rimurh»quefuntur de vobis.Placeati ra qi miferatiönive-
firatibus veftris pro ipfo communieanriitm. cqfolatur in
ftra,Cantuarienfibus veftrisaliquodprxflarcfolatiuiri,
ornai tribulatione veftra.NâChtiftianiflîmus RexFran-
&veftri hominis glotiareformare,rcprirncclo holtes'Ec-
corum patrem noftrum Canruarienfèm Archîepifcopü
'clefiae & retribuendo eircumuentötib; veftris mèritp.,
in vlnis caritatis excipiens éum inEccléfia beatæColum-
Vnüptd certo noueriris.quod fi Rex femel inquacumq;
bx Senonenfis regia magniftcenria exhibée, & fie traâat1
petitione repulfam fuftinuerir,omniü merirorü vêftrórfi
inomnibusvt àChriftotradtaridecctGhriftum Domini.
quod ad ipnim,euacuabitur frudfcus.Neceflè a.eft vc pa-
Aliterenimexprimete nequeo affe&ionem quânau-
tiatur repulfam, qui in petitionibus modeftiam nefci t.
frago facerdoti exhiber Chriftianiffimusprinceps. Nos
Mdgiftro Girardo. E p i s t . C X C lV .
autc m d o me ftici fàcefdo tis pro feripjei quidem rebus,fed
afcripti fidelibus, qui pro ififtitia patientes honprifica-
uerunt minifteriura fuum, dtfperfi funuis,yt èxulesih
regno Francorum.Sedvbiquehobisadellquipàfcit vo-
latilia coeli,8c liliàveftit agrorum. Spetartiusaütë quod
idcmspater nofter & omnium D.ominus prôçellam Ve-
ftram in auram côuertctimbriùm, licet maius nob^siro-
minere naufragiü hottes Ecclçfixglèriehtur. Mentiun-
turenim Romanam Ecclefiava nobis conucrfameffein
arcum prauum ,& Dn.Papam omnibus Régis Ang'.orü
petitionibus annuitte,ex eo fumentes côiedlùram, quod
excômuriïcati noilri abfoiuti funtin adudtu Io. de Oxe-
nefôrdia : qui etiâtft quafi rè béne geftainéurialmpera-
toris, vbi fchifma confirmatum eft, acceptum de manu
Domini Pap* reporrauît Saresberienfis Ecclefire deca-
natum. SedJx quis ea quae Romægefta funt Hiligentius
recolat, plane videbit quod Romanuspontifexetia icir-
cumuenrus caulàm Ecclëfiæ & noftram fideliffimè.pro
curauit. Iahi drilus énim Iohâbhes'tawdem praeftito iu-
rame»todemorcabfolutus, vc itidem publite iurauit,
quod nihilin præfatofchifmaticorum contïcntu feçerat
contra fidem Ecclefiæ &; honorem & vtilitateth Domini
Papæ,&vtinatn non deieraffet : poftmodü commen-
dacitias& deprecatorias pqtrexitex parte domini Regis,
quibusinfertum.eratjvtilli tanquam Regiipfiiu qmnib.
créderetur. Deindc tantafultus au61oritate,caufam quæ
inter Regem & Archiepifcopumfuperprauiscohfnerur
dinibusvertitur,Domini PapaecommilicarbittiojVtîllæ
ad hutum eiusroborârentur, aut caderent, & Archiepi-
fcbpo form am mandat) eius paix omnimoqa c.Sfirraare-
tur. Ethoc item iurathénto cônfirmans obtinuit vtDo-
verba. Et mihi quidem numquam pladuitte feientiam MJI minus Papa t concederej , feàdhoc lègatosélïc milfurum.
quzinfolis verfarur fermonibus, vobispvide notumeft. Quorum iter ( vc aiunc )fufpenlum'efti iuratorisfraude
NecauditoreS verbi,necprxconesap'ud Dominum iufti comperräv .
funt.led fadloresreileque verae Philofophiae certittimum GuiUtlmo SubprÜrt. E P i G X C VI.
