« 4 e in
qùod licet difeere ex "Hebræorum fàpientibiis, Philone
inquam 8c fofepho. Ecclefia vero Dei non fólum Chrifti
fupplicium & mortem,led & refurredïonem éiüs pafèha
neceflario appellat, cuiüs çaufà iam ante eft explicate in
quamcunque demumdiem exIëptem,poftquartamdeci-
mam inciderit,dies refhrredionis.VndeBafilius Magnus
C$fitrea* Cappadocia Epifcopus in adhortationefuade
baptifmo ingenti voce prædicabundus declamat : Omne
qmdtm tempus eport union eft adfalutarem baptifmatisfonteni
txcipiendum five diem tionnnans ,fiue notlem ,Jiiiehofam,fiue
momentum,flue quid niomento breuiUs eftfed itire meritifitmpo-
portunior eft ,diesproprius & ad earn rim defignatus. Quidau-
tetndie pafchucognatiusadbaptifmumïHàc enim diesmonimen-
tum eft refurreftionis. Baptifinus autem i.mua eft ad refurreftio-
mm • RecipiamUs ergo bispafcbalibusferiis pignus &gratiam re-
furreclionis. Ec Gregorius illeTheologus in oratione paie
kali,cuius hoc initium. (In cuftodia meaftabo,inquit diuinus
Abacuc,)ovnnïnç> gemina docet cum itaferibit : Pafcha Domini,
Pafcha,iter umdico Pafcha honorfkcrofancta Triados. Hoc
eft feftorum feftutn, & celebrities celebritatum , tanto reliquUjo-
mni. us non humants tantum &al> bominibus profeciis, fedipfis
-tbriftifeftis diebus clonusquanto !olftcllasfuperat claritate. ll-
luftris qu 'tdem nobir. & Jiefterna lux plena luminum & lucerna-
vidé Nic?-‘ rum qu.u geftauimusfuit, quam pub lice priuatimque omnespro-.
l o c u m . Pe mortaiù, & omnes omnium dignitatum ordinesptilfa crebrts
ignibus nolle,pereginm,lux inquam magni illiusfolis Vtnbra,
tanto magis ymbfa,quanto cat umxitius totum ten arum orbem
fuis or nament i< illuftrat, quantoque clarius illud lumen, quidfu-
~pra coelefteeft.&in bcatismentibus, (veluti prima lucida natura,
poft- pfmeipemr& increatatn n.ituram, ) &in ipfa Trinttate, a
quafplendoromnisvelut ex aternofonte lumihis, trah'ttur decer-
piturquerelucet. Praclarior ergo lux hodierna.qucd be f t erna ho-
diema quafi tmneia fucrit' & veluti nofeens primum iubar, &
pracepta quadamfuturifequentifquefefti latit\a.
Hodiema vero die ipfumreftirgentis Chrifti triumphumagi-
tamus,non (peratum ampliusaut cyjptftatumfèd prafentem, to-
tumqueadfèmündumattrahentem. '>
Ergo-ex oràculis à Deo didàtis, fàndifïp, Ecclefiæ magi
ft ris inftruóti, libéré, qui intenfuCatholicæ & Apofto-
licæ Ecclefiæ fumùs ,dicamus pafcha noftrum* pro nobis
immolatus èft Chriftus 6c fiirrexit.^A ppellamus ergo,vti
didlum eft fupra, & mortem & refùrrcdionem Chrifti
pafcha.
