U t a
De m<ruf curiaüum
ineulpabilis,&vndiq;irreprehenfibilisfit,&inbonisteftimoninmhabeat,
& faccrdotemdecens, & neque ex
fidei, & honeft* vit* efle,& literas BofTe-, & quia,neque,
vxôrero,neque çoncubinam,neque filios habent,neque
hos curiales aut officiales efTe.Idem:Sed neque curialem
aut officialem clençumfieripermittimus : vnde ex hoc
venerabili cletoiniuria fiat , nifi forte monafticam vitam
aliquiseorum non-minus 2,5. annis impleuerit. Taies
enin\ordinari przeipimus, quarta propriæ fubftantia:
fibi retenta, rçliquis par tibus curias & fifeo vendicandis,
fi in clero conftituti, monacho condccentcm vitam im-
pleuerint. Idem : Ab EpifcopisDeo amabilibus fecun-
dum diuinàs régulas religiofos cleticos cum multa fieri
inquifitione,&boni teftimonii viros ordinari fancimus,
literas omnimodo fdentes,eruditos,fed hullos magis
in (acris ordinationibùs diligimus , quam cpm caftitate
viuentes , aut cum vxoribus non cohabitantes. Hase
quidem fæculi principes. Nâliceç Ecclefiasdo&orcshxc
I latius profequantiir -, quoniam nimis videntur ardua,
q ü i dicuntur ab ipfis.vilefcuoc, vtique qui veljftos non
audit, cædor eft Hypfea, & Dulichio remige furdior,&
i qùimerito przcipitâdus eft,proftratus ab angelo.quem
officiali.aut cx curialiveniatfortuna. Neque exidiotaf
mox cleücps,deinde paruum aliquid pr$ceriens,Epifco-
pus appareac,fed aut in virginitare.degens dprincipio,
aut vxoremfiquidcm habens, ex vfiginitat^fc eum ve-
niémem, neque filios odibiles,Alio.quinqui przter hxc
aliquid agit.ßripfecadatfacerdotio, &quieara ordinär
extra Epifcopatum fe&abitur hanc legem offendes«Sed
neque ineruditus cx i ftensdäerorum dogmaturn, ad Epi-
fcopätum accedat. Prius autem ad monafticam vitam
proMus, aut in clerö conftitutus, non minus menfibus
fex, vxoritarnennoncohxrens. Decetero autemnulli
per m i ttim us a pofitione legis yxorem habéti, talem iro-
poniordinationem. Sicqtbonamgratiam.vel gloriam
in eo, qui ordinändu*eft,quzrimus$üa ctiatt in eo calu-
mniam, qui fruftra aebufauit, punimus. SiHnemaliquis
dicat confcium fe effealicuius illieitorum * i , non prius
mercaturusEpifcopiordinationem, quam querelasexa-
minatio fiar,& vpdique innoxius appareat. Qubd fi poft
hmuïmotdi«ontra<Jiâioàem,nonyxffoxisqmordiiUm j contemnit,infemumininferiOTem.Na^ab& Abiui^nç
fecit,legmmamexaminanoncmimponiçattfî,currata<Üfiio feccenfos , & extra tabetnaeu u -,. „
otdinadonem, feiat quodab eo fit, pto nifailô eflè, led i?j mandante autbetat : fed h. templum
qaicontralegem6tcadat&cetdoti9,&quifineproba-|fenaoram,Moyfetepugn^te,.deft,legedomimp^
botteordinariQneminjponit,& ip/efitnilitereadàtfede hibente.ri.taotqt .rrutopere.
f e c e t d ® . IcemT.co ; Si qjicmquam àdEpifcôpatus nierofa.repletatnumdoimisdt^ini.ahenum^na^acsradumprouehiDeoaurorecontigerit,
punshominum cendunt. Adolerethuranitunturp oh , ‘ n_ in
mentibM,nùdaeleaion.sfcienfiaViq«too!Tmiamio- nitatiim&Abitqnitaramfocietatecoottaéfebtruuntiit
dicioprofetatur. Nwnogradiimfacerdotiipreciivena- Moyfen.fcmdAcesEcdefiam.facrç^otn^percurbarLmm
qui fque dareiufficiat, «fttmttw. PtofeSo enim petmKtantut accedete, Cum CDf fib‘
quis locus tutus, & quæ caufa potent eiîe exeufata, fi ve- ^ rati^P ^ Ec^atum>de îute patere fibtaflfeuut ynmetfe
netandaDeitemplapecuniisexpuguentutîQuethmu: eoquodpnnceps,»tdicunt leg.buSnonfubucitut,&
mro inteeritati, aut vallum fid« prouidebunus.fiautî quofl prmc.pt placet legra habet vigotem. Cum. etgo
fecta fei^s,venctanda penetralia ptoferpit^Quid déni- Ipopulus« Sein eu ni. omnçinautOritat'^rtftiameonmque.
