
Tempore,
V ’
JtcguU S, ÉenedtBiexfRcatiÖ
autin reliquO corpore debilitatur cQgpniam homo qiii
aut fupra moduro vigilat, aut fup ra modunvdörmit>de-
bilitatc fenfusS^ corporis incurrit. $icqj dörmientes ad
vigilias digeftifurgent,quia cum cibuscomeftus&potus
fumptus,per tam morofas horas iarfc in aliud fe vettunt,
oportetvt homo furgac.qnöniS öe vigilise iftae fanitatem
hominiinferunt', cnm ille inerti fomno fe exculTerit, 5c
cum fepurgauerit: quoniam fi homo fupra modü dor-;
mierit,ttbres facileincutreretiacque per interior,e'm ca-
lorem, commotioncm cafnis fa* lentiret. Sed vcab his
fe defendat, 8c vt Deo fidelicer feruiat, exhoirationem
pij patris bono animo adimpleat.Et lubditunQupd ve-
ro reftat poft vigilias nodis, a fratribus, qui pfalteri; vél
ledionü aliqüid indigent, meditationiinreruiatijrvmo-
néns, neaut fopori, aut ociofitati poftea dediti fint ïfed
cauièytflitatianimacyhoc hyemaliinteruallo ita difpo-
fito.fecundum quod tempus tune permittit,vfque dum
lausmatutinaiis,illucefcéteiamdie,in.cipiarur. Hicpuft
vigilias nodis, ideft, pfalmisnodurnis finitis,interual-
lum baberi per mêditationé orationum aüt ledionum
défignauit. Sed mox de aeftiuali interuallo dicit :'A pa-
fchaautem vfquè ad fupradidas kalendas Nouembris,
fic temperetut hora vigiliarum agenda,vt paruiflimo in-
teruallo,quo fratres ad néceftaria nature exeant, eufto-
dito^moxmatutinfqui incipience luce agendifunt,fub-
fequantur. In his itaque verbts notandum eft,quod tam
in aeftatc, qiiam inhyeme, fcilicec in tribus ledionibus
Sc etiam cum vtia dicitur, fratres nee poft nodurnos,
nee poft matutin os» ad ledumad paufandum redibant:
fed ïtappft mediam nödem nodurnas vigilias vtroque
tempore temperabanc, quodlaudes iam cantantes.illu-
cefcentfcm diém vidercnt.Etpro redo difpofito-tempe-
ramento non grau abanui r , fed gaudebant, quia etiam
amplius quatn media no6te paulationefada, 8c d’einde
excufla, homo poftea vigilans, in viribus fuis pro his vi -
gilijs non debilitatur, vt predidum eft. Quqdautem
póftèa dicit,quibusdi&i&di&overfiijbenèdicatAbbas,/
Dominica oratïoncibi premitti non d emo n lirat : ficut
nee illiCjvbi de primo nodurnoDominici diei hoe mo-
dofcribit: Modulatis, vt fupra diximus, fex pfalmisSc
Veffix,refidentibus omnib.difpofite per ordinem' in fiibr
fèllijs, legantur in cód.ice,vt füpra diximus, qüatuqrle-
diones: necetiam * 'vbi de lecundo Sc tertio nodurno
loquitur, quiafinitdtertio nodurno dicit - didö autem
.verfujSc benédieenre Abjiate, legantur ali® quatuor le-
diones, Dominic«orationis nuila roemoriam illicfa-
ciéns, ne interruptie ibi éflë videatur. SedSc finitisfex
pfalmis fecundi nodurni priuati diei, dicit -.Poft hos le-
d io Apoftoli fequitur ex corde rqcitanda, & poft haec
pro iplis tribus ledionibus vnade Veteri Teftamenro
mcnSbriter legatur 8c iterum,cleinde le£Ho vnaApofto-
limémoriterrecitata, videlicet fequaturi in hoe often -
dens, quod cum fratres ledionibus Sc, meditation ibus
inferuiunt,ea qu* in diuina fcripcura nedefTaria habenc*
memorise fire cómendent,ira vt cum oppörtunum tempus
Matth. 1$.
