
5 4 4 Ioann. Sores ber.
mul o in citatum, vt honores appetetes, yt con'cupifeeses
moJlitias voluptatum, vt opiniojie plebeiavétos feque-
reris in fallu mundano ?Nam hsc.omniacontempfifti
vt ftercora, vt folumlficrifàcias Chrifeum , quitibinon
mométaneos & ioho horos honores» quos p recio fa pan*
pfcrtate muraftferefeituet ; Ted asternos irtecefis.’quiim pe-
ratprü purpura maieftateincompärabili antecedSt.llluc.
vohipcas mollis & effæminatanô habebicacceflum,ybi,
earner», in volitate nature permanentem fpiriçuàUsira-
iplëbit vigbr, & exu! ratio Angelica pcritiulcébit. Ibi laiir
dis tu* praeconia, non de faiiidieprum pcndebunc arbi-
fiiojfèdmagnificentiamvirtutum tuarum fanóti Angelt
■ inçeflàbmterpradicabunt. Hæctibidüeâe, non tairi.de
verbis noftris, quam de (acrisferipturis Conflate deberit,
fi in eo perftiteris quod caspifti. Sbiaénim perfeuerantia'
c ft, quae virtutum omnium qpfequitur fru&um.N ecdiuj
fire&Vfutûra meriaris, in labore ifto füdandum eft tibi,
quia o eu lis tuis laborrim gloriof^mérceshmpendec-, &
remunerator tuus aftat in ianuis.’ Pro i.Hb itaque liqux
mofeftis irtuunt ex tibi impa&oPri9ratu,& déTbllicitu-
, dincanimarura & corporum, quae humeris tuis, ad tantum
onus'1vttibividctur,debilibus&infirtnis,impofita
eftjfufbne patieçre&clâmaad ipibm'irJUOniam prbpe eft.
Quod tibi vifum fueritimportabile,pia confidents reii-
cias in humeros eius, qui ouem rcduxitperaitaha, & to-
tius humani generis in ligno portauit onera.quâdoPrin-
' cipatus ipfius fa&us éft fup.ct humerum einsi IpfëVero
te fublëuàbit » quiâfideljsieft» & non pâtie tùr tentarifu^
pra id quqipptes, fed faciet. tentationem ipfam tuum
eflëprofeâüm. j i
Idem pdemJï%pî:$OE:i ,C L„XILa
G A ufam exilii méiex relatione Prioris de Monte Do-
mini, & ex nveavobis ribtanfilfe arbitrer : vt tatrieh
y9bis iiquidius confeet', eampauciiyxpóhö'. Domino
Cantuaricnfî,&Ecclcfiç,vtpQtu^ftiti,vbitamen,quod
confcientia teftcTetüre audeoprófit^riyÖorninumKe-
g’erri Anglorumiex p ropoïuo iniufte o 60 ffe ndi.Ipfëau-
tém,& mei & featremrneum profcripritb'oriisridltrisJ&
.ego exilium patior. Mîhlverbriëc opësj rieçamicii neb
arma feint * quibus.tantû principèm valeam expugnare,
auequ^sdebènëplacitd fuomini ficmeis iqferrct /pr'b-*
pùlfarc iriittrias.Â^nde àd^vcftrum, & aliorü San6tor u m
patrocinium confugerc neëëflè habeo, vt vçftris inter-'
eefeiohibijfla^jlum iftudab Ecclefia (ua, & rioBisamO-"
ueat Dominus,aut conuèrtatin vfus falutis noftræ,neq;
nospatia|uc'iqprocella turb ims huius aliquid commit;
tereebritraipfum^ed diiigatgreflus ribferos inbcnepla-
ciroiuo. Expectabamuspacem, & ecce Ecclefiam iam
grauioririfeftat tutbatio, tanta quidern, v c ad ftibueni-
cndurri inane videatut auxifeum fio minis.. Ad pedes ita-
que£àu<âita«Sveftrç, &fratrrim veftrprümtoca mentis
dçuotioneprouolutusafeeâuofîurfupplicotvtmifetëa’
mini nofeti^alteuTvosamici pomini,& Cant. Ecclefetei
& meura, & frat ris mei, & coexulan tium nobis, veftris
precibusfubleuetisexiiium.lamenim dehumanoauxi
lio deiperamus. | Hôçquoqi afeèri’tiuTdeprëcor, yt pro
'Rege Angliæintercedatisad D om inum ,qua tenus eum
Deus reuocet ab haepreilura Ecclcfiæ, vt miferator Do-
minus , qui folds huic morbo mederi poteft, perfecuto-
' res Ecclclue aut Connectât, au t contera t. ■_ M
Abbott SMtixrdi. E p i s t . C L X I I I.; 4*.
