& v
I 'B
{».Hi er on.
Voci's tu- j
bz in b o-.
d ie virtus.
; e .
, Iudicii ex*
tremi tem
©ore om-
WoftfanoH-
bis in me-
inoriam
rçuoca-
b u n tn r
i-v i
ommbuf-
, que rnani-
feftabun -
itur.
Ephre*.
xJMapbei Ve'gii Latidsnfis
paifiin vherrimos ac precipfiifimus qaos quæquciibi
fiondrom ôperam TuorUm fru<ftusTeculoeomparauit:
uionach orum iêili cethumilitatcm ÔCab (Hnenriam, mar-
tyram cruciatusôc*poenas,virginum cànddrer^ôc irino-
ccntiara-Confcfforamfidem& doârinauv Qùis e" arra"
birv tfqiiam,qu'antus file futuius fit ftagitiororum qolor
&angifitia,çatBadiôfcrnàaètèftiaqjfiipplicià(eiudicatos
aucliemesiecontravidebuntcamfupenîoiudieeiçtantes
atque triumphàrites chpros eorum* qtii ob bencfanâc-
queaâam vitamcdeftîàacdigtiaquTdém fadisfuis prçmialuTeepecunt.
: .
:* ■ ■ ConïidcremüseosquivëlTurtiY vel læfæ maièftatis
'cônaiûi datîlnatiquc â'd^fiimendâ de^fétonim fuorum
fupp 1 iciadeftina ntur. (^mensiliis.qu'iSanimu^cum
•delpcdtés, confutes, vindoTqÜe Te vîdept in conT^edii-
icucriffimi iudiciis duri,Tufcépwtosïriftem præparatæ é-
ius niortis fen'entiàrn, cum luâuofutri aûdiudttintina-
buloiùiîi tdbaiümque Ipfcum perftrepere eorum caùTà.
Leôi quotité 5c altavbcepubficarifceîera Tua,titulôTque
tôrum&trucidatomra.opprobTiofumqucomhiumFpeâacul
«m;qhibus fi nïhil vel cogitanfc vel vifù poteft efic
rmfêrabilius atque hocribilius, quid de his diccmusquæ
coiaiiimàgno'i]lq,qiiemiîilfallit , atqücæternpiudice
&KoFrcüda>qiiaW^âiuinaiUa vox'ccplcifi{que tuba ilia
rnltnis plrfouabit, qnantocbnfundecur qûilqiie magii
atcpxécôiiti'émilCécaadit^iteihæ daninariorii'sftiæ fan—
vllôâppellatiPnis adnfiniculo retra-
âandâTententia. QuæattcndehsHieroriytriusnon im-
nieritodicit. OmHusAtm tud.m cogitotorncorde&operecon-
tremifco. Et alibi : 1 Siue ' comedam Jiue bibam,ftue ali-
qutd aliud f tcnun , femper infontre videtur ilk vox in auribus
tpeisiSurgitemortUi^hiitèadiudicium.Alip etiam-lpcoj Ecce
de cdlotuftafaÀit, |t|| déctelocum mdnbus debeüatütus orbem im-
peratorftmmiisàrmamcgndituy.Ttmcyt eft eiufdem alibi
fefitéfttià.4<l vocem tuba. Patubii terra cumpopulis : iuntUigubre\
tiftmiquPndamregè,non
: Voxmagna eft eriîm (v t Chry Tbfiomu;s ait) vox ilia cut o-
nmiaobedmit ebmentafquâ penasfcindït, inferos aperit, monu-
mentafrdhgitfi>mciil
gùefactty&HiudicïumvenirC çompellit.f^tue meditàns quo-
qüë nieri'coquc lëcum vetiaïis Bcrnàrdus. law ehim (iii*
quit)pufcntabor antedift/Hlitm ï:idicew,de opmbm meif r^tio-
nem reàduurus. F<e mïtimifero, lumvemnt iüdicti iüa dies,
pertïfuemtlïbri in quibiu ohUus wa co/utus & cogitatiottés Do-
m'mopr*fenïè#cita!>uiïtâ
la CBtfoetimm indu h coïmi Dor^nopbo trépidas & anxms.vt- ■
pote mentor ans feelsrum meàrumxdtntn’fa - âj|| cuiu diceturdc
tTvè:Eccèhomo 5c o^)éra cduSrfeduCim anteoçnldsraeos
omnia delibta Sc'pe ccatàm ea. Quadamnamque vidiui-
na fiét vit cuiqiie.Ppdr^ b pria vci iriala cunâ aitt memotï-
am reuoeç n tut*.' ôc me il fis iritutui mira celetitatc cernanturiyt
cx<^ictfdentiadonfi:ientiam:atqueita
4'fimul:&finguli & otfincs iudiccptur.