Porro fi placer explorare, in qüeffi diem quartadecima
primi menfis incident, parrimur 5540. pet ip. i$.ducK
mus inzoo.exiftunt jSoo.ip.inpo.prodeunciyio. ip.in |
vnitatem fiünt ip.relinquuntur ii.vndecimüs ergo annus :
natutalis nouemdecennii adiundam habet epâdam v-
nam,cui adiicimus 13. iilas anteinterlunium, feptem ante
iurïamm.àii. Martii 12. Aprilis, 8c colliguntUr 4 4 : abiice
30. rélinquuntur 14. Intelligimus ergo •quemadmbytum
hoc .praefenti anno 14. luna primi menfis incidat in t i . A-
prilis. Quod fi & diem hebdomadis lubet inueftigare an -
nis 5540 .quartam addimus partem,nempe 1485. cólligö-
tur,(jp25.quospéf7.partjmùr.Sepnës poo.efficiüt^Oo.
lèpties 80. créant ÿdo.lèpties pireddünt ój.reliquaiurit.z.
quibus adde 3. ante luminaria, & illas ii.à ii.vMartii,& 12.
’Aprilis, colliguntur : 8.abiicè tef 7. fiunt ii.relinquuntur
^.Ergo I4.hóc ann'0 inciditin (abbatum;
VideBaro- • • Hoc lccuhdo iècundum Chrifti in coelum alcerifiim
anno, Philippus-Apoftolus Eiinùchuhi, Gandàcis Re-
ginæ Æthiopum gentiiim primitias Chrifti doétrinæfub-
• Hoc eod. anno in Palæftinà Cæfàteæ Gornelius cum
tota familia foadiiiinicusper Apoftölum Petrum'Ghrifti
fidem edodtus recepit.
I'n D.ViTi bèrii Gæf.xx;Galba& Sullà CoC"
Agrippa Herodis regis filftis Romam profédtüs’Herç-
dem tetrarcham àctufet, S^à-Tiberio in vinCuia^cn'icicut:
I n D.vii.Tib.Cæfxxi.Gàlbô&Nonhiâttô'Goift:U/
■ ' Horuincôrifttlatu PontiusPilatiîs Tiberiihii Cæfaiem
de CHriliianæ-gentis rcligione edoc'ét, & ille feiiaratn:
-qtrtfreligionem Chrifti réfpuëte,decituSr câpitis phénam
inGhrittianonnii delatotesvti'T ertuliiànus:Làtinirslite-
ris prodidit.“;*'> --v . î ' 4 . / ;
'negatfuUTe
idololatrâ, i-
fed ptofely-
tum & pri—
‘ ‘ is gen- vt tre*j
reges Chri-
ftianorum. '
I n D.viii. Tib.Caefäris xxii.Laeliano &Plauto CoH
Quarto poft Chriftum iriccelumafliimtum anno Petrus
Apoftolus Hiefofolymis profqftus, A ntióchia: verbum
Dei publice docuit, &pontificatus curafufcepta^a
Chriftianis ex Iud*a qriundis indudtus, feipfum inthrö-i
no Epifcdpatus cöllócauit.nec qudnquam ex gentibus in|
Chriftum efedentem aut recepit 411tcomplexus eft,léd
illis negleétis inde exiuit.,
C C IV. OLTMPIAS. N
T i b e r i u s Im p e r a to r R o m a » in * p a la tio n a t u r a fa c isfc - * vMaUctf
c it,* c e le b s & f in e lib r is ^ n a tu s a n n o s * e x x. Habuu»J
" sores & ld
G A IV S C A L IG V L A IM P E R A T O R
m a n o r u m quartus,quatuor annos lemRom.admi- feuetonius.
niftrauit.A.M.MMMMMDXLyiII»’ • i ' :fSed*antum'
: T'
. lND.ix.Gaii i .Proculö & N igrino Co £ ■ -n
■ Gaius Oefar fimul ac rerum pötens iaétus eft Hero- de meiife,
dem propter'Herodiade, vt ait Ipfephus, excorrem feejt, [tam<J I
& Agrippam vinculis exfolutum ludaorum regem dixit. ' I
Hie eft ille Herodes qui lacobum interfecit,vt Aóta A-
poft. teftantu r, a pedibus confiumus, quiregnauitahnds
vn.iv.Claudio tresGaio imperante vtütadidit Iofèphus.
