y/.hofpit
que eius fcden tis, aut volantis nullo modo çôntëmnas.
Refcrt ecenim plurimum, à dcxtris fît an a fini litis, qua
pofitionere(piciatcubitumgradientis,loquaxfir,ancla-
mofa^tn filensomnino,procedat an fequatur,tran{êun-
tis expodet aduentum, ail fugiat ,quovc difcedat, non
négligent«attende. Aitnaaïquc Virgilius,
Quodmfime quacunquenouas incidere l’ttts r ,
Antefiniflra caua mônuffet ab ilïci cOrntx, •
Nectuiu hic Mcer is, nec vtutretipfeMenalcas.
Quamuis in ëo videacur in arté offeridifle.quod cornix
quâ vit® feruatricem afiecuit, return magnaruro ignorar
aufpicia f-nifi forte in ea prêter naturâ fiat oftent ü, quale
eft quod imminente bono & optato perofi Imperatoris
exitiOjdeiqpeTarpeiapct vrbem çornix Grçcoelqquio
jptulit.Beneerit.Quqd augur interpretatus icacxpoluit,
îluper qua [edit farpei culmine cornix,
. Eil quia nonpotuit dicer e,dtxit Ent.
Scd ignofees viro doiftiffimô tufticanan#firnplicitatetn
expi i menti,autquiapauperum vitafoiuitibus res videa-
turexïgua, qui hunianû genus ytpaucis feruiataflèrunt
inftitutum. Coruusvero , quem non minori diligentia
obleruabis, rébus maiotibus aufpicatur, & vfqaequaq;
cornici proiudicat. Porro cygnus in angurijs,<i/f s.gr? tißi-
mi nantit, vtpote qu® aquarum domeftica quadàm gra.
cia familiaritacis eorundera fccreta prçnouerit. A n nefei t
apud Maronem, $
Bißtnos latantes acre cjgnos
reducem claflèm Æne®, Veneris vaticiniQ nunciafic ?
Eorum namqjJiilaritas nô modo nautis, fed & quibufqj
peregrinantibus felicium eûentuu gratiam ipondet, nili:
Fortioris fupereturaduentu. A quila namq; ficut rex aui-
umeftjfi nonalarionemexcipias,qu®forteaqïiiiarum
Ipecies potentifîima eft, regni fui majeftatcomnium a-
uium.fi contraloquatur, fidem euacuat. Potueràt apud
Statium proefagio volucrjimGroëbrum exercitüs coa-
fortari .Sed fortior eflè'adiientanspef inaneçohors, Am-
phiarao interprete,Gr®corumquoque exitium.Licet e-
nim aquila quarundam auium viribus fuperetur,in pr*-
nunciatione veri nullapotentioreft. Cuuâis fiquidem
auibus excellentius volât, & ab ipfis fouis arcano nun-
quam excluditur. Cumque tanto vifus acumine vigere
dicatur, vt ab «there fummo pifciculos in fundo maris
contueatur,&mipium folem, quod nullianimautium
licet.figat obtutum, fènfuum quidem fubtilitaCè dé louis
grariaconfcientiam veritatisrerumqj myftçria mu-
tuatur.Quis eum falium intërprctem dieat, querricon-
filiorum louis nouit effe participem ? Locrisaduerfus |
Crotonienfes dimicatibus «.aquila dum pygnabatur fu-
peruolans vidloriam dicitur côtulifle', cum pauci numéro
deleuerintirrfinitos. Hoc tamé vaJidiori figno fcribi-
tur roboratu, eo quod duoiuuenés procédons ftatur®,
elegantiorisformæ,in candido habitu, ab vtroq« latere
Locros pr®ceflerint;^fc. vterat commnhis opinio, Cà-
ftor & Pollux. Omina huiüfmodi eu geminantur * po-
teutiora {un t.Dum Hiero,de quo fupra,prima bëlla inire
t,aquila eximprouiforefedit in clypeo progredientis,
manu promptum regemq;futurum fignificans. Eadie
qüànatuseft Alexander, du® aquil® tota die pr®pete»
fîipra culmé dbmus patris eius (éderunt , omen duplicis
imperii,Europ® Afiæq; pr®ferentes. Vultures difficult
tatem portant,duritiam,rapacitatem,ficut habës in ori
ginevrbiscondend®. Phoenix fingularis felicitatisfuc-
teflus pollicetur, quale eft, quod nouaRoma vifa phoe-
nice,melioribus aufpicijs condi ta eft.Auis pidla vrbi Pi-
âauorum contulit n omen, leuiratégentil,colore & voce
profîgurans. Ardea rerum atduarû aufpicium eft. Ci-
co nia qupniam auis con cordiz eft,& Concordia m in ue-
nit, aut concordiâfacir. Grus lemper affert, quodexpe-
dit; vndc &gruere verbüantiquû,àquo congruere,
proficit i & ingruere contra,quod onîcit. Vnae illud,
Büvtttbus ïngriiit imber.
