4 0 0 . .. .. •■■■■■■ . "^v ' <y* i __ :___ ;______.'.ÿ , ~
RbmaÂifto/i*vilefcataûtoritas, quæplerumqueab | naculialfumcns protêt & malleum.Etingrellaeftab-
Kr À* irifidAlihiMfccinta éft.hoc diuin* &{fir fcoriditc & cum lilentio pofanqu^lupra tempus capitis
C
«/.honora
a l Aoth.
IVOtnan*nireuii* v«cii.»vÄUtu“L*,> --
infidclibus & de irifidelibus fcripta eft,hoc diuipæ &{h
delis hiftori* comptobetûr ^xempliSvYndiqvcnini ap-
paret,quia vt ait Valerius, eàdemùfn tuta cltpotcntia,
qua viribqs.fuis^odum imponit.Ét fane nihil tam pr*-
clarura eft»aut tam mägnificum, quod non moderatio-
nedefideret tempera«. Primum ergo tyrannum nobis
obiicitdiüihaèaginaNemroth robufturh coptraDomi-
niimvenacorcmyquem & Ninum dici nonnull* teftan-
tur hiftori*,etfi ratio témporis non acquiefcat, euroque
fuiflie reprobum,fuperius di&um eft. Regnare liquidem
voluit,& non à Domino,& fub eo turrim in cerium eri-
gere conataeft c*cadifpergenda & confundcnda mor-.
talitas.Progrediamurad cum.qucm populo diuina pr*-
fecit ele,£tio,datumqv>n reprobam dominandi ,non re-
gnandi voluhtatem deferuit,adeoque afflixir, vt vrgen-
te dolarisanguftià>mprtem fibicogeretur inferrc.N ihil
enim aüt minimu prodeft lana affirm ptio, fi confequens
vitadifTentit,nec initia rerum apudiudicem obtinenr,
cùiùs fenteritiapendet ex fine.Regum&libiidicrurn Celebris
hiftoriaeft, in qua,autorc Hieronymo,Ifrael edo-
cetur fub tyrannis ab initio laboralfe.Et luda praeter Da-
u,id,Iofiam,& Ezechiam reges omnes reprobos habu.il-
fe moriftratu«Salomonem tarnen, & forte aliquosalio
rum in luda coualuilfe facile crediderim Domino reuo-
cante. Mihiq; facile perfuadebitur populum durs cer-
uicis,& corde indomabili, 8c qui Temper reftitit fpiritui
lan<5fcô,& non modo Moyfen farriulum legis’,fed'Deum
Dominurp legis aboroinàtionibus gentium ad iracun-
diaro prouocauit, pro principibus meruifle.tytannos.
Nam tyrannos,quospeccata impétrant,inducunt&erigunt,
poenitentiadelet,excludit, & perimït. Et quidem
ante reges fuos, ficut Iudicum narrat hiftoria.feruierunt
famé numéro fiîîjifraelfub tyrannis multis& variispro
difpenfatione diuina aftli&i temporibus,f*peque lunt-
clamantes ad Dominum liberati. Liccbatq; finito tempore
difpefationis.nece tyrannorum excutere iugum de
ceruicibus fuis, nec qttifquameorura,quorum virtute
poenitensôehumiliatuspopulus liberabatur, arghitur,
fediocundapofterorümemoria,quafi minifter Domi-
nitmemoratur.QuodfUppofitis liquet cxemplis.Serui-
fcrunt ergo filij IfraelEglon regiMoab decemôc otflo anfcoriditc
& cum lilentio pofuitquifupra tempus capitis
eius clauum 1 perçu (Turn que malleo defixit in cerebrum
vfque ad terram. Qui foporem mortifocians, defecit 8c
mortuùseft.Laudcmneergo,autvituperiumconfecutà
eft pofteroruîBenediâa,inquit feriptuta,inter muliéres
Iahel, vxor T Aber Ginei, 8t benedicatur in tabcrnaculo
fuo. Aquam petenti lac dedit,&in phiala ptinejpum ob-
tulit butyrum.Siniftram rnanum roifit ad clauû, & dex-
teram ad fabrorum malleos. Percùflîtq;Sifaram,qu*-
rés in capite vulneri locum, & tempus valide perfórans.
