Ita ergo agantahabeainus,
acfi vita^iiaia^nexc?ffetiit|nob^fcum true Aolefcentes, calecfanguis.dumflorcntanni.dum
rcncur. NamGrzcörum & Barbarorum quapulcrirum aoieicemc», & »,• nr« n«mnr(ikik
cftrammuha&pr®c!äranobii famiiiariffimarafta'cfTc. viget^taijconfulantfatucotcmponj^xpatentfibihobus
foromicumlaudëclarueruhtïQuidporroeorüno-1 nemusdulcihtterarqmlabon.netemerclabitcmpusfi.
men & slöriam ad noftta vfm htec tempora petdoxit nifij nant,quod raicom in vita noltrum dicete poflnmos.Ex,
etaditoramhominamillufttiamonimétarquotamftu-|pcnditidpareee£caft.gaK,vtqnodThaop ftusfe^
diofädiameftvttantum quod cxaiStumiam eft tempo-, perm m ^ ^ S ^ ^ Ê Ê ^ ^ S B S l Ê Ê l
tisante oculosnofttos.dum qua tunegeftafunt legentes tempus elTe.ipfi quoq;ammofixum perpetuotenentes,
cernimus,habeamus.Tcmpusilluditaque,quodlabore^ obfcrucnt, A m in .
fuodoäi(fiin!adnos'fcriptorc*tranßni(erfit,totufnno- .•••■ »'A •" , F 1
I N I S.
ftrum eft, totum illud ipforum caufa cöfecuti foniüs, to-. M A P H E I V E G I I
turn lucri fccimus. Quia Yero mult* regum &populo-
rum res geftx fuerunt, qua: quoniam feriptoribus, a quibus
ill uftrarentur,caruerunc fcpulta font penitusxter-
nifq; in tenebris iacent, quorumtempus vere euanuifle
veieq; deperiiffe putandum eft. Plane ipfos quoq;;qui
rauinuilra erudite &elegantcr licteris mandarunt,honnc
manifeftius euidcntiufqv intueri licet totum id tem
poris quod viuentes tranfegerunt nobis çanquamfem-
p'ternævicæ monimentum quoddam reliquifle. Nam ft
heroum quæ legimus ingentiafââa admiramur > no.eer-
ttorem eorum fidera perhibereppflumus.quam&àfcri-
ptore,cuius non eft cqntemncnda au<ftoritas,nos quoq;
fofcepimus : At foriptorumipforum ingenia dicendique
eorum vim & fupelleftilem non incerta mutuataue a-
liunde fide fed potéti ac certiore etiam quam fi viua.cum
eis voce !oqueremuragnQfcirnus,ipfifq; propc.vtaiunt,
manibus tangimus & palpamus. Quo ergo prxfentiora
font nobis eorum ftudia,eo&tempusquod illis vigilan-
dis impenderunt, przfenrius etiam eflè putàbimus, atq:
itabiifenos illos quibus ÆncidaVirgilius ediditadnosl
tranfmiflos, noftrofq; annos eflè moriturofq; nunquam
dicemus.Nec minusCiceronis.ac cuiufois do£fci viri dies 1
omnes atq; horas quibus aflidue componendis operi-i
busfoisvacarunt,exiftimabimusdurarej'viuereq;inillis y
noSjVndetam fàlubriavirçdoçumentafofcepimus.Hoc
item quo & nos intereà de Tempore fcribimus,quo de
Moribus prxeepta tradifous,minime temp9 elabitur,fed
manct ftabilemanebitq;retinete illud quafi vneo quo-
darn elucubrationis noftrx.
