iiiiiadtc m é N o n a m i ? i u s W ï i oofltttó, occtt- ' I W I E E H S W B
nant mihi Irça « fc fo c ( | jkV §M (Âêmÿtorum Èclin-, mum.Tungie t.»mm 4e Cajoimjn.pbleluanua Int
ctinyecuiücufu aanai)çmquis.p>çahits paulurovtmo- rimmlccumbanfOiOlt) Applogiiiny/« ijumm.m u mep.
retur,petam;î>riustnDer^ere,mpiamconfcflram,Arânï g
drciimibu.l.auy.iiiï prccioiitKmumiigabo folpm.non
1 ^ ____ à__ ...ram ilUm iV (fll il'.m illlIQ Alll •
. 'Saculó V.
CUtUllUUy. WUJ‘1.« -------O - . ,}J j .
difêedanvjpriaiq^ampürtamillam.&lpliümil.ludam
plexer.' o quoties Detque fidemimplorabp, mequere-
fte&aihJ ô Qaoties cancellis manus admo.iiebotÇcd va
lidaccs eft,acviolenta neceflicas.Cupio fonumtuba?
fxpcttcm ocuiiidacc,<juoftiiicadpropugnai:nium ua.
bo > quoufqiiè (ecqp «cubiaruro feruaboJÿà«!ïn»s
denuncioVigilias, & cuftodienivicffim ; 8i cuftMicus.
Quiôlim adftcibnau erras muitum vigilaui, uuocadl
hoitmminiuUüsexdlur adaquara deaicium (ommmy
capimus meurtique dormiçndi tçaipus nob farp tuba!
vigiiuuiinterçipiuÇ^^dG'pabluJdm^onhitieototqftt- j
tiaiquænobis eut* conciliant diuinæfomnia finis labo-1
fy 1 v'S&sPS ïsüÈS « Ë 5 _ ci là.': .• .»■l rt aar'j m.Jï ri«:
p A V H O R O s 1 1 P R E S -
B Y T E R I
L IB E R A P O L O G E T IC V S -
contra Pclàgiutn,’ .’ -5'
De Arèïtrij Libertatte
OssiiiLiT a t is non e ft, neq; prsfum*
ptionis merejheanftt milaeerdbces,fcdai>
dbffimae ac peneextrem? vtipfiagnofei-
tis,ncgc fficatis-,vt ego nun c videat.Quod
n lidem vt ficerem.iniuria cbatftus liim,
t^ r n * Sfc.
tiseftiabbnsmututu^b'ginjus . pap^ • f ^ , nif.ftatdralitn*Sicd&Mmputgationi,propti*ftudcte
coU.gan,^ . d m e q d . t n u t ^ l , g ac ludote! dcbaoptdptcriuonfcientiarnteonfdentiamauipro dico
nobis ^ f p m d o l t o . ^ O i a ^ W W W |
L e p L L o . Mibi heceflitds eftiniutiam man'ifcfta-
oporcuit etroris lui recipientibus n© folum pelfimorui«
denoratio fierecdpgraatUrni fed corripiendarqm manifeftatio
perfonarum .Patres enim Sc qui iam quieuerunt
_- C'utariann«-Hilarins & Ambrotciu,
quiaiiiw T tt/tu*“ »»»M— —& • r - r
qufemhabetmalorumfincmîSihiscarenti.ncornmociis
infiilx, equiderncum delæuiérit roare.nauigabo.Sedne
prius me occuper malum , timeo. Prope enim abeftin-
curfusdies.qpem Vrbt fecialis ( vt aiunr^boftilis intet- teitauu pctiuijdiuiu.l »xna-a v*a**“ smj"1-----J—- -
extrenïum deuenerit Ciditas »equidem locum meutnin
tcmp]oferuabo.piiraprætendamguccurnia,{acrisadhÇ;-
rebocolunihis,quarfac.am à terra liiftinent menfarp.il-
jic&fedebo viuus ö^iaéebd^drbiüs.lDei fiim facerdos,
^canimam forraffis ofFerre me'oporcet : nec tarnen in-
ernentam aratn Saéétdoti.s wuqre.Deus maculari, finat.
SiS rebus,& fermonibusfoit.flimiii.Quem cunûaTha^
lelæe ddârina décui^ -
PAVLVS O ROS I VS
D e A r b i t r i i L i b e r t à i e .