cautùmefi'epotetit.autfecumm.fi&na.tasmcor-]letit, ciobuiarectimenmaieftatiseft,&manifeftafub
rupta>cortumpimtïCefîètaïtàribusimmiuereptofenus|uetfioprincipatus.. Siquideuifectileguin ar ,
ardorauaritiæ.&iractisadytisiîpelfatutpiaculate.fla- tateanisdigDUafit.quemptmcepselegem. Necteme-
Eitium. ltaquecaftus&humiliseligamrnofttiAmpo- ritasèffugitnotam,&bcnecumeoag.tur>f.ï.elpatuafii
nbusepifeopus, vt locomm quocunque pemenetit, o- quifquis ex quacunque caufa volunta.tpm principts eua-
mniavit* proptiadntegritate purificet. Nbn ptecio, fed cuate parat.Nnllas leges credunt cirnUbus prïfeteudas.
precibus ordinetprantiftes,tantum ab anibitu debet elle Has Amchatfis Scytha tebs Aiauess compatautt, quae
ï - ' 1 ----------------- J - mufeas & culices detinettt, lcd volatiba ttanlmttoent
gtandiotai Sic & iura ciuilia , humiliotum teptimunt
vtdüntates ; fed ptofeSo potentioribUS cedunt. Nam
ex tranlgrcifione vel comerntu legitimam eisnonirjo-
gant poenam ,fed nec interpellatas quidem cautadim-
mulatione prærerëunt. Ad h‘æc conqu*fi»tyrannorum
exempla proponuntquibus perfuadeant poteftacibus,
vniuerfalicere. Maximecamen ficubi locorüm fuerint,
vbi inueterata con fuetudo obvineac ,eriam*fi rationi ad-
uerfetut & legi. Narrât quis tyrannus domefticum fuum
autfamiliaremin quamE^clefiâm fine eledione intru-
ferit,quis clerü, vt ignotum Sc indignum èligcret, terro-
ribus & damnis impulerit, quis Ecclefiâm Dei yêdtderit
palam, quis metropolitanum compuleHtreprobabilcm
eôfecrare.quisEpifcopbsreligiofos in exilium egerit,aut
adosab aliis coegerit exulare, qpis Ecclefiâm & rcs fa-
cras honorauerit muneribus fordidis, qnis indignis fiip-
plieiis torfèrit religiofos , quis vilipenderit ^c pelTunde-
derit eleram» quis in prouinciaMtïduxerit ferale iudiciü,
quis leges & canones exterminauerkà finibusfuis ; quis
indixerit filentium Epifcopis, vt quaeuis flagitiaimpune
&finc vlla reprchpnfione committerèt.quis aduerlusEc-
cîfcfiam Romanam diutiùs & perniciofius incumuerit,
quis omnia non tam fua, quam petuerfalege traâiaueric,
quis tandem confueueriçiibito licitum coçquare.Siquis
autem in hiscora.memôrandiscopi9fioreft,&incxplen-
da malitianequiotjüncerioriséft fidei,& efficacious in-
duftriæ.Quivéro proveritate fidei,aut fincerirate morü
de iure diuin o aliquidloquitur, aut fuperftitipfiis éft,aut
inuidu*Iaut(quod capitale eft J principis inimicus. Si di-
cas quia ignis per feptuaginta annoS Babylonicaè càpti-
uitatisfut aqüavixerat, dèmum extiu&us éft", AntiofepofituSjVtquæratur
çogendus,rogatusrecedat,inuira-
tus effugiat. Sola illi fuffragetur nece ffi tas excüsadi. Pro-
'fe'óco enim i ndignus eft lacerdotiû, nifi fuerit ordtnarus
inuitus. Cum fane quifquis Bànc fanftam & yenerabi-
.lem antiftitis fedem’pecunias interuentu lubrifie" aut fi
quis vtalterum ordinaret Vel ehgeret, aliquid aceçp^è1
detegitur,adinftar püblici criminis,& Îaefae rraieftàtis àc-
eufatione propofita, àgcadu facbrdotii retrahatur. Nec
folum deincepshonoreprmaoVfcdperpctuç quoquein-
famiz damnare decreqimus, vteo s, quos facinus par
coinquinat»& squat, vtrofquefiroilispoenacomitetur.