compatitur,& humanitas libenter fu^uënit,cuëisiSc pro |
eischaritausvèft'raeimrhehfasréferimusgratias, cüprx-
ceperitis'j&tes&tëmpusexpetierintjrclaturigratiatu
qu a n tasp,ó te ri mus aö:iónes,certi quidé qUodC htiftus,
quem in memb|isluis ad p;«fenSconfolamini,qüaS de-
bet,referefinOyfecicordiaycrbi,mcnfuramcoagulatam
p fupercffluencétefuridensin fifths veftros. Precatnuf
autemid^ quata poffüt^sifiippliëaBQftc'depdfeimus, vt
Pribrem eorum G.reuerendumalumnum veftiumcha-
rumhabeatiÉC vós fei SëTrattibüsfui^in quib& patio
ciniofrióegüeant,auxiRum & confiliiimimpendatis,^
duodJtaritumPatremdecer&tantaenobilitatisEcclcfi*;.
.amïpauperum.cum expedient,prëces praeticnieftdo-, co-
rum parcatïserubèfcëntia:, & veftram dilatëtisglori^m,
& confcientiam mulceatis. Et quiaeos aliqui defratri-
bus veftrisjquod nee honorfenee vtilitati veftr? ëxpedity
naoleftare dieuncur, fupplicarnüs atrëntiiis, vt eipacem
reformetis, & fratres veftros ab eorum inquieratipne
Tufpepdatis.. Quiöqu.id^ iutcrn eis feceritisifi nobis fa-
feani dixerimus.veracitcrquicquid dicetur. Sed Pater
‘eorum ad expreffioném meritiveftrftcumGhriftoperronalite^
/ ~ ' Aufa Chrifti multà commeridationè non indiget,
V^'præfërtith apud vos, qui ècpiaedeuotionisTamula-
tu SanÂqrum intercedéhtibus meritis, defideratis
Ghri fto fe licjuscomm e nda ri: Quis au tem eau (am fen-
ftorum pauperum de VallçS.Petri effe dubitat caufam
Chrifti î quiseorum cbntrifeàtione, vel coofolatiône
Chriftumtpfumçontriftàt{nèfc(taut coh.folâri, nifi qui
Puangélieàm ignoràtProphetiam,ex>cuius vërirate fen-
téritiamprofereciniudiaoÇhriftuSjiricondemnatib-
e impiptùm, Sc præele&orumfëî^
tendatur,quicquid-iftiSin aitetütraTMtc b°'
nióomali exhibitum fuetiï.
.DominoWorvvictnfi.Ep r s t. C L X I V.^
SCio p a te r,quod fideles veftros fiheera confuèuiftis
charitate diligere, öC tleüotiönem & obfequia eprum
acceptate & remuperare prbfapultate & mei^fc.
ego,quiame-vobis ièmpcrftdelem exhibui öcdëuötüm,
ïp e to quod miHi compatiemiiii turri pró fincerimte eau
fee,turn pro aftedione perfon*. Itaqv paternitati véftrae
aften tins comnlèndofratrem meum, qui magisdealic-
na voluntate,quam dg merifOÏuo bonis fuis profcriptus
eft. Necenim vobis commendarem, nifi ^quia Dorriini
Regis pacem habetjlicet plenam gtatiam-nondum ade-
ptus.fit q u i a redicuum meorum inhibita eft folutio.
vc tres marcis de prxfentiTéfto S. Ioannis n o u exigam,
precoryttres marcas quocunq; nomine vö|iièritis,fiue
in caufam mutui,fiue.iftaüam,öc fiiplacet, tfadi faciatis,
quia hoe imputari non ppterit , fi homini innoeenti &
habgnti pacem DoininiRcgiS fubueniatur.
Domino pi ftauienfi.E pis t. C LXV. p
a D notitiam veferarnarbitrorpcruen^ Ger.