inftitef it, Sc cum neceffitasfeérnerlèrit, abfque ma-
M ilice in terefté non pote.rir,le6tum 8c auditù m Euànge-,
lium fibi fuffici^tÆt quqEuangeU'ô.leétq,dicit,Data benedidtiohe,
térialite^fcriptoillain mediumproferant,.quemadmq-
dum Sc predidas lééfciones ex corde Sc mefnoiiter,id eft
fine hbro*qUqhiam breiies funt,teckabünr,ne in breui-
tateeorum jmpedimentpm fiiftïneaht,fiautcodicem ad
legendum, aut 1 um eU ad videndum in promtu nonha--
bueriiy^ Sed quod in diurnjs horis diuini operis.de his
reticet, hocideoeft, quiainarbitrioipforum dimfttit :•
quod autex corde 8c memöriter,'autin codice cum cla-
rirate dieicapitula, id eft, pratdictas leofiones proferant,
quoniam minus impediroentum propter lucerne diem
tunefuftinebuht. In Dominicis aufern diebus Sc in alijs1
folennitatibus poftnoCturnos Eiiangelium legi praeci-
piens » intelligi Vult, quod Ömni tempore, videlicet tarn
in noétequamin.die, huncium Dei audiri Sc compleri,
8c per illud Deo férüixi debeti Sc v-tetiam audito EdartJ
; géliomonachiillius Euahgelij reGordenrur., Ecce nos
reliquimus omnia, Sc fècuti fixmus te: Sc .etia hocinten-
dit* ytfi quispfo raritatc Sacerdotum feu pr* occnpa-
tione alicu; us impediment!-, éo die Miftam habere, Vel
ïcili’cét in confuetudinatia oratioïie ,-ihci-
piantmatutinosfhic interuallura ad ineditationem 6-
ratjonum feu leàiphum non ofténditjhficin his'ajçbus
fratrési finins maturinjs.ad quief cendumad lcAos redire
prohibet; fed fi tempuspermiferitjità vr maturïus fur-
rexerin t,quia in prolixitate nqârurni ôc diuini feruiti j fa-
tigati funr, in arbitriupi ebram, vt ad ledfcôs rédeantj fi-
lenter poniciQjjiæ enunfieri recufarjeaapertêinterdicit:
& quæîîçriexhortatur,illa apertè manifeftatfHæc Eutern
de qjiibus tali modo reticet, arbitrio & difefètioni
Abbatis 8c Ffàtrumdimittit. Vnde 8c in fine nbdVutna-
rum,matutinarum, diurnaliumq.ue diuitiT (èruitij horà-
rum |pqftKyrieeleifonDqminicam ^jbtronem diceù-
dam iîjanifeftat, vbidicit, Cæteris vero agendis, vkima
pars eius'orationis dicatur :,y,t ab qmqibus'refpqndéa-
tur,'Sed libera nosà màlo : 8cibi colle «ftam dice ndâ elle
non oftendit,quia diélo fcilicec, Sed libéra nos a malo :
dicitjEtficfimanturvigihaenoélurn«: Sciterfi, Etcom-
pletumeft:Scirerum,Miir«(hnt,nulla,colléâadefignata,
quaten us faftidmWoiantibus tollatutÿSc ne pÈæmilïà
oratio Dominica in negleânmducàiür, quonianv orà-
tionem Dominica Oratione preciofiorem non inuenir,
per qnam diuinum feruitium terminetur.Sed ôç ddndc
in fine completorij fùbdir : Kyrieeleifon iijenfediâio 8c I
Miflæfiant, ilia videlicet benediélio, quæ eotçmpotc
hu culque in vlu habetur. Et quod diçit jSember iinemd-
resfimuS, quodait Piophcta, Seiuicejpominoin timoré
: 8c iterùm, Pfallite fapientertin hoc inrçlligi vult ,l
quoniam diuinum feruitium abbreuiauerat, vj îngau-
dio 8c fine taedio ftudiosè iîîud^deinde pérficiatur, quia
-breue e f l è feitur xSc quia vbi diftiniftiö longa eft, ad fpi-
ritum àpfàllentibuspanter füftineatur î.vbiv.eio bieüis
eft,ad fpmtum non fuftihendo,procedàiur.Gai rulitates
enim in diuino officio coramDeq quafipro minifnoha-
.bentur. Quoniamdignum eft.vrcoratn rege ftans(bea-
toBenedi^o fttente)ipfùmhoneftealloquafur.Poftea
autem fubinfert : In conuentù tamén omhiho breuiétur
orafio. quoniaùi ante iingülas Cànonicas horasotatiô-
nem dici admonebatj quk euiù infequentibüsiühfat,
quodhdfpltipacisoicülumnon puusofieratur .Hifiô-
ratidneprèmifîa, mültoroagis cum omnipotehsDeùs
falutandus eft | oratio præmitténda c ft& bieuis^ne forte
pfàlmodiæ poftea infiftentes, minu^pfi pfalmodiæ
intendant., cum per piæm.ffam & prolixam ovatiohem
farigatifuetint. Q^iodautem monich'i ieâifternia pro
mo4o cdrVuerfarionis fècundum difpenfà.tiunem Abba-
tis fui accipiant,hoc manifeftat, cum de véftimentis fia-
trnmloquitur,vbidicit : Srramentâ autem ledlor.u fufficiant.