Vt autem & ab alia conftct hiftorià,iuftum elfe publicos
occidi tyrannos.&populum adDei oblequium liberati,
ipfiquoque lacerdotcs Domini necemeorum reputant
pie tatem,& fi quid doli vidçatur habete imaginem reli-
gione myfterijdicuntDomino cónfecratü.SicHolofcr-
nes non virtute hoftili,fed fuis vitjis gladio mulieris oc*
cubuir,& qui viris formidabilis fuerat, luxuria & ebrie-
tateviâusdfeminainterfetSkus eft.Necfeminæad tyrâ-
num patuifiet acceftus, nifi hóftilem animûpiafimula-
tionetcxiflet.Noneftenim dolus qüiferuic ndei,& militât
chari tati.Siquidefidei eft, quod increpatfacerdotes
qnidiuinæmifeiationi prçfcriplèrant tempus,expaôo
hoftibus le dcditurij&vrbem,nifi infta quinque dies eis
Dominus lubueniret. Charitatis autem quod nullà formidabatpericula
,dum fratres & populum Domini ab
hoftibus liberaret. Nam & hocegredientis falutem in-
dicat verba: Fac.inquit,Domine vt gladio proprio eius
fuperbiaamputetur, Ôccapiaturlaqqeo qculorum fuo-
rum in mc,5c percuties èum ex labiis charitatis m e*. Da
mihi in animó confta,ntiam,vt contémnam ilium,&yir-
tutem yt eucrtam eum. Erit enim mempriale noroinis
tui , cum manus feminæ deiecerit eum. Vocauit ergo
Abram fiiäm, & deicendens in dotriiim luam,abftulit a
fe cilicium,& exuit Ie veftibus viduitatis,& lïüit corpus
fuum,& ^nxit fe myrrha optima, & dilcriminauit cri-
nemcapitis lui,& impofuit mitram fuper caputfuuro,
&induit fe veftibus iucqnditatis fu*,cingens fandalibus
pedes fuos.aflumpfitque dcxtralia,&tlilia,&inaures,&
anulos, & omnibus ornamentis fuis btnauit Ie. Gontulitqj
eifplendoréDominus,quoniam omnisiftacompofitio
non ex libidine,fed.ey virtute pendebat. Etideo
r» ...1____ :11_____ omnlianir. Vtin-
T Abncr
îÇinei.
erunt ergo filij IfraelEglon regiMoab decem&oCto an- politiononexlibiaine,iea e.xviriuic pcimcu«l.>-wwv,
nis: Et poftea ciamauecunt adDominum, qui fufeitauit i Dominus hanc in ilia pulchrinidinem ampliauit, vt in
eis faluatorem vocabulo tAioth inclytum fil.um Gcrari comparabilid|pore ociilis omniuappareret. Illuc ergo
filiiGemini,quivtraq;manuvtebaturprodextera. Mi- perueniens,& publicum captans hofteni,dixitIudit
feruntqv filij ifrael per ilium munCra Eglon regi Moab, Holoferhi:Sume vexba ancill*tu*,quoniain liea lecu-
quiiec’it fibi gladium aocipitem, habentem in medio tüsfucris, peifeÄam rem facietDeustecum.Viuitenim
äpulumlongitudinis palm*manus, Scaccinäusefteo Nabuchodonofor rexterr* & viujtvirtus|»iaqu* elfem
lubterlagumindextrofemore,obtulitqi munera,Eglon j te adcorreptiqnem omniotn.animarqin^^^uro^qupreai
Moab. Erat autem Eglon craflusnimis, Cumque niara non folum homines, fed &b'efti*agri fcruiuntilii
o . r I a. 1____________K T ..i-iom r a iitm virMixU/liiall*
s i yiriola
-G
^ Aoth.