- I ND.x.Gaii 1 1 .lulianö & Afptenate Cofi
Pontius Rilatus,is qui Chrifto feruatore in terris agente
prtefès Iudsa fuit, variis circumuentus arumnis fibi
mortem cpnfciuit,vindióta nempe diuinaillumnon mul-j
to pblt necem Chriftiprofequente.quemadmodum Ro-'
mani fcriptores iuxfaqjGraci qui ic'olympiadas coricin-
haruntyprodideré.
I n D.xi.Gaii 1 i t Claudio C a f& CerfianoCof.
His Cóf. S. Petrus A poftolus primus Ëcclefis Antio-j
chenafundampntaieeit., ' . ^ I
Eód.ahno MarcusEuingelifta ad -^gyptiós profedlus J
illis Cluifti legem promuigit primufq; E'cdéfiae Alexan-i
drina pontifex aeatusptafuit annos xxn. :
I jj D ixuvGaii 1 v. Ciaüdio C a f i i.folo Cofi
lmperante Gaio Philó hiftöricusfloruit ,rqüiresqua
& b Gmo ludailèüèriere confcrmfit. ' . ^ ^
Hoe confulatu Gaius’ Caligula in palatio Rema afuis
jniniftris,qui a cubtótilö eraht, éunuchis voléntefénatu
rnadarusfftjCumvixiiTetannos x x x ix .- f " ■?
' 'CCV. ' OL TM PIAS. I
C tA V D IV S quiritusRomanorumImperator,te- jWtoW
nuitimperium annisxiv^A.'M.MMMMMDLXiï’. 1 ' ! - •
' jNö.xifNl.Claudiii<jlSudioGafi&Antonino:C.ofi j '
Primo hoe Claudii ahnöSiSrephanus; pro Chrifto oë-f
cub uit,in cuius necem cohfpirauit & Paulus, f l icSteph a -!
nus noui teftementiprii^yasMartyr&princeps diacono-| <
rum I^ulqni ?dHüc pro Iudai%o proppgnantQm.percupi
fbreih fufimprecibu^ fit/petrauic, hie folds,cum vniuerfaijj
Iudaoru m fynagoga difpfitatione cogreffus dd ftii fpfeëta-Ü
culümïpfüm munerariuin fiuee'dïtbrên/éxdtaüit.'^Hic'!
eft qui vidit ccelos apertpi, & filiumhómifiis ftahïém k/
dextris Dei.^Cumm Ä f in föcris Irreris federe dica-j
thr,hic ftantem vidi^é)tehiiqw^n'it^<fö gfauHfimi-Cbrta-
minisagonothetam gdtpéöriculüm exdÖuit; vnde &abi ,
illo iheitatus vt afFedaret yiam iri ccelum deprecatus eft; jq
proiis a quibus faxisobruebatur dixit:Domine ne ftatuas
,illis* hbè peccatum,fedtuipfè aedipe fpiritnm meum/^ . 1
“ En &;hïc ëad. vi^Hquat alü» eademi^'pi^tfcat^pftri-f
fttifh iiiquath éffe iri ccelp futuri ftatus moderatorëm &•
priDcipe'm,quem&rogatVtiebdemlbcbi:ecipiätur'. I
IND.xiv.CL A V D I I ii.Glaüdio Caefite iv .& Cargo
Cofi' 1 ■ - ''- V 1 1 ' 1 I •
' Hoc anrib Paiilusdüm pérfèquitur & vèxatEcclefiam,
in Via-coecatur, & diidhiémanuvënicDamafèum,ibiqüe
vfurii 'Oculorum fëcipit&T'fitcro fonie-tirigitur äb A nania, ]
qliemädmödüm Adfs^pbftlcontihétüi.'Öaftjkfcö iridc
in'Afiam profeétus ^diit Dahiafcuin vtêad Galatasfcri-
bifi ’ ;
' IN Ö.X-V. C L A V D H iir.Claudio Cafare V. & Vitel-
iió.Cófi
Hbc^anno Paulus'Dathafbo .per mcfcnid fb^ièris Hiërp-
fo^mapémenitjquam fuaih ptofeótionerii'ih ë^It'idGap-
KjiUüàHdrmum. M
A
B
C
*Quodft
koe non
Eufib.