marr« fàgu m,8c lena Sc capitale.'1/ eftiti dormianc,
fèilicerfimplîci 8c (oîa vefte^qu« prôxima. adeutenfhq-
minis eftyneriHdiia-;ean.t,quælaneâfuiti 8c non duplici
véftç indur i : quiahoepad rtun poilent, cincVi eingulis
auc fiinibi ne veftis^qua induti dormiunt,ab.eis difjluari
ÔCnè ita nudi appateant.Et etiam dici t^ i quis frater con
tumax,aut inobediens^au't fuperbüs 8cc;8c trioxdubiun^
gif,Siinteiligitqualisfit.pcéna,exdômmunieatio.nifuh"
iaceat, non îlhnuiefacecdorij fub ftola^prolata ,"fed ex-
eotnmùhicationi, qua verbis tantum fîhipl.'cibüs à con-
fqrtio fratrum, féu m refedforit) , (eu in diuinp officio in
choroifçu in dormitorio, feu his finiilib. feparatur, qÔq-
niam pcenahæeintelligentibùs grauioreiri confafionjs
ruborem infère, quam vindiÊta corpöralisjcum nônin-
tell igentibus corporalis difcipliha ihfer.çnda fit, Ôcfub-
ditur : Sin autem improbus eft, vindièécôrpotali fbb-
datur.id eft j aut verberibus,aut alijs corporalibus cafti-
gationib. caftigetur,quiahunenô'n'verbaifed1diri mor-
lûs earnisvix ad correptioùem ducunt. Etde Cellario
nvonafterij fic dicit : Fratribus conflitutani annonam j
fine aliquo typojrelmota ofïeratyid efft, finéprifignàti
menfutadetenirinatæinllitutionis.vbfetiarn iniypoirir
tclligwur :l y,*quod eft ribi : 8c po, quoi eft poteftas,feî-
iicet ne êellarius.intra fe dicat, Ti.bi poteftas eftdare 8c
negarevbiyis , ita vt cui velit , pluies Sc mclïôres cibos
•' - 'A' - : • ' 'der
Miir*
Éxcomi
piestioi
H
Gellati*
Hnlitinis.
[carnes.>‘ ;
B
ferS. HilclegArdim.
aliud, omnino nihil accipiat> vfqj ad emendari qné có n -
grua'mjquqhiam propter.cöhtem^tümfqUjêlibéc neccf
latia rés proteruo fratri denegabitur i vfquè dum pténi-,
tendo humiliacus, emendatiunempftendat. $Mcerum
Deinde omnium veftigijs fi atrum, vt orent pro ipfo, videlicet
det : feu cui velit,pauciores 8c deteriOrps cibos fubmini-
ftret, queroadmqdum feculares in cùrijsPritkipumjali-
quandoifacére fo lent,qui ânnonarn ibi difpeùfant,8C ne
poteftatë hancaecipiaf.qüod'non plus indigenti, quam
non indigentfanhonçfubminiftrrt,quandoilli plus da-
bit, qui indiget, quam illi,' qui indigus notieft, necfct-
ïâmhïdandq, quæ dan da fuut, moram retàrdationis fa-
cit.Poftpa fubinfer tur : Ègi efl ur us de feptim ânà,Sabba-'
to rounditias faciat, feopis fardes 8c puluèrem ,• vbi né-
cefTe fuerit,extergendo. Et itèrum : Pedes vëro tam ipfe
qui egréditüriquam ille qui intraturus eft, omnibus la-
uéntjVidelicet^dmandatum-EtdeindeiAnte^namho-
ram refeétionis, acçipiat mi'xcumfcilicetprandium, id
eft,|ianém 8cpotum, panem videlicet potui intimftum,
quod off« fu ut, quoniam ibipanis potui commifcetur.