argumentum, cum quis virtucis obice rerundic ftimulos "V vCIhinuper löcutüses jn parabolis, dicens tuas, imo
carnis& totiusfortunscliditincurfum,Sumus(Amicej ^ * Ecclefia:opeside nouo publicatas,& ftudiofiusdein
conflatorioDominf,eoperpatientiä philofophemur! precaris ne meeasprodente transferantur in ßabylonia.
amäore; Nam do.&rina viri perpatientiamnofeitur. De i Sed fi publicatae funt} mirortjuäre vlq j ad patrem fe pro
ctetero communicate fiplacet oquorum aliquid, quee in .filioru falute & libercate matnsdeuouentem, &iam tri-,
expilatis inuenitis armariis,fi n6 aliud occurrir,quod no- : ennio aerumnis expofitum anteliberälitati« beneficiano,
ftratibus défit ,faltem vi(iones& oracula bearæillius<5c
celeberrim æ Hildegardisapud vos funt, quæmihi ex eo
commendata eil & venerab ilis.quod eäm Dominus Eu-
genius fpeciali caritatis affeäiu familiarius ampleäeba-
tut. Explorate etia m diligentius ÔC refenbire an ei fit d<
T7 T fi vobis nuper fcripferim quz videbantur fcriben-
-C>dapro tempore , tarnen inftar amicitjxtorpentisar-
bicror inter neceflarios ceflare verbi commercium ,prx-
fertim oblata cx qtiacüq; oecafione opportunitate cpl-
loquii.Celebtc fi quidemprouerbiumeft,verba amanri-
bus,&fcruilibusingeniis querclasn,6 dèeffe. Quantum
veto filentiumin profcffjenibus religiofisad cqlrum iu-
ftitixproficere cornmendacur,tantum profedtoconuin-
citur amotis perdere &generare defeótum.Impiilit ergo
me ftimul9 eharitatis,poctitoris opportunitate diuinitus
collata,per litteras fcifcitari ah circaftatumveftrumin
alrerutram fortunx partem de nouo lit aliquid immuta
tum , Scan aliquid proea certumacceperitis de expedi-
rione'Imperatoris & veftroCpIönienfi, quos Deus con-
uerrat fi prsdeftinati fun t , & percondignos frudtus pee-
nitentix in vnitate Ecclefix coriftitutis donee vernam, &
purgatosintroducat & perducatad vitamiAlioqüip vir-
-gam furoris fui csdemem populos in indignstione, cor-
ripien tem Ecclefiam caftigaripnecrudcli confringat A1-
tilfimus mifericors & raiferator Dominus. De ftatumeo
n oua feribere nequeo,'q u iï circa me nihil eftinnouatü.
Scd qüi vefter fuirecedentis,vbicumquc finv&A'bicu tuque
locorum vos degatis.auófcore Domino vefter ero.
Nec dubito quin8c opportunitatib9 me is fi res exegerit,
officiofa eile difponat yeftra fedulitas. Poterimus autem'
magisadinuiceinomciofiefle fiipfi Philofophia: ( cuius
profeifioni diutius operam dedimus-J enraueritnus dili-
gentius inferuire.vt fim us (Tcilice c) po tins mandatorum
execu tores, quaminanium ventila tores verb or um. Res
enim quxrit, curat, & aflequitur veritas Philofophia:,n6
peruenerunt. Si {dublicata: funt,debueramus & nos elfe
.de couxentiü populo. Sipatré profitemitii,ybi eft amor
eius? fi Dominum reccpiftis, débita: veneratio,nis quo
profeittuseft timôrîfi vosfratresafleritis&amicps pere-
grin anti ü,cur ceftant humanitatis officia, & defc^ ta: folafinehuiusfchifmatis
aliquid reuelatö. Ptaedixitenim in | tiacaritatis ifidfortafte quograriuspatripræftetis obfe
diebus beatiEugenii.quod non effet nifi in Extremis die- I quium.expeäatis vt amplius egeat. Interim jfi^urisma-
_bus_ p_ace__m&gLr_atia:m _in v• rbe_habji_turus.Precorautem at-! nibus imperitæ multitudinis oculos oblcdlantes rati im- r.-__ .• r.. . .. r .J . J ï- tentius.vtres beatiRemigiiapud vosficptotegatis,ficut
