B
C
D
j ^ a l . eo
qu o d in.
MM De nugis curitUium,
exer citium dunraxat approbarent.quod ad inueftigatio-
ncm veri diiciplin afque libera les pro ficerc t , vel re<fte vi-
uendi inftruere t vfum, hie fubtili quide, licet infruduo-
; rainacntione,veterisexercitiiduritiam non temperauit,
fed emolliuic, multis adhuc in priftina manentibus§ra-
; uitate.A manibusnamque Grxcorum abacus nondum
excidit,aut ratio calculandi,aut ludus in quo plenevicif-
fe eft,ad denundatuihi calculumiin. campis aduerfarii
confti tuifle perfe&am & maxim am harm onia m. Cum
veroin eifdem harmonica Arithmetica, vel Geometrica
trium terminorum medietate exultat, femiplena vidto-
riaeft. Quxuis alearum, etfi conringant citra triumphi
gloriam,autludentisfelicitatem,autartisperitiampro-
teftantur. Iocundum quidem & fruduofum eft.nume-
roru nolle Gertamina,quideprecationiinuenianturob-
noxii, Sc qua ratione in caftris lint alii tutiores, omnium
pcriculorum ignari, nifi forte circumuenti abhoftibus
captiuentur. Huiusvoluptate certaminis, Ptolomxum,
Alexandrum, Cxferem, Catonem, ipfum quoque Sa.-
miumgeauiores operas legimus temperalTe, quo etiam
inter ludendum/id agereqf, vnde eflent Phildlbphicis
negociis apt i ores. Alea yero excifo regno Afiae,inter ma-
nubias euerf* vrbis non lub vhatantum Ipecie^migrauit
ad Grsecos. Hinc tellers, calculus, tabula, vrip vel dar-
dana pugna, tricolus, fenio, monarchus,orbiculi,ralior-
chus, vulpes, quorum artem vtilius eft dedifeere quam
dofcerei Quiseniro nonerubelc.ati (i fertis fu* gratiam,
non virtuti debeat,fed caxillis?Quisfritillicautelam fux
prudentia: non doleatanteferrii1 Nonne fatis improbata
cftcuiufqueartisexercitatio , qua quanto quifquedo-
dior jtarWo hequior ? Aleator quidem omnishicelE
Mendaciorum liquidem Sc periuriorum mater eft alea,
8c aliens concupifcentia fua prodigit,& nullam hab.ens
patrimonii ceuerentiam, cum illud effuderit, fenfimip
riitta delabitur & rapinas. Illam vero nonmilli prsfe-
runt, in.qua Vlyfleislufiflelcgitur'i eo*qUbdihgenii alfc
quatenus multa meditatione cxcitare videatur acumen.
Sed ex eo mihi videtur petditior,cum nihil infeliciiis lit,
quamin eo,in quo minimum proficias.plurimum labonouerint,
fi in alea dàmnabilius fuerint inftituti, fi natu.
rx robur elFxminatæ vocis artieulisfregeririt, fimodis &
muftcisinftrumentis.virtutisimmemoresobliuifcantur
quod natifunt. Verum àparentibushxcpernieicsmanat
ad 1 iberos. Qui denim faciet filius,nili quod patrem
videritfacientem ? |
St dmnofa fenem met alea, ludit & litres
BuIUtus,pnruoque eadem mottetaimafritillo.
Fuerat quidem teneriorxtasi libidinibus & voluptate,
parente vitior um, arcenda propenfiusj & ne quid licen-
cius illis prxlentibus à maioribus fieret, diligentiuspræ-
cauendum>quià^yt idem ait Sacyrieus,
* Fortius&citiusnos
i Çorrumpunt vitior um extntpU domefticajMghii
Cum fubeunt animos autoribus.
Egreg'e quidem Eleazarus cum redimend* vitae caufa
follicirateturcommitfere inlegem Domini,êxemplipè-
riculum oppölüit,dicéns:Qijis ego lum Eleazarusno-
naginta ann orum, vt tranlèam ad vitam^ienigenaruia,
&iuuenesreligiolbsfeducam ? N a fcu flp ergo maiori-
j bus hærcdés quidem dégénérés-, Sc qui virilem'fexum
muliebrimollitie dehoneftant.
C a p . V I .
De mufica, & infirumentis, & modis, &frufiu
torum.
