
lUCÀÎ-
Gcmbla-
cenfis mo-
□ âchqs:
Charitas-.