A N D. S C H Ö T T V S
S p o i e t a t i s I e & v -
B ' p I O D E C T O R L
lius,« quibus etiaxn nunç permaucrc auuut m
ccißrium eft, qui ftint columns & firmamenta Ec.clefis
CathoHcaE.Aurelias,Auguftinus,&Hieronyinus,mulca
iamaduerfus hanc nefariam bsrefim abiqi deEgn ai^
ne nominurnhsreticotumicriptis probatiffimis édide*
runti quänquam Ô ç h x c venenaciffiroorum dogmatum
Iabonunatiohabetetiamnunc viuenres mortùo?,mot-
tuofque viuentes. Nam Origenes «Prifçillianus ,^ lPr
uinianus blim apud ie rnottui,in his viuûn.t j & non fold
viuunq verum etiam loquuntur: niinc verèPelagius, & ■
Csleftius,fi in his perfeucrauerint viueptes mortui,ecce
aduerfusEccleßäm, quod miferumeft,& quod multo
mileiids eft,inEceleiîâ palam fibifant, impijque ferpen-
tes vibrantibus infedfca linguis ora lambentes, dutii iau*
â:a‘m.&r roumtiilimam fedem,cui fub tiliter irtepfete ob-
[ fident : cundlos hdeles ne ad illud firmiffimum quonda
lin Sioh'refuguim conuellemus, extçrrent.ÇQntrahunc
ferpentem (ùffocantemqüe halitum uiulta vtique bea-
tillimi quos iupra meroorauimus viri, & muhifaria fua.
A POLÖGIA hac PAVLl OROSIpresbyteriTatn,V. iieolehtiafcripturarumvngucntaconficiuntj&adtefi-
j f ^ bumBibliott)ete vbi0ï(ioûaiüm^^ kgun ciendaæftuantium corda populorum,fragranciffimum
tur,omiffk efi negligentut quadam^cum in vlttmisomnibus edition [ tljymiamacum oblatipne prationisinccndunt. Sed hoc
bus coloniseeuulgatis addifpleret. Eiusreimotiendum duxt ftatim parum eft,incertöpropefnodum au<äore contendere,«
Typograpbuin: itemquequodobferuaram, dumlego uiuntiüs . ob cbntrariaiubftitucndo contrariis.infebtum peftifero ha-
vtntilatamjrdro bac tempeßatedeG R A T IA r& Arbitrifji- j litu aerem temperare.-nifi ipfi in medium protrahantur
bertatequitßtonem,aßu:um eJfehuicÀpologixOroüunxpan- ! proteranturque fêrpentes.Qui cum cuendi folius capitis
numexB.Au uflino,Ubro dénatura « G r a tia , capita umplus j caufa,reliquum concifioni atque iu iu tis corpus expo-
XI l lï.fedv&çov 'n<pov qüod aiunt ,collocata, aujpicando d ,nunt,nihil damn! arbicrances, ea tantum fui parte aperi-
cap. j n . Xi 11. X V I. deincepsimoxa tenip vfijue duodecimum. ! culo Iiberajquai multiroodas, venen3tafque in fe obcir;
vt cuiuiiconftrrevohtitijtim auctore darum trit. Auäor itaque net linguas,u etiam membtis omnibus amputentur, no-
illifui,vt &Appendici opufiultim adijceret,ne quit ampltus defide- bis ihfficere vidctur ,temperando (altem putori (atisra-
ra-et.demde vtqm B.Auguflwfuntprepria i cum tttulofigrega- cerç,ipfosautemàpenetralibusnon mouerc.quafiyllus
ret.vt quod efi lußitiaproprium vinduiis aPratore doitsfuum cut- exhalationis foetidæ finish c,nifi authore finito : & inter
quer edierettir. video tnnn hie ORÖSIO vfuuemfft -, quodaüis hscilludSalpmonis teftiroonium rtüncpççùrritrp'«*» a-
interdurii fcrtptèrtbtu^vtabmpetitufenbu ajfutusfit in colhgan- difieans>alius dtßruens,quü.earuniprofiAet^iiß labor 3 Scat et-
do quatcrnio, & quidern loco non fuo.ldem autem Pandect is juris iam immanifÉmus fuperbia Gpliat, carnalipPtentiâtu-
ciutlit Ptfonis aCadiffe mohuit oltmpoluißtmus Polithnus: nof^ - miduijOmnia fe per (e pofle cpnfidcns;eaput,m anils,to-
in itinerario Antonint Augußiynecnon in Ceti/orino de die notait cuminfuper corpus pluiimo apparatu veftitus ,habens
euenijfepridem monui-Vscomratn VigilioTridentino Bpifcopo tn j poftfearmigetum fuum:Qni& hipfe nondimicat,cun-
hacij>fa Pair um magna Bibliotheca,Tomo V.parte III. quater- <5ta tarnen si is & ferri fu ftr|g<a fub min j ftrat. Et n p.i
Caleb's;
hæreucus.