V T O n tamèn curialium nugis muficam calumnietur
'^^aliquii1!qtiatam licet le beneficio eius conentur
img^tq|um^TUrimi cqmmèndàre.Di0 iplina quidem li
beraiiseft^Sc liuePythagpram ffiue.Moyfen, fine Tubal
patremcanenciuinihcytnara.editionisfuælaadatâuto-
■ rem , ingemium habet ortum, & victims luxpotentia;
fpederumqUe vdrietaté, ôc fibrfàmulantibus numeris,
VniÜérfa ajmpleiftît quae flint Sc-qçædicuntubdi
ffidèntëm' 8cdilïonam m ulti tudinem, proportio-
nür&Tuammddeft.inxqualiquadam æqüitatis legecon-
ciliâns.Hac'etenimcxleftia'tempèraiM:Ur,mundanalî.ue
humaria -réguntùr : haïe ihfttUtnenta moresinftruunt &
rare. ElEeniminûdlisamportunitasdeprecantis, qUa ihformantti{jftufq; vocis àrtieulatæ veli.nartieuktæful3-
inutilia adquiirun tur, & quærendi ipânis eft diligentia, ftantiam miro qubdam natur« opiôç4o j mclius; piéturis
cuminuenilTenonproderit. Polïètitaquemotusammi, rithmofummetrorumqjcoloribusvèftiuht-jSc.quadam
Ôc mdntisâgitatio.quæ tibi;fruftmldiftrahitur^%Èus pul- ! cultus vênüftacêperornam.Hanc,Vtfuffragio çomm,en-
chrioribus, Sc melioribus accomm odari. Aleam vejro a | dationis nqftrx non ëgeat, fandi patres multis laud um
regione niomm illius autoritasprorfus exterrainat.qui^ præconiis extulërunt. DeUique in éiu# virtut-éma^gni
(Vnînerlîtm «n
minuitmufitæ grîtiâ poteftafem" Cum^nim fp^çitus
malus Saulpm inuafîliet', plallebat Dauid in eythara in -
manu lîià, dbneCÏpiritüsi régis infelktiûnerquie/çpret.
Vt yero non dum'rèuëletur Ipiritus, qui latet in licera,
æquilïïmumeftànimamcogUàtigcnerisgtatiamànftief-
çere., & ornncnTdcdilcerealieUationem, cum ci proptie
cqncentus^rfginiSjÔcnaturæmeliorisarcanarèluhant.
Earn ex confônahtiis mùfîcis eile' compolttam »- quam
plurimorumbpirtioyel lêntentia eft. Totiü*enim Thi-
lofophi* princëps Platd, ( 'li tamen Ariftoteîici acqple-
lcunic)cum ëam ex fubftantia diuidua8cin,diûiduafin-
iifièt, ôceadcmnaturapfalmaretScdiuerfa, ipKârxi non
pp,lïe^nftarec¥çdidit,nifihmitum,quivtri^
vnitateproflùxerant, dilEdentiam,
ëmioliis^epitntis Sc epogdois vniret. LimàtisSccom-
matis habita râtione,Vt lub exprelïione pau.corum,ei
quantacunque diftantia repugnantium concordia, co-
griati generis fccietatc doceatur efle finitima, ÿnde
arcan® quqdam meatu naturæ , fecrçtffque cunioilis
yiuacitatisTU'aîvigorepervniuerla d ifcurrit,8c epiuis
naturas"fubftantiaÉqüe conformisVrationis, fenfus, vit*
in Imgulis^prqdiùfna:dilpenlationis decreco cfficaciam
modulâtqb Omnibus icaque alimenta dilpenât, Sc
Ipi puritâtê viget in fîngûlis;, nifi raolis cocppreæ.gra-
üitate ptematur ,} aut tranquillitatem lpiritus, exte-
riorum tumùltuum Ipiritus concutiat.^ .Qgj' irruen-
tc »quid poteftelTe lalubrius, quanift tv * it^djeam, fuis
naturæ vôcibus à qqmprcffione tutbàrum ad Cejpàm
Animâtrëuôeètuf î Qîud denique noftrorum Ipiritui
.______ ■- _______ ... „ poteft
vniuerfum orbem docens in filio, earn denunciat omnibus
fugiendam. Ab ea fîquidem armantura^litcs ho-
mincs, in currun t inimi citas,in mifërametfîhohmifera-
bilem incidunt egèftatem. Si Henunciatiqnis quæris
autorem,ilium agnqlce,qui
Nonfibi,fed totigemtum fecredidtt erb't. PH
Eft tamen cum m aliqua fpecie fui licen ter adm it ti tur, lî
abfquevitiocurarum grauium pondus,alleuiqc,6c fine
virtucis dilpendio iocundam interpolacionem aliène
gaudiorum.Om nis vero licentia modentionis fuffragio
conualefcit, Sc folidas virtutis y fus âb imemperantÉ dèT
formatur.Totiu^ëroUcçnriaîmoderatrixeftlbci^tem-
poris, m odi, perfonx, Sc çaufie præmilfa inlpebtio, quæ
omnium negotiorum faciem decota venuftate com-
médat,aüt rurpitudinis condemnat opprobrio. Eft ergo
in fingulis plûnmum’ habenda ra|io pèrlbnaéqm", cüm
natura,conditiô,fortuna,fuis fingul|Homineminduant
perlonis, éx quibus quid fe deceat,:vn|ufcuiu(qfcritcoU
ligere. Decorum fiquidem aliunde non prauenir. Chi.
