tur. Nam funt etiàm inter priuatos gradustjuidarn * co oteotion^
; honoris, vtàltéralteèivirtute, gloria,yeb.ge-
ftis anteeellar. Quæfîcontemnantur,parientfieditione*
& tumultus. Etfi nullum fiat interplebem optimatéfque
diferimen, vnicuiq; tamen quod fuum eftrribuendum,
eripiendumquodalicnùni.Namhocquoqjadiuftitiam
pertinet,vt opinio, vt dignitasivt aut horius atténdàtiir,
etiam apud quafdam nati ones vc ætas,qualcs fuiflcLacc-
dæmonii traduntur, nullârem magis vcbçrarifoiitiyqul
feneôhitem. Præ cerea in reb .i udicandis, nbnnihilkudis
fibi vendicatclëmentia.quæpropriaeft'viripræftantis
& manfuéti, & magis naturæ noftræ imbecillitatem qui
legum feueritatem, auc fccleris atrocitatem cogirantis.
Nam acerbius punirc, noce ces rorquere, excruciare cru-
deliffimi folént, iniurias a.moderâte profequi, magnifia
animi opus eft, & fupplicia ad manfuctudinem iuam, nô
ad feeleris atrocitatem referéntis.Non tamen dicâin,ôb-
liuifci iniuriasôporterea nam id in magiftratu ncquaquâ
cenfeo faciendum. In prhzatis tamen hominibus nihil
magnificentius & falutariuSi Inpririiçipe r> Vtfi fibi faâæ
, font, nihil fpeciofîiuquam ignofeete, ica nihil pernieio-
fius.fiin cæteros, quam negligère. Eft génus hominum
immane&deteftabile, qui nüllonifi cruento contenu
eruciatu, om nem abiiciun t humanitatem.e tiam in re te
nui, nouum aliquod fuppliciigenus'ex cogitant, fadain
fedaq; extorquent. Ii pro palmàrio habent multis intu-
lifle dade. Qixib.quid crudcliusîyt non modo guberna-
culis rerump.lçdetil vîtàindigniefle yideantur. Roma-,
ni veteres n egab an t erfas efle lucein intueti, q homiriem
vita fpoliaflèt. Ncc magni refert,;lege quéquam occidas,
an contra legem, fi modbeupiditate imptilfusoccidas..
Mihia. videntur, fcelera nô n'^ligenda ilia quidé,quæ fi
prætereant impuue, nihil eft q> non aufura temeritas fit..
Sed nec acerbius, quâferatratiohùmanitatis,magnitu-
dodelidi punienda. Athenienfes,quot ü prxcepta devita
præclara fun t habita,vtide leges noftræ tanquâè fonte
defluxerunt, vel ingrauifiimo ïcelere cieutâadferebac,
eo fupplicio eontenti. Qupd etfi eft leue, tamen eundé
habet exitum que equuleus. Cui eft Phalatidis taurusin-
cognit us, aut fa bferiptio N eronis ? Quorü alter eum qui?
tam immane fupplicium excogi tafîèt, illo ipfo in taùro
necari iuflit, alter quoties eflçt ciuis muldandus mortes
diccrefolebat: Qua vellem meignorareliteras, nealiè-
næ calamitati manum apponeret. Quodfierfideliflimis ;
tycannis poenx acerbitàs nôpjacebar.quidin iuftoim-J
per/o & çiuili manfuetudinefaciendum eft ? Hæca.eo
lpedan t , vt i nuit us ad h ominis damnackmé accédas, v t ,
quaptû voluptatis capias feelere comprimendo, tantum
capias doloris quod in feelus incidermt .« .qui fiintpuniê-
d i .N « quod-ætàte noftra; plériqyfolerttjmulcosiaqueq»*
plurimos fe cur i co.n feciflè gl orieris. N am etfi punite la-
trones, fures,ficarios,& cæteros id genus hominum, ne*
cefiàrium eflyforcafiè etiam gloTiqium*tamcin id nccel-
ûtatisnô eft ipô te venièn d u m, ne vnde gloriam paulo a -
uidius quæras, ignomin â côfequf videaris, fi ex alioram
fupplicio quæras. Gogatteneccflîtas ipïa puniendi, non
cxcruciandi libido impellar. Nec folum crimina (peâl-
da funt, fed etiam caü%locus, te m pus,per fona infpicic-
da. Vt quisfit is qui deKqùéritiMilès temerarius limitem
inuaferit alien uni,an côpo fitds ciuis agro paterno vicinü
exturbauerit, adolefcens in mulierem impudicâfcciflè
impetum dicatur, an na;u grandis in ingenuam, ficarius
hominum vulnéraùerit,an inimicusfabeofa&ufitfur-
tu, qui nunqua alias, an qui fiepe feeerit, à pauperepropter
inopiam, an propter auàritiam àlocuplete.iratus
conuitiü dixerit an con tumeliofus, pacis an belli tepore
füérit vifus armatus »parauerit defenfioné, an feditionc
excitauerit, in libera ciuitare, an in municipio, confalto
deliquerir, an eafu atqvfortuito, (ponte,an inuitu*, fuo
dudu,an alienoimperio, ipfe alios hortatus, an ab aliis
impalfu$,perimprudentillapfus,anpr£ecipitatustcme-
ritate,dolO quidfa(ftü,an officio,in quibus omnib.cafib.