protegeretis animammeam. 1 .,
Domino Morinenji. E p i s t .C X C V*
C O finceritatis veftra: tit ulus in caritate fplendidius e-
A—'lucefcit, quo ex relation^latori£przfieririum certius
couttatquod interfortuitortim euen tuum turbihes, &
varias procellas negotioru, quibus officii veftri inftantia
indefinenter concutit ur & acrirer, fine tamen vii cutis e-
lifione.colliditur.Amicorumpoteftisfollicitudincmge-
rere,& eor um onera perfraternae caricatis exhibitiohem
facitis veftra. Sic enim & Apoftolus fcandalizacis couti-
cur, 8c fracribnscoinfirmatur infirmis, & per compaftio-
nem fit in Ghrifto-omnibus omnia, dum ad forma Ethi-
purioris, & cofummatioris Philofophia:, humanum a
(e nihil repurat alienum. Repofi ta eft vobis(Pater)huius
corona mifcricordiae, quam redder vobis in ilia die mi-
fericors 8c miferator Dominus, qui vos interim cxhles,&
proferip tos feruos.fandlorum fuorum minifterio,necefpenfum
ire publicis vfibus quod in fpeólacujlis & curio-
forumlenociniisoculorum ineptius crogattir. Profejtto
nonho.cifta fibi tempus fpeólacula pofcit. Illudq; faty-
ricum videtur inyos,fcioiüi&quibus loquor, proba-
biiiterretorquendum,-
Non habet tnfalix N umit or quid mitt At amicot
QutnüÜA quid dontt habet,nie defuttilli,
Vnde enteret multapafetndum tarne leontm.
Nec hoc dixerim q> verb u hoc ih ombes cadat, fed irieós
quos indubitSter noftis, quia potueruht nó tranfgredi 8c
tranfgreffi fun t:bona fa cere,nec fecerüt.Noui t infpeólor
cordium, quia mlhi triftitiaeft, 8c dolor continuus cordi
meo,qj vobis dormientibus in periculovitx, foli alicni
naufragio veflro ferunt opem. Diciturcame adcumulu
doloris mei •, cp circa vnum in tapta nécefficace patri prs-
ftitiftisobfequium,& diligentemadhibendocuftodiam
ne euaderet:quiade manu carnificum elapfusconualue-
rat ad n oftroru m p raefidia patronprum. Séd timoré p ra:-
tenditis
tenditis. Atprofeélo Deus non irridetur, fi time tis cum
cui ad momentum credit* eftdifpenfatio peccata corri-
niendiih corporibus, quare non pertihietis cum qui po-
teftcorpus 8c anima nuttere ingehennam ? Expergifci-
mini igitur,& memineritis Abdite difpenfaroris Achab,
qui centu prophetas in fpecubus latitarifes pauitin per-
fecutionelezabel. Quicquida.inalcerutrapartefeccri-
tis.procitldubio menfurabonam&fupcremuentem in
finds veftros refundet Altiffimus. Neque hoc ille impe-
diet vetter collega Baronienfis, qui vtinam fubmergatur
ejSè non ambigo omnia pleniffimè audierit.ex ore cips.
Deum tarnen tettem inuoco in animam meam, quod vr
exahimi mei fentehtia loquar, Archiepifcopus Epifco-
pum fincerc diligit, 8c faluti 8c indemnitati cius cupitef-
feprofpeâum -.fedinfiftit, vc qui inobedientiæ&ilHciti
aüfus aliis dédit formam » fe ipfum falub ris,& neceflarl^
obedientite ejeteris prüftet exemplum. Quod fi fibi Icri-
pturàe au éloritate, amicorum confilio, & Domini Paps
mandato perfuaderi permiferit, ipfutn Archiep. quern
nunc fortafle plus iufto timet elementiffimura patrem
inueniec 8c longe proniorem ignofeere quam vlrifci.Po-
teftis enim 8c expedit reminifei, quid fuper hoc àfède A-
pottolica nuper Domino Gonftancienfi referiptum fit :
namadveftramautyenit, aut debuirpuenite notitiam.