Archid. Pairifiénfis^mici^mus'^mïhtèftV:,^. fuo &
fuoru rftecïr'o farriifiariflimus', qurvB^'fèrüighc^jfÜB
Ibfd.nominc meisapud vösprecibusdèfidefat & fperat
promVueff.AbbasS.Maxcritij,vcafleric,eip^uniamdebet,
& cü eö nuncamicè yerfetur, ytdifiidatdg fidë de-
!biroriS,nifiveferapaternitiseümëflefidelcmfaciitvel
inüitum. Prbcöt ergpatcëntiastvt ira iuftitiamferuientis
profil ou e at is, qua t c nus p ra: fa t u m ArChidiacÓriufti.cu-
iuscontcmplationc haS preccsporrjgo,ypbis & yeftris
reddatis obnoxlum,&feróièfts e iu^upd fib i debitum
efle^^dpnftiterfe^^veferiainterueniente diligéhtia,^pdm-
bile eft,fine difiicultafé confequatfir & rnóra.
DommoCantuaritrifi.E i*f sy .C L X VI.
SAlutetn &c,pnfortari in eo qui diflipatcoufilia genti-
um, öc impiorum conatus euacuat & potétatus euer-
tic. RéCepr rrijepgr literas paterftitacis vcftrae,quibus prg-
cipitis vt vobis refcribam q> mihi vifiim fuecic, infpeöis
literis Dn.Sar.& Ioann is dé Qienofordi& M. H. & Dn.
i^icol.......ncqi Ioannes neq-, M. H. quas plu timu m dpfiderpliteras
tradidit, fedmentemloannis ex veftrisöt:
Epifcopi,& Capituli Sar.facile eft agnofcere. Elctfeusy.
Carnptènfiiquid v obis fignificaueritnefcio,quiainli-
.terisciusnihiUliudcontinerarynifiycVincemup.creda-
tisjHOc ergo definfeinftruéftoniftiese, quod plurimum
ap^etebam,& quodfcitudigniffimum eft, nolle videlicet
qualiter negotia veftra profperata funt in manuM.
H. & quara opem naufragiq Ecclefia: Anglicanae fedes
hç^Ec quia nie.mpra.tisfcatri^ vtaudimuSjpïéras veftra ^Apoftolica, pro qua pafimftr,deercuèrit iropeitiri yinde
■ tpiJtoU.
enfin oporcebit cautelam côfilij iftformare, vt iux ta pa-
rabolam Euangelicam turrim quis ædificàturusfedens
fumptus computer, & cü Rege congreflurus copias fuas
domi recenfeat, ne magni cohaminis aut oftentationis
ftibita & inconfi)derata præfumprio rifiii aut ruinas tur-
piterexponOTur. • IMP K
Nec hbe dixerim, quodEcciefiam Romanam, fpei
noferçfundamentum arbitrer ftatuendam,fed ipfiim fo-
lùni fuper quo& illafundataeft, &inquo quælibetopera
fidcliter radicata cônualefcit ad fruéhim,&conî
fiimmaturing’oria. Ilie nbbis fit in confcientiæfunda->,
mento,& homo'pfoéuldubio rio præualebit.nectimere
oportetyel tyrannorum minas, aut tendiculas carnali-
cer fapientum, aut perditbtum petfidiam, aut pufillani-
mitatem iudicis,aut auaritiam &in'conftantiam corum,
quiqu*runr in omnibus quæfua fünf, carnis, non quæ
Iefu Chrifti. Namvt fideliflïmeScripturadocet,f«rrà
fortißima nomen Domini, ad ipfutn iufliu co»fidit,&de omnion-
gttftia liberattf. Quiaergoparui taris meæ confilium quæ-
ritis, confuionunc,quodfernper^vroinnem &toram
fpeip noftramproijciamusiri eum,qureruerénôs poteft
àrribulâtionib’ ^uasinueneruncribs niiftis.Quod vtiu-
Jftè & mifericorditet velit, ponàmus, mpnefttg Aggæo,
corda noftra, fuperbias noftras, & facientes poenitëntiæ
dignosfrudus fufci'piamus pocnlum huius falutiferæa-
maricudinis in lætitia de manu Domini,quibus muneri-
bus abutences peftiferâdulc#dinepro(perorum ,in per-
niciem noftçam...... exhilarari fumus. Hase eft enim'gratia
illius ,^ui ita nouos beat amicos fiuos'.vt per muitas
tribulationescxaminacospurgatiores& clariftres & fo
lidiores introducat ad regnurn, omnium tetriporum fe-
riem procurans, qûëm ab iriitio inuenirnus eledorum
de deiicijs'migraffè ad deliciasjj hominü qüem legimus
hicfloruiflç&exulaffè cum inundo,&nunc in vberrate
fruduum l«tari & regnare cum Chrifto : mente autc fie
exulcerata in foper poenitentiam, per patientiam robo-
raea,& mitigata,&ere6fcaperfpem, &fandæconuërfà-
tionisteftimonia. Nihil confiiltius afbitroylecundum I
ea quae propofitafußt,quam in fequendo confiliufti Ni-
ûolai.quem Domini Spiricum habere confidb. Scribatis