, Cunttaquecutiüoriimcunctis arcanapatebuttt. -
Quod enim nunc eanBceri erqbefcimus tuncomni-
bus tnanifeftabitur: & qufcquid fiic-diffimqkndo pal-
pamus,totum illic.vindcx flammacomburet.
Ignis vbtque vorax ritptis regtiabit babenis
Quantoque nPs diütiusDqus.expcéiat vtemendemus,
tanto diftriaius îudicabit, fi nég,lexënmüîï Quis putas
tuncmoerotent,quislu^us,cjuçcrifticia.cùmicpaiabun-
tur iniufiià cünfortipfànéfcorqm ,& à vi tionc Dei, & tra-
denturin potellateni daemonum, &ibunteumipfis ini-
gnem æternum, ibuntque fine fine in gerhitu & lu6tu ?
Quae coinfiderans. quoque Ephrem, vir lanâdlfitnus^fic
monachùs fiios à tértenorum bphoram cura & aurore
tantahim rerum recordatione detcrrjfcat diçens : Tuucfilm
Deicumgloria & fondis virtuttbus fuis defeendet in nubibut
colt. Vcniet tn virtutebmbijfai, & opera vnufcuiufque coram i-
pfi y & çoüigetfanftosfitos afummo cash vfqueadfummumeius,
cüm tß intokrabilispotentiam qua cahfolUentur vtliber.& terra
producct omnes qui a fitculo quteuerunt. Mo)ites$etra,& otnnisa-
ndaobflupefcent àfacteeitts3cUm venerit iudtcare viuos &mortuos.
. Vniuerlos tremoräpprehendenßc virtutes coelorum coïi
tabefcent,eo quod multæ mirias funt caftra eiusv&fortia
opera lèrmonuméiùs. Nubisctiam ,puluis pedumeius,
comminànsmariôc eîtficcans illud. Vcniet ergo Dominus
cum indignationeôc ira, ßccanquam procellacurrus
èius.Ôc ignis prjeibit ante feciemeius. Audient ergo qui
in monumentis ftint vocem eius , & procèdent quibona
feceruntin refurrectwnem vitatquivero malagejferunt, intefurre-
äionem iudicii. ^
Tune apparebit illtid terribile iudicium Dei, in quo
throni apponentur,8c mülta millià angelor um aftabunt:
riuumsigdeus curretante ëum;,ôclibria,pcrientur}in qui-
bus fingulbrutn a âa confcripta funt.Propterea rememo
rantes diem ilium-, in quo h*c Dominus rëüelabit,cum
venerit glorifieariin Tandis fuis5nonnegligamus,fi:atrcs
chariffimi, neque in præfentibusôc caducis rebuStanquâ
in «ternis & praeftàntibus deledertmr.Tèrribilis enim e-
ritdies ïudicq, &aduèntusmagnus&pr«clarus_nimis. Si
ergo recordamur de die ilia tremenda ôc aduèntu Do-
miniglôrioTo,cum venerit lànétorum omnium multitu-
dineconftipàtùs', in quo coelimagno impetu trarifient,
elementaignts caloreloluentur,parèmusnosfinemacu-
la inüeniri in illo terribili Ghrifii examine ini qubOmnes
adùs noftri 8c cogitationesjôc eloquiaarguentur, Naitt
ôc prooperibus & ièrmonibus ociofis, 8c pro dedecoro-
fisôcinhoneftisaTpedibus, & omnibüsadibusvelma-
nifieftisjvel occultis, quæ aborigine mundi cogitatavcl
gerta Tunc,rationem finguli reddent i ôcpromeritisfiiis