l’JÉcontri
‘clagl a .|
“os éoa- /
«ipficA^
rumeft,fieompetcntërhuncldcumprouidensScriptu- l uer/ntfupcrhachïerefi,quanunclaicusvulgo prédicat
iapr:onunciat: vbi aic , P/ji/^/ji?«//j/;4«r/iy/>«? ^o»r^ ^ | incimàmùsjneËbclefiàmtüamprçfercim.ad cuius (inum
hoc parte. Ab ecelefia fîquidem hærcfeos im pugnacor ex- ' cCohuolàu^us,te ignqrâ.te cbnturbe]C. Ac il!e cd fçpe nos
belli cur&n urdrii n /i nil Ecclelixlïére'cicüsinuenitui.*«
pri'pcerhocperfpiritufanduLn tndelfraelftare$tonuua.r.
tm,htncbojiis.^EchocfiepeyNam&rcxDauidvfq; adim|i
piumfiliumpius patérab Hierufalem depofitoregisha-
bitu fugatuiVvbiprotinus Abfolónryrannusingieditur.
Stat ergoGoIiatjproh dolor,ex hac parte ideft jin Ecclèr.
(iij& nop folumllatv verum «proupeat :;fimulque per
dies plurimos (an&um lfrael manifefti tim’bris cxpro-
brar.Ne, quxfo^beaciffimi^cerdoceSjquifquammear-
bitrecurfubpr2textu(pecieiGoiiac,Dauidnomirjeglo-
rjairi, vosjeue parridpcceftaminis veftrieiTeyplui(tjs,vc
auxiliato r nonauótpr accede rem. Latebam liquide m. in
Bethleem ignotus aduena pauper, Qird milqt ego he
loquor,iteru forfi tan iadanti^ n otan dus ?Qup niaqüidé;
« ipfe Dauid,& tails & inde proceffit.LtfWk* ergo mEetb~
leem, traditus a patre Auguft. v t ci mprem Do mini di (cerem,(
êdésadpedesHieronymi:iiideHieruralemIyobis
accerlèntib.vocatus adueni. Pehinc in t duencum yeif rü
vna Yobifcum.Ioan.Epifcopopi ^cipience confeai.IlUcö;
dovédi fimulaticne in àliquàrn ifeflïohis fpeçiem ten-
taret inducere,dicebat.quia ad Abrahâ didüciïètà Do-
mino,Athbulacorame,&eftofiriemaculai&cZachafia«Eli* \Gen^I7y
zabec pronuntiatos effeiufiqs dmbasantedominußncedentes Ht' 1‘
in omntb. iufîificationtbusûomimfinequirela: quod quidé ab
Örigene d i dtu, ab eo p roferri compl un b. n‘o b is not um
erat. Cui; re(po(um pér raeeft, Nos fil j Ealeßacatholica fumas.