Imperatrieii&ArchiepifcopOi&Epifcopis Normanniç,
vosfemperfuiflè &eflèparatos:bbcemperare......... fecundum
cenfâram Canonicatn, Scredire ad Sedem veftram,&
veftra recipere, & veftrorum; dumtnodb vobis
&illis fecuritas prôcure^& Ecclcfia ifteam reftituatur
libettatern, in quaeracàncequam ipfern ïniquirâtis hüius
ptocella cpncuterét>eoqjmodoiftucfcribëndum,&
côditiones cenfeo exigendas, quômihiccrtiorçfle vi-
deor animos aduerfantium Ecclefiæ Domini fîc*indu-
ratos efle, vt nullam omnino conditionem admittànt,
vbi qui Ècelefiælibertacemeuertat,&ve(fràmi& omnium
noftrum fubruat honeftatem. Scriptum taménea-
tenusproderit, vtVobisfit contra malignanres Epifiô-
pos in teftiiftonium, & modeftia veftra, quod pluri-
.mum expédie,omnibus innoréfe^t.
Si vero, quod non Xpèro, illi'hæc Régi obtulerint , &
ipfe coriditiones admiferit J vfq; ad cautionem fecurita-
tis, non videtur mihi quod vos in verbo ilïo nimisferupulofoséftèexpediar,
dummodolmperatrix & Archicpifeopus
fe interponac, & Rexproteftationé publica &
feripturapatéte vos 6< veftrosiubeat efle fecuios. Quid
n. fi Deus hac fellicitudinè vos exetéi tare dëcreuit, vt vi-
uatis in medio infidiantiü ,& obfidiamini ab illis qui q-
runt animam veftram vc aufëfaflt eani ? Nonne ex cauia
cofimili Gàd Prophèra Dauid pèrègrinantéà facieSau-
lis reditejnonuit. & compuIiÉ in ludæam, vceiinimicor,.
rnminfidiæad ëxercitia virtutum pföficerent, & men-
torum infignia fie clarius radiarent.^ed arguer quis for-
taflefemeritatem huius confilij,câpftt veftrurri hoftilib.
gladijs obieftancis ,-dicetqjCohlmodius éjfle^SC tautius,
expeétare vt peregeritiS poeriïcèritiam{quià ex confeien-
tia peçcatorum ribndùm apti eftis niartyrid. Ad qüpd?
ego. Nemo non ap tus eft, nifi qui n on vultpâti pro fide
& Operib.fidei, patuulus fitanaduitus,ludieusaft Gén-,
tilis, Ghriftiànus;an'infidéiis v viranmufier rionfefert.
5 45
Nam quicumque pro iuftitiapaticur,martyr eft', i. Teftis
iuftiti*,aflertor caufe Chrifti. Sed quorfurn h ic î Sc 10
enim,quod præfàgitanimus,quod Rexeatenus nô con-
ualefcct, vt de feçuritat^agi oporteat, & quia illà robu-
ftiflîma columna rempli Domibi, n, quicquid a gitis,èx-
hibitione moderationis,tam in faftis &di(ftis)qingeftut
ÔChabitu ; quod tamen apud Dominum non multum
prodeft,nifidé arcano confcientia: prodeat. De negotio
Sarçsberie'nfi recolo„quod ex parte Epifeopi &Eccle-
fiac,& intetione Decani, audiui yobifcum,& Epifeppo-
rum circumucntioné,qui Epifc. & Ecclcfiam fuo côfilio
induxeruntad tranigreflionem Apoftolici mandati:&
fi apud homines, ficutiure càutum eft , nulli patrocina-
biturapudDominü, qui difperdet labia dolô(a, & pru-
dentiam prudentü reprobabit. Et ficuc mihi ab vrbefi-
gnificat û eft, & ego vobis feripfiflè me memini, Domi-
tïusPapaiam veftra fententiam conjfirmaÜiti iftiofuam
yindfcauitiniuriâ. D^appeHationeÉpifcoporum quid
fentiam npnfilebo,quialiberi eflenolant.tiirieone per-
petuetur cbrüferuitus.iûre quidern, quia'cüm annüs re-
miflionis adeflèt, annus videlicetgiatiæÊcclefiam inli-
bertatem euocantis.poft fex annos quibus afflj&'i eranr,
quafifn luto&lateremanferint, eo quod quidâeorutn
vxores düxèrât,quarü tenentur affettmne * alij iugà boum
plurima fociarunc, alij thefeurizantpecuniam , nc-
fcieri'ccs tamen epi cpngrégçtur, alij alijs &yarijs voju-
ptatibus fe dederunt, &prementë feiqgo fi bi piacentiu
vitiorü, nialuerunt inqiiarn in antiqua feruitutc teneri,
& aures fiias perforari (ubula perpétuas feçuitütis, quâ fe,
proficçriturmoribùs obedireîèruilib.pemqrferûmcon-
feiétudinum,quâin libercatèm ipiritus yclIeeuadere.An
non recolitis quia duæ trib. & dimidia,qu* pecoca mul-
tâ habebar,& ppflèflîofies plurimas; nô forcitae fùnt,hæ-
reditatem în medicffratrum, id éft, communi terra, feil.