Item Iuftinianus nouella : Præ.omnibus iftud obferuari
fancimus,vtnullus per fuffragium.alicuiusmuneris,Epi-
fcopusordineturV Si quid aurem raie commitratur., ipfi
dantes & accipifente?^ & eorum mediatores damnàtioni
fubiieiantur. Et præterea qui.dat,&quiaccipit,&me-
diator.laçcrdotii aut clerihonoreremoueatur. Quodah
tempro hac caufa datum eft,Ecclefiàèiüi vendicetur.cu-
ius voluit (acerdotium coiqparare.Si forte laicus mediator
prohac caufa aliquid acceperit,iq,duplum idEccléfiç
reftituat.Idem.Sed neque quemlibet venerabilis domus
g ibemaeorèm, aut aliam qttamcunque folicitudinem
Ecclefiafticam agentcm.dare aliquid illià quo conftitui-
cur, vt nulli perfbnz licéat, procomroiflafibigubetna-
« o ne. Qui vero dat aut accipit , aut mediator.f it , clero
n udabitur. Acceptis,vendicandis venerabili loco. Si au-
ccm fiecularis fit quiaccepit.aut mediator eft, qubd datum
eft, duplum eidem venerabili loco ab iplo przbea-
tur.Idem:Sancimus cum opuS fuerit Epifcopum ordina-
re.clcricos mox in tribus décréta faceréperfonistpropo-
firis facrofan&is Euangeliis , dicentes in ipfi* decretis,
quianeqipropteraliquamdotiarionem,aurpromiflio- .
nem,antamicrtiâ hos clegerunt. Sed & feienteseos rc&ç cho vqndentc Iafoni faCerdotium , aut quod Beatus
Gregorius
Gregorius teftatur.quia peftüentiæ & fames, ooneuflio-
ncs gentium,colliûones regnorum,& quam plutima ad-
uerfà terris proueniunt, ex eo quod honores Ecclefiafti-
eiad preeium , vel humanam gratiam conféruntur per-
fonis pop mentis.. SrdicasOzam percùfiùm à Domino,
eo qtiodarcam nutantem praefumebat erigerc. Si régna
te Ozia r«ge leprofo filuifle dixcrisEfaiam,&eo mortuo
vidific Dominum fedentem fuper folium excelfum. Si
dixerilonerataheinaculi humeris Scplauftris Leuicaru
duntaxat imminere,& fi qua fun t in legeDei fimilia, bene
agetur tecum, fi nô mutilatus retrudarisin carcerem,
autinexilium propellaris. Vndeconclamaberis,& tam
ambitiofi,quam fautorés eornm extremæ damnationis
•{• vitz non verebuntur ferrefëntentiam. -Vnum tarnen
remedium tibiDominus procurabic, quod cumfquefa-
pientis & cinentis Deum confcientia cônfonat verbis
tuis. Indç eft quod fencentia eo vum de ce Domino auto-
re,non fètpper obtinét. Sienimipfiscreditum fuerit,tu
quafilæfæmaieftatisreus , hoftispubliaisiudiçaberis.
Diceris vtique publica euacuare iudicia , &ç dum profef-
fionispropriæ zelator, Ecclefiafticam erigis hbertatem,
fapientiam fubuertis principum , &c eos quali ftultos&
contemtibiles reddere machinaris. Satius e.it vt diade-
ma decrahëretur principis càpiri, quam principalis & e-
gregiæ partis reipùblicz difpoficio, qux in religione yer-
faturjillius fubtraharurarbirno.