No exiges a nobiipattryt do floreïfiiper doctom ejfc audea ■
mus,m indicesfuper iudices. Patres quos vniuerfa per orbe
Eççlefîàprobac,quô|ûmcômunipni nosadhærerégau«
dAis.danabiliahæe elle dogmata decreuetunt, Illisptd-
bantibus.nos obediredignü eft. Quiir inteirogas filios
quid fen cian t,cü pa très audias quid décernant? Àtquôd
illédiüdi Ipucans,« hoftris prop ter im pcriciâ ignorin o -
bis interpretis,qüçm fæpiffime viri pnmarij & réligipfi
Polïèrius & Auitus presbyteri & Dominus exduce,vel
àpraùèihtdprétantevèl plurafupprimcnté, velalia exà->
rîusluggëtehtemc^ dixi, adbiouibk
velinterpolacis plerunqj vcl rachis, Epifeopus Ioannès
à pufillitate mea poftalaftis vnmetli, veil quid fuperlïac ! ait,Sifine adiuçorio Dei hochominépolïedicerçcjpelïi-
hæréfîvqiumPf/^i^e^C^yîwfeminaruntiinÂfricagc-1 mum&danabileerat.Nunc auceiçcRadijciar.pbîIeho'
ftumeflctcogholcerem,fidelireraclimplicicerinqicarcl
Expofui -cocon« veftrx bieuiter, vc pocui,C«lcftiu iam
ad honorem presbytqri .fübrepente,apud Carthagihem
pliirimis Epilcopisiudicannbusprpdituni,audicu^,cö'i
üi(äu ra, cohfeflum, dvteftatu,inq;abEcclefia,éxAfrica
profugtflöicontra librum yerqEeiagii B. Auguft..difc|pn.-
lis iptius Pelagij prpdentibus ac peteocibu& pienipiipe
rclponderc. Extare etiam ia;manibujmeis;epiRöUmfu-
p ia m em o rä-eiBpilcop i, qua tri nuper a d S ; ciliam otd.naf-
fet,in qua multas qu«ftiones.h er.ecicoi.u reculit. Quam
etiam ibidemvt legerem,pr«cepiü.is: «legi. Ad h«c fq,-
annes Epifcopus, vt Pelagiuseoram ifitromictereturpx-
petiir.Gui «prppter paccruitatis ipliusieuerentiam 9« v
ptppter a^ionis v^licatcm dum:pt«IéntemabEpifcppcf
ceéfci u.s crederecis-epnf^tandü,, intromitted,*, cphiiiuen-
tia praeftita eft. Int^ó'piirumiPolagiöi vnani.miter .pqines |
interrogaftis:anh«cquibusAuguft.,Epiif:opi)srefpon-
dillec.fedocuiirecugnofceret.lUicci.iile reJpójlit,Ecquis
eft mihi Augaftiuusi-Cutnqi'ViiiuefU^cpiam^e^thlaP-
phemantem in Epifcopurj? ^excuiu,s ore. £)omi nus ivnir.
uer/« Afrieae vnitatis .indulfertc fanitatcm,nop folum a-
conuentu illo,vecumrab pmniEeclqfi-iip,llen!dum, Ep^-
fcopusToannes iiheo eüm hominem videlicetlai.cquf,in
confeflu pceshycerqrum reftirg; efeos.manireue injppst
dioCatholicorum feclete pr^cepitt&^eir-^e aic, Auguft.
ego lumivtfcilicet perfona quafi praelèntis alfumpca ,,Ii-
berins ex authorirare eius qui l«debarurjguofceier,&
dolentium animostemperaret.Cui mox a nobi> d icturn
.jsft.Si Auguftiniperfonam fumis,Aügrfftinifentëntiaie-
quére.Tunc idem epifcopusnohis omnib.ait, Has,cquaï
lègunrur,in aljosdióta funt, aut de Pelagioduggerédnm j
putas:?St mipfum^uce Pelagium, qi i i d di ca t is e x pro mi-
te.Ego autem vobisannuentibus dixi.Pel,igius ntihi di-
xic,docere fe,hommem pofte efte line pecc3to,«mada'
taDei facile cuftodite.fi velic.Relpódic Pejagius audieq-
tibüsvobis:Hoc&dixiffc-me,&dicere,negarenpnpo.f-
fum.Ego ilicoprofecutus fum. Hoci.n Caleftio Africa
Sy nodus deteftataèft: hoc Aug. Epifcopus fcriptis lttis,,
ftcutnudifth, exhorruitihoc in ipftus nuc PeJagijiCriptis
mine efte line peccatb,noh line adiucorio Dei, vos quid
dicitis? An'forcevosDeiadiutorium denegatis ?Cune-
fpopdi egotTeftibus & ceftificantibus etia nunc nbbis «
fupra memoratis viris, anathema ei, qui negat adiuroriu
Der.Egö cercp non nego.-praicipue cü econtrario in h«-