iudicium fiitguli fiiment. Sol tune obfcurabitür, & coe-
lun\tuneplicabiturtanquamliber,radéntaftra, omnia
contutbabuntur elementâ, virtutes &poteftates afliftent
ôc ignis vélutfluüius currenis omnia ömnino replebit. I-
gnis enim file replebit montes ôc colles ÔC maria , ÔC omnia
Deus iudicabit per ignem. Tupc in ilia die yidebitis
vniiietfiitri orbem’ tanqüam pomorum euftodiä,6ctubas
illas aftgelicas terribilia ôc tremenda clangentes : ßciufti
refulgebünt tanquam claricàs:firmamenti,ôctunèlàmen
tâbùntqr & plangent fe omnes peccatores, ôc illiid ama-
riifimumproclai'nabunt,F<*,rie,wo&», curatviderint clari-
tatehïjl^tiriamquélàndotum, cum vidérint Abraham,
Kaat.Sc Iacob,0C omnes iuftqspcrcipientesirnmarcefli-
’ feilcs: coronas de manu Domini;, cum viderint feab eorii
corifortijs {egTcgzd.Tuncenmexibmtangeli&feparabunt malos
de medio iufiorum\ Tunc audient mfelices illam Ghrifti
vocemterribiiem & potentem. Hecedite à memalediäi, ite
inignématemum, quiparatus eß diabolo & Àngeliseius. In dia
hora necelfitaris amara^ lachrÿmabiliftdpfia'bfinricum
tradîtifuérintmqrti,Ôcinextinguibiliigni,ôctéebrisexterioribüS,
ôc vermibûs immortalibüs, ôcihinfernb inferi-
brimaneipatifuériht,ybi erit fletus ôc ftridor dentium,
vbi cil Tartarus & crudëlis gehenna. Tremendum eftjô
dilediilïmi fratres,ibi Iudicium, in quo fine telHbuSÔ-
mnia manifefta finit : ibi ailiftunt millia milliiirn decies
centenavniiliaangclorum ôc archangelôrum Chérubin
ôcSeraphin.Ibiiüftoruni chori circumfiiant Patriarcha-
mm,Prophctarum,Apoftolbrum,ôc Martyrum, ôc omnium
fandorum.Quid ergonegligimus,diledilIimifra-
tres.-Ecce nunc tempusconcluditur, dies appropinquat,
in qua omnia occulra hoftra à lumine argue n t ur. Si feire-
musjfratres, quid immineat vel incumbat,iugiterplan-
geie mu s : o bfec ra n tes Deum diebus Ôc nodibusfine ccf-
! iàtioneyVrliberarèt nosabæterna confiïfione ôc peren-
nibus te nebri s .O bllruëtur enim oiiihé os péccatoris àh-
te tribunal gloriæ eius cum metu nfmio ôc tremorè,ÔC co-
trcmifcctomnis creatura, ôc ipfa agmina fandoruman-
;gel6rtim expauelcencindie adtientuseius.
HæcEphremlkndiffiriiefimulac lèuerilfime, cuius
verbisJicët longioribus vti dignius credi dimus : vt cum
de re ardua atque omnibus,nifi verefidëlibusjnon facile
credibili loquimur,aliôrum magis , ac eorum quidem
quorum autoritaseftgrauis ôc magna, quam noftrxfen-
tentiæinniti videremur. .
I F
hidiciiiil
« tcriibi.
lisait ;
jMatth.it
Marc, i},'
jïgnistfr
Jplebit o-
jmniain
jcxcremo
fiudicio..
Match, ij
G
ÎOspeecfi ;
ioHsanté
tribunal ’ j
Ghriftiob !
fftrùetur.