- Nonpriuata cupit Romana quisquisin vrbe '
Pompitum tranfireparat.
& forte arroganfius priuatorum vota tranfgreditur, qui
fub imagineiibertatis priaeipibus appétit domjnàri. Na
fi quis principum fupérfiitioni huiufmodi acquieÇeàc,in-‘
fipiens <jftj,& ab illuftrium regum virtute degencrat.Da-
urdtamén, fiçut Regumnarrat hiftoria,& oiUbisIfrael
ludebant coram Domino i n omnibus lignis fab reladis,
& cicharis,&tympanis & lyris,& fiftiis,& cymbalis j licet
ëi non defucrit eiufmodi increpator.Hifioria nâmq;
memorata pr6fequitur:Et egreffàMichol filiaSaul in oc-
curfum Dauid, ait : quam glonofus fuit hodierexlfrâel
difcooperics fe ante kncillasferuorum fuorum,& nuda-
tus eft quafi nudetur vnus de feurris. Dixitquq Dauid ad
Miçhoî : Viuit Dominus, quialudam ante Dominum,
qui elegit mé,potius quam pattern tuum, & quam om-
ném domum eius ; & praecepit mihi vt eflemdux fuper
populum Domini in Ifrael, & ludam, & vilior fiam plus
C A P. X X L
Dt hypocritis, qui ambitiouù labemftlfa reVgmis imàgi*
nenitumur occult are.
Bleet autem populi remeritas , aut licencia pote (fatum,
præceptis légitimas, &diuina inftitutionere-
priraipoflîr,ambitio tarnen domari non poteft. Si enim
in manifefto non audet,clanculo ferpit, & fraudulentcr
ingreditur. Si fores Ecclefiæ muneribus non aperiac, fi
nec fila,nec aliéna yiolentia refêrancur,confugit ad artes
fallaciæfuæ , omnia quxlibcrtatem impugnant, quæ
»t doiâorum ftatuta conuellunt,& quxreligioni contra^ -j-al.décre-
riafunt,totalibertatefpiritusdeteftatur. Sinonem , vtjprum.
fimplices & credulos circumueniat, mirabërisrediiflc. T Simo-
Simulât &difiimulat,&:
aftutam geritfub peâorevulpetty
Stoico quouisliberioreft.Catone rigidior. Éft quoqiie
interdum fimplicior, Paulo dodtore gentium fblicifior,
fementior Petto ; & ei viuere Chriftus eft,&.mori lu crû:
necgloriaturin âliquo,nifiin cruce Çhrifti, quam iugi*
terportacin corpore, vtfpiritùsfàluusfit,difToluiduntaxat
cupieos, &efiècumGhrifto. Mqrtificatergo car-
nemeum vitiis,& concu'pifcentiisi&nonficutcéteriho-
minum ,cum hominib us degens, vitam agit Angelicam,
6c in coeleftibus eonuerfatur.Iciunant hi.continuè, fine
I intermifîîone orant, clare tarnen,& vtaudiat hofpes.af-
peris & fordidis veftibus induuntur, & populum incre-
pant. Arguunt cierum, de mon bus çorrigendis folli citant
principatus 6c pbteftaces,teftimoniüm fibi açqüirc-
tesiuftitiæ , fi viras detrahant aliéna?. Vc vero fraus fub.
honeftatis fpecie conualefcatfandabilium virorum collegia
expetunt , arduas fubeunr profefiîones,oficnrant
difficilia,& fa ittiliarius fibi propicii.poffib 1 lia & quæ humaniora
fufit,cxequutur,Sic ergo Bafilii,Benedi<fti,Au7
guftini.aut fîhocparum eft, Apoftolorum & prophera-
rum fatentur fuccefforésjveftes Garthufiçnfium, Cifter-
cienfiüm,,Clûniaçenfium,mduunt,3c qui.dignanturefTe
canonici,gloriantur in laneis tunicis 6c pellibus agninis.
