A
Ecclcfia.
B
Gentf.9.
Ecclefiæ
ftabiliras.
Colbies
arcus, m
rfta fan-
âorum.
Caftitas
martyrum
doft ana.
c
; Aportii.
prxnOtauit. Per indu mentu enim humanitatisfilij Dei,
Ecclefiaeidem filio Deiadhi?ret,qui in (anguine fuö illä
in hatreditatc fibi dotauic, ica quod ip fa -pet baptifmunfi
ad vitaro fobole m regcnerat, quam Eua ad mortem ge-
nerauit. Nam Chriftus in fanguine fuo Ecclcfia fibi de-
{pon(äuir,ficucperiuräme'ntü,quö4 feruus'Abrahaefub
re more domini fui fpopqndit, prxfigurai ü eft, videlicet
Ecclefia Chriftodefponfondam eflè-. Sed cum lucifer cu
omnibus fe comitanfib.fenlit,quod Deus pater filio fuo
nuptias palam fecit,in fe fremui t,8cqu e madmödü Cain
adlanguinem Abel concuflit,‘fic corda incredulorum&
ty rann oru inuafit,quatenus iuftos, bonbs &cle6los.Dei
caperent.vulnerarcnt,Sc occideret. Hinc eft quod Chriftus
difcipulisfuis parabola de hómine rege dicebar, qui
feruos pro inuitatis ad nuptias mißt: fed illis venire no-
lent i bus,al ios (êruos mißt ad illb^vt veni re n t,quonia m
prandium fuum paratum cflèt.Qupdcurn neglexiflent,
tenuerunt fern os eiu$,$c cotumchaatfcdlos occiderunt,
quoniamantiquos fand os quos Deus primum mifit, Sc
Apoftolos qui p'oftea inilfi funrjudxi & c^teri increduli
homines,in magnalxtitia fiepe couenientes.de terra de-
leuerunt. Deus a. per arcum in nubibus cxli poficum,iu-
ramenti fui raemer fuit,quado (ilium fuum,quern idem
arcusfignificat,exintcgravirginpa natura hafci voluit,
perte apparet.Patet ergo matris B.Robcrti de Lotharin-
giaotiundus, ibidem princeps extitit.Sc magnam latitu-
dinem prxdiorum ac diuitiarum in regione natiuiratis
fuxScinalijs circumquaquc pofitis regionibus Sc circa
fiuenta Rheni in * Pinguis ha bens, magnus 8c nomina*
tus inter principes (èculi habebatur.Qui verècatholicus
exiftens,in temporib.ImperatOris Magni Caroli damit,
puel 1 amque, matrem videlicet B. Bertha:,exlonginquis
tegionibus in magnis diuitijs ortam, fibi in mattimoniu
coniunxit. Ex qua dum filiaro,roatrem.fc.-B. Robertiha-
buifiet, ipfam adulta pagano Sc tyranno cuidam, nobili
tarnen & duci lëcundü feculi dignitaté, Robolabdi&o,
cum adhuc pagani & Chriftiani propter rudimentum
verxfidcifimulhabitarcnr,gloriaconiugijfolenniteraf-
fociauit, Sc prxdia fua qua: circaRhenumin Pinguis ha*
bebacieadem fili® fine in dotem contulit , quatenus ob
elcgantiam generis fui, & ob amplitudinem praediorum
fuorum,idcm Robolausad Chriftianü nomen cogipoi-
fee,quodtamen nihil prbfuic.Quipoftquam cum ea per
aisqUod tempus laudabilitër vixiffet,' poftea honeftos
morés ipfius videns, gräuites tulit, ac fe alienis mülierib.i
coniungens.non illam tame more coniugij defetuit, fed
tyrannid'em incrcdulx mentisgerens, bapcifmurrf non
amauit. Vnde beata mulicrhxc valde cruciabatur,in
qui omnés inimieps funs potenter expugnahdb (upera- cördefuo Deo vouens,vt fi ab illo liberaretur, thalamo
uit, quemadmodum etiàmpetaquamdiluuij hommes
deleti funt , nouotamen leculo hominum per aquam
baprifmatis recuperatô, in Ecclefià Chrifto régnante,
velutarcu'in nubibus apparente. Filio quippeDei Ecclefia
iünétaeft : fieutcirçuincifio legi, qux (èruiendo
altcrius viri non aftoeiafetur , 8c oh hoc etiam fulpirijs,