rericbs ^ofutarim. Deinde cu;intelle«fto iudice j & inter-
preteprodh°^lartiatemus Launumcfleha:chthurn,nps
Latihbsh«tefimLacinismagispartib.nqcam,Latinisiu-
dipibus.diftere'nda^lepene impud,enter ad iudicadum,
cum qui de nos accuiatores non eftemus,&vnus&fu(pc
Äüs ingererer j dici d pluriBus neceflärium fuit.N önpoft
quilqu.aide & hzreticusefte « aduocatus & iude^ Mul-
tifö|äliis'a<äitatisjl6annes:Epifcöp.usnouiflimamlente-
tlaprotuhtvcSfirftiahstandem poftulRtionem incentio-
uem q; noftr-a, vead beatum Innocentium Papa Roma-
nüiFraties & ep'.ftol§rnitterentur,vniuetfi quod lllede-
cerrieretfecutiiri'.fedvt hxreticusPelzginsimpGlitofibi
eätehusfile^öp; Cp;t icefcjexje rn^ltri a l> i n 1 u 11 a t i ö n c
’coui£ti loannis cofifuliq*,temperafent, vniuerfi in hand
fenrentiam eofenfimusl gratiaru atftione cele brata, pace
fa£ta,& confummata ad pacis reftimoniu oratione dif-
ceflimus.Nuncäütepbftdiesquadraginta,& lepte in, cü
primbEBceni9iudie',ytfolituseram,quadp.ade.ram.ad
qbfsquiu IoanisEpifcopicucurtiirem.ftatimabeo nota
Eallicriniinispro gratiafalutarionisaccep i. Airenim mi-
hiiQnaread me venis homo,qui blalphemafti ? Volens,
jnascrtdojinrelligijUolime tangeie, quia mutidus fum &.:
abfqu^peceatO.Atcgonihd mibfeb^lcius, intertogaui,
vquädo *äut quo ^udtente, autxuiufmodi lllud t ft duftu,
quod bialphemi« polfir adlcnbi.Epileopus relpqdit, E-,
go te audiui d xiflc:qniahe!curftDei-adtutorio-ppffitclIe
homo fine peccato, ego quide beattflimiSaect dotes jfi-
cut &;yös teftas el$is,& vniuerfa fraternttas > & praterea
(anAuviri,qui huip teftimon io anvpre iveri ta,tij» a ftiftunt,
ftatim.tqftificatus fum,dices,quia eiufmodtverbu,quod
nun c a m,e di dfcü Epifcopus intend erir, nunqunmde ore
meo an tea. prbeeflilfe t ; quanquä han c incontinentiam
miferac falfitatis rumihare fiepius crebra expofitionc-j no
I.........j ............... - ■ ->j — tant me probnire,quâalium videarprodidillc-.Conccdo
fuarefponfiione .eódemnat :hoc«bcatusHiëronymus, lenim.vt qualçeunqjditfttiilludeft.dixciim, qubmodo
cuius eloquium vniuetfusö ccidens,fi,cucrosin vellus, j Latmunvexperslatin%tûGrÇCusaudiuii?Autfiatidiuit
expeélar,Multi enim iam hærcticioumdogmactbus fuis J facnlegum vet bûj cur non ftatim coargutt hj^hem^n-
ipjfooppugnancefupplofifimtj& tn epiftolafua,guanu- Uem,velvcleuiusagetet, qu-rfi tneauru filiumpius.pater
peradCtefiphontemedidit',códemnauif.Simditer&in '.decohibêdalicentiapericulofifetmpnisadmoniittî^ed
libto,quern nüefçribitjcollatainmodum dialogi alter- qöntratio.poft plùrimâ magni tel^poriypbl.uîqnéipfe
catione confutatb Hoccftenimlubricumin antichrifto p.er(êacculationé intLvlit.ipletêftitùbniûgerhibuit,;ip;ie>
draé'óném'tenerel ne poflicefftigerei Porto autc Epifco- , iudiciöpronhilgauit,omniumfceleiüofticia%in fnxpél>,
pus loannes nihil horum audiens, à wobis ex-gere cona-qforçamhoritate fufciptés:pt«fertin'Euâgelica ledtione
batur.vtacpulàtoresnos.ipfoiudicefateremur.Relpoh- inftiu<ftus,D.ominumtroftrüIdumn.ifiteft.im.onioprm'-
lunl fæpiflime eft vninerfis.Nos accu fato.res hums no fu- ! ci pis nô fu fledamiucum. Et alio mi hi latere' fratres mci
mus-, fed quid fratres tui patres noftei lënlerint « decte- • altîftebâ :ex alio f dû fratres.Deindc in cohlèflii eodem,
Biblmh.vet Pat.T0m.15. | | | | | N , * | ^ exvua