fpe&anous animus cft.Spcâandictiamad quospertinet
iniuria, vt in hoftesfaâadicatur,an in,focio$,inpfopin-
quos, an in alietios, in ciues, ân in peregrinôs,in virû boncftum.
anininfaraem&deteftabilé.înfacrüjanprophanü,
in p riuatum,an publico muncre fungentc, quo in ïo-
co flagitium Commiflumfit-i in réplo ,anlupanari, in fo»
rôiah ihp'on^ferio. Hxc omnia ab xquitàtis fonte oriun-
j tur, non ferè femperexpiicatalegibusàdvnguem,iudi-
- cis tamen arbirrio rdpofita. In quo illud eft magnificctif-
limum, imbe cillitaté c ôtrapotentia,indpiacontra diui-
ttas tueri a&q}defcndete;-^t quum tôta tefp.tuofit com-
rnffiaimperiojtuaê trad.ita cuftôdi®, quodïiifirmius fîtid
m^iôriprxfi:dio'tiKare,vtïn vtbiü m<£uib.fieti folet,vbi
quæ minus munit^fiihtifortrosdefenduntur. ^Sunt qui
purent, fortuham quoq; fpcâiarideberèihé feditîones
oriàntuf,<|uod feïeïcèidet imminttta nobil i tate,au t po-
tentium libidine compreflà æquabili moderatione. Exi-
ftimant n.nifi aliquid permittatur licentiate fua fe digni-
tateeflèdeieâos. Coguriï cçetu&â^multitudmem côci
tant, addudti (pemutandxarbimofuoÿertendæve ciui-
tatis. Quæ fluduatio eft communispopulis ômhib.vtal
li qui æ ft ue n t en p i ditate d om in and i, quæ tes ad tyranni-
dem labitur, nilirefiftatur.Sunt quos metusludieiorum
moueat^ytfîlegib.parendumfit.poenàmfuppiiciaqive-
reantur, feelerum magnitudine inuoluti.Multos çplÜgit
Ariftoteles aut atdoreaut metu iheftatostefpublicas fa-
(ftionibus obliga(fi:,vtRhodiam nobilitatem contra ple-
bem fumpfiffe arma, metu eorum quæ paratidicèbaturj
vt Heraclienfcs, aliofq; peïmultos. 'Nam de ftudio do-
minandi non opus eft exemplo, hi lupi s vt aiun't fabulæ;
vfque quaq-, inueniuntur. Hoc a. vno confilid putant e-
uitari pofle,fi verito yela pandantur.&yehchdumtc qüo
popuiarisvocatauiapetmittas.Àdferuritautoritaitégta'
uifiimam Solonis, fi m odo audotitas eft: ea dicenda, nô
querela potiuslQtjippe folitü Solonc dicere aiunt,quod
quid! Anàeharfi ad(cribuht,Leges aranearü tel*fimiles
videri.Siquidé telaillajfi quid leue injbeciÜumqj incide-
‘rit^iuuoluere & detinerei graue âvfi quid ßcröbuftü, ee-
dere& rùmpi; Siclege^çoerccreinuaIidoS,àpocenfiol
rib.frangi (blere.Sôd & egofortàfle, fidefadionil ; efièt
fermo faciendui, putarem vt Euro carbafa darentur. Verum
in libera ciuitatenonarbitror, tàneumqjabeft v t af-
fçntiar, vt nihil exiftiraém à ftätti oc iaiute .rerurdp.alicu-
ius, nihil petniciofius hisqiii viuunt legib. v.bi tenenda
æqu^bilifas eft, 6c moderatio iuris publiai conferuanda.