.promiflîonis,fed Iordàne nondû cranfito inAmorrhço-
rum finibus fiibftirerunt? Nonne hoc in Euangelioin-
terpretarùr plënius léfus, per figura di&ione aftirmans,
quia facilius eft Catnelûper foramen acustranfer.e^qùâ
diuitcm'intràreprrégnumcoelprum ? Etqj|idém quiad
cranfeundülordanem pigrifuerant,altare contradicftip-
nisôc fcandali poftcà erexeruntjficutEpi/copi noftri?qui
fub prætëxtu iûris, formàm Ôc yigorem iufeitiæ conan-
tut èludece , fed & hoc advhitatem &pietatis.cult#m
triumphatôr gentium legatione miflà reuocabit, h.e. ad
proFeflîonem legis&ïuftitiç cuitum»vtqupd return çft
coram Deo fapiantjoquantur.&facianr^&armatiex-
hortattone Moyfi diuinæ legis., præcedàntTratres fuos,
donec Chtifto hæreditas fua,Ecclefîa f. hberctur de ma*
niB. hqftium, & poftihclinâtbs dé vicijs triumphos fta-
biliaturih terra.Sedinteiim H.Herfqrdcnfis Epjfbopus,
quiàplèrisqj videbatur libératurps Ifrael,&cpntenq tu
; mundi,&peritia Eiteraru^, quarü ab jgnaris * vcl cum
ignorantibuS credunthabet^ copiai»$rçs comutbato-
resEcclefiç nunçupat.Ei & cprftplicibus fuis reiponderi
poterie verbis Heliæ ümiliterobiurgati, dicentis ad À-
i,chab» Non ego tûrbjui iftaei^jul tu, & àomuspatrùtui, qui d:-
retiquijïiimandataDomni, & feqûuti eJîkBaalun : nec quod
orè veftrp velim,quî|iodeft!am fuadeo. Etec Ëplfcppis
Wpondjr.fedfibiàconkientijsfeus, vel ab aliquo Re-
lig^ofo,qni conïpiatepseo quod funt cultoi es Iezabcl,
quiedhabitatrix,quod nomen merccriçis efe,inyerprc-
tatur^àut fluxus vahus,qriia motêjnëretriçiifti; quz con-
uiftiafc(5taricur& tabernas/eiuxuriæprinVum, &omni
poftmodütnrpitudini exponentes non nififluxus,cum
'quibus & Epifeopi gerefeluant, confc «ftantùr^ & in mo,
men to pariter eûanefcan t cum vamtatibus füis. V osigi-
tur iftis nuncupacprSbus, iniqdetraâoribùS veftris quid
poteritis modefterëipopdere ? nempe quod modeftifll-
,tnus &fànâiflîmusDauid intorfitin négligentiam Abner,
qui in patrisjucernam verdeur,quoniam Saulcm in
caferis dormientemchftosfomnolëii tus éxpofuit hofti-
biis, vc in argumentum defidiæ lanceam Régi & fey-
|)hura aquæ auferrent à capitc eius, & a(portarent. Di-
<atûr ergo Huford. quoniam ipfe SauHs fufcuftoscft,
vtaiunt,& Londinenfi, qui à fummo Pontifice cùfto-
Biblioth.Vet- Pot. Toni. ï f f