Et poftea:'-Accipiatbenedii5fcionem egrediens, videlicet J. bu&patefaciatjCihgulu peccari confitendo, 8c fic.indul-
orationinSc moxfubfeqUitur;,Etac,ceptabenje.di£fcione ] gentiam conlequatur. Et fubinfert;Hoc ipfum tameri
ingrediatur,ideft,oratiohi conuenienti. Deindedicic: | quodypufquifqueofferc, Abbat’i.fuo fuggerat, &cum
ad Deum, quern girauibus culpis fuis offendir. Er
mox iterum,Et hoc perficiant vfq; dum bcnedicatillos,’
tn publico falutando,8c ad humility tern prouocando,8c
deinde nifi per fatisfaiftiOncm, id-eft, in terrain per cor--
poris fui déieófcdnem veniam petendo,'bi coram onini,-*
bus humiliarus faérit, nraiori vindiifti (ubiaceat;fcilicet
coram illisin cam is (us exacerbatione. Sed quod-dicic,
fi agim® verp peccati caufa fuer.iilatènsddèftdi frater in
aliquibüs caulis latenter exceflit, vel fi peccatualiquod
oc*tèpermifit,tantnmAbbati autfênióribusfpiricali-
Sed ôccarniumefusinfitraisomnino debilibufque pro
repatationecöncedatur, cajrnes tarn quadrupedü quam
volatilium intelligi volens, 8c nullas catnes qiias honii-
nes comedeie folent,excipiens. At vbi meliorati fuetint,
àçarnib. omnes mote folito abftineant, fcilicet à carni-
bus quadrupedum,quia faniillas clfuccum eiärü come-
ciere non folebant, fed infirmi : Sani vero càtnes volati-
lium , quoniam mundaefunt, ne'cardentei^Plibidjnem
comedentib. inferunt,manducabant.Deinde fubinfert:
Étpræueniant horas canonicas,’fcilicetin alimentis, id
eft ihoras in régula cpnftitütas , ira qui dem vt ante alios
8c fsepiusalijî , fènes 8^ infantes ptandium-Sc fuauiores
cibos accipiant. Et iterum dicit ,8c ficingrediaturad le-
gendum, vidélicet benedi<ftione«oratianis. Et mox fub-
fequitur, Nec præfumat aliquisibi de ipfa ledtione, aut
aliunde quiequam tequirere,ne detur occafio, nifi forte
Prior pcoaedificationevblue'.k alfquid breuiter dicere,
quiaeo temporeis,qui ibi eseteris prælatus erat,ptae(en-
tious déieadém ledtiöne monita falutis faciebat, an-
tequam ab inuieçm difeederent, quoniam tilnc pauci
fuerun^quod poftmodum m ultitudine crefcente deui-
tabant, r?e hac in occafionein verba oci.ofa prorümpe-
rent.Frater aucéfedfor hebdomad3rius,accipiat mixtum
vt fupradidtum eft ,p r i* quam incipiar legere, propter
communionemfatidfam , quia in tempore bfeati Bene-
didti admenfamledturus, veiutDeo.adaltare feruiret,
quoniam fandfca verba proferre debebat, Dominica die ;
communicabat : feddeinde prandebat, ne ieiunans, in.
legendo force defedtum cordi$ fentiiec, in quo etiam'
priefatqspaterintelligivôlçbac^uochqqifq-, fidelispoft
petcepcam euchariftiam fe;cautius 8c diligencius folito
iii omnibus obferuatet. Qu o d autem fubirtfert', Duo
pulmencaria co,dfa fratribus omnib.fufficiant: pulmeu-
taria,cibdsillos oftendit, qui adignem pöfis^hacöciilac
ligniolo mouentur.ne cpmburantur.Et quod fubfequi-
tu r, dicens : Si ibi fuetint poma, aut nafcencia legùmi-
num,addatur 8c çertiuin. Fanas 8c pifa^Sc alia huiu.fmod.i
legUmiha,demonft'rac,qu«deagrorecentiacöllig'.tnmr,
I velut poma de arboribu§ tolluntur,8c illa nóp eodtaifed
4-corticeablata,prötertiocibario fratribus appofli iu-
bet. Pifcesqupquèaut cafehaut oua,in tertiocibario in-
-teiligendalunt, 8c in gratiaexiftunt : 8c hæcpius pater
nqn norqiiiauic > quiaptaefeiuit,quod monaehi ab his fe
nonabftinreent : 8c ideo hæc noninterdixit, cum nec
jlla notninauic.Éoftea iterum feribit : Carnium quadru -
pedum omninoabomnibusabftineaturcomeftio,praeter
omnino debiles 8c aegtotos, vbi de volatilib. re'ticec,
eius fiat benedidione 8c yoluntate. Nullius itàqiie frâ-. j
trum regulärem aut communem cibum 8cpötü inedu--'
uentu rratriim fuoturn fibi regulariter 8c communiter
appofitum, deuicare debetex integro, nifi Abbatis fui
permi (hone, nec cum fratres communibiis orationibus
aut operationibusinfiftunt,propria vofuntate fiia ab eis-
declinablt, nifi a fpiricalipatre fuo (ibi permifliim füerit.