Pçpinde
p e quatuor hominiwomßimü.
p p l f l
||
P M I
iW'atth.tifMatthfto
iä ie ergo etiam audiamu? quid Chryfoftomiii mfiquafiummm.&irmimmsfupirbi fromêifaiintii 9
41
• :g,p^r Epifiblani Beati Pauli ad P hilemonem fetibens
dicat •' ferribiles namque (ait) ilia funt pana & nimium ilia
nietuèndà fupplicia ,magnaque egemus diuina mifericordïa largi-
tatejieborroris plenam fententiam andin contingat.Difcedite, no
noui.vos.qüi-operamiriiiniquitatem. Et,difcediteàtnema-
ledifti ikignematernum quiparattu eft diaboloy&angelis eius. Et
ilhid.GbaQsmagnümtervos&noseft.lté:TolUteillS& mittitein
tenebrasexterioresAt(^yiilud:SeruemaU&piger.Honeduquip-
peejlnimifq-y mètuëdu extremi iudicii examefdies ilia anxia & plena
terroris.lgneus.n;fluuiusanteillmfaciëducetHr,aperientur ope-
rü nojirorum librt,dtes iüa vt ardens clibanuserit,difcurrent angeli,
fornaceifuccenfa & parata erunttmlta: Atque ex hoc maxime di-^
feitur ïpJiusclementiamagnitudo.Nam ex ijlis terror cm incutit no-
bis,vtvelita coacti mew^tdaterm ngnidefiderium excitemurAix-
diarnus è riam q uid adjbeodorum monachum lapfumyÇctib àt
idem aurei oris, miens enm hq.rum ccrrore quam maxime
ad fandam,vride dilceflèrat^religiGhernrcuocarc. A-
liud enim (inquit) magis quod fequitur contemplareiudicium, a-
March, i
EtdeSi-
Matrhzife
Gen.j.
pietatemfiipula,& mfiammabit eosdiesveniens,iücittDomihusex-
ercituum:qua nonderelinqueteisradicem & gemen. Et, vt dicte
Petrus Ap0ftolus. Veniet dies pominïfiait fur, in qua coeltar-
dtntesfoluentur,elementâ ignis ardore tabefeent: exureturterra,dp
omnia quaïnipfafumdn qua,ÿtaitPrppheta: Coelt peributir,
& omnesficufyeftimentumveterafienty, & ficut opertonum mu-
t4h«»r«r.ye»ief ('ittquicAuguftinus) i^diesnou^nmfVe-
niet ilies iudicii quanjto eis-nec panitentiam îicebit agere , nec bonis
operibusfe fbaterna morte poterunt redimere-.quia percutituret'tambacanimaduerfionepeccatory.
tmoriens oblmfcdturfm , qui
dum viueret oblitus efiDei. Veniet dies iudicijquando’mo-
uebuntur rùndamciita mônriurù, & ardebit terra vfque
adinfëros tleorlum , quando coeli ardentes foluentur,
quandofol obTcitrabitur.&luna nondabft lumen fuum,
quando ltcllæ cadenc de coelb, quando peccatores ôcini-
pu mtttentur m ftagnum ignis,, ÔcTumu.s tormeotorqni
illbrum albeiidet in feculafsçulorum: vbieritfietus <&fin-
„______r :r:-ju-- t —■ - - ..............- , . - Vppiec.tempnsiquandonuUibbhd-etit'-tiiW
liudprojpice quod finefine merendum eft atque tremifeendum tri- ! ôc nulli malq erit bené , vepietinquaranquiffimus dies,
bunalClmfti, anteqitodfvt^iptmneft^çox^^m^^^ | quandodrTcerncnturpij abimpiis,iufiiabiniüftis * lad-
eftînaniféfiaii. ïlktunciudexfedebft q u im m d t e^ ;4at®tcsQeiablafphemat0ribusDei^
^itirawc^orficewjM^ttoto/oremM/rtr/oriKvrmw^iw^^w i'cernenturvtnullifficuididumea:) bpnbfitnialc nulli
crimïnepermanebimMJmemgo,quïd loquemurlnegociormifot- !malo.fit bene, Quæ eunda præclarc nobis à' TanbHs au-
teatquecaufarum variasfoUicttndihespmendemus. Sed antenos toribus nunciata ed plurfs etiamæftimabuntur* quo iiec
ea gentiles ignoraflè., aut; contémpfiïË videan^ :
Nam vndc Nafb id protulit:
Ejfe quoque infatis rêminifcitur,affon tempiu
Quomare^uo telluscorreptaqueregia cxli
. u .Ardeat: & mundi mobs open fa laborer
Et Lucànus :
Hosfiafaf populosfi nunc non vjferit igniiy \ - J
• Vret cumtmU,ynt cum gurgitéponth
Communis mutidofttpertf rùgusofîbmqfirà\ ’ 'f- } - j
Mixturus.