Vt nihil extoljatur nifi yirtus ,nihil nifrquod contra vir-
tutem fit deprimatur, fimodoeà virtus coniuntftafit le-
gib.in quib.pofitaeftfalusciuitatis.Plurimumetiamlau-
dis & magiftfatib.geréndisfibïvëhdicat mbdeftia , vt nihil
ap pétas (juôd nonfitappetendum\ y t peçuniam^t
ope* aliénas. Nalçiturex.n. hac appetitusintethperantia
depi lati o, rapinæ, ex tor fiones, nafci tur etiam libido ex-
plendx voluptatis a lege prohibit«. Necvllarcseftin
adminiftra tione imperii fiagitiôfîor,& que magis ipftén-
dat populariumanimos.quaminiutialibidinis, vtftU'
pra &adulteria,& quæ funt eiusgeneris turpitudines, vt
omnisviolatiopudicitiæ,quæitacuftodiendacft,vcnu!-
lumomnino libidifiisinte veftigiumvideâtur apparere.
Hæc n. omnia & ab honeftate vit» & ab offi cii grauitate
recedunt. Rerum autemomnium riefcioâh türpiffima
fitauaritiain magiftratu, quæ 6c odium parit, 6c maxima*
folet im portatc calamitates, & detrimenta gignit,&
peruerfam opinionem integritatis. Vt quëm cupidum
pecuniar um intélligant homines, pofte eum caufis iudi-
candis integrum elle, lion putant, Ex eadem quoq; præ-
ceptione eft frugalitas & viétus moderatio. Efficit enim
vt robuftiot in ocio viuas, 6c præ lefêté quandam opi-
nionem honeftatis, Gontra,eiqui eft deditus temulen-
tiæ & eluuioni, corporis viréseheruancuri,fiüânàtâfii-
mus volup ta turn cupiditatib u s in cenfus, explendarum-
que libidinum, quarum origo eftomnisd veritrej & eft
pcftifcraciuitati.Dignitateenim abiefta, & contempta
rciptlblica, vnius principis inremperan tia, totà in licem
tiam luxumque aiflbluitur, Præclaré Athcnienfîs Solon
legem tulit, quæ iubèbac temulentüm ptincipem
morte efiè. mülâanduth; quumfatiüsfit, vnumhomi-
nem in rep .pei ire, quam rémp.in ÿno virofoédari. Et ne
himis hiufta dicere in eàm lenténtia videamur.colligcn.
Jjfiint ei quigubemaculareipub.teneat, omnia genera
yirtutu, vieiaq; abiicienda omnia, ne qua parte deficiar.
Quodfi tantainregritasnon detur invita, vt perfeâi ex
omni parte fimus, omniaq; in nobis eluceant ornam cta
virtutis, in hoc tamen laborandum, v t præftarc nitamur
omnia, atq; itaexiftimemus, vt quoniâ naturæ imbecil-
litace optimiefie vix poffumus, tâto apciorésefièad hoc
munus obeundum, quaco cri mus vita melio res. Nec deterred
oportet, fi quimagis idonei ad rerop. capeftèndâ,
plus induftriæ, ingenii.probiratis attületüt, quànquam
probitate nemo poteft nos vincere, nifiipfi vincipatia-
mur. Na fi prima loeü hon c ftæ laudis n ó conicquemur,
eo plus nobis pariemusgloriæ, quo propiorcsaccedam;
adprimü. Id a. qufiinciteristebuseft'faciendum,tum
maxime in rep^gubernanda & gerendo magiftratu. Cæ-
teraad vniusplerumq; pertinent re, magiftratus propo-
fitâ habet eommuncm vtilitate vniuerlæ ciuitatis,vt hoc
diligentiusgerendusfit, quo plures funt, quorü eft caufa
co nftitutus.E t y cèxp reffius to tamba n c orationé ihtelli-
gas, funt qui putent,hominem inmagiftratu pofitum ira
pirçgi 6c exprimi oportere, vt nulla pars corporis vacet
offieio.Primü fron té ad tépus effingupt, vt lenisSe pot-
reóta in fuadendô^sdpera, tetrica, rugofa in iudicando,
qui & obferuaie boni poffi^t,&improbi formidarc.Vi-
giles fint,oculi& wrcuipttientes, nSodefti tamé.nec qua-
les Pericles in Sophocle reprehendit, cui proxime fedé-
,tem egrçgia forma iuuenetnlaudanti, Oportet, inquit.ô
Sophcieles, prætoris non (blumanus,fed etiam oculdS
continentese/Te. Laudatin illudtiEheniiftoclis'deçrerü,'
quo m^giftratus.4iudis arcebâtur.nere^. ip(a ludere vi-
derecur. Etiâ in eaciuirate vêtus confuetudo-diu tenuit,
ne minimus aditus eftct'in theatrü,nifiiipneft'arhodu-
lantiniQuocléadercaufajfâGiebant.nequieftlèntinfpc-
ôtaeulb magiftratus, paru honefti (peiftatores fièrent. E-
go v. non eo te ^nguftiârum pôpùjcrinî, vt nihil (peâes,
nam id moris aimeftquod exoleuit, veru ne fine graui-
rate Ô^modeftia fpeétes, hoc ipfum eft quod præftare &
potes & debes. Etenim.nullacaukper vrbem ftipatûin-
ceftere, equo impudenter circu muehi & dilcurfitate, fç-
nèftras fiifpicere, nb^tuVagum errare, ludis omnib.in-
terefle, & leue & indecorum elfc Nec yacandumhis reb.