Sedtamen dé quolibet regulari öc com muni cibo 8C pö--
tu>in conüentu-fratrum fqorum fibi regulariter 8c coni-'
müniterappofito,corpbrifuo partem fubträhereliceri-
vcerpoterit,itafah;è,neclanioriiidémmoriséxurgac, lie
communero cpnfuetudinemönafterij regùlaritérèçhu-
milicer fine querimonia vbiqj fe.quendoï Poftéa fic feri-
bit : Non præfumacforis manducare, etiàni fi ömriino à J manduca-
quouis rogetur, nifi-forte ab Abbate fibi prascipiatur.1 tioue.
Q f td fiahtef fecent,excdmmunicetur eXcommüniea-
tione,,quacontumaxôfînobedierts,frater dcömnnione.
8c fociecdte fracrum fuorum, vt etiam fupra didum eft>
v(q-, ad facisfadionem feparàcut.Et dicit, Expleto opéré
Dei,omnes cum l’ummo filentio exeanf,8ta^âturféad-
rentiaDêo,vt reueruenter exeun tes incurueu t ur8c Vt rfe-
uerenriam in àliisopenbus fuis habeanr,quafiin (eruitio
Dei finr, nec vllam lafciuiam, nec vllum exceflum arri- G
piant.Deindcihfert: Vt autemnunciatusfuerit hofpes, .De Kofpi-
occurratrfteid Pripirc vel à fratribus cum om ni officio
caritatis, 8C primitus orent pariter,ideft,omnes quieün-
que fi n t ad E cclefi a m ,ad adorandum ducantur,i ca quod
fratres Deum oient,ö'e cum eifdcmhölpitibüs ordinem
(hum infringant : illi autem,vt conuerfarionem iftorum
vidantes,meliotes fiant. Ec iterum i Indinäto capite^ve!
proftrato, omni corpore in terra, Chriftus in eiSadore- Matth, ij.
tut : qui 8c fufeipitur, quia ctfm hofoires'fuperueniunt, ;
qui éos tunefulcipiunc :feu cum di(ced-int,quieostunc .
profeqqendo behedicunt, aut coram eis -, ob teueren^-
tiam Chri(li ,fe ihcliriabunt, autco.tàmèis vèhiam pe-
tent.quafi Chriftus præfens lit. Mox quoque fubinfert :
Ec.pofthaec omuis exhibeatur ei humanitas, qüod eft
tarn iqàffabili 8cfoeiali lermocinatione collocutionis,
quapi in omni neeéflària cocporali neceffitate; Et itè-
rum : Abbasaquam-inmanibusliofpitibusdet, proptér
humilitatis exhibitionem,8cpc-deshofpitibusomnibus
tarn Abbas,quam congregate lauet,fcilicet illi, quibus
Abbas ïdé opusiniUngic.Nam B. pater Bencdidus ,cum
holpitesquosfufcepçrat, comeftuiiellèht,atjuatn ma-
nibuseorum poirexitiôccum àmenlà (iirtexiflent,pedes
çor.unlauit: 8c hoepropterexemplum FiliiDEi, quod lo"*n' Ih
in coena difcipulis exhibüit, fecit : exceptis mulieribus,
quarum pedes non tetigit, fedcontemptum mundi Sc
in habiuu, 8c itrfanda conuerfatione fua eisoftendebat.
llio etenim tempore, monaehi tümultum fuperuenien-
tiumextraneorumnondumfentiebant ifed quieos ad-
iban r,Chriftum 8c non aliud ibi qurerebant j quem et-
iam in fàndis operibusibiiuueniebant.Ëcidem fieprö-
cedit i Veftimcnta fratribus jfecundüm locorum quali-
tatcm,vbihabitant,yelaeris tempericmdentur. VbiO;
ftendir, fratribus veftimentadarilecundum quod pari
poflunt, 8c vt etiam äbfqüe mutmuracionibus lint.
quoniam comeftiOneillorum f^nis non interdicit.Nam
idem pater,quia tempore fuo mönaChorum conuerfatio
rudisöcadhucfere mfplitafuir, efiimcarnium ipfisper
omnia intérdicere deuitabat. Vnde # efu volacilium
yterentnr, eis perm fttebac. Deinde dicit: Vt videatur ab
ipfo velab omnibus.yfque dum cotnpleto opere Dei,
, pub 1 ici'fatisfftt;one pepmeeat, proftracus veniam pe-,
• téndojôc iterum:Ita:tamen,vtfatisfaeiac reus per hoejid
! eftjfuper terram fe pröfternedo.Poftea fubinterturiHo-j
ca qua quisdefiderauetat hoc quod prius tecùfàuic4aut
K k k a . Nam