Cicero etiam i n fècundo de nâtura déorum Iibro :Ê t
hocfutUŸum noftri putani, vt adextremüm omnis mundusigné*
jcàf.DiphiliautemComicifunt verba.qùæ (equuntur:T«
commonens ipfepradixit : Qnidproderit homini fi mundum
totum luoretür,animæaütem lute damnum patiatur ? Sed
feduüêsnos àqUociinque caufabiinur : fed nonpotuit Adam vxpris
iUecebrasexcttfare dire»t%Mulierqùam4 edifti mihiipia nie
[edaxiuNecrurfumvxoremferpentisculpadefertdit,Mß.gni hor
rendique timoris plénum ilîudiudiciùm eft, non àcculâ-
torumegetiriequeteftes rcquirit:<omnia enim nuda atqj
detedalüntdculisiudicantis.Neçfadorumtantunimo-
do, verumetiamcogitatioriumnofirarumreineceflario
fiibîacemus.^S<^«/4Wrenim atquediferttor eft cogitationis &
cordisÛïc qniiudicat.Ted fqtfitan naturali infirmitate ten-
tabimus crimen obtegeretnec potuifiè nos liifcepcum iu-
gfirri ferre diccmus. Etquahs hæc excuTatio erit ? iugum
nos plaçidum non voluiflè fufièrre , onus non potuifiè
Dem
qoidexpofcatï
nobis.
Deus qua-
,re citiusl
j venire -I
ß
Malach. 4
Àugtrih
■’eccator
moriens
obiiuifci-
r fui. .
Mate. 24.
Mar. ij.
Iudicium
extremü
& igue
mundum !
exurendu
efcfjriSoffl
tiles n
ignoraüc-
ruht.
Mctam.
Mtasmortuos,quidèlicioje vixeruntDeiiudicium effugtffe,, fed eft
iuftitta oculus quiomnia perfticitftuo enimitinera mortuispropo-
fitaeffeputamus, alterumtuftprum^Uerumimpiofum, caue igi-
turneerres.$îam&pp}id injeros iudicium, quodDemdominatpr
omnium exercebityciûus nomen terribibeft, quod egodicere nequeo.
Siquisautem mortaliùm malêagensputatDcioculumejfugere : is
impia ducitur opinione^cauetc quiputatisDeummntfife: Eft enim,
eft mquamfiquisautèmperpèram aßt,tempus lucratur, riàmpô-
ftea dabit pcenas.lh OrphicisquoqucTcriptumeft: Çumo-
mnesDeusoccultauerit ^ ad lærilîîmam.ïurTus reftituet
lueem , quare fi iu lie îànôlequeviuemus ôc hic beati,&
poftquamhinc teceflerimus beatioresfiiturifiimus : quâ
peatitudinern non deteiminatq quodam tcmpôris Tpâ-
cip habebitnuSjTed in æternum rcqüieTcer'epoterimus v-
na cum qeteris habicantes mortalibus. Sed Çhryfîppus,
vt eft à Labfaptio traditum in li bris , qüos de pmadentta
Tcripfittcum de inriouarione mundi loqiierctür itainquit
Hoc autem cum fit apparet nihil elfe ; impoflîbilc euartt
nos poft exceflurn noftrum rurlus fpacijs quibuTdàm: tc^
porum cuplutis inhqncreftitui fiàtiim, in qüo nunc eflç..