si. Abner
si. Abner
obtuliftetei munera, pfcTecutus eft focios qui cü eo ve-
nerartt.Et reqetfoseftdeGalgalis vbierantidola.dixit-
que adregemtVerbumfecreiuhabeoadre orex.Etille
imperauit filentjum. Egtelfifq-, omnibus quioircaeum
eranr,ingrelTuseft f Aioth àdeum.Sedebat autem in*-
ftluo ccendj^Kfolus. Dixitqueei: Verbum Deihabeo
ad te. QupBmT furrexit de thronq. Extendit t Aioth
manum finiftràm, & tulit ficam de dextéro femore fuo,
infixitque earn invetrem éius cam valide,vt capulüs fer-
rum fequeretur in vulncre,ac pingui Ifimo adipe ftringe-
retur. Nec eduxit gladium,fed irh vtpcrculîèrat.reliquit
in corpqre. Statiroque per fecreta natur* a!ui ftereora
proruperurit-t Aioth autem claufis diligentilfim^ oftiis
coenaculi,& offitmatisTera,pér pofticam egrelfus eft. E't
alibi. Silàrafugièns perue:nit ad tentorium Iahel vxoris
•f Aber Gynei. Eratenimpaxinterlabin regem Afor, &
domum f Abet Gynei. Egreflaigiturlahel in occurfum
Sifaræ, dixit adcum:IntraadmeDomine mi,intra,oe
timeas. Qui ingrelfus tabef naculùm eius, & opertus eft
abea pallio,dix! tq; ad earn : Da mihi obfecro paululum
aquæ,quia valde fitio.Q^eaperuicvtremlaâis.&dedit
eibibère, & operuitilium. Dixitque Sifaraad earn :Sta
ante oftium tabernaculi,& cum venerit aliquis interrogans
te& diccns,nunquid hiç eft aliquis? Refpondcbis,
lmlluseft.Tulititaque Iahel vxortAber clauum taber-
1U D on IOUIUI UUUIUltJ, UU w .u v> u t.> g .. _
per te,&obtemperantei.Nunciatur enim virtus&induftria
animi tui vniuerfis gentibus, & indi^tum eft
fecul o,quia loluspotens es &bonus in omrii regno èius,
& difeiplina tua omnibus gentibuspraedicatur. Etadii-
ciensait j Venienis nunaabo tibi omnia,ita vtadducam
te per mèdiam' Hierufalem, & habebis omnem popdlh
Ifrael ficut oucs, quibusnon eftpaftor, & non latr.abit
velvnus canis contra te, quoniam h*c mihi diftalunt
per prouidenriamDei.Quid qu^fo infidiofius cxcogita-
ri, quid capjiofius dici poteft ,hac myfticidilpenlatione
confilij/Dixit itaq; Holofetnes:Non eft talismülierlu-
per terram in afpeAu, & pulchritudine,& fenfu verbo-
f urn .Cor cnimeius concullum ardebatin coricupifccn-
tiaeius.Dixitque bibe riunc,& accumbe jn iucunditate,
quoniam inuenifti gratiam coram me. Ipfa vero qu* lu-
xuriari non venerafifidci 6i fortitudirii$'lu*irifttumen-
to,vfaeft luxuriaaliena. Et ctudelitatem quam femel
fopiuifblandiciis,in populi liberatione charitatisarmis
occidic: Pereulfit ergo Holofernem in ceruicë, & abfei-
dit caput eius, & tradidit illud ancill* lu*, vtponeretuc
in peram repoitandüin vrbem,qusfalutem fuerat con-
fecutain manu femmS-Hoc tarnen cauendü docent hiftori*,
ne quis illius moliatur interitum, cui fidei aut fa-
cramenti religione ccneturaftriótus.Nam & Sedcchias
[ bb negleftam fidei religionem , legitur captiuatus , &
quod in alio régüm Iudce norijriehrini/^ertifi fünt dculi
eius,quia De.Um, cuiiuratur, etiamcumqx iufta caufa
cauetur.tyrannojlapfusin perfidiam/nbripropofuit ante
côfpebtumfuum.Sed nec vènerii,licetVideam abin-
fidelibus aliqùan do vfurpàtam,vllo vnquam jure iridul-
tam lego licentia Nonqupd tyf anrios dé medio tollen-
dos hon eile credam, fed luie religioriis honeftatilq; difr1
pendio. Nam « Daui^ regum, quos legerim pptimus,
& qui exceptp fermoneVii* Ethei.in omnibus inculpa-
tus incelfit, licet tyrannum grauiffimum fuftincret,&
eompefdçttdi.l*pe'hàâu^énriQc^^etn\èitâi9eii^
màluit parcere confifus de mifericbrdia Dei, qùi eum fine
peccatopoteràdibçrate.Decrçuit ergo expe&arepä-
tienter,y t ille vifitaretur dDomino rcddica charicate,aut
in pr*liö çaderet, sut alias iufto Dci iudicio moreretut.)
Siquidem vel exc-o poteft irifigniripatientia.eius, quod
cum oram chlamydisSaul prælcidilïetin Ijjeluné^, « alibi
de nb&u Cafti a ingreiTus, euftodum netgligeritiam in-
crepalTet.ipfumregeincoegitprofitWfquiaDauidqau-
fam agebat iuftiorem.Ethic quidem rnodus deléndity-
rannps.ytiliffimuieftj&tÙHlfiipusjfiiquipremuritur, ad
.parrpçinium clemèriri* Déi hunifliati confugiant, 8c
puras manus leuantes ad Dominum'deuocis pfecibus
flagellum, quQafFl!guntur,auertant.Pecçata etenim de
liriquenthim'jviteslurit tyrannprûm. Vndc Achibrdiix
omnium filiorumAmpn.’falubcrrimumhocçonfilium
dédit HolofernriPerquireinquitnunc Dominé mi fieft;
âliqua iniqpiras populi in cbnfpçâu Dei ebrum ,
afcendamùsadjiios, quoniam tfadenstradetillosDcus
eorum tibi, & fübiugatieruhTfuBiugo poténtiæ tu*. Si
auterri non ^Loffeniio pppuli huius coram Dco fuo,
non p p te rin ® refiftere , quoniam Deus eorum defender
illos,& erimusin opprobrium vniuerl*terr*.