quilmsnihilfubeftdignitatis, fed iurireddendu inuigi-
landum pudendum coneordiæ ciuium, quafecuatacre-
f^fikuit^, fublata-diftohiitur. Hue intehdendifuntO'
nal, quæloca publicaefiè voluerunt, quo aditus effet a-
pertior. .Den i que nullum volunteflè membrum, quod
sftl (àlujem eorum qui curæ noftrætraditi (tînt, non dc-
beac vigilare, & confiilendo & agendo, vt tantum te
laudis affequutum putes, quantum diligentia tua corn-
modi fuetit re(p. confequu ta, tantum dedecoris, iquan-
tum ilia detrimeuti. Hæcfuntquæànobisliteris & nun-
cii* poftulafti. Iacito tibifundamentum colendi Deum,
quicquid inde ædifieaueri*, nullæprocellæ,nulla vis fer-
ri labefadabit.
Iuftitiam omnibus in rebus feruato diligenter, ea
eft indeos, in hommes, in eos qui mortui funt maiores
'nôftros, vtDeo primitiæ décimales, hominibus res,ma-
ioribus parenrationes &ëxequiæreddantur.
Deniq; ita ftatUas, nemini hominumfraudé infe-
rcnda,tum bonos viros nondefpiciendos,publiciscbn-
fultationib.admitrendos, crudelitati.libidiiri omnib.fla-
gitiis, belium indicendum, inferuiendum publiç«vtili-
r-ati, legibus & æquitati feroper inn itendum, nun quam
precio, gracia, libidineiudicandum. Obtemiudican-
dam, pecuniani non accipiendaiii, yitanda omnis auâri-
tiæ fufpitionem, cauendUm riequainremautimmanior
aut propenfiorfuifle videaris.Deniqi quicquid répugnât
hone ftati, fugiendum. Hæc fi præftiteris, futri mot ü ho-
minum, qui rebulp. præfuerunt, (êquucus veftigia,&nos
profeciftèaliquidhismpuftislætabimur, & tufolusve-
xilla quæ honori dantur eorum qui munus fuum>præ-
clare obierunt, reportabis. Ciuib. quoq; (âlutem parier
tibi gloriam ingentèm comparahis,vit no_n folum ep di-
gnüs fuiflè quod géflèris, (ed qui pèr graïus dignitatum
ad amplioraextollendus videare. Quæ omnia facillimé
confequeris, fi te reip. epftodem, præfidcm, propugna-
corem efiè memineris.
" N 11 S.
I O A N N IS A N T O -
n i i ÇAMPANI EPISGOPI IN
! T E R AM N I E N S IS O R A T IO C IN E -
ricia. Romædida.