Ion Lacedæmonius iungcndæ focietatis caufa miftus
Corinthum, duces Sc lèniores populi ludentesinuenic
in alea* Infeëlqjgaque negûtio téüerfusîeft ^ dicens fe
nqlleglbriam Spartanorum, quorum Yirtusconftrü61o
Byzantio elarefeebat, hacmaculareinfamia,vtdiceren-
tur cum aleatoribus contraxifle^lbcictatem. Régi quoque
Demçtrjô in opprobrium pueriiis leuita ris, ta li aurei
à regëParthorum datifunt.Eofiquidemmunereexhq*
noranda vifi» eft adolefcentia fenilisj^&quaeinmaie-
ftate regni leuia committcre minime verebàtur./‘Nuûc
vero nobiliüm-in eo làpiencià dcclantur', fi venatream i
f a*,T^
cius. 1
h a
al. «piJj!
'jjepegloi'"
bus defpenfus fit in lafciuiam Sc cortuptioném. - Ànrion,
recolis Ciconum mattes Sc nurus, tbtam indignatjonem
fuam in Qrpheum , qui marcs modisEqis éffoeminâÿc-
rat, vlqué ad Parcatum inuid ia m clFudillè, licét illc fic-
xerit manes ,duritiamq ue Ditis mollietit, Eùridicéin que
fuam vods gratia,ctfiinfàùfta lotte tnerüeritîExinde huiufmodi
poceftelTefimilius voce?qu* cum bjc formetur, tarn-fà-1
cili > quam inuifibili Sc ineffabili tran Gtu multorum cir-
cumquaque replet auditum , Sc vi fua cbrporbm inte-
geam pénétrât aenfîtatem , 8c quàfi taélu qqpdam;mo-
uët animum , 8c pro arbitrio fuonuncdeiiçit/nuncex-
tolljt. Certe, etfi nulla ratione fit Ipiritus,eam quoddam
vêhieuliim fpiritus elTe cettilfimumeft. EtnuncquMem
humarium ,nùnç diuinura, nünc 8c pythonleum gerit.
Cum vero modis fuis elegan^ius fuërit|^qlorata, venu-]
date fui mentes Ctiam féueïibres capk, & “quadam indu-i
«ft* hilaritatisgcatià pëllit ttiftitiam : 8c fi quidpuluérisj
aut mrbinisi aut nebularum çôgitationibus ipfisinhæle-
rat, potenter^bftergit. Ad möresitaqqeinftruendos8c
hominum quaertuS1 plerumque felicem exitum
non exlpeâat^Sc lorte^quia
. Nw habtt ettenttufprditU pteix bows. - ;
Q u * vero mentes emolliunt , moresque fubuertunt, à
nollra *tâte vndiqueafeifeuntur, licet ipfa vitra, quam
fatis eft,vitiis fuis abundet. Si quémquatii eoraôa.qûi.vè-,--
—‘ t ••• ■ >v*-•.-«r • v . .. . •• • « ' i .. . ^ |hemèntiusbisinfiftunc,graue,mviden>,ûmqdçftù|n,li
animosexûltatione virtutis traiiciendps ih çültum D o- pUJ i cûm , virk foEtibus noftrorum teraporumipfum
mini, non modo concentum hqmifium, fed Sc mftru-1 connumerare meminer«.Quandoquidem h*crara auis
mentorum modos cenfuerunt fantti patres do;minô ap- j cfl.#projn(jc quidam veàérabilisyir,circitèr fçptingentà-
plicandos,cum templi reuetcntkmdvlatarent. Et n mi- tunimonialiüm pater, hanc mohqfteriis fuis ptæfcngfit
litantis ecclefiaetibi patua videturaqtbtJtas,^veltripm-j je_cm vtomnjaeafumcanticà;totiüs melicæpronun-
phàtrix ilia p r jM a muficæ'npn^acebit, cuius femqres ciJ [joai> mb ^ S)& vtfolà?pfalmo;um'Sc laufium
vidit,8c tibi nj^Bpauit tonitrui fihù*» S^ voces eûrVm ^
eut cythârcedOTDm cythanzantiuin cythàris luis.Qi^od • ^cm |-ajt fafiaqvirq volupta^ti cqgnata mollicies ,.eo