lachrymis, orationibus acëleemofynis facrifîcium lau-
dis DeoofferenSjdicebac : O ô , quando liberaborde
occupatione (eculi huius. quæ animæ meæ 8c eotpori
meo amarus career eft ?De bcneuolentia auté Ë. Beithæ
Ecclefiam per fignificationé prxcücuirir;Séd nouum fe- magis quam de (anókitate eius loquamur,iVt gloria in ex
culuro, quodper ornamentum Ècelefis deauratumeft, I cellis Dèo,&in terra pax hominib. bons voluntatis fit.|
----- v -- i --: o:-----Nam ipfa tandem filium ccncepit & peperit, & fi diccre
liceret,pannis illü vt 3 .Dei genitrix Maria filium fuum,
Cuius pater plurimagloria leculi, vcprxfatumeft, pollens,
in monte illo qui*Lubim dicitur^caftrum valde
munitum habuit,&per totam prouindamillam,fere
, vfq; ad Moguntiam ciui ca te m,du catum tenjuit. Gumq;
B.infans Robef tus trium an norü eflèt, pater eius inma-
gnrsprxlijs contra Chriftianosdimicans,oécj(us,eoram
Deo & hóminihusinterijt.&B.Bcnhavxor ipfiiis vidua
temanfici
nunquam in defeâuex toto deridebitur.Sicut etiaro arcus
irièxlo non dcficiet,fed cü timoré itacomprimetur,
y t vix vno oculo videat, item in filio Dei recupenjbitur.
In yarijs quoq; coloribusprxdiâtarcûs, vires vircutum
millenarij nümeri (ânâorum fignificantur,inigneofc.
co1 ore cafti tas &coh einen ci a ^i n purputeo-mari yrrâ martyrum,
in biacynthino d oärina maiotum, in viridi aute
virtutes bonorum operum fandtorum accipiuntur, qux
per filium Dei expiratx radiando, vt radij à fole proce-
dunt. Præfatus auccjHKex miffis exercitib. foisiperdidit,
homicidasillos, & ennatem illoiu fuccendir, quia cum
dólores,vidèlicet vere'res'& noui,prçcurrendo prçterie-
rantjomnipütens Deus iratusfuperinimicosfuos,quan-
do Romani principes Ierufalem,qua fitnguine veri agni
& fanguine aliorum fanótorum peifula erat, (uftodien-
do totam euerterunr,& omnialegitimaeórura,C|uiiiyea
habitabant.illos occidendo & vendondodeftruxerun t.
Tune Ecclefia iterum rexdificata eft, quemadmodum
ciuitas fanfta Ierufalem noua defcendic de cælo, à Deo
parata ficut fponfa ornata virófuo, quoniam agnus Dei
adïè collegit laiftcntis, pucrilis, iuucnis, maturæ ac.de-
crepitaeæratis homines,quib. Ealefiam -in nouitate bonorum
operum 8c in humilitate defcendcntium de cælo
virtu tu m of nauit, velut vnüfquifq; com bon a & fan dta
opera perfecit,àSpiritu Sfparata,quemadmodum fponfa
ornatur viro fuo,cum in dileótione eius ardet,vt etiam
Ecclefia Cbrifto coniunûa eft, fie & in eledlö fuo, fc. B.
Roberto,Deus fecit, qpem in infantia fuatotum perfu-
dit,& quern ad bonum finem perduxit.qui clarus gene-
8c diuitijs feculi, per libertaté bcnediÂionis Dei chà-
rusDeoextitir. Nam vt in veravifione video,beatuspa-
tronus nofter Robectus, pacrefuoorbacus,cum macre
fua viduain hoc loco viuens, & operib. bonis infudans,
ac Deo in caftitaté, humilitate & fanâitate fer uiens, cü
caducis & temporalib. seterna premia mercarus eft. Sic-
utenim viuens lumen inveravifionemihi oftendit,&
medocuit, fiedeipfo loquar. Vbicunq*, opinione veræ
KeliquahucJpeftanlia,/Zriptot ?r& feflinationequad*m importuna
,fx Ortgitiali archeiypo excerpere
nonpotuiu
V I T A % HILDEg
a r d i s A B B A T I S S Æ I N
MONTÉ S . RO B E r TT PRÖ PE BIN-
- gam,tribus libris comprehenfa.