Nec tarnen minores contemptui habeas,cum & pica lo-
quax, ficut ad multa', fie ad fucceftîonem * hofpitum te
;aciatçautiorem. Si auis,qu® vulgo dicitur Albanellus,
proteruolahs viam,àfîqifttisferaturad dexti a,de Kolpitij
hilaritate ne dubites;fi contra, contrariutn exfpe^a.
bis. Aues domeftiç® artihcij.huius non funt expertes, cü
galli cantus fpem, iter, vel opus inchoantis promoueat.
Tiberio nafci turo pr® fignans Liuia, ouum gai lin® fub-
dueftum eoufq; nuricfuisàhuncancillarum manib. fouit,
donee gallus infigniter criftatuscxclufus cftjvnde & augures
puerum, qui nafcicùrus.crat,dixerunt regnaturû.
Bubonfs, ftrygis,&noiftuie,femper infaufta funt ornina.
No£tua tamenëo quod noâis tenebris non czcatur, diligent
is hominis vigilantiam fignat, y t in portento, quo
in hafta Hieronis,cum primum progeederetur ad bellii,
nodtua dicitur confediffe,fignificans eum fiiturum dili-
gentilfimum. BubonémDidodum mifcereturÆneæ,
fenfît infauftum. Si accipiter quippiamve generis huius,
fub oculis proficifeen tis, (oli tarn rapinam excrceat, inter
eundum rapacitàs imminebit. Quod & ioculariter in-
nucnsNafo,ait,
Odmus actipitrem, quia fetnper viiïtt in omit.
Regulus qiiqq-, ipfe , qui & bitrifeus dicitur, vera quan-
doq-, portendere non dedignatur. M * ? tæetiam aues,
aduentu fuo vel recefîu » fignificant fa miliä nunc minui,
nunc augèri.Omnium vero volàrus quâto ferenior,tan-
to laudabilior cft.Vnde Melampo,augur prçnominatus
conquer itur, ft ragera Grocorujn conÿciens ex volatu,
VÎdtsvt nullafettnos
Aies agatcur fus.
A beftiis quoqj viarum tuarum euentuS’fcrutaberis.Le-
poristimebiso^Äfumjfi tarnen euaferir.Eft enimpro-
culdubio longnIRimodiorin menfa, quamin via. Lu-
po obuio congratulaberis: boni fiquidem nuncius eft,
licet fold vifu nocerç folcat ei, quem ante prouiderit,
vocqmqVpræcluderç. Iuxta illud,.
m voxftigit ipfa, lupt Marini viderepriores.