Sei tis etiam quid folatii mihiretulit Decanus vefter ,aut
finefeitis,vtinam ômnia,quæ Romärgeffit, tä in hac cau-
fa,quam in cæteris, nö modo Vobis,fed 8c toti innotuerit
mundo. Etfiliceretadhucea publicari per nos,facile ih-
nocefceret qùid aâum fit.&de confuetu dinibus vnde li- A Mentis eft -, non amantis fe&fua curare düntaxat,; , . T . o r j . • ^
Gomico nihilcsritas i lercputatalicnumifcdpctcon- Ar^iepifcopi &llbcrtateEcclelî*j4 eintégra reftitutio-
eratulationc tcdlegaudentio. adeft. & pet comfaffionc ! ^ iccuritate osmium pxulum: Quid cnam mrauent,
dolentib.congemiîcit. Suastamcaifcaidncsoldinatir- j & E* intcnmfiicfimatationcdifp=
thermis quibus dignus eft, quas meruit, vt c6i jciatur
iufefolium,cuiusPeSonus in pcenamdelinquehti-
um meminic, aut fepcliatur in falinario Heduorum. Vt
adpatabola tuam redeam,feiasquia nominalibrorum
apud me fepulta funt. Sigillum quod nomine tuo rece-
pi, illud roini tuus abftülit Britonellus, quod ex condi-
did tuo fadlum fufpicabor.nifi ablatum rettitueris.
oMauehnshem. Ep ist. CXCVII.
nrat.vtfintonincSinDomino,&hu- n'usncccffitatcmandat.dumpromiffionnmfpcramtÇ:
manitàtisofficiïinfinguloslcgenatarai>atiasinfor- «pcaatarfidcs.Scdmbdopctmmquodnontcaclcnjt*
n.antism^isautminuscxereft.Etcambeneficiagratiï îdq0cDcoauaotembtcmwxtacnimcftdoespctd.rio-
latiotis ad omnes portigat, maxime tarnen dilatatur ad ! ” îs cotnmjqut ylndiaac adefle feftmant tçropora.Q^iQd
domefticos fidei.&iudicio eius in his ipfis qui cura fuo-
nim & maxime domefticorâ, quos affe&ui natura inge-
fit; & fidei confortium pietati commendat, curam non
agit.fidem negauit, &eftinfidelideterior. Te a. in hac
elfe fententia oranino nô ambigo, vt pto nepote tuo A- ;
dam (more fcholarium, ) degentc& pa,tiente ®entc
in ftudio literarü fiducialirer intercedam i certus q? ficüt
honeftatem acceptas officij, & meritoru patris eius in rc
per ingratitudinem no obliuifcerer,fic neceffitatib. eius
oporcunumSc debitum non cardabis prxftare fobfidi-
um. Qüod fi præmiffis racionibus, quas vtiq; prudenter
penfas,pieces meç aliquid poflunt ferre momenti,totus
in prccesafTurgo,&emcaciam earum experior, this plena
deuötione genibus prouolutus» fi demefollicitaris
conditionem meam diuinç rhunus gratis gra tanter am-
pleâ:or,crebràmeditatione reuolucris quam fufpeâa
fueritomnib. reâè ^pientibus continuaca mundipro-
fperitas, & quam certum fit argume ntum dileâionis, fi-
liorum delinquentium culpas per flagella purgari.
K egnaldo Sartsberienfi Anbidiac.Bpi^r.CXCWlU.
INhumanus eft,& extrem* impietatis maculaincurrit
& notam.qui paterrta afflidlioneno lçditur,pr*fcrtim
fi meumconfllium intérim quxricur, ecce coram Deo,
quem huius verbi in exrremo examine cette inuoco., rota
fpiritus liber rate, 8c in fide illi tanquam patri promifla
& débita refpondco,quodin omniatduadubietare ceh-
feo faciendum. Scilicet vc primo omnium quæramus èc
fequamur quid fùper hoc lex diuina prçfcripfit,quç fi nihil
certum exprimit,recurraturadcanones Ôcexempla
Sanólorum, vbi fi nihil certum occurrit : tandem explo-
rentur ingénia & confiliafapicntum in timoré Domini,
illi que feu plures feu pauciores fint, ceteris præferaritur,
qui honorem Dei commodis omnibus anreponut Nullus
enim falubriter i n cedir,lege Dei,quæ omnib9 eft cer-
tiffima forma viuendi, negle<âa, 8c qui patrum vêftigia
detreélat imitari, ad confortium regni, quo illi gaudenc
inrrare non poteft. Nam 8c lofue & feniores Ifrael in fe dere
Gabaonicarum pacuerunc culpç:qu* lîcur feriptura
ceftiseftfumptiseorum cibariis os Domini nonincerro-
gauerant.Qüid autem fignificaturper os.nifi verbü Domini,
quo femel 1 o omis eft,vt id ipfum reperi non opor-
teat ? huiusaucem perfpicuaeft 8c clarain lege fen rentia,
quoniam melioreft obedientia quam vidtim*.-quia & a-
riolandi cri men ett,repugnare,&quafi fcclus idololätrie
nolle acquiefcere. Hanc Chriftus edidlo promulgauic
vbipaternxbenignitatisinfiliuraplura Scgrandia luce & firmauitcxemplo, fa&us obediensvfquçad tnorteih,
clarius radiant argumenta. Conftac enim exfcncentia I ftocens quibus finibus virtus obediéti* debeat limicari.