; p jto LO G rS IN VÏTAM S. HILDE-
'G A R D Ï S V I R G IN IS ,
Ominit venerabiltbus Ludouico & Godefrido Alba-
tibus,Theo dor icus bunnlisftrtiorum Deiferüus,SaIu-
tem turn dtuotif orationibus.
Author itatis veftra pr deep turn accept, Vt poß Go-
D
defridumvirum ingenia darum, vit am S. ac Deo dileßaHilde-
ga>du virginis, (quam tile boneßoßylo incboautt,fed nonperfecit)
in ordineredigerem,&quafiodoriferisflmbtuferta contexens,vi-
Cionts eitu,gtfiisfuinnfertas,fub diuifione libi orum, m vnius corporis
formam redigerem. Vifum eftmtht hoc opus viribus mis ni-
mis arduum, quin etiam & verecundum ,vtfi tliçet qua ft quidam
arbiterfederem, & de al'teno optrepent enttarn teuerem, cum ecee
dubio & anxio influxit animo, quod vires quas imperitia dentgati
fanóbitatis fuit, ibifanclitasftarc &pcrmanere diupo- 1 tharitas minißrat: & melius ejje, cumpudore \wmimmptrre it-
tuit:vbicunq^ vera fan&itas nó fuit,ibi mendacium du- ' dtculum,quam inobedienttafubireperuulum. lta%paruieo mo-
rare diu non potuit,quemadmodum Diuina maieftas a- doyvtprafativiri liber, primapofitionis locumobtmensynullam
pertè oftendir, cum me&quafdamforores mecumad futdtfpofitionispatiaturtailuram: Deindefecundusliber,vifio'
locum reliquiarum eius per magnum miraculum ma- mmpulchtrrimum& admtrabilemtextum. Tcrtius, miraculo-
gnarum vifionumtranftulit, vt omnibus cernentibus a- rum qua mirabilis Deus per eab operari dignat us eß>d nobis digtflam,
\[dstth.S':
flam,diuifitn& ordinmam continentPcripturam. Itapraceden- a
tis scrip tor isnon mmuWu rgloria,&ad veràm/ap ientiam, u le -
ftemcL vifionem & diuinam virtu tern logent mm met tab itur me-
morta. Quis entnt.bonus non jnagie imitabitur magnis affefti-
busad vitam perennem,fanüè & ptè & iuflèyiuende, anbclare,
(Umvtdtritgemmam praclaram,tot ornament is virtutum, videlicet
virginitatis* pat tent u f im u l &dottrin<e, tarn ihfignittr ra-
diarth Idiircodedtmus operant, ne in abpconfo-yel pub motto
accenfa lucernaChrifttponeretur,quafi occultanda, f i d fuper can-
dtlabrumpofiti, lue tret omnibus qui in domo DpiPunt, vita, ver-
borum & morum (plendifluis exemplts imitanda. Quod f i quid in
hdc reindoàaobpequentis peccauit t emeritus, benignaiubentium
Dotninorum indulgeat tharitas : tot unify fuod thïïum afertbat
ftudio, qua tamgraui nos imbectllps voluit oner are optris ntgocto.
Igitur vt qiialitas etufdem operis clarius elucef a t , bac tpfiola ei
cum fubieii is capttulis prafiriba: ur, vt quid vbt Itfter inutnire debeat,
citiusagnofcatur.