HieroSiculus litteratdtioinfiftensiiudio,inter coçqua-
les ftilo operam dabat ,ciqi lupus in tnrbapuerorum repente
côfpeduSjtabellameripuir, fiucceiïus hominis firmans,
inaudita forma prodigjjl Quid multa? lupi effica-
ciam non negabit^quifqûisRomanorum genus lupino
ladle non ambigit educatum. Vndepl«rumq; quod in
eisdulciuseft,adhuclupinum faporem tetinet î-p.rimiq-,
eorum fidem, quam à matre Lupa didicerant ,fibiinui-
çem feruaueruntieademq; quadam lege natur® mana-
uit ad pofteros. Ôüihus gratapter obuiam gradieris,
dum capr’am vîtes, cui allia déns poeta ait,
r oecurfare cafro, cornuferit tlle, caueto. v
Bobus trityiantibus, libentius tarnen arantibus,obuia-
bis. N ec difpliceat fi viarri’ ruperint , quia mora itineris
hpfpitij gratiaçompenfabitùr. Mulusinfauftùs e ftAfi-
nus inutilis $ ctfi vtililfimi fint, ad perferenda onera. E-
quus quandoqj bonus eft; fed ineo nihil vtilius, quam
quod humanis vfîbus feruit. Habet vero iurgiqrum &
pugn® fîghificationem.Interdum tarnen ex colore & vi-
ik mitigatur. Vnde apud Virgilium,vifisalbisequis, apparente
Içâlia,lènipr Anchifcs exclamatî ' '
m ü ß m ° bellum terra hojpita portas.
Ceruum,capreolum,aprumq} fîlueftrem, onagru & c®-
tera huius generis,malo prandenti apponas.quam Vian*
tiopponas. Æneas ceruispro nauium numéro fufis, o-
men quod contrarium videbatur, ad fe fociorumq; for-
tunam.virtute retorfîr. Canis fcquipeda commodifli-
ibus eft:cuius,fî vera cftHcbraorum traditio, nec ange-
lusipfe Tobiæ focius afpernatus efteomitatum. Quid
quod Cytûs feelere aui expofi tus in film's vt periret, ca-
niculævberibusregnumadeptuseftPerfarum. Locuftà
etfi minimum poffit.itincrantium tarnen prçpeditvot.j
ex eo forte fie di<fta,quod loco ftare faciargradientes.E-
cohcra cicada viacoris promouet grelTum, & initiatotü
amoenat exitum. Aranea dum à fuperiorib.’filum ducit,
fpem ventur® p ecuni® vide tur afferre. Obuius bufo fu-
turos fiiccefius denunciat ; mi h i tarnen vel folp vifu mo-
leftus eft. Verun tarnen homine ip fo i^ il potentius, nihil
eâîcacius eft, nihil mortalium vmQk inuenies, quod
euidentius exprimât veritatero. Porto fi arcem diligcter
exe qucris.conditioncm eius,& dona natur®, fi t um, gu-
ftum, motumque corporis,fenfumque fêrmonis, tota
'tSnôtentionenotabis.Sacetaoremobiiiuilialiam-1 vrendononnoccat.cclebwansglonam affert. Nrqui
'Trelinioftttn.aicuntcffeinfeviffiamVEgo qno'q^ petni-1 quianon vtitjigneu^on eft ^fitamenin hoc Plato tcciolamcredo,
DOnmod0;facc(dotibus,ledSCïimfapi- | pimr.piwranwnq^tdl
entibns contrairc.Meliusquoq; eft obtuaregentifenio-
rom.qnam hisqui (umma fnnt ptasdiii pote ftare.Fçemi-
rum.quam nis qui iuum.a -----V ,.
nam quoque,* S S __—qu® SËfSlài*/capiçe difcoopertp liTennniarrn i inçeditiintelicem
n r p d ir in f e lic cm
crede : nifi, vt apud Plinium legiturvpublica.fit, aut plu-
tiamlibidinipareatproftitaca.Nec expédie illioccutre-
te aux amoto yelo, çaput funin deturpateno embeiat.
Ab hù qux ptiroo andietisinter opeiis cùiù% aufpicia,
quid fequatmprxnofces. '
Bine Deus incumbensbaculo quem dextragerebat,
OmniaprtnciptisMxii, itfejjifolent.