Omnium tyrannorum fintm e][e miferim\& quodineos Dctts
vind.ttamexercet, fimanut cejfet humant, âeboe inlulid-
nospofiata3 & multkfacrafiriptu-
. r<t pstet exemptù.
UTnis. enfin tyrannorum confufio eft, ad inreritum
quidem-, IÎ in malitia perlèuerarit., fi rénocantur, ad
veniam.Nam & ipfîflagdlo paraturihcendium,cunfin
correélioriem filiorum eb fuerit vfus pàter. Et in quit,
Achabrcueritus'eft fadem rnearh,non mduçàm maîum
hoc indiebus eius. At Iezabelin fieuitiàpér(èuetans,-cô;
diguo erudelitatis exitu languinem fuum canibus jin-
gendum præbuit,in lpçovbi languinem innopentisNa-
both linxerant caries. Quod fi ita Naboth* innocéntis
fanguiséxquiritur,nunquidtotinnocentiumfanguisir,
requifitus erit i Vinëam iufti concupiuit impietas, & in
permutationcm ëius totius regni iura, amifir. Punitur
au tem pi ali tia le m p e rà D o mi n 0 ,fe d i nterdum iuo,in-
terdum quafi hominis veitur teloyîn p oenam impiorum.
Àfflixit Pharao populum. Dci, & ab eodëm gfauilÈ mis,
ficut in Exodo legitur,flagellatus eft plagis. Quas bre-
uiter, vt fidelius teneantur, metrô éompréherifaVcuràüi
mïêrere.
Trimsrubens vnda, rxnstslifque fecund*,
Inde culextnftis,pofl mufea noauior ifiis.
Quintapecusßrauit,vcßcamfexta enduit.
Pont fubïtgrsndoipofi bruchtu dente tiefsndo.
. Nana tegitfeltni,prmam nec at vlttnis / tokm.
Nec euro quis verlqs fecèritThocfolutn attendens,quia
plagas Æayptilub Phairaohe latisxprripédiofèioijîipre-
hendit. In lais ramen omnibus non eftaueyfusluror eiüs
àpopuîoDei,fedegredientcmperfëquensçumcurribus
& equitibus mis in marifubrnerfus.eft. Aquis ergo pro'
mùro,ad populi defénfioncmj& pro telp aduerius’mb-
uerfibhèm tyrahni vlus eft Dprriinus. Salmànafar qupqT
regnantëEzechia premebatpopulumDptnini,c6riüér-
fùfquc tex in pieces aduerfus minas tyranni, clypéum
diui.næ protedibnisoppofuit. V nde&éartiper prbphé-i
\ tani confortauit Dominus ,dicens,Nbnirigredieturvr-
bem hanc,nec naittet in earn lagittam,ncc'bccupabit
‘earn clypeus, nec circumdabit earn munitioT Pcr viam
qua ve nit reuertctur,&ciuitaternhahc non ingredietui“,
dicit Dominus. Protegamque vrbem hanc, & faluabo
earn propter me , 8c propter Dftuid leiuum m^uin.'- :Fa-
(ftumeftergbin node illa,venitangelus Domini,&‘per-
cuffit caftraAflyriorumcentamobtoginta quinque mil-
lia. Cumque diluculofurrferiflet, vidicomniacorpora
mprtuorum,& recedens abiit.Etreuerfus Sennacherib
rek Afl^riorum & manfit in Niniuc.CumqVadoraret in
cemplo'Nefrach Deum fuum,.Adramalech & Sirafar filij
eiuspercuflerunt eum gladio , fugeruntqu^ in terrain
Armeniorum, 8c regnauit T Afaraddon filius eius pro
eo. Ncc;mbueat fi alio &aIio nbmine.cenleaturindi-
uerfis hiftoriis,quia pro traditione Hcbr^orUjficurHie-
ronymus autoreft.idcmpentonymus extirit. Dibkus eft
enimSalmanafar,&Sennacherib, & Phul,&T eglad t
Phalafar, & Sargon. Nifi enim poryonymus hab.ea'tur,
hiftpricbramquadamcontrarietarcdiffideritiuiriquari-
dpq} vacinabitautoritas. Hip ergo arigdicp gla'dio pri-