INC IP IV NT C A PIT V LA
P R IM I L I B R I f T ’
lh Denatiuitate.oblatione&educa^ionc S.virginis,&
quomodo ad fenbendum illuftjata lie claiitate
Diuini luminis;
z. QUomodo in monaftica profcflionefub facro vela-
mine profecerit, quamuis continuos languorum
dolores fiepe fuftinucrit.
j . Quod cum fenbere reuclatafibi in fpiritu dubicaret,
infirmabatur: cum vero, ab abbate fuo adhortata
feriberet, rurfum fanabatur. -
4. Qupd Papa Eugenios à Trcberi riunci js & Uteris fuis
earn vilitauit, & ad feribendum ea qu* in (piritu
videbat, eura animailit.
y. Quod infirm irate languit,cum locum çælitus often-
lum, cum puellis fuis adiredémorata fuit.
(5. Quod tories inuaiicudine laboçauit, quoties fuper-
næ vifipnis iulïà petficeré tardauif.
7, Quod locum fuum precio & concambio à proprie.
rârijsabfoluens.Moguntinum Epifcopum defen-
foremelegitûtetumq j cdrrepta,iuit,& cum ab Ecclefia
Si Dyfibodi abfolui c.
8, Qubda&iuæ yitæfcruànslàborem, coptpmplatiuæ
partem-praeçlcgic meliore.ro : & quod de (pecnla-
tione fuafcripfit ad monaebum Guibertum Gem^
blacenfcm.
9, Quod fpeculationis modum minim hab.uit & valde
ratum, & quod modo maùtiua, modo deludabat
in contemplatiua.
L I B E R PRIM VS
V IT Æ S. H I L D E G A R D I S D EO '
dileâæ virgims.
I N Romanarepublica régnante Henrico, fuicin Gal-
liæciceriorispartibusvitgo , tarn generis, quam (àn-
âitatis ingenuitate iiluftris , nomine Hildegardis,
patteHideberto.matreMechtildepçQgcnita. Qui
licet mundanis impliciti cutis & opulentia .conlpicui,
createris tamçndonisridningtati,nliam prxnominatâ
Dibinofaroulatui-mancipamnc, eoquod iam incuntis
ætatis eius præmatura finceritas, ab omni carnaliutp ha-
bitudinemultum diffèntire videretur. Mb* namque vc
poterat primam tentare loquçlâvtam vcibis quam nuti-
busfignificabat his qui circa le cr'ant/ecretarum vifionü
fpecies,qua$ prçter compiunem c^tcris }jdfpe(ft:um,fpe-
Cttlationeprptfusinfolitaintüebatur. .Cum iam ferèef*
fet o£to annorum, conlepelicnda Chiifto, vt cum ipfo
ad immortalitatis gloriâ refiirgerec,recluditurin monte
S.Dyfibodi,cum piaDepqv dénota fçinin? lutta,quæ
illam fub hpmilitatis & .innpçeoti*. veftp diligenter in-
ftituebat, & cacminibus tantum Dauidicis inltr uens, in
p falteri o decachord o iubi lare præm p nftcab at.Cçterum
prætct fimplicem pGdmprum îipciiiam , nullam literaquamuis
eiusextent feripta hpn pauca, 8c quzdamnon
exigua Volumina. Verum hoc ex ipfius Dotius didfcis m
promtu eft declarare. Air enim fic in lib.mo', qui Sciuias
prsenotatur: Cum X L . duorumanodrum,(eptemque
menfium eflem, maxims cptufcationis igneum lumen
aperto cselo venicns,totum cor, totumq; pedius meu m,
velut Ham ma, non tarnen ardens, led calens, i t a inflam-
mauic., vt fol rem aliquam Calefacit, fuper quam radios
fuos ponit. Et repen te i n telle diu m expofitionislibro-
rum » videlicet Pfalterij /Euangelij & aliorum Catholi-
corum.tam veteris quam noui Teftamcnti voluminum
fapiebam, nonauteminterpretationemverborum rex
tus corum, nec diuifibnem (yllabarum, nec cognitio-
nem cafuum au.t temporum habebam.