Auditas voces timida perpendintus aure,
Et primant vifamfonfulit augur auem.
Ea fiquidem futurorum pronoftica funt. Petilius cbnfql
Romanus oppugnans cafttum in Sicilia,cui nomen Le-
tum erat,eum milites accingerentùrad pugnam,ait,Ego
hodicLetum capiam.Cafuqi fiçaceidit.cum ipfeeadem
4.ie fuetit interémptüs. Alius quoqj confiil cum à fenatu
deftinaretur ad expugnandurp regem Perfatum, a filia
quamin oftio dotpus fientem obuiamhabuit, caijfam
quæfiuit.jcum q; ilia refpopdstet,Pérfam perij(îè,(ûce-
nimcatuluî quiforrepetierat, dicebatur) profeôtusfin
expeditioriemtriumphu non iriueni^,.eo quod rèx Perfatum
përicrat, quando filra confulis catulû flebat àmil-
iim. J Ab jpfis ëtiam eleme^tis, aut temporis qüalitate,
rerum frequenter tràhuritùr aüipicia. Fortun® duricir
am, gratia roris, aut mpdeftus iniber emollit.Roicidum
quippè,'& fuppluufàlc tempus »aerquefudiis,dum ope-
fis cmuisincunélanfef prtum profequitur,creditur eiuf
demfqrtunàreprocelfiim. CumfortunaquæPhrygios
exulesjiuenti pculo d;o p.exftrinxcrat, tande behignius
quaû de fpecula grati®,refpexiffet,
Olli cceruleus fupra t aput adftitit imber.
Venus nâufragô filio.apud Didonem hofpitium propa-
yjtns, eundem fido, Achâte cbmitatum, duni in regin®
gratiam fntcoduceref.caua nube ôbtexit.Tonitruaqucj-
que varias habet fignificàtiônes.S i enimafferant quatri-
cunqi fulminis laçfipnem, infàufta iunt. Vnde illud :
Sape malum hoc nabis Ç f i mens non Uùt fuiffèt )
De cala-taàas mémini prad:ca*e quentisK.
Inhisautem & illud perpenditur, an femita vnadefccnderit,
an multifaria’ aeris rupriûne diffùfqf fparlerit
ignés. Hocéquidcm femper triftius ëft.Dum GaiusC®-^
far ciuili.bëllo patri® immineret, qu,am fulminplusaér
extitetit, quot habuerit ignëos turbines, quot trabes çmifeiitinccvetcrcshiftôrizfiifficiuntenarrare.
< v ./ ^ - Ettunç
Igmta ohfcura v'tderuntfidera noâes.
Si vero fulminis careàttempeftate,fi læuum fonct.deo-'
rum creditur nunciare fauorem. Æneas Iouem à finiftris
tpnantem audiens, fe eum promiflis facrificijs opinaçur
habere propitium.Sedqualitetcùnq; iftafe habeant,in-
natum timokm hominü poterie mitigare, quod nemo
ftntietfolmihisi6|tufti, fi am^tonitfoi fonumaudierit,
•aut praiuiderit cotufcationem. Tiberius Cælàr, turba-
tiorç^eçlo,làu4rçam^coronam geftabat in capite.quîa hoc
genusfrondis fulmine negetur afflati. Tohitrua fiquidem
tiinidiflûme& vehémenter lemper exhorruit. Eft
tamen quod procul dùbio longe tutiorem facit homir
nem, fifidemçtupis feriïetinpedlore »iuftitiarn ndeige-
ftet incapite, éf.fal utiferum fignü fidei manus'innofcens
figac iA.lfonte,iUùm temper gr» mente hat»tm$> qui cul-
toribusmisjp'ronejp'munaitimprém excutiens,att: A
figtristqli ne timuèritis,quç tnnept'genres,quiaego^ vo
bifeumDof|)iqusDeus vefter. H ®c qùoq;yerba inter
.tpu^nd-Ufo vej audit? vel difta'i fcribuntucà quib^fdam
po^?t^ fulminis ?moiii|îet Nihil aùterh eft, quqdjmmin
:nentibus fignis.ita totum çonc,utiat homing ficut mens
îfibi confciainiq.uita.tis, & qu®fceleium fiiotüpoenam,
ad fingula timetexppfci. Vndeethnicus dé
Hi fuuç qui trépidant & ad omritafulgwapallent.