muna aduerlus exerdtum.vlus eftDomiriu3,dein'dead-
' uerfusimpium manib/filioriim^ Iplaquoqjnatura viri-
didasftupet interdumaltiffimi,&iiominum prouocan-
re malitia, creat&ris.'liii'jegvb‘'^s\ijnirabilite.r acquiefcin
-Hinc eft qUdd aduerfiis Donsinum Nabuchodonolp'r
intunaefccns,exr.do leptennio beftiam egit,&pcenitcns
eft denti^P^uerfuslri homin e,rebus reftitutus & regno,
liceteopoftmodummerueritmileroexitulpoiiari. Ad
cempQra trarifeo,^Chriftiana, quoniam in oninigenre &
populo manifefta eft nequitia tyranhprum, & puidejb's
pcena.Iulianus vilisapoftata,& iordiousimperator, do-
1© pbtitisquam viribqs perfecficus eil.Ghriftumvnec ta>
men.viribusremperauic. Nain' fub e6 gr^uilfima ,Chrir
ftianorumexortaeftperfecutio, dum GMfl*i,qUehid(-
cebar cbftatuiiripio*no.inen.ropliebarifrexrihgiielEe.Ve^
rum dum aduerlus Parthos infaufta expeditibnem age'
ret,8cidolis ji tx reditu luo.pro faerifieio,c*de deuouereC
^Chriftianorum, Magni Bafilij, aliqrunaquc Ikmftbrum ■
precibusimifertuseftDeuSjMercuriumq; roartyrem de-
ftinauit,qui tyrannum in caftris mandato b.etft* virginis .
i a ncea perforauu,mQnericemqj.coegitimpium contire-
riGalilpurnjChrifturiifcilicetjqiiemperlequebarur.eflc
vi6foreift,&dc fe triuir phi lle.Curfi enim pr^fatus Epi-;!
Icopus fideles Cpfar'esin ecclcfia perpetuyvirginisgeni-
tricisDei.prriio^a'ntesmo.rationibxollegifletj.iplario'
bte beatam virgine in vifibne fanbtusaghquic, 8c luiiul-
modicbrifp(arioriernaccepic;Yo,care',inquit-il!a ;rnjhi
Merctirium', 8c abibit i.nterficerq luhann'm ^ in filitim
meuip, 8t Detim tumidc blarfpheriiantein. Sipbiu.v au^'
tem cumarmaturafua aduenien'$,velocicer,abiita &ad-
uocaris qu* appartierac Magnhm Bafilium ^df dirieiji^.
brumhaBericemj ini
dexaorfunvvao honiinem dDeo plalmacum.In piincir
pio autem librilhperfcrlptib erat,y^<G.;dn'fin^opjme
iampla(matd,Parce,Su{cipiensiiaq^!bium legttab^ini-
tioyl'quead Parce.Sirnilem quoque.vlftqnem vidirea-
demnodequsftorlufianiine-xp'editiqneLibanius.Re-
diensBafilius admartyridamfanbii Mercurjjjnqbte ipfaj
Mercurij arma no n reper i t,fe d d ieleqne n ti i n ueni t yea-
dem ,& lan tea mrecen ti. languirie, cruen ta tam .iOrqfius
tamen de Mercurio martyre n o facie mentfqriem | led in
expeditiorieParthica^yrannum refert bbuij militis telo
eirepcremptum.Eutfppius quoquequi Romianamele*
gahti cbmpendib dqlcribit^hiftorjam, peremptu faterur
in caftris , led nullum exprirriit c*dis aHtoremVperlecu-
tionem tameriqulm eodem autore inGhriftianbsifupra
modum exercuitieicbftatplurimumhotuifle.Athifto-
ria tripartita diligentius perfeqUftur flagitia Iriliani |
quaritaammanitateperfecutusfitGhrillrim,quemGalr-|
l^umnoriiinabatjtotofextovoluminecdmprehedit.Ex
quibus ad laudemGalil*inonnuHaihfeiui, copendicf-1
le decerpta ab his»qu*deeo Socrates,Theodoriciiis,
Sozoriie»us,tefteCaffio.doro,tradiderut,IuIia.nuabrgo
& regid languine oriundus , & ex Cbnftarittd nepos
tEfcrado.ri
tPhajof^
|fl
.noôe.