D
lacas commémorât. Deinde poft triennium rütfiim pe-
riitHierofoly ma vt vîderet Pe trum. Hoc triennium non
ponifi in annis Apoftolatus fui, nec enim adhucad illuni
gradumvocacuserat,velipfevelBarnabas.NequeHcro-
des adhuc vita ccflèrat ,v ti fpeciatim Ada docent. Barnabas
autém deduxit ilium ad Apoftolos, necquemquam
illorum inùenic,hifi Petrum & Iacöbum fratrem Domi-
mini,vcinEpiflolaad Galatas närrat. Et expofiiic illis quo-
modo in viaDominum videcit(Ecce patet diferte, höc triennium
ab eo intelligi,)& locutüs fit cum illo,& quomo-
do Damafci libere Chriftum ïefiim annunciarit,vti A da
continent. Eratres vero cum de infidiisluclaorum cognouiffent,
quod Paulum tollere dècreuiffènt,pèr mania ilium dimtfèrun't
Tarfitm. Et muentumeumBartiabâsduxiiAntiochiam,vbiàâ
tertium annum Claudii morat'u Ita enim Ada loquuntur.
Exiuit Barnabas vt querer et Saulum, & cuin eum inueniffet, de-.,
duxit Antiochiamt Eaftum eft autem vt ibi to turn annum in Ec-
clefia verfarentur. Ergo, vti dixi, totum triennium Antio -
chis im plcuerunt. Hoc enim tertio anno Agabus famem
futuram prxdixit, vt ada teftantiir. His diebus deftenderünt
Hietofolymis Propheta Antiochiam. Sur gens autem vntts ex Hits
nomine Agabus ftgnificauit perfpiritum magnàmfamem qiiafùb
Claudiofuit. Êcftatitriinfert: lüo temporeiniecitHerodesma-
nus vt quofdam affliger et de Ecclefia &interfecitlacdbumfratrem
loannis gladio, & Petrum mißt in cuftodiàm, qua cumfecifetftat'tm
morte coneptus à ver mi bus confumptus eft, vt narr ax
lofeplw,cum fiptem annos regnajfet.
I n d .1. Claudii iv.Craflb & Tauro Co C
Hoc anno Barnabas & Paulus ad Apoftolatum vocan-
cur,vteftinAdis.
t t v i . b itM .P iA d .
I n p.ii. Claudii v.Vennicio & Coruino Cofi
Quinto hoc anno Claudii deledus & defignatiis Apoftolus
Paulus ingreflus eft Antiochiam fnagnam,&cum
didiciftec quæ Petrus ëgiflèt, vbiq; fcandala fiiftulit, & p-
mnes recepit & co mplexus eft, oninefq; (ad feruand am fidem
) cohortatus eft)vti Clemens & Tâtianushiftorici
tradunc. Venit & in Cÿprum& Scleiiciamj aliafq; chutâtes
vt verblifti Deidocerèt.