videmur.Ciii adiuhgendiim eft quod dixit Hydalpes qui
Medorum rex anriquiffimus,àqu.o amnis nomen accepit
qui natie Hydajpes dicicur., Defcripta enim iniqûitatë ix ï
culihuiusextremi pips acfidelesabnocentibusTegrega-
tos ait,cum fletu ôc gemitu extenfuros elle adcoelumma-
portare,quod ip(è.vocauerat/«të ? Eadem quoquemo-
net in alio libro quem Tcriplit de compunclione cordis dicens:
N on requi'rit Deus.cilicio,rum pondus» neque concludi
inter augufiias cellùlæ .‘ necinobfcurisantrisactenebro-
fisfedcreîubet. Hocfolumefiquod expolcit à uobisvt
Temper reçqrdemùr Ôc ad aniriiuirireuoccmus mala no-
ftraK-conTcienriamgeftorumhabeamusanteoculos.-vtl
pro hi s fu pplice mus Dcorv.t gehennam ponamus in con-
Tpedibus nolkisjôc angclqs qui in die iitdicij vbique diT-
cnrtunc .j ÔC congregant de omni orbe rerrarum eos qui
tradendiTuntingchennam,acTupplicijsignis.SedôcGre-
gori u s : Pona >u us i nq u it ante oculos cordis bine culpas operis,illinc
indicium extremadiftnctwnis.Eenfemus quam diftriftusiudex ven
turn eft,qui iudicium minatur,&latet:terrores peccatoribus intentât
& J 'amen fuft)net,&idcirco venin anus dijfcrtyvt minus inue*•
ritatquosconcbmmt.GonüdeieiÂus quod idem ait iqu'taan-
gufta erunïvndique reprobis viafuperius erit tudexfubtus cbaosin-
fen/ijdextris infinitadamoniaad infernûm trahentia : intutcon-
fetentia yrens.forismundus ardens: mifer peccatorfiedepnbenfus
quo effùgiet ? In diebus Hits (dicit Iohannesj quannt homines
mortem&noninuetitent:&deJiderabuntmori&mprsrecedetab
dite Hip« eis. Aftabunt (ait Auguftin.) omnes ante tribunalGhri-
: ^-^fti,ôcpræiloeritdiabolus,ôciecitabantur vejbaprofefli-
S te!^.Y^ onfe.'|i,oflraKÔC obijciet nobis in facietn quicquidfecimus
! prifto e- i ^ in qua die fecinius,ôc in quoioco, ôcquidi
operis tune | nus,Ôcimploraturos eftefidem louis, louera relpcbturum
P t cum'U Tacere debueramus.jQ«idf«wc,iriquitAnfelm. ô lignum ad terrain ôc auditurum voces hominùm atqueimpios
l“ ibimUS l! aridum ôc inütile æternis ignibus digtium, quid refpon-1 extin<fturum.Sibyîlarum autem præelarioràft de his âu-
*cc!eC £1
debisiniliadie^ curncxigcturatevTqueadidumoculi toritas. Nam Erithr^afic air: Gum autem &ifte dies,ia-
orr\pe tempus viuendi impenfiim:qualiter fit expenfiim? tale fine acceperit, dcin homines iudicium imottalisDei
N am,ficut docet Ecclefiaftes,ft annis mult is vixerit bomo,& aduenerit,veniet Tup homines magnfi iudiciuni ficinitifi.
in bis omnibus latusfuerit,memiiitffe debet tenebroji temporis& di- Alia etiam ita dicit. Tartareuitt autem chaos tuiicoften-
mm malorum, quicum venennt, vamtatis arguentur pratenta. detinhiarts terra. VenientautemadtribuhaiDei rcg$5
Et iuxtapropheticamillam (entenciam: Diesdominidecla- oinneS. Ecaliploco. Ccelum voluens terr«latebras a-
rabit,quia in tgnereuelabitur,& vniuscuiufqueppus qualefit, ignis' periam , 8c tune leuajbp mortu os, fatu m Toluens 8c fti-1
probabitiSant h^ciure merito cuiq; iugiter mete yerianda. mulum mortis.-pofteaqjih iudicium ducaiii iudicaris pio-1
Namce rte(vtinq^ tMalachias)Efftfe»i»irumatqueinipidrumvicamvirorunii
Diphilus
.pudCle-
mentem. '
Orpheus
ÇhryfippUS.
u
Hydafpes
fuit Step:’
dorum !-
rexabtji-
quifllmus .
Iudicium
excrCmu''
Sibylla:
rzdixe- :