Sufcipiant igituradôlefcenteslçto animo ftudialitte-
ratü,intendant eis ardentiiïime,quç tanta omnib9 quâta
mododiximuspollicentur,quibusnonmodoiaâ:uram
temporisfqua nullam maioié eflè Zeno Stoicus dixit)
euitäburitjfcd quo infuper modo modefte,grauiter,ian-
<fteq; ViUere,patriam & parentes colère,Deumyenerari,
voluptatesdelpicere,flagitiadeteftaridebearpleneperfc<
ftequeinfttu$i euädenr, intelligentq; vëriflïmum eflè
quod Aiiftotelemferuntvbicunq; morareturlolitum a-
rriicisac diicipüljsiügiterdicere.itafcil. Animutn dtfiiplinis
Ubsralibus lumen accipi re, quemadmodum ajpeftum à continente
««re. Non infoper defidia,turpiq; ocio torpebunt,neque
inftar beluarum vitam vacuam, inane, nulliq; inten ta m
bpnp operiducenr. Prxtereaiocunditatera fommam ex
eisjdele&ationemq; percipient,tampulchra eft &amoe-
na variorum cafoura,temporum,getiumq; ,ac rerum ge-
ftarum quxin eis habetur, cogniti o, tam efficax ad bene,
ian<fteq; viuendum earum inllitutio, ex quibusétiâmad
confoltandum grauiores, atq; ad deliberandum, proui-
dendumq; resarduasprudentiorescrunt. Sed& magna
ab ihnumerabilibus, quibus humana vita plena eft, mo-
iefttis leuationem, rccreationemq; inuenient, dum aliis
fuauioribus ftudiis occupatirecordatione earum libera-
bûtur Prçùdiüa. nômodicQ cófequéter inaduerfaqua-
cunq; fo r tuna, quin ÔC opib9, omnibufq; for tunæ b onis,
adiuuabuntur, jppterfingularem q addunt illæ pofleflo-
ribus fois æftimationem atq; dignitatem. Ornabuntur
denique,&adquicquid diefturi, fadturiq; erunt exculti
quam maxime gratiq; proindc omnibus reddétur.Nam,
l a v d e n s i s .p r e s b y t e -
R .I, D A T A R M O L l M
Poncif. M.
- <DE T E R S E V E R A N T I sA
RELIGIONIS
P L I B R I S E X.
Vnus etiam:
DE J Z r A T rO R N ° r I S S TM IS.
Nunquamanteain Germaniaediti.
Supermam ptrmijfu.
INDEX GA P ITVM
L I B R O R VM VI' DE P E R S E V E R A N T IA
in Rel'tgume Maphei Vegti.
L I BRI I.
C ap. I. DeReligionis tranquillo ftatu.
II. Depericulis & inftabilitate ftatus Religiofi.
III. Dcexcellefitia6claudePerfeuerantiç.
IV. Dedignitate Perfeuerantiae, ex teftimoniis (àcrorum
au&orum.
V. Idem ex teftimoniis Gentilum audorum.
VI. Exhortatio ad perfeuerantiam cxGentiliüChriftif
norum exemplis atq; Sententiis.
L ib. I I .
I. De caufis impedientibus perfeuerantiam.
I I . Quanta fit perniciesprçfomptionis&confiden
tiæfoiipfius.
III. Nullam efle perniciófiorem præfumptionem
' quam propria: iandtitatis, nullumq;violentius
malum quam inanis gloriæ. n
L i b . II I.
I. De Remediis contra morbos impedientes Perfeuerantiam,
ac de generali omnium reme-
> dio Timoré Dei,
II. De primo Remedio, Dei cognitione. ;
III. Defecundoremedio,quöd nullusquantumuis
fandlus certus aut fecurus efle poffitdiuin*
gratis 8c probationis.
IV. De tertio remedio,foi ipfius cognidoriè.
V. De quarto remedio,confoltandi alios,audiendique
libenter iudieja & repiehenfiones maio-
rum fuorum.
L I b . IV.
I. De quinto Remedio , aliorum cognitio arque
confidératio,'
II. De fexto remedio, Cohibendiimpii fui ipfius
mods.
III. De habenda com miferatione aliorum qui peccatisimmerfi
font.
IV. Defeptimo remedio ; de fugienda cuiulquam
iudicandi confoetüdinèi.
V. Exhortatio ex antedidis ad fiigiedapfomtione.
L i B; V;
I. Dc generalibus Remediis,& primô de abftmcn-
cia & ieiüniöi _1
I I. De
Anxietatts
graues fæ-
pc fuftine-
(Probandi
Spiritus,
an con» ■
«antes.
Defiderio
Ço nihil
“gnius.
^allisquo
fMetfifôï
II. De Oratiohe,feu precatione aflidua. j men ccrtutn erarvel vano leuiqucäßimo duÂos fruftra
I I I . De Pfalmodia. | cam attentaire,vel magno etiam ardendq; fpiritu ados,
IV. Dégrada lacrymarum. 1 inmaiorcfantaitatisprofctäumiferabilitcrdeicdios.quä
V. De leéèione libri fpidtualis facra , ac S. Scri-, vlnisipfis complcdividcbâtur.ne vnguibusetiamfompturs.
V I. Deexercitio
giofa.
a&ione » & operatione Reli-
V I .