SEdvtadpropoficum redeam, Virgo Chrifti voto mo-
nafticem profeffionis 8c (acr,i velaminis benedidiione
proucAa.crefcebar, & ibat de v 1 rtu te in virtutem ,anni-
tentc & congaudente prouedbbus eius fup 1 a prxnomi-
natamatre venerab. quxiam ex difcipala rnagifttam ac
prxuiam (emitarum excellentiam, c^m fieri cum admi-
racione cernebat. Flagrabat fiquidc in eipS pediore cha-
ricatis benignitas, quaE nullum a fua la ti tudine cxcl ude-
rer.Turrim quoqj virginitatis, murus tuebatur humili-
tatis: hiuccibi potusq,1 parfimonia, veftium yilitate fd-
uebatuc: indetranquillituscordis pudibunda, filenrio
ac verborü parcitate monftrabarur: qua: omniafandia-
rum monilia virtutum, fummifabricata manu artificis,
patienria cuftos in fponfa Chrifti exornanda (eruabat.
Sed quoniam va(ä figuli probat fornax,& virtus in infir-
mirate perficimr: non defucrunt ci ab ipft fere infantia
crebri& pene continui languorum dolores,ita vt Sc pedum
ince(Iuperrarovtcretur;&cum tota catnis materia
fluitarer,viraillius eilet qu^dampreciofiemortisimagb.
Quantum vero exterioris hominis viribus deerac, tan-
turn interiori per fpiritum feientix aefortitudinis acce-
deb at: & corpore cabefcente > mir urn in in odum fefuor
fpiritus insftuabar.
/^ V m q ; in fandlopropofitojnultis annis fuccrefcens,
V-/foli D'eo complacere fatageret, iamq* tempus infta-
rec,quod ad multorum prouedtum vicaeiusac dodtrina
patelceretjC o mmonc tur diuini tus, voce ad earn fadta, vt
de csetero quae videret Sc audirec,fcribere non cundfare-
tur. Iliav.per fo:mineamyerecundiam.&vulgivanilo-
quia, Sc temeraria hpminum indicia trepidante, qu«e o
ftenfa funt cxli tus (ecreta, reuelare ftimulo acriori coar-
dtaretu r,no n hxli tare, tandemq; dum longa agritudine
tabefada decubuiflet.primo cuidam mpnacbo, que fibi
magiftrupropofuerat.SCper eum Abbati (lip,cum metu.
6c hubiilicate caufam huius flagelliaperuit. Ille reinoui-
tatem infolitam mence percradtans, quanquam Deo ni-
hil impoflibile effe cognofceret, adhibitis de eollegio
prudencioribus.experiendum iudj caui t quod audiebar,
ac de feripturis Scyifionibus eius quredam fei Icitatus, ea
quae Dcusdaret,monuitdec!arare.Mox vtillafcribendi
opu«,. quod non didicerat,attentauit,redeunte, virium
fibifolita poifibilitate, de ledto languoris er igitur. T unc
Abbas,accepts inufirari miraculi certitudine, non fuo
contentus iudicio, rem adpubiicam nöcitiam yidit efle
prpferendam,: veniensq-, ad matrieem (edem Mogund-
nam, coram yencrabili arebipraefiile Henrico & capisa-
neis Ecclcfiac,quod cognouerat,exp6(uit.Scripta quoqj
quaevirgo beatanuperediderat, oftendir. ^ ,
T)Er idem tempus S. Roman* fedisantiftes felicis me-
1 morixEugeniufi.celebrato Remis vniuemli conci-
j io , per Adelbetonem Treuirotum Archiepifcopu dc
uocatus, Treue« morabarur. Vifum eft PontificiMo-
gun tin* ciuitatis Sc maiorib.cleri, ad Apoftolici cogni
tionem e He veniendum,quatenus ipfius a ut hoi itate no*
feeretur, quid de cpnapertis recipiendum aut refutan-
dum foret. At Papa fumrax difcretionisauditu tantx
___ ________ _______ nouitatis attonitus,cü Deo fciretcunfia efle pollibilia,
torixvel mufie* arfis ab homine percepic doiftrinam, j rem diligentiusinuejfigare geftiens^venerabile Virduni
L i l a prxfu-
Virsin
Hutuilitas.
Biblio b. Pet.Pat.Tom.iy.