I n d .iv . Claudiivi*Afiatico& Silano Cofi
His Cofi Pàulus rùrfum venit Hierofoly math,vhde âd
Galatas dé hac profedione in hæc verba fcribir;Poft qua-
tuordecimannos rurfUrn àfeendi Hierofblymam. Quod
enim dixit : iterum, aperce altetarü hatic profedioncm 0-
ftendit, cum dixitfepoftquatuôrdécimannos , See. vide-
tur mihi fpacium annorum Apoftolicoriim à Chrifto iri
coelum aftumco numerate. Eteiiim à Chrifti in coelum a-
feenfu vfque ad hanc fècundam Pauli Hier ofolymitaham
profedionem,fluxere anni xiv.menfès x.^’Ët nifi hoc de-
mus,deprehendentur,a baptifmo 6c recepto vifuPauli,vt
eft in A dis,quatuor anni. Et hoc non folum ex Adis cbl-
ligitur,fed ex Iofepho,cum dicit Herodem ad tertm Claudii
annum viram produxifle, Sc confettina à morte Herodis
vocaros Paulum & Barnäbam ad Apoftolatum ( quod
quarto Claudiianno accidit)docent Ada. Nechocinde
tantum corichidetur, fed totum quoqj tempus,quo Paulus
ad prædicândumChriftum in Apoftolatum eft ingref-
fus,teperietur.Nouem quip pe anpi numerantur ab exor-
dio muneris A poftolici iuccepti, vfq; ad annum,quo à Felice
vindus fub Net one Romam erat mittendus, vt dein
cepsAda narrant,&anniimpetiiClaudiidocenc.Rurfurh
deinde Hierofblymam profedus cum Barnaba, cum Pe-
trum Sc reliquos Apoftolos vna cuïacobo fratre Domini
repetiflet, Icribütepiftolam Appftoli Antiochiam Syriac,
illiufq; Ecclefiæ fundaments ponunt.ferunt epiftoläPau-
lus ipfè 6c Barnabas,vt Ada declarant.Hinc planp fit tunc
etiamrCatholicas ab Apoftblis feriptas elfe antequam intet
fe difiungerentur. Etfi (olus Petrus, quorundam au-
doritace feripcorum ex vrbe fcripferic.Quin & Matthaus
primus ibi Hilrofolymis, vtait Chryfoltomus, Euange-
fiumferipfit.
Vna pagina defideratut, in qua défunt viginti Sc vnus confulatus. Sex
nempe Olympiades,tribus annis detraftis.
-| Olym^oy. |Olym 208.
AnnusGlauÜiij p. xe. i i . ; i2.[tj, i+.
mdlft. IV.V- j?i. ŸII. VIII.TX,) X.' XI.
Nero impeiat annos xi v.
I Olym.20» I Olym.2io. (Olym.iu.
Annus Neronis 1. i'.| 3. 4 . 5. 6 .17. 8. 9. jo. | n . 11.
Indift. xi!. xxtx.J «v. XV. 1.11.J111. xv. v. Vx.| vn. vixx.
& miferit eum, qui prædicatus eft vbbis Iefum Chriftumi
quem oporfcet quidem coelum fufeipere vfq; ad tempor^
reftitutionis omniü,quæ locutüs eft Deus per bsfindo-
rum fiiorumàfæculoprophetarum. Facit ëciâm 'rhchtiö-
hëm oraculi Mofàici illius \ prophet am vobis refùfiïtàbit Dominus
Deus vefter. Et rurfiim infert : Et omnet Prophet a b Samuel
& deinceps, qui locuti font ,&dnnunciauerun( diet iftós,
Vos eftisfilii prophetarum, & teftamenti, quod dijpofuit Deus ad
patres yeftros dice ns ad Abràham, •& in femme tuo benedteentur 0-
mnesfamilia ter fie. Vobis primum tefiifcitans puer urnfuu,lefum
mißt eum benedicèhtevobis, vt cornier tatft vnufquifyveftrum a
nequitia fuà. Omnibus his teftatut B.Petrus, vti & Euan-
gelift*, oc orottes prophets hâfc omnia prædixerüt,quod
Deus alium ftatum, e umque nouum fecerit & faciat, qüæ
per os omniüm prophetarum prenUnciaüic. Neqüe ante
hunc, aliüm futurum heq'; póft futurum ( immortalitatis
ftatum) âliüm fore detlarauit» fed cumomhibüs piröphë-
tis & apoftolis hos düos folos pronunciauit, hdrtc iri-
quam iam præfèntem,& poft hunc,illuni futurüni.
t>E $ . P a V l Ö A P O S T O LÔ .