I. Demeditadonevilitatis &miferishumans.
I I. De quieti tranquillique ftatus Religiofi meditatione.
I I I . De beneficiorum Dei méditâtione.
I V. De meditacioiie peçcatçrum noftrum.
mis attingere potuiflè. Cogebar nimirum hsc confi-
derans non nihilpro^obis vered,propofitoqueyeftró
fquod quales iam radices egifièt ignorabam ) eau dus al-
tiufque confulrum ire ducebàm, omnia peiorçm in par-
tem verfabam animo, ætatem infirmiorem,fexum îmbe-
cilliorem, inexperientiam rerum, abfendam mei, fragî-
litatem etiam huius humana: compagis, & quem fortaf-
fe conceperads horrorem diu afflidæ, tnüldfque vexât*
roalis domus noftr*,qu* cunifta mccum ancipiti cogita-
done agitans fedbebam vobis non animo êa improban-
di ad qusmaior vosDeùs impellebat,fed probaridi ma-
V. Exhor ta tio adPcrfeuérantiam, ex his quæ gis an firma ac folidafaniftitatis fiindamenra ietifleds.
didafont. ' ,j Poftquamverolongafaris & cerca experfehtiaintellèxi
I vere ïan&am vereque à Deo infufam cam mentèm, de-
pofui omnem illico quam pro vobis ante gerèbam folli-
citudinem,quin&plurimum l*tari,ac Deo infuperfqrn-
mas habiere gradas ccepi, qui vos mihi talés,talique affla-
tas fpiritu tdbuiflèt. Quod mariifeftius vobis fiet fcuni
feripea noftra atqUe exhortationés, ciim eximias qtiaS
enunciaturus fum aliquando Virgirtitadslaudespèrcu-
pide legetis.Etenim quicquid in mcingenii eft,quicquid
iaboris & ftudii, totum id vöbisyeftfo iure dedicaui ,in
quo priora tccolens tempora quibus inhiabam quotidië
condendis carminibus, nihil prster Mufàs & Poerarum
lufos pulchrum ducens,mirari non fatis poflum adeo
immutari affetftos meps,adeo vim animo mco(y t ita di-
xerim )fieri potuiflè, vt à dulcibus prurien ti bu (que fabù-
lis ad ftudîafeuëriora conuerfusfoth, & qui decantandis
M A P H E I V E G I I
L A V D E N S I S
‘D E D E R S E V E R A N T IsA
R E L I G IO N 1S AD ELIZABETH ET
Morne am ferons.
C A J> V T I.
De réligmis tranquillo ßatu.
Vm graues f*pe, vc fit,in rebus humanis fufti
neam anxietates &moleftias, vnumtameni
Deo optimo maximoq; accepi,quo tanquam
tranquillifljmo turbationum mearum portu,
. ingentibusr^umgeftisconfiâifqjtot incertorum ded>
g fepe,vç fufti- rûm numinibus ardétius inftabam, fiunc âd exhottâdas !
anxietates&moleftias,vnum tarnend forores,adinftruendasfsminulas,addocehdaSvirgun-
culas defeenderim, vt pro Ouidiis & Flaccis, nuhe Au-
tranquilliffimoturbationum mearumDortu.' guftinos & Hierônymos , pro Virgilio, quëmalterum
tutiflimoq; malorum afylo refici atq; recreari foleo, vos
fcilicet,dile6dflim* forores.vos dulci dims filiz. Neque
enim vos. alitet ac Alias aonuiaut educaui. Non parua
cette eft qu* ex recordatione vitz’ yeftr* mihi lxtitiao-
ritur. Nam dum cogito fingulare,cui vos deuouiftis Vir-
ginitatis fanótzq; religionis propofituro, tam pied vobis
coli, tarn coftan ter obferuari, nefcio quid maius, autdi-
gnius,quid deniq; animo meogratius vnquamoptare
poflim, fiue quodinnumerabiles ( quas meliore vos co-
filioeffugiftisJturbulentihuius mundimiferias,tutum
quoque contra quieturn omniq; moleftia vacuum reli-
giofe vit^ ftatum intclliga,fiue quod ralia vos d me feiam
morumrudimentaviuendiq;exemplafofcepifle,quibus
facile ad earn quam eftis aftecut* gratiam forte perueni-
ftis, fiue qUod pias yeftasxquas jp mead Deum emittitis,
ac ctebras preces magno fperem mihi inter tot procellq-
fa vit; noftrx diferimina naufraganti adiumento futuras.