tera edax & peremptoria} altera mulcebrß
lumine. Pofteriorcm afferitoperatricem yifus, Sein fu-
peri oribus vim fiiam maxime éxcrcere. Afcaniumfatalis
exilij cum patre diferimina fubeiinte,ignisde-c*lo quafi
fuccenfo capite illufträuic, pronun ciansei deberi felici-
tatem exilij.ipfumq-, futurum in gentem magnam.. Ale-
xandri Macedonis & O&auiani Augafti, fub ipfoeotfi
ottu claritas ignis, miracu’o declarataeft. Proficifeemai
expeditionem dum egreditu r, profeq'^es ventusfuccef-
fuumfpe Fortunat; dum.in holles vexdla feruntur, acris
tefomonio vexilla ttiumphabupr. Siyefo pajfr'ae immi-
nentjuftiflimutn metumincütiünc. Terra qubque ipfa
myfteriorum confcia eft, fed grauiapminafrequentms
portar, eo quodfundaca fuper ftabilitafo fuam, mauult
quiefeere quam mo(ueri. Cumergomqgiraseius aiidi“
t ur,a maris euentibifs condolet,&quó fuis compatiacur
alumnis,vocis fu® triftitiaprotfcftatur. M igna
liquidem &pia parens omnium eft. Studuërathifcab
amplexu hojpitis accetePhoeni.flamjCedquiacongjlia-
trix hofpitij V enus iam praualuerat, taóla dofore cordis
intrinfecus mugijt.qupniameimugitusprogcrnicueft.
Haceademquotiens ttemit,filiisfuisprauidet aliqüid
memendum,nifi forte parturjehdo laborer. Tune vero
vel o mninö facit abortum,aut inutile fatum parit, quia
Vt multum, fepe cum
Par tur iunt montes,procedit ridiculus mus.
H?c funt quibus totam vigilantiam fuam videas accommodate
quam plurimos. '
Cetera degenere boe adeofunt multa, Iqquacem
VtlaffarequeantFabium.
quibus quacunqf domus inftitetit, cam nec ab ipfa falu-
te atbitrör pofte faluari.
Einitur liber primus.
; * Inchoatiir
L îB B i r S E C V N D V S POLI CR A TI Cl
XO H A N N 1S S A R E S S È R I E N S I S ,
P r O LO G V S.
v j tzintniU, ijtttLtmqut duuntur aut fiant.iï.m&oa. tuit
dJauafivt.mrirtuwappMt. Tuattrÿhamafiapmlia
iua anumuto valiitßmdtiplmii,fidm fam,ium&m
f f " " * '
& ' t ^ -
biitim.vt lnHamt, mathmatms, cum qmbuflimtlm mafimiméut,&
fiqttW» altemtii ntufim, aut défit mt appa-
mntMiiMMumptudmnacmigatur.
. C AP. I.
omina vana effe, & rts ex fidefua cuiqut
■ rsjpondtre.
T ) VSTICANVM& Forte OS-elli ptóuerbmmeft!,^
iVfomniis & auguriis credit ,nunqu?m fore ^cutum.
Ego fentemiam&v«i(Emam Stêdéliffimapoto. Qu.d
ënim reïettädconfequentiamtcrum, fiijaisfcmel auc
amplmsfteinutauericfOuidftofçitaueuiî Quiddcm-
:Ecpnttaiuftusconfâitvtleo.Et illud,Non pontr^ftabit | fisquas y _ dam aliéna opera impëdire,aut
juftumjquicquidëi accident. Fulgot equidem igbgus fi' circa quem . r * ------ ^ r — -,