■ Ifte eft ille hiàgnüs Apoftolus Paulus,cccleftiùm co-
piarum dudor, qui in feipfo Chriftum habëtlöqüëritenli,
qui ftigmata Chrifti in corpÖrefuocircümferc,magnus
Ecclefia* dodor,qüi mille mórtesquoridiepro Ecclefia.
ruflinebat,qui gloria tu r in Domino &ln ihfirmiràtibus
fuis : qui gratiäm Chrifti in fê'efflorëfcehtem habet, * qui
omnium gehtiürh linguis loquitur<; qui qiiohdàm perle-
cutor.nuncautem përfecütionëm iple palliis ; quondath
peccator j hunc àucem mifèricordiam confecutus : qui
raptus ad tertium cbêlum,& rürfiim in pâradifum.arcand-
rum auditor üàdus ; qui coeleftiüm gratiarüm defignatu S
iudexiqui nof nia legum & mag nus cànonarcha, qui fupè-
rat reliqüos Ecclefiæ dodores. Paulus, cuius fàluratio in
omnibus ÇpiftoliS illius, velu t in acie figni loco,gratia Do*
hiinieft.Hic fèmper in Omnibus epiftolis,veliiti iam in altéra
vitæ béatæ ftatu, exultabundus ac cemisagens, (ad j
* quos fcripfit ) conrefufcitauit & confédéré fecitcum di-
cit:lncceleftibusfpeidatifumus,&aliainfinita,quænünc
commemorare iniportunum. Quorundatn tâmfcn men-
tioneminiicicmus,nëprolixioreslîmuS. Scnbitergoin
ilia ad Corinthios prima in hare verba. Si in vita hac fpë-
rantes in Chrifto fumüS tantum 3 miferabiliores omriibus
hominibus fumuS. Sedenim Paule polt liane viram,quam
fpem aliam fpérémus ? Sane, iriquic, melior vita réftac,firma
& coeléftisiiireiurando à DeOpromiffiu Dich enim:
* in quo dbundàtitiUs voient Deus bftendere hafedibäspromißio-
nis immobilitaiem conftlii fui, intirpofuit lufiurandum, vt per
duos res immobiles, inquibüStmpoßibik eft rtientiri Deüm, for-
tem confolatiönemhabenmus, qui confugimus,ad tenendam pro*
pbfitum fpem, quàmfiait ancor am balanus Anima, tut am que ac
firniam & ingredientem in intérimyéldminis,vbipracurforpro
nobis introiuit I £ s v sfe cun dum or dine m Melchifedec, pontifex
faft'isirtdternüth.
Et rurfùmifetenies habere vos nielioremfubfiant iam & permanentem.
Étitertim: Quafroptfr regnum immobile. Et t\ic-
fum : non enim habemus hic manentem ciuitatem,ftdfutur am
inquifimtts. Et: pietas ad omnia vtilis eft,quapromiftiontm habet
&prafentis yita &fututa. Et: Tratzesego meipfum nonarbi-
tror comprehéndijje vnuth autem, qua quidem re- ro obl. üifcerts,
ad ea Vero quafuntpnord extentus, adftopum defttnatumperfe-
quotadbrutiiumfuperna vocationisDü inchrißo lefu.Quituntfe
ergo fumusperf äijiocfentianm. Errurfiîm:no/?fcautem ton-
uerfatio in COelis eft,vnde et iam faluAtorem expeäamus Dominum
lefum, qui rtformabit cp f pus humiliiatis hoftra configura-
tum co f port tiiritatisfua. Et i te r u m : Expefta mes be at uni fpem,
& reuelationem gloria magni Dei, & faluatoris noftrt I e s V
Chrifti.Et ttuCiumfiergoconfurrexiftis cum Chtfio,quafùrfùm
funt quarite iVbf Chriftus eft in dexter a Deifedtns, qua fur funt
funtfapite,noHquafuper t err am. Et alio loco ‘.Hoc enim vobis
dicimut iuverbo Don? ini,quod not quiviuinius, quirefiduifionus
in aduentum Domini,non prauentem us ais qui dor mier ant. Quo*
E
'^Uas omnibus
loqui-
G
*Ephtf.x.
A d Heb. 6
H