Hie me videor loquentem itrumpitis, memoces eorum
qu* in ipfo fan éi i tyrocinii veftriprocinótu long« his ad-
uerfa vobis fetiptitaui ,admirante(q; tam fubitam fente-
tix mutationem,aflcribitis ad fommam forte vitilis cöh-
ftanti* notam. Verum fire<ftiinftitutimei rationemat-
tenderitis, non dicam non damnabitis quzegeriiti i fed
& omnia a mc vcl prudenter ante fada efle, vel conftan-
ter pieq; ttinc etiam fieri vltrp comprobabitis.Feci equi-
dem,& multiSjfateor, dumprzfenfiflem difluafiidlitte-
rulis meis.quod nee feciflè me tarnen putetis vt ab fente-
tia vos animi yeftri magis rcuocarem .quam quo ea fpiritu
indudta, quibufoe innixa virib9 efièt explprarem. Neque
enim meitaareligiooe abhorruifle exiftimetis, vc
nonintclligcremDei nihildefideriodignius atqueprz-
ftancius, cuius qui fe feruitio certa perpenfaq; mentisra-
tionededicarent,hauddubitabameos vtireótius viuen-
di iter ingre flbs, ita tranquilliorem beatiorem que lodge
etiam vitam fuifiè confecutos. Sed cum non ignorar^m.
arduum quidem afperumq; efle callem eura quo adverx
perfe<ftxque religionisarcem peruenitur,quam cum in-
numerabiics obtinuiflè non ambigèrcm,ac multosta-
BibUoth. Vet. Pat. Tom. 1 j.
in terris Deum èflè ärbitrabar , nunc Dauid fideliorem
vatem colam,fufeipiam, am pie<fta rq u,e ,&eius m i h icar-
mina, quxtanquamaniliaquxdam dcliramentaiorde-
bant.nunc miraaipergatänimum foaùitâte, atque (vndc
magis etiam obftupeicam ) quod tantopere deteftabar
exhorrebamque inftar mpriis, nunc (acérdotio dulcius
nihil putem. Cogitantem hxc me non immerico Cp-
gunt admirari, interque cogitandum varia mècùm animi
flu(ftuationcindagafe caufam atquc originem tant*
in me tämque gratx mutationis. Vbi Vero diu mul-
tfiqi pedüftraüioinné fecrëtx metis ambitum, vos mihi
tanquam prx fori bus ftantes occurritis , quarum fandlis
aftiduifque obfecrationibus video aliiirh à priorc fa-
(ftum animum meum , aliamque voluntatem atque
affedtum, quod quam maxime coniicio ex plerifque ad
fne litteris veftris, quibus gentiles difeiplinas véreri, re-
ligiofioraque ftudia ac vota optaré admodum mihi
fignificabacis.- Ita vos ergo me immütaftis.ita me in qua
libutt fententiam diuertiftis, ita germanum forores ra
puiftis,ita captiuaftis, nempe captiuum & fateor me &
lxtor,dele(ftatme veftra vidtoria. Iuuatfubiugumire,
accipitc captiimm, yiiSriccs imicitc vincula,ducite ih
triumphum, non refugio feruitium ,fequor haud inui-
tus,nec Vti Romanos viiftores populi olim foba&ifo-
lebant, Iungite equos,inftruitepompam, confcendice
currum, tîîumphate dé^ermaho forörcs, voléns egö &
libetis ac triû'mphales laudes canens vitro procèdàm.
O felicem prædam , qua ipôliatus exultât; O læta üpo-
lia , qux qui amifit habet ampliora. O nobilem pal-
mam 'qux viiftdglorîofa eft. Ô illuftremtriumphürn,-
qui foperato iocundùs èft. Accingo iam me , accin-
go dulci feruitio veftro , aggredior iam qùodiupràpol-
licitus fu i, aggredior ipm ad vos feribérè, relidtüque
blandioribus ftudiis arque ablegata telebrandorum
Deorum vanitate , omnem quantulacunq; eft, ingenrî
mei tenuitatem dedo vobis 8c voaeö. Nut>c ferment
vobis libelli mei , nunc omnia vobis meâ feripta de-
fudabunt, nunc pro ftupratote loue ,infamique Vénéré
: / * F f f f ' .
Jk
uchitur aiv
duuseft &
àfpcr.
F
1
g
M
Iupïtcr ftû!
ptator.
Venusiri-
faons.'
laudes !