fiifibsnondum audifti.regemandiascxultantem,qui te ' uoj yolnprasparcnslibifiinü eft."Qu^dqpo^ hççipfà
regniScexultationis luæyult elle pàrticipçm. Ait enun : -uotidianotum cdnüiùiorum mafitiam acujtjac fivene-
Sumite plàlmura, datetympanum .pfaltctiu rqcundum na- ^ coxicaca:fint^pèëte hon pofmt ? Igni ftipulam
cum cythara. Ad quid, inquis ? Vt laudetisdominum m a<idere, olèu.m camino, ferpehtem-roxicare, nonne de-
tympano 8c chorq, in chordis 8c oEganb. rite eltenim vr p ticet rcrum vitia obtegatur vélo vetborum,
lus Miific* aut folus,aùtpràecipûus. PhrygmsTeromo-y qüorumeademfubftantiaeft,nùnaprofe«ftodifeént ia
J f i r . . . . . . l'Àn Arinio Cl MT , n mfTtMnr»!*dus, Sc esteracorcuptionis lëhôcinia, fan* militutidnis -i ’ ' . ' i ' ’ ' \ . . .
nonhabentvfum,le<lp.rbduntmalitiam abutentis. Dq-?.
let igitiir 8c iiigemifcit fiieciés laudabilis difciplinæ.fe ab
aliënb vitioMefiîEmari.?L8c quód faciès ijieretricis fafta
eft ei,quç viriles qubqiîf animos accendere confueqèrat
ad virtutem. AmatoriabucQlicomtB apud virosgraues
effe, fuetat crimfnïs j N une veto laüdi ducitur, fi videas
grauiores àmatoria^:qu* ab ipfis; dicq.ntur>èlëgahtiu^
ftulticinia, perfonare. Iplum quoque cùltum religionis
inceftat, quod ante coht|eâum Dbmini, in ijpfis pene-
tralibus knsftuarii, lafciuié tis vocis luxifi quadam often-
tatToné fui,muliebr i bus modis notularum at ticulotum
eft.Qu* apud Grscoscoepulatipnisaut cpmppt^tjonis
cenfentur nomine, a nobis hpneftiore npmihe conuiuia
nominantur. Gostus fiquidera^c-puiuentium, qjiamcoe-
pulantium aut compptanfmm venerabiliar eft. Cpnui«
uia vero nonne pbr le fatisinlaniunt^ nifi carmihibps ex-
citentur?N dnneiftudarguit Dorninux.dicens: V * qui
conlurgitis mane ad ‘ebrietaten^feSfcandam, 8c pptan-
dum vfque a4Tvefperam,vt. vino *ftuetis. Cytharg^ 8c ly-
rajSc tympanum,8c tibia, 8cvinu|h in conuidiisyeftris-,8c
opus domini hoii relpicitis , Sc opera manuuni eius non
confideratis. ; Quid quod rex Babylonis tjon nifi'in
conuiuio vidit manum ,,lcrib.entis in pariete M t A n e
^ac c*fnri^ftupehtes>w,çü^ Cum I t h B K Eij p H E quo regffunvdinaracrarami, appra;
cinentmm,& fi^cdnennum,caneiit)um. Scdecmciy den|in3 | iBl.& Diuinofiqw-fcnimdi,
.triui .m,-,imnté. .r,c.iinóe.n-tii!u.m.^i 8*c, noc^c,inn»enh,t.inamm,ipSrr*immoollIlSess mmooddu-a - ,ropri^ . piraiad;cwrindig^ j _ ;qatïaü,a^ it^ | a ^
llaattiioonnéessaauuduiieerniss,, oSiirreénriaarruûmm ccoonncceennrtuuss ccrreqduaas. eclulee,, unounu ^ ^ vid^ ce-f cor^0fa , in vân^viluptatisgâudia ex-
j M M M i mirabctftqaibm p h i - j 0Ilfi th| ^ u ,n raaligni:fp|cie itamuniidis
lomena velpfittapus,aut fi quid fonorius eij:,modps luos . * . r
nnpemquifetnunnVt rcnoaæ-nqnuaarri»e . Ffiaa flitqmuiiiddfé* fet.fftt a,al(cceennddéeddii,.dd,eelfccéeddcenn-- ! * .