Vum inter tot ritus cærimon^àfquè Chtiftià-
nas PatetSatode, dikS hic, maxifoc pertinens
fit ad rationém vitæ infpiciendæ, cognofccn- „ ------ V 4Jamq«e -inSbeqUicarem -uibrcalium-^pxifti--
cu^hytanf^aptoportisexcubandum. Sequuntur& imaui ego, quod c*teri fpjentgrauiflimisinrebusface^
aures dux, quatum alceraaccufatori eftaperienda,Sltera re, & ailtiflimisquxftionifius de-Deo, d&anyfteriisarca-
panaeudadefenfori.In quQ cauendum, ne quidte.mere nis, de euleu obferuantjaqj(actoriiin,.id mihi de ortu 6c,
credas, neue pertin^x fis, vt quod fcmcl audieris, auelli curfu homims, in hoc infimfi curriculo ,• 6c trito atq} a-
non point. Co|ita,qu^isiit qpi coneturpet{uadere,qu| pgrto dieen^i campdefifefacien'diL/Non quod fperem,
ms^OMiciaMr,ne^ItQfi^i;improboru.cpmeirari^4 e-‘ . min6tahxcfatisame'prxftarippfle,'fedquoniammaio-
tradionij quabonoru^pnQcentixadhibeas» Apriumn, ra ilia aggrc?d; iionaufus form qiiippe rerum diuinarum
ali^ulus nirnius, lingu|s exaeuit detradotu, advirtutem exitus vi^cmilsjn terris, caufsefuftralbiem & lunam oc-
oppugMnda. Linguath, id eft orationem, tcmpus&cau- cultantfif. Sic Heliaf vultfim pallipoperuit in oftio fpe-
wvariabuntiAcerba & r^ordaxfitimcaftigandq.irt mo- luincae, rte mens nimis alia cPgitaret. IrfiHis accufari po-
nendocOtililiandoqismaturior&fuauior; Dcniq;frQa- tuiffetTtemeritai, fi-tanto ponded nonfuffeciflem ,hic!
temducam (equetur oratio, autfrons comesentpra’,io- venia dignus haberi poytpro, fi foes perficiendi ad eame
nis. Larga manus &beuefica,uon tamen ambitjofa# tfaxerit.qux 6c patebanVbculis,& nifi velmediocres.de
prodiga. Quod fi in altero peccanddm eft, porredam eight vitesfperipoflevidebatur.Labi enim & erraregra-
potius efic oportet.ad muniticentiam, quam-vnc|tam* uilfimislnreb.hoftrafpSteluIceptis,audaciicft.mtni-
ad rapiniSj Nihil eftin virp ciaro, quod iargitate^C be-r nirhis v.atque leuifllmis, infi^nitaiis.quarum altera afii-
neficetitia magis eluceat,'$C amb itu tamen omni (eitlga- ^ maduerfioheal fupplicio digna eft, a.lcera defen done at-
ta, nihil quod vitam magis-famamq; denigret, quam ar- que auxilio. Vt qqantu extera nequeunti mihi excuia-
dens&infatiabilis cupiditasalienarapiendi.Efta. ei qui tionis pr^beat,cantu mode ft ia conatuS mei laudisafferre
>prouincialium gratia, qui Ciuitati, ci- debeat cupiemi^ Quanqua noadeofum demes.vt in hac
ummbeneuolentiamporEanda, non pecunixpei yim& j recu planicie,ftiultamihi eflepfopofitaifitelligam,&ea
lniuriatpexfcortxdqmumjeferenidafcHincdrttfeftmaio- j maxima qugq; atq; amplifiima. Dicohocinreplotorius
rum lex de repetundis, vc eos qui bus prxellenc, augecec orbi^fotrarfi celeberrimo,-&quOd rniKi felixfauftfiq; fit,
ppibus,.non fottiinisexpoliarent. Quad vt diiigetttius dieonucprimu. vbietiaqf^pedixerut, nopofluntfple-
eref, iis qui magiftcatfi cum laudegeflifienr invprouin- i dote loci tailluftrifiimi nop»ermoueti. Dico in conlefiu
cia, domi xs alienum perfoluebaur, Pedibus a. ftabilitas j fummoru principu, qui 6c ipfiad hue otdine dignitatis,'
quxdam defideratur, lion yaga ^difeurfitansj f?4 fitma | probitate.d^oiftrindcloquetiadeleiaifunt.Itaq; nihil nil?
®tq>.inhxrcns, ne quxredus lie a quo ius reddi oporteat. • exquifitu atq; cximiu vcl taciti videtur expolcerc. Dico
Cautum *rat lege*pud veteres, non licereei qui magi. apud euPotifice,d Ottaccatantafuptemifaftigiimaie-
Itratum gereret, prouincia ejccedcre, nifi.voci foluefidi ftate)no tribdo' difcrtulos noftri tepbris, fed omries mulr
g^tia,quopatemtfor.umlemper,&fubfelliav6cthbu- taril?tatuoratore,slbgiflimQpQftfe.relfqtiritcfoallo, vt
Tltbliotb.Vei.Pdt'.im;i$. ' •• Y y y j _ * eiiafif