Domini rotam Canançorum gentem perpétua feruitu- : o bedi end ü enim eft non modo yfque ad iadluram rem-
tedamnatam.quia pater eorum Cham à quo & genus & j p oralium & corporis cruciarùs, fed vfq; ad exitum mof-
nomen contraxeruht, inhumanusextitit in patentem, j tis ,fi certa in neceffitate ceflatur, virtui obedient:* non
Nam ex commiffo au<äoris impij tota poftcritasprxiu-1 aflequiturpalmam. Sapientiores amici melius fortaffe
dicium tulit, & dum odibile ferui tutis excipic iugü, de- cofulent: fe4 ego(Deö tefte)ad prxfèns commodius në-
uitandçimpietatisfâlutare omnibus procurât exemplû. j fcj0. Sic enim Domini meilcfuChrifti gratia perfuafus
Sane &ego me detiorem Cananço quolibec at bicrer, fi flun} & omnes amicos perfuaderi defidero, quod fumpatti
non compaterer laboranti : fi flagellacius no exul-
cerarent animam meâm fuper dolorem vülnerumpro-
priorum. Huius rei teftiseft confcientia,teftis eft coüfci-
enti* ferutator & arbiter Deus j qui forte citius qua cre-
daturilluftrabitabfcondita tenebrarum, 8c matiifefta-
bit confilia cordium. Ei: iam quidem jlamus ante tribunal
eius , vt eum in caufa noftraiudicem expedient us,
mum credo nefas animam prxfene pudori,& prop ter
vicam viuendi perdere caufas.
R. Cönftantienji Epifcopo. E p 1 s t . C X C IX .
QVper aftlidlione Domini mei Saresberienfis Epifcopi
ö q , quidc iuftiffimü eft, anxiatur Spiritus roeus eó quidem
grauius,quö minus laboris huiits facilem .exitum
vt in confpedlu ipfius ftultum fit & temerarium men-: videt. Quanta autem fedulitate apud Domirium Gan-
tiendototius laboris&vit*,u quid tamen falubriter pa-1 tuarienfem egcrim v t. cum relaxarc t , nouit infpedlor &
timucautrcdle agimus,mercedem perdere. Laboraui iudexomniilm. Silaborimeofucceflus deruitexvariis
ergo(ficutipfenouit)apudDominurfiCanruarienfem, cdufis,quasrctcxerefuperuacaneumarbitror,qutaplu-
vtensnunc mitigatiuis, nunc acetbiotibus&omnifer-
monumgenerei Sed labor meus (quod doleo) ceflit in
caflum. Quos aritera obicesille precibus & perfuafioni-
bus noflris oppdnat,& retexete logum 6ft, 8c fere fuper-
fluum i eum Magiftdr Gilbettus quem vobis fidelem
rithas earum M.GiflcbertuS fidclis vefter ab ipfius Ar-
cbiepifcopioreaudiuic. Vt vero taccamplurima,exeb
maxime mouetur Archiepifcopus, quod Dns Saresberienfis
formam inobedienti* cxterisdedic, 8c adhucaf-
fiflit Lundonienfi , be aliis quiquxrunc animam ciuS,
Bibliöth. Vet. Patr. Tofn.xq. fibb
#