*diqj facilitas y ea fècStio vel gèminatio notUlaru, ca repli- ■ centuntluty'ùnbiueinüum.cçput Argus h a b e b a t :
catio articulorû.fingu lorum q-, cpn folidati o, fi cacutavel • qu® om'niavnius fi ftui* vPluptate-,hpn tam fopita funt,-
àcütiffima,grauibus & fubgraüibus te’rriperantur, vtau-^quam^xtinffta.Tüqnis es,qui tecftçûmfpe^iorem elle
ribus fui iudicii fere fubttahatur autoritas ; Sc animus, confidis ^ ■ | |
quemtantæfiiauitatisdcmulfitgratiaiauditbrum meri- p
ta examinare^bn'fuffiçit. Cum hxe quidëm thodùm ex-
cellèrint j lumborum pruriginem , quam dquotibncm
mentis, poterunt citids éxdtare. ’ Si verp mpdërationis
forràulalimita.ntUr, ani mu m à cur is ceditn unt fexterm i*l
nahtiemporaliurnfolfçfiuHincmvSc quadam participa-l
tiÔne l*titi*, 8c quietis ,8c arnica exiiltationein pëùnûl
mentes humanas traiiciunt ad focietatem angelorum.
Scd vndchancmoderationis formulamycnes îExurta.
bunt,inquit,cun cantauero ribi/labià méa. Si ërgo ex a—j
bundantia cordis os mum laudem Qomiqi mopuletiir,
fi fpiritu pfallîs Sc mçnte,pfaUjsdeniqiie ^pienter,ëtiàm
cinaarticulatævqcisintelligqntiamîredimnia^impdefti*
regulam tcneSjScnon tam vopis^quarn mendsiubi-
lo aures mulces altrifimi,& indigngtibnèm eifi^,pi;ud^n-
terauertis. Quiaütemvbluptatisautvknitatisaffedus'
exprimit, qui’ vocis gratiam profticuit concupifcentiis
fuis i qui lenpcimptutn clientulammuficam facit iignp-
ratqûidarnrcahticurn Domini ,mbdis BabYlpniisTefti-
uus intjbrraaüena.Quinefcio quo plfi? plapearit?
mü^quiaf-.pi- | . '■ J K .
, Nitimur inyttitümfemper, cupimusqut negata.
Et aqu* furtiux d'ûlciores, Sc panis ablcpnditus.fuauior
eftr EtquidemPhrygiusrnodus, decreto Èhüpfppho-
rum,ab aula Græciz iam p.ridem milfiiseft, 8c cètëri qui-
C a p . v i l ;
D é diß^iliftidfde Aagitß & :omt.
\ yGysTptympauiz^ntein coena, àquodammili-
x \ j ^ j p ‘pr^ro.^Al<âumeftVVid^yç^^É^SsôM
benî digit,p tefeperec ? CuipsilleverbipercufïusarDati
tudine^os^nanusi&ani muni ifî æuum àbhuiuim^Ue--
uitatç\fu^nd(^a6 utt4 yëfeh3perÿr^^iifïë1c^ôorà«-
ti. S^^d Ipngc fe^càfHërp^on^mperatPfun? .le^âhpcpr-
nüm foediffi muS^qui adqp ft r ib ^ r e^tüs-amcèni'tâte
vocis,vtnl)nmodppomi^cibi^ütUJCcntibusabftine-
rervfed.eiusgratiacpnferuand&ffrequcnti çlyfterioyq^l
mituque purgaretut, pïurnbcamque cattelkin fupino
ventre, mandaté ^hyficpçum', f*pius & diutiusfüftinë-
renAdeo Verb deleÄabapu'r in cam, vt neëtheatro,terr*
motuconcuflb|cumlemclcceperatrêgredétetur,^hte-
qiiam inchbàtafiniret: Nqc quemquam egtëdi eo can-
tàntelicitumerat. Vndëplëriq; affetfti t*dio audiehdi,
fimulatofunerèelatifunc.Militcsquoque,nifianpycrba
•pronunciante,nonappellabat; Necagëbatquiçqiiam
ferio.iocoüë.qiiinphonafcusadftarec^uiedmfuiffàrte-
nîspârcere hottatetur, Inftruraènt^un^quoqj-curiofif-
fimus eratjVt eomm petitiam aliis iiiuideret, adëo yt publico
teftimonio Eë cytharoedum principem gaudereç
appellati,Vndëfllud ______ _
Çytbtrcedo