Veniuntenim in veftimcntisoüium, -intrinfteus autem
funtlupirap'acesï fed,vt ait Dominus,euidentiffime co-
gnofeunturà fanftibus fuis.. N on rartien i fraude ifto-
tum,reiigionjs veræ diminuitur gloria.Nam infubiranqtiâmfadus
fum,, & ero humilis in oculis mêis,& cum ter omnibus •confiât, quia nomina quz profitëncur, &
ancillisde quibusloçutaes,gloriofîorapparebo. Igitur j quorumpolfttenturofficia, boneftiffimaSçfidelifiima
Michdl filiæ Saul non eft nafusfilius vfq; ad dietn mor- j funt. 'Nam religio iri hisâdeo vera,adeo probata coiifi-
tis fuæ.Dauid yero fedic Re(.in domofua,& dédit ci Do- i ftftiVt nullius rcprehenûonis aculeos reformidet. Siquir
minus requiemvndique ab vniuerlîs inimicis fuis.Vides de ni Cartluifienfes.quafiaiiàiiriætnumphacores, præne
quàtn diligenter puniri docet hiftorialiunc concern-
ptumrcligionis,cumarrogantiatumoris ,lndedeuot!0
nem fidèi 6c humilitatis cultum remunerat?Nam & Dar
uid quietem reepi afiequitur, & Michol prauzincrepa-
tionis meritû fterilis obic,& nullum inclyti generis,& fe-
licis matrimonii reliquitfrù'âum. Rcbte quidem, cum
& Michol omnis aqua,vel ex omnibus interpretetuf.Si-
quidem multitudini*imperitxconfilium)& quzpopuT
lare iudicium fèquitur, fruélus boni,nec iuéundifatcm,
nec memoriam nàbet. VeruntaOien cum i'ftos cbnfilia-
rios magnatorUm audieris,nequaquamfufpicaberis Michol
fine fobole dèccffifle. Omnes enim filibs.Michol
efïèmiraberis.etfi non carnem ,fpiritum ex tradücé illius
pu tab is proçeffiftè. Et qub iftud faciliiis tibi perfuadeas,
hi quidiuinam euacua're nicuntur, vt fuam flamant aur.
toritatem,fine libèris moriuntur,aür eos rèlinquunt-de-.
gencrcs & ignauoSiProculdubiô quifqu'sEcclefiafticam
deprimitlibertacem,aucpunirurin fi^autpunitûr ,
in fobole. Aïnittuntergo filiiëtiam'propria* - ^
| cum bis quæfauore eornm, par
cipui ybique clarefcunc.ÇiftercienfesB.Btnediâ:!,quem
omniumipftorumfpirituplenuipfoifleconfiât, præce-
ptafic yeftigia fequuntur ad vnguem.Gluniacenfes, reli-
giônis formam muleis f prouidentiis tfadidefunt* ‘ Et
Canouids fiifficeredebetad pleuiffimam laudem,quod
regülam eoruni oportëf omneyclericos imita ri Eremiræ
jjjuoquç baptiftàm (aliiaroris, & filios prophetarumfin-
ftitucionis liuc habérauïores.Fracres rempli Machabeo
rum exe m p I o ,p o nun t a n i mas fuas pro fratribu* fuis.Xe-
fiodochi fine.h9fpitaliunvprocuratoces f Apoftolorùm
fequuntur veftigia,&adperfe<ftioniscamülôafpirantes,
ineofideliffipiiaudiunt Çhriftum , quod viuuntinno-
center. & om nia quæ habent, pauperib us erogant In his
tamenpmnïbusiidclesinueniuntu'r,&reprobi, necob
id religipnis autprofeffionisyeritas deformatut.Quse e-
nim profelîio eft,auc quz legitur vn quam fuiflè fociecas,
in qüam macula non irrepferit? Angelum Apoftatam le-
gimuSjin primisfcatribusparricidiuro ,-prophetâ repro-
bum,Apoftolumpraditôrem, difcipùlosChriftiperfi.
( dos, ncqtamë corrumpiturpuritas pcrfiftentiutnJVnge-
I lorutï»,aut minus fanâa eft focietas inuicem diligentiu
I fia trum,aut prophetæ gratia eft in eleblis eulpabilis, aut
Apoflolarusin fidelibuscontemptibilis , autdifciplina
Chrifti per varios errorcs aberrantium eft infamis. Sicuc
ergo Angelus Sachans transfiguratie in Angëlum lucis,
& Apoftoli pfeudo ad àutoritatem Apoftolicam afpira-
I